Tíminn - 30.10.1958, Blaðsíða 2

T f M I N N, fimmtudaginn 30. október 1958.
— 1 —— ■-■■■■ 1 -.... ’ --- "^4
Leggja íslendingar fram tillögu meS
NorSmönnum í Maudlingnefndinni
Óvæntur áranpur náðist í mikla máisvörn íyrir máistað ís-
dag' við urnræður Maudling- lands °g N'oregs varSandi fiskiha|s
° „ , mum landanna. Væru nagsmumr
nefndarmnar svonefndu í þeirra ;þjóða
eins mikils verðir
París um fríverzlun fívrópu. 0g landbúnaðarhagsmunir Dana og
Virtust umræður áður vera fleiri þjóða, sem mjög hafa orðið
komnar í strand að mestu. að ásteytingarsteini við þessar um
ræður.
Frétt frá AFP hermir, að ís-
land og Noregur muni í náinuf
Var í dag samþykkt mála-
miðlunartillaga landanna í
sameiginlega markaðinum
um hvernig haga skyldi
samningum íramvegis. Eftir
að þetta tókst eru menn
bjartsýnni en áður um eftir-
leikinn.
Segir i norskri frétt, að Norð-
snaðurinn Arne Skaug hafi á fund
num siðdegis í dag haft uppi
framtí® leggja fram tiílögur í
Maudlingnefndinni um að fiskur
og aðrar sjávarafurðir liafi séi-
stöðu innan fríverzlunarsvaVðzs-
ins.
Samþykkt var á fundi nefndar
innar í dag, a® ráðlierranefnd
skyldi starfa til 1. jan. og þá
gefa skýrslu. Er Maudling fór*
maður þessarar nefudar.
Um 10 milljónir þarf til varahlnta
í vélar landbúnaðar og sjávarútvegs
Upplýsingar forsætisráíherra á Alþingi í gær.
Hann lagfti áherzlu á þatJ vitS gjaldeyrisyfir-
völd s. I. vetur ati slíkur innflutningur yrÖi
nægilega vel tryggÖur
í gær var fundur í Samein
iðu Alþingi og voru 8 mál
í dag'skrá. Var fyrst íekin
fyrif þingsályktunartill. um
ríkisábyrgðir. hvernig ræða
skuli, og var ákveðin ein
umr. Þá var þingsálvktunar-
ttll. um innflutning vara-
áluta í vélar til iandbúnaðar
og sjávarútvegs.
Sýningin
framlengd
Ásgeir Bjarnason hafði fram-
:ögu í málinu. Kvað hann nokkuð
áafa á því borið, að vélar hafi
döðvaSt vegna þess að varahlutir
iafi ekki fengizt þegar til þeirra
rafi þiu’ft ag grípa. Slíkt væri að
yálfsögðu mjög bagalegt og til
->ess ' að ýta á að reynt væri að
óæta- úr þeim vandræðum væri
illagan flutt.
Jón á Reynistað kvaðst líta á
illöguna sem áskorun á ríkis-
itjórnina um að hún láti innflutn
ngsnefnd og banka gera skyldu
dnafi þessum efnum. Væri þess
nýnjörg dæmi ,að ýmiss konar
leyvinnu- og jarðyrkjuvélar hefðu
itaðið aðgerðarlausar tínium sam
m vegna skorís á varahlutum.
nnfjutningstakmarkanir á vara-
ílitlum væri ekki gjaldeyrissparn
aður heldur öfugt,
Gunnar Thoroddsen heindi því
il nefndar þeirrar, er fengi mál
ð til meðferðar, hvort ekki væri
-étt, að taka einnig inn i tillög-
tna ivarahluti í vélar til iðnaðar-
ns. I
Forsætisráðherra upplýsti, að
tiann hefði snemma á s.l. vetri
ritað gjaldeyrisyfirvöldunum
óréf, þar sem hann lagði ríkt á
viff þau, að tryggja yrði innflutn
ing á nægilega miklum varahlut
ím fyrir komandi sumar. Á s.l.
vetri hefðu veri'ð meiri pantan-
ir á heimilisdráttarvélum en áð-
ur. Kvaðst ráðherrann hafa skip
ið 3 menn í nefnd ti! þess a'ð
ithuga hvað þyrfti af gjaldeyri
til véla og varahluta, og hefði
hún gert ráð fyrir, a® ekki nægði
minna en 10 mtllj. kr.
Ingólfur Jónsson lagði ðherzlú
i það, að ef gjaldeyrinn vantaði,
iá yrði að láta nauðsynjar sitja
iyrir óþavfa. Sagði haiin Sjálf-
stæðismenn fylgja till. og *ætti
ienni því að vera tryggður fram
gangur.
Þá talaði Bjarni Benediktsson
og síðan aftur þeir Asgeir og
j'orsætisráðheíra.
Umræðum var þá fresta'ö um
nálið og’ því vísað til Allsherjar
nefndar með 33 samhlj. atkv.
Þá var tekin fyrir þingsálykt-
unartillaga um votheysverkun,
framsögum. Ágúst Þorvaldsson.
Sagði ræðumaður að e.t.v. vildu
sumir álíta að till. væri óþörf,
því flestir kynnu aö verka vot-
hey. Hitt væri þó staðreynd, að
votheysverkunin væri miklum
mun minni en vera þyrfti þar seni
víst væri, að bændur gætu sð
verulegu leyíi a.m.k. Iryggt sig
gegn óþurrkunum með votheys-
gerð. En sitt hvað þyrííi að rann
saka í þessú sambandi, t.d. hvernig
og úr hverju væri haganíegast að
byggja. votheysgeymslur o.m.fl.
Gott fóður geymir mikla lífsorku,
sagði ræðumaður og það er þjóðar
nauðsyn að hægt sé að tryggja
sem bezt fóðuröflun landsmarma.
Þá, tókti til máls Mágnús Jóns-
son, Páll Zophoníasson, Jón Sig-
urðsson. Síðan var um;. frestað
og málinu visað til allsherjarn.
rneð 28 samhlj. atkv.
Kom þá til umræðu skýrsla!
Ungverjalandsnefndar, framsögu-!
m. Bjarni Benediktsson. Flutti
hann aillanga framsöguræðu en j
að því 'búnu var málið tekið af i
dagskrá. j
Onnur mál, sem fyrir lágu, voru
og tekin af dagskrn. Lögð voru
fram eftirgreind ný þingskjo!.
1. Tillaga til þingsál. um endur
skoðun ákvæða 3. kafla almanna-
tryggingalaga, um upphæð slvsa-
bóta, flm. Friðjón Skarphéðins-
son, Pétur Pétursson og Benedikt
Gröndal. Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að fela ríkis
stjórninni að láta far;, fr.sm endur
skoðun á 3. kafla almar.naírygg-
ingarlaga, er fjalla um upphæS
slysabóta, með það fyrir augum,
að slíkar bætur verði hækakðar1-.
Segir í greinargerð m.a.: Sýnist
Ijóst „ag hægt muni nú að grciða
mun hærri bætur fyrir sambæri-
legt iðjald við það, sem .úvinnu
rekendum var gert að greiða 1939.
Og í niðurlagi greinargerðarinn-
ar segir: „Af dæmum þeim, sem
hér hafa verið nefnd, liggur í
augum uppi, að slysabælur þær,
sem nú eru greiddar samkvæmt
almannatryggingarlögum, eru svo
lágar, að þær bæta einungis litið
brot af því tjóni, se;n slys valda,
og dánarbætur eru þnð lágar, að
ekki. er vanzalaust. Er því nauð-
synlegt, að á þessu verði ráðin
bót að því marki. sem fært verður
talið ag dómi kúnnáttumanna".
2. Frumvarp til laga um ráðstaf
anir til að stuðla að jafnvægi í
byggð landsins; fim. Magnús Jóns
son. Kjartan Jóhannsson, Sigur'ö-
ur Ágústsson, Jón Sigurðsson,
Málverkasýning Guðmundar Ein
arssonar frá Miðdai, sem undan-i;|
farið hefir staðið yfir að Skóla |
vörðustig 43, hefir verið fram-
iengd til næstu helgar. Nokkrar ;
nýjar myndir hafa verið settar
á sýninguna í stað þeirra, sem
kaupendur hafa tekið. Nú hafa: ;
um þúsund manns sótt sýningunai
frá því hún var opnuð.
Ú
Segir í grg. að rneð frv. só lagt
til ag setja fastar regitir um fram
kvæmd ráðstafana til atvinnúaukn
ingar. Undanfarið h'jp ekki legið
fyrir nema frá ári til árs hvaða
upphæð væri til ráðstöfunar
hverju sinni og því útilokað að
gera áætianir um kerfisbundna
uppbyggingu atvinnulifsins á ein-
stökum 'stöðum. Úr þessn sé frv.
ætlag að' bæta.
3. Tillaga til þingsál. um vinnu
skilyrði og slofnun vist- og yinnu
hcimila fyrir aldrað fölk, flm.
Ilalldór E. Sigurðssoií, Ágúst
Þorvaldsson, Karl Kristjánsson,
Björgvin Jónsson, Páll Þorsteiás
son og Sigurvin Einarsson.
Er nánar frá þessu sagt -í öðrum
stað í blaðinu.
GlímuféSagið Ármaim eínir til
námskeiðs í glímu
Til Glímufélagsins Ár-
manns heí’ir ráðizt til glímu-
kennslu Kjartan Bergmann,
sem er kunnur afburða
glímumaður og ágætur
glímukennari.
Félagið hefur ákveðið að efna
til námskeiðs í glímu fyrir byrj,
endur. Væntanlegir þátttakendur
gefi sig fram í íþróttahúsi Jóns
Þorsteinssonar við Lindargötu, á
miðvikudögum og laugardögum
klukkan 19—20.
Þeim, sem iðkag hafa glímu og
hefðu hug á að iðka hana áfrani,
er ibent á að mæta á fyrrgreindum
dögum og tíma. Það skal tekið
fram, að félagið hefur í hyggju
glímuför til útlanda á næsta
sumri. Hefur félaginu borizt boð
um þáittöku í hátíð, sem haldinn
er súður á Frakklandi. Á há'úð
þessari eru meðal annarra fornra
keltneskra menningarleifa sýnd
keltnesk fangbrögð. Þeir, sem
iðka glímu hjá félaginu í vetur
og ná tilskildri færni í glímu,
gefst kostur á tþátttöku í för þess-
ari.
Grikkir hafna
(Framhald af 1. síðu)
samningana, auk fleiri-rikja. —
Fréttamenn í París telja, ag ai'-
staða grísku stjórnarinnar nú séu
beint undan rifjum Makaríosar
erkibiskups, auk þess, sem hún
markist mjög aí grísku almenn-
ingsáliti.
Gert er ráð fyrir, að Grikkir
muni nii bera málið upp fyrir
Sameimiðu þjóðunuin, en þar er
málið ]>eigar komið í rö'ð dags-
skrármála hjá stjónimnlanefnd-
inni.
Enda 'þótt Atlantshafsbandalag
inu hafi ekki lánast að leiða deilu
aðilja farsællega að samninga-
borði, er þó ekki lalið, a'ð umræð
urnar í París hafi verið mcð öllu
árangurslausar. Þegar Spaak frvk,-
stjóiú hóí þessa viðleitni, þóttu
sterkar horfur á, ag Grikkir
myndu segja sig úr bandalaginu,
ea á því virSist.ekki bráð hætla
nú. Svo að málum sé vikið að Kýp
ur sjálfri, var þar í dag aflétt'
samgöngubanni, sem á var sett
fyrir nokkruni dögum. Tíina-
sprengja sprakk á flugveilinum
við Nicosia í grennd við éinna
af Comet-þotum Breta. Fimm
særðust við það.
Fréttamaður brezka útvarps-
ins telur, að engznii vafi leiki á,
aff þessi viðbrögð Grikkja yaldi
hinum inestu vonbrigðum
brezku stjórnarinnar og sé póli-
tískt áfall fyrzr stjórn Maemill-
aus, encla virðist nú Btlu scm
engu áleiðis þokað til lausnar
Tveir biskupar
(Framhald af 12. síðu).
ur skuli vera tvær, hvor í sínu
biskupsembætti, haldnar árlega að
jafnaði i Skálhoiii og á Hólum.
Báðir biskuparnir eigi sæti í
Kirkjuráði og á, kirkjuþingi og
skiptast þar á um forsæti.
í 7. gr. segir, að Skálholtsbiskup
skuli fara með sameiginleg mál
kirkjunnar gagnvart stjórnarvöld-
um og.köma fram sem fulltrúi þjóð
kirkjunnar, nema sérstök áslæða
sé til, að báðir biskuparnir komi
fram sem fulltrúar hennar.
i 8. gr. segir, að biskupar skuli
haía skrifstofur bæði í Reykjavík
og á Akureyri, en s’krifstofa Skál-
holtsbiskups hafi nieð höndum sam
eiginleg málefni biskupsdæmanna
beggja. Skrifstofustjóri hennar
skuli skipaður af kirkjumálaráð-
herra samkvæmt tillögu beggja
biskupanna.
í 9. gr. segir. að lög þessi skuli
koma til framkvæmda við næstu
biskupaskipti eða þegar núverandi
biskup landsins samþykkir það. -—
Skal þá kjósa Hólabiskup, en nú-
verandi biskup verður Skálholts-
biskup.
í kirkjmálanefnd þingsins, sem
fjallaði um frumvarp biskups og
lagði fram þeSsa nýju frumvarps-
tillögu, eru Þórarinn Þórarinsson,
skóLa.stjóri á Eiðum, formaður, sr.
Jón Auðuns, ritari, og skrifar hann
undir frumvarið með fyrirvara, sr.
Magnús Már Lárusson pi'ófessor,
Jónas Tómasson, tónskáld og séra
Þorstein B. Gislason.
Á síðdegisfundi á kirkjuþingi í
gær hófust umræður um neíndar-
álitið en urðu stuttar á þeim fundi.
‘ Muiiu þær þalda áfram á íundin-
um í dag, og hefst hann kl. 1.30 e.h.
Rithöfundar heims
(Framhald af 1. síðu>
er það einkum í sögur fært, að
forseti hinna kommúnistísku
æskulýðssamtaka Rússlands sagði
að hann væri „svín“, enda þótt
sú nafngift væri ef til vifl órétt-
: lát gagnvart þeirri skepnu“. Sagði
! hann, að Pasternak ætti að' hverfa
úr Rússlandi og draga eftir þaö
andann í andrúmslofti kapítalism
ans. Sumir telja, að Rússar vilji
hann nú út úr landinu, og að
hann hafi afsalað sér verðlaunun-
um lil að komast hjá að yfirgefa
föðurlandið.
Ýmsir helztu og þekktustu rit*
höfunda Breta seudu í dag orð-
sendingu til rússnesku ritliöf-
undasamtakanna og beiðast þess
að þau sjái um, að Pasternak
verði ekki fyrir barðinu á of-
sóknuin yfirvaldanna. MeðaS
þeirra, er undir þetta bréf rituðú
voru T. S. Eliot, Graliam Greene,
Aldous Huxley, Bertraml Russei,
Somerset Maugham o. fl.
Pasternak
(Framliald af 1. síðu)
hefur verið kjörinn til Nóboisverð
launa, ef hann hei'ði komig til
Stokkhólms. Sú skoðun hefur einn
ig komið fram í Stokkhólmi und-
anfarna daga, að fresta bæri út-
hlutun verðlaunanna vegna . á-
stæðna Pasternaks. Komið hefur
nú til tals ,,að verðiaunin ver'ði
geymd til næsta árs, en ákvörðuií
um þeíta verður væntaniegá teic-
in á morgun, e'n þá er naésti fund
ur akademíunnar.
í skeýtinu, sem Pasternak
sendi sænsku akademíunni sagð
ist liann sjá sig tilneyddan til að
afsala sér verðlaununum vegna
þess skzlnings, sem lagður liefði
verið í veitingu þeirra i lieima*
Ik.ndi sínu. Kvaff hann þetta
hryggja sig mjög og bað sænsku
akademíuna að leggja þetta ekki
út á verri vcg.
inálinu, þrátt fyrir fíinni vzkna
þrotlausa viðleitni innan Atlants
hafsbandalagsins.
I
Páfinn ávarpar
i (Framhald af 12. síðu).
^ Vatíkanið skýrði frá því í dag,
að hinn nýkjörni páfi (hefði tekíð
í kjöri sínu. með orðunum: „Ég
| skelf og ég er hrædduv.“ : '.
1 Páfi hefur verið fljótur til að
taka/lil við hin ytri málefni kirkj-
! unnar, og strax í dag útnefndi
hann hinn sjötuga Domenico Tard
ini til stöðu þeirrar í páfaríkinú,
sem í ráuninni jafngildir stöðú
íorsætisráðherra með öðrum rikj-
.um, en það heitir þar að vera
fyrsti ritari. Tardini var fyrsti
ritari í sérlegum kirkjulegum mál
um hjá Piusi XII. Jóhannes
XXIII. verður formlega ki-ý'ndur
páfi næstkomaudi þriðjudag.