Tíminn - 15.01.1959, Qupperneq 5

T í MIN N, fimmtudaginn 15. janúar 1959.
P 1 ------------------------------
ÖfgefandjK
Samband nitgra
Framséknarmanna
Ritsfjérars \
ffjortnr HjarfarMn,
Sitjyl tírbaincic /
Mjög hefur mönnum ver-
ið tiðrætt um tvo hina
stærstu viðburði, sem gerzt
hafa á stjórnmálasviðinu
síðustu vikurnar: endalok
vinstri stjórnarinnar og
myndun „Alþýðuflokks-
stjórnarnnar" sem íhaldið
:} setti á laggirnar.
Þar sém ég er einn þeirra
sem hefi horft á þessa at-
burði, sem almennur kjós-
j andi, þá langar mig til
þess að' koma á framfæri
fáeinum sjónarmiðum, sem
ég hefi orðið áþreií'anlega
j var 1 röðum verkamanna,
tek mér því penna í hönd
og skrifa Vettvangnum
nokkrar llnur.
Sviku launþepa fyrir
17 vísitölustig
Það hefur mátt lesa í
Þjóðviljanum síðan vinstri
stjórnin sagði af sér, að
Eysteinn Jónsson hefði átt
mesta sök á því að stjórnar
samstarfið, sem vinstri
flokkarnir tóku upp fyrir
tæplega þremur árum, rofn
aði. Á þessu hefur verið
hamrað dag eftir dag, og
vita allir hver það er, sem
þar heldur á penna.
Einar Olgeirsson, er sem
sagt að streitast við að
breiða yfir þau svivirðilegu
vinnubrögð, sem hann
hefur haldið uppi, allt frá
þeim tíma að vinstri stjórn
in tók við völdum. Hann
er að reyna að foreiöa yfir
það, hvernig hann og fé-
lagar hans í Alþýðubanda-
laginu hafa svikizt aftan
að launþegum þessa lands.
Honum hefur tekizt að
eyðileggja margra ára starf
launþegasamtakanna í þá
átt að gerast virkir og á-
byrgir þáttakendur í stjórn
landsins. Þetta allt vita
nú orðiö allir launþegar.
Vita hve hrikaleg eyði-
leggingarstarfsemi hefur
! þarna átt sér staö' undir
forustu Einai’s Olgeirsson-
ar og félaga hans í Alþýðu
bandalaginu.
Þvl meir sem Einar læt
ur Þjó'ðviljanum haldast
1 uppi að útata nafn Ey-
steins Jónssonar, því bétur
! auglýsir Einar Olgeirsson
og hans dátar, hversu laun
þegum þessa lands, er það
mikil nauðsyix aö þe, .
Moskvudeild innan Alþýöu
bandalagsins fjarlægist
í ísl. stjórnmálum.
Vaixmeta Moskvukomnx-
únistar ísl. launþega svo að
launþegarnir taki því með'
þökkum, að maður sem hef
ur i aldarfjórðmxg unnið
islenzku þjóðinni jafn mik
ið og Eysteimx Jónsson, sé
niðurniddur í langan tíma
eins og Þjóðviljinn hefur
gert, án þess að það segi
ekki til síix í röð'um lauxx-
i þegasamtakaixna. Slík skrif
sem Þjóðviljinn hefur haft
i frammi gera ekkert ann-
[ að en sanna ágæti Ey-
steins Jónssonar í augum
alþýðumxar.
Það fer ekki hjá því að
launþegar fara að bera sam
an íxöfniix — og um leið
störfin — Eysteinn Jónsson
og Eiixar Olgeirsson og verð
ur þá, því miður fyrir Ein
ar Olgeirsson, samanburð-
urinn ákaflega óhagstæð-
ur. Annar íxxeð aldarfjórð-
ungs starf í þágu ísl. þjóð-
ai'inxxar að baki, ávallt ver
ið að byggja upp; ver-
einn helzti forsvarsmaður
þeirra samtaka, sem hafa
verið alþýðunni styrkasta
stoðin gegri atvinnuleysi,
örbirgð og ágangi íhalds-
ins, samvinnusamtakanna.
Að þessu öllu upptöldu hef
ur Eysteinn Jónsson síðan
tekið höndum saman við
lauxxþegasamtökin og starf
að mánna bezt í vinstr S
stjórn uixdir forustu Hei’-a
maxxns Jónassonar.
Það vita allir, að Einar
Olgeirsson hefur ávallt
staðið fyrir utan allt un -
bótastarf á sama tíma, neit
að að taka þátt í jákvæðu
starfi, rifið niður og aftux'
rifið niður eftir því "M
kraftar hans hafa leyxt.
Og aldrei hefur þetta kom
ið skýrara í Ij ós, en einmitt
á dögum vinstri stjórnar
innar.
Það vita það lika allir
að heiftin út i Eystein Jóns
son stafar af því að Einar
varð að gefast upp fyrir
Eysteini Jónssyni á Alþingi
á s. 1. vori, þegar sjö af
átta þiixgmömxum Alþýðu
bandalagsins fyigdú Ey-
steini Jóixssyni að málunx.
(Efnahagslöggjöf vinstri
stjórnarinnar) ÞáV sn.éru
hans eigiix flokksmenri.
baki við Einai'i Olgeirs-
syni.
Einar Olgeirsson lét sér
þó ekki aö kenningu verða
þá hirtingu, sem jafnvel
hans eigiix flokksmenn
veittu hoixunx. Haxxix hikaði
ekki við að nota það afl
senx haixn hafði yfir , að
í'áða, Þjóðviljaixn og for-
ustumenn verkalýðsfélaga
hér i Reykjavík til - að
. svíkjast -aftari að jauriþeg
um þessa larids. Til þess
notaði lxaxxn þirig A. S. í.
Hamx tók höndum sam.an
við íhaldskrata og stuðlaði
að því eítir nxætti að neit.a
stjórn launþega og bæixda
unx nxánaðarírest til þess
að reyna að koma þjóðar-
búskapnunx á réttan kjöl,
eftir þau áföll sem hann
haföi oröið fyrir af „verka-
lýðsbaráttu íhaldsixxs í sam
baixdi við stjórnarandstöðu
þess.
Það var, og er enn, ehi-
dregin ósk meirhluta isl.
láunþega, að sjá þann
draum rætast, að viixstri
öflin, tækju höxxdum sanx
aix og stjórnuðú þessu
landi. Þetta skilja engir
betur — og hafa einnig
sýnt það í verki — en for-
ustumenn Franxsókniu'-
flokksins.
Launþegar við sjávarsið-
una taka þvi þá ekki nxeö
þökkum, að pólitískir öfga
menn á borð við Einar
Olgeirsson rífa niður þessa
hugsj ónarstarfsemi. Laun-
þegar eru staðráðnir í því
að byggja upp á ný sam-
tök sin, og þá munu þeir
hafa vítin til að varast.
Máieísiasnau^ír
Sú störeynd er nú að
verða öllum augljós, að þeir
flokkar sem hafa kallaö sig
verkalýösflokka, rísa alls
ekki undir því nafni. Þetta
hefur komið berlega í Ijós
í sambandi við starf vinstri
stjórriarinnar.
Þeir forustumenn sem
„verkalýðsfiokkarnir" hafa
á að skipa hafa alls ekki
þann málefixagrundvöll til
að byggja á, aö þeir geti
veitt ihaldinu í landinu þá
mótspyrnu, sem þörf er á,
til þess að halda uppi já-
kvæðri verkalýðsbaráttu,
er beinist í þá átt, sem
þjóðarheildinni er fyrir
beztu.
Sú varð raunin, þegar
það íhald, sem hefir allt frá
öndverðu veriö höfuöand-
stæðingur ísl. launþegasam
taka kömst i þá aðstöðu að
geta boöið upp á svipaö
herbragð og „verkalýðs-
flokkárnir“, sem sé tekið
upp kaupskrúfustefnuna,
þá rugluðust þeir svo í rím
inu, að annar flokkurinn,
Alþýðuflokkurinn gekk sín
um ganxia óvini algjörlega
á hönd, svo að ekki viröist
annað sjáanlegt en að
flokkurinn sé nú komin í
vist hjá íhaldinu upp á ó-
íyrirsj áanlegá framtíð.
Hrixix; „verkalýðsflokkur-
inn“ Alþýðubandalagið,
íxaiði ekki bolnxagn til þess,
aö staxXdást bæði kaup-'
skrúfubaráttu ihaldsins og
hiöurrifsstárfsenxi Moskvu
komnxúnistá imxaix banda-
lagsins, svo þeir áttu ekki
sterkari málefnagrmxdvöll
til að standa á, en að bjóða
upp á, — hætta við alla
þátttöku í Vinstri stjórn og
bjóða heim upplausn og aft
ur upplausn.
Sú veróur þvi niðurstað-
an, að aðeins einn flokkur á
íslandi sýndi það i verki að
hann vildi rétta launþeg-
únunx höndina til þess að
þeinx nxætti auönast aö sjá
margra ára baráttu síixa
bei'a þamx ávöxt, að laixd-
inu yrði stjórnaö á þamx
veg, að launþegar bæru
þaö úi' býtuixx, er þjóðarbú
ið gæti greitt nxeð réttu. Sá
flokkur var Framsóknar-
flokkurimx.
VirÖing viS launþega-
samtökin
í þessu saixxbandi verður
launþegum oft tiðrætt um
það, þegar Hermamx Jóix
asson forsætisráðherra
vixxstri stjórnarimxar gekk
á fuxxd A.S.Í og lagði þar
öll gögn upp i hendurnar á
íuiitrúurix lauixþega og lét
eimx færasta hagfræðing
þjóðarinnar sýna fram á
með rökum og vísindaleg-
um útreikixingi hvað þjóð
ai-búið gæti greitt launþeg-
um. í þessu fólst það, sem
lauixþeear hafa sótzt mest
eftir, að fá tækifæri til að
fylgjast með og taka þátt
í ábyrgri stjórn landsins.
Þetta er táknrænt fyrir
allt starf Framsóknar-
flokksixxs, að formaður
hans sýndi verkalýöshreyf-
iixgunni þá virðingu sem
þarna átti sér stað. Það er
einmitt svona framkonxa
sem verkamenn kunna að
meta og munu því í rik-
ari mæli veita Framsólin-
arflokkixum brautargengi,
flokki sem hefir þor til að’
segja frá hlutunum eins og
þeir eru hverju sinni og
bendir á þær leiöir sem
þjóðarheildinni er fyrir
beztu. Það er eiixmitt svona
forusta sem launþegasam-
tökin eru að gera sér ljóst
að' lxana hefur vantað.
Þetta skyldu líka margir
af hinum óbreyttu fulltrú-
um á þingi ASÍ, en höfðu
ekki bolmagn, því nxiður á
borö við hina þjálfuöu
„pólitíkusa“ senx gerðu sig
seka um rangtúlkun, og
steyptu yfir launþegasam-
tökin þeirri ógæfu, sem er
að dómi margra launþega
sú stærsta, sem samtök
þeirra hafa orðið fyrir.
Felldu sína eigin stjórn.
Hörmuleg uppgiöf
Mömxum er í nxixxni aö-
vöruixarorð mamxa eiixs og
Árna Ágústssonar úr
Reykjavík, Kristjáns Gísla-
bréf
til
Vett-
5
i
Þess vegxxa svíður lauxx-
þegunx þessa lands það
sárt, að leiðtogar þeirra á.
þiixgi ASÍ skyldu ekki hafa
reynzt verðugir því trausti,
sem þeim var sýnt nxeð aö
gera þá að fulltrúum síixum
á þhxginu. Að þeir skyldu
vera svo ólánssamir að’
láta öfgamemx hafa sig til
þess aö fella shxa eigin
stjórn og veita hinu harð"
svíraða íhaldi brautar-
gengi til þess að koma í
framkvæmd sínum óheilla
áformum, senx það hefur
á stefnuskrá sinni, og
verkalýðurimx hefur ávallt’,
þurft aö blæða nxest fyrir.
Þetta hefur nú allt gei'zt,
Engum var það meiri þökk
en íhaldinu að vinstri
stjói’nin fór frá völdunx og
hefur það notað tímamx veL
íhaldið var á iuxd->
anförnum árum búið aíf
kaupa upp megnið af Al-
þýðuflokkixum og vildi nú.
fá að njóta ágóðans ai'
þeim kaupum og íxú dugðí
ekki litill hluti, það vildi
fá allar hreytur flokksiixs
Og fékk það
Hörnxulegri uppgjöf, og
misnotkun flokka á trausti
launþega, sem kalla sig
vei'kalýðsflokka, er ekk:.
hægt að hugsa sér.
Ihalds-kratastjórn
Þá eru að lokum íxokki •
ar hugleiðingar um þetts,
furðulegasta fyrirbæri í ísL
stjórnnxálasögu, er ihald^
ið á íslandi myndar rikis
stjórn og skipar hana
„Alþýðuflokksmöixnum“.
Ekki fer hjá því að menn
hugleiði þaö hvað hinar
gönxlu kempur Alþýðu-
flokksins gamla myndu
hafa sagt, ef þeim hefði
verið þetta ljóst þegar þeir
voru að stofna og byggja
upp starísenxi flokksins
hér á árum áður. Þegar
þeir voru að sporna við yf-
irgangi íhaldsins og þeim
álagafjötium sem íhaldiö’
hefur viljað hafa á laun •
þegasamtökunum.
Hva'ð skyldi Jón Baldvins
son o. fl. brautryðjendu.
flokksins hafa sagt ef þeir
væru ofar foldar, er þéir
sæju með eign augum þa'ð
hlutskipti forkólfa flokks-
ins í dag vera i ráðhei’ra
stólunum fyrir íhaldið.
Ekki þætti mér ólíklegt
að þeim fyndist að arí
takar þeirra hefðu brugff
ist hrapalega þeim trúnáði
sem kjósendur flokskin
hafa veitt þeinx.
vangsins
sonar úr Stykkishólmi, og
Péturs Péturssönar frá ísa
firði. Þessir menn vissu að
vinstri stjórnin hafði unn
iö frábært starf í þágu
lands og þjóöar og verka-
menn voru stoltir af því aö
vera bendlaðir við þessa
stjórn. Þessir sömu nxenn
þekktu ógnarvald íhaldsins
af ganxallri reynslu og þeir
vissu að með þeim óábyrga
málflutningi sem hafði yf
irhöndina á þinginu var
verið aö greiða götu íhalds
ins til æðstu valda í þjóð
félaginu, og það þekktu
þessir sömu menn og einn
ig allir aðrir launþegar
hvaö kostar launþegasam-
tökin.
En nóg um það. Verka-
menn eru yfirleytt sanx-
mála um það að svo aunxk
unarvert sé hlutskipti Al-
þýðuflokksins í dag, að þeir
hlið’ra sér hjá að nefna
flokkinn og þaö nafn sem
hann ber. En þetta er samu
staðreynd sem ekki er unx-
flúin að íhaldið myndai’
nú stjórn og skipar haixa
„Alþýðuflokksnxönnum" til
þess að vinna þau óþrifa-
verk fyrir sig, senx jafn-
vel íhaldið sjálft vill ekki
bera eitt ábyrgð á.
Eg las það í Mbl. um dag
inn, minnir að það hafi vér
ið Staksteinahöfundurinn.
senx lýsti því af nxiklum
(Franxh. á 8 síðu.)
:mc-