Tíminn - 20.03.1959, Síða 7

T í tVI I N N, föstudaginn 20. marz 1959.
7
Ályktanir 12, flokksþings Framsóknarmanna í iðnaðar og raforkumálum:'^ VíðfiVSHffl
lönaður hefir sarna þjóðhagslegt gildi og land-
búnaður og sjávarútv. og þarf hliðstæð kjör
Nanðsynlegt er, að iðnaðinum verði dreift sem mest um landið og fsannig
stuðlað að jafnvægi í byggð landsins
i.
Flokksþingið fagnar þeim miklu frámförum, sem orðið
hafa í íslenzkum iðnaði á undanföfnum árum og telur, að
fjölmargar af framleiðsluvörum hans standi nú orðið jafn-
íætis því, sem bezt gerist í iðnaðarframleiöslu annarra þjóða.
Flokksþingið ályktar:
1. að um þjóðhagslegt giidi standi iðnaðurinn við hlið
hinna tveggja höfuðatvinnugreina, landbúnaðar og
sjávarútvegs, og eigi’ því að búa við hliðstæð kjör og
þær.
2. að stefna beri aö þvi, að hráefni þau, sem til falla i
landinu sjálfu, verði sem mest fullunnin innanlands,
enda mikil verkefni fyrir hendi á því sviði, m. a. í
fiskiðnaði (þ. á. m. sildariðnaði), og einnig að full-
vinna ýmsar landbúnaðarvörur.
3. að nauðsyn beri til að halda áfram við rannsókn á
hráefnum til iðnaðar og á náttúruauðæfum landsins.
Þingið leggur áherzlu á, að sú starfsemi sé skipulögð og
samræmd undir yfirstjórn rannsóknaráðs ríkisins.
4. að leggja beri einnig áherzlu á að efla þann iðnað,
sem vinnur úr erlendum hráefnum að nokkru eða öllu
leyti, og telur að ýmsar iðngreinar, sem til þessa hafa
aðeins unnið fyrir innlendan markað, muni brátt verða
færar um að hefja framleiðslu til útflutnings.
5. að innflutningur hráefna til iönaðar eigi að ganga
fyrir innflutningi á fullunnum iðnaðarvörum. Jafn-
framt beri að endurskoða tollalöggjöfina með hliðsjón
af hagsmunum iðnaðarins.
6. að nauðsynlegt sé, að áfram verði haldið á þeirri braut
að korna upp stóriðju í landinu, svo sem unnið hefir
verið að síðustu árin. Verði þá athuguð reynsla ann-
arra þjóða af beinni erlendri fjárfestingu í iðnaði og
lagaákvæði og reglur, sem um þetta gilda, og hagnýtt
með þeim lagfæringum, sem íslenzkum staðháttum
henta.
II.
Flokksþingið vill vekja sérstaka athygli þjóðarinnar á
dugmikilli forystu fyrrverandi ríkisst.jórnar i því að afla
fjár til byggingar Sementsverksmiðjunnar, sem veröa mun
ómetanleg lyftistöng byggingariðnaðar á komandi tímum.
Enn fremur á forgöngu byggingariðnaðar á komandi timum.
fiskiðnaðinn, m. a. með útvegun fjár til nýrra tækja til
vinnslunnar.
Breytingar þær á yfirfærslugjaldi, sem fólust í lögum um
útflutningssjóð o. fl., og einnig 'breytingar þær, sem gerðar
voru á skatti félaga til ríkisins, hafa haft mikla þýðingu
fyrir aðstöðu iðnaðarins.
Þá voru framlög til iðnlánasjóðs þrefölduð í tíð fyrrver-
andi stjórnar.
III.
Meðal framtiðarverkefna i iðnaðinum, er flokksþingið vill
benda á, eru ýmsar smærri greinar stóriðnaðarins, svo sem
saltvinnsla, kísilúrvinnsla, efnaiðnaður, skipasmíðar, vél-
smiði, byggingariðnaðar, síldar- og fiskniðursuða og fleira.
Ennfremur telur þingið nauðsynlegt, að hraðað sé undirbún-
ingi að byggingu þurrkvíar, sem geti tekið allt að 20.J00
tonna skip til viðgerðar.
Þingið endurtekur það álit sitt, að nauðsyn beri til, að
gerðar séu tilraunir til framleiðslu á kjarnfóðri úr innlend-
um grastegundum.
Þingið telur nauðsynlegt, að sem fyrst verði sett löggjöf
um framleiðslusamvinnufélög með það fyrir augum, að í
landinu aukist iðnrekstur sem sé rekinn af þeim sem við
fyrirtækið vinna.
Þá leggur flokksþingið áherzlu á það, að iðnaðinum verði
dreift sem mest um landiö, og bendir á þá möguleika, sem
skapast til aukins iðnaðar út um landið með dreifingu raf-
orkunnar.
Flokksþingið telur nauðsyn bera til, að komið verði á
sýningu, sem iðnrekendur standa að, svo fljótt sem auðiö er.
IV.
Flokksþingið telur nauösynlegt, að nú þegar verði endur-
skoðaðar reglur um iðnnánl, í því tilliti, að auka fjölbreytni
námsins og gera það fullkomnara.
Þingið lýsir ánægju sinni yfir stófnun verkdeilda við
Iönskólann i Reykjavík og leggur.til, að haldið verði áfram
á þeirri braut.
Enn fremur telur þingið tímabært, að nú þegar verði haf-
inn undirbúningur að iðnfræðinámi.
Rafvæðingu dreifbýiis verði haldiö áfram með
eigi minni hraða en veriö hefir undanfarin ár
Athuguð verði reynsla annarra þjóða af beinni erlendri fjárfestingu
til stærri orkuvirkjunar.
12. flokksþing Framsóknarmanna, haldið í Reykjavik í
marz 1959, telur að stefna beri að þvi, að landsmenn, hvar
sem þeir eru búsettir, eigi þess kost að fá rafmagn, annað
hvort frá samveitum eöa minni aflstöðvum.
Flokksþingið fagnar þv hve vel hefir áunnizt með fram-
kvæmd þeirrar samþykktar, sem 10. flokksþing Framsókn-
arflokksins gerði um rafvæðingu dreifbýlisins, og sérstak-
íega þeim merku áföngum, sem náðust á s.l. ári, er lokið
var við byggingu orkuveranna á Vestf jörðum og Austurlandi.
Þingið telur mikilsvert aö fyrrverandi ríkisstjórn tryggði
nægilegt fjármagn til virkjunar Efra-Sogs, sem ljúka mun
á þessu ári, og kom þar meö í veg fyrir stórfelldan raf-
magnsskort á orkuveitusvæði Sogsins, sem valdið heföi sam-
drætti i ðnaðinum. Enn fremur að framlag til raforkusjóðs
var á fjárlogum 1957 hæklcað úr 5 í 15 milljónir króna.
Telur flokksþingið, að þingmenn og ráðherrar Framsóknar-
flokksins eigi sérstakar þakkir skilið fyrir forgöngu í raf-
magnsmálum þjóðarinnar fyrr og síðar.
Þingið leggúr áherzlu á eftirfarandi atriði:
1. Að framkvæmdum við rafvæðingu dreifbýlisins verði
haldið áfram með eigi minni hraða en verið hefir nú
síðustu árin.
2 AÖ undirbúin verði ný áætlun um rafvæðingu dreif-
býlisins, sem taki við af 10 ára áætlun þeirri, sem nú
er í framkvæmd.
3. Að bændur, sem búa utan samveitusvæða eigi jafnan
kost á lánum, til byggingar vatnsaflstöðva eins og
frekast er heimilað í reglugerð.
4. Að bændum, sem hvorki geta fengið raforku frá sam-
veitum nú þegar né hafa aöstööu til að koma upp
vatnsaflsstöðvum, verði áfram séð fyrir hagkvæmum
lánum til kaupa á dieselstöðvum.
5. Aó innflutningur smærri dieselrafstööva af einni og
sömu tegund verði stóraukinn óg með því náð hag-
stæðari kaupum og tryggður nægilegur innflutningur
varahluta.
6. Að tengingu aðalorkuveranna í samfellt kerfi verð''
hraðaö, svo að rafmagn það, sem fyrir hendi er, nýtist
betur.
7. Að undirbúningi næstu stórvirkjunar verði mjög
hraðað, svo sem fullnaðarmælingum þeirra vatnsfalla
sem helzt kemur til greina að virkja, svo og áætlunun'
og teikningum í því sambandi. Jafnframt verði gerða:
rannsóknir á virkjun gufualfs til raforkuframleiðslu
8. Að nú þegar verði hafizt handa um athugun á öflur
erlends fjármagns, þar sem fullvíst má telja, að næstE
stórvirkjun verði mjög kostnaðarsöm. í því samband
leggur flokksþingið til, að gerð verði athugun á reynslv
annarra þjóða, af beinni erlendri fjárfestingu til raf-
orkuframkvæmda.
Selfyssingar uppfræddir
Alþýðuílokksmenn gera nú
nokkuð af því, að ferðast um
nágrenni Reykjavíkur til funda-
halda. Um síðustu helgi hélt
menntamálaráðherra austur a
Seifoss, ásamt tveimur meðrciö'
arsveinum og' hélt þar fund, sem
„tókst mjög vel“, að því er AI-
þýðublaðið segir. Ræddi ráðhe r
ann aðallega um efnahagsmálin
og kom auk þess nokkuð inn á
stjórnarmyndunina. Á hinn bóg-
inn tók kjördæmasérfræðingur
Alþýðuflokksins, Gröndal rit-
stjóri, að sér að útlista; ,;rétt-
læti“ kjördæmabyltingarinhar
fyrir fundargestum, og nauðsyn
þess fyrir tímaniega, og ei}jí.>
velferð Árnesinga, að kjördænu
þeirra vcrði þurrkað út.
Láta málefnin ráða
Nokkurrar ónákvæmni .gætir
hjá ráðherranum í frásögn hans;
af tilraunum þeim, sem fram
fóru til stjórnarmyndunár úm
jólaleytið í vetur. Harin segir
samstjórn Framsóknar- óg Sjálí
stæðisflokksins Iiafa verið úti
lokaða vegna óvildar mrlli þeirra
flokka. Þetta er rangt. Fram
sóknarmenn hafa hvorki fyrr né
síðar látið samstarf um ríkis-
stjórn standa á því, hvort þeim
var betur eða verr við þann
flokk, sem til greina gat komið
að hafa samvinnu við, enda ’ætti
ráðherranum að vera kunnugt
að þeir hafa uunið með ölhim
flokkum í landinu og þarf ekki
að ieita út fyrir yfirstandandi
áratug því til staðfestu. Fram
sóknarinenn liafa jafnaji látið
málefnin ein skera úr um það.
til hvorrar handarinnar Skyldi
unnið hverju sinni. Játar'- ráð-
herrann þetta sjálfur síðar í ræð
unni þar sem hann segir,. að
naumast hafi verið um að ræða
möguleika á því, að fá stuðning
Framsóknarmanna til iausiiai
kjördæmainálinu og á þá eflaust
við þá „lausn“ sem núverandi
stjórnarflokkar telja eina veia
um talandi.
Lausn efnahagsmálanna 1
hefir tekizt ...
Einhvern tíma hefur yerijð saigt
að bezt sé jafnan að búást vié
hinu verra, því hið góðá' skaði
ekki. Ætla má, að sú lífsregla
sé ekki óskynsamleg fyrir stjórn
málamenn. Menntamálaráðherra
virðist hins vegar vera meiri
bjartsýnismaður en svo, að hann
Iúti að slíkum viðhorfum, Lausn
efnahagsmálanna hefur itekizt,
segir ráðherrann við Selfyssinga.
Ætla má, að það hafi ékki þótt
ónýtar fréttir aiistur þar og hæti
ur skaðinn þó að vinstri, stjórn-
in færi frá, úr því að þyíþ’kir
afreksmenn voru nú teknir við
taumhaldinu. Ýmsa mun eflaust
reka til þess minni, að einmitf
efnahagsmálin hafi verið tor
leystasta viðfangsefni allrá ríkis-
stjórna á fslandi nú í nærfellt
tvo áratuigi. En eins og oft vill
verða datt engum í luig bezta, el
ekki í þessu sambandi eina lausn
in, af því hún var svo Cinföld.
Hér þurfti sem sé ekki annars
við en þess, að ráðherrastólarn-
ir yrðu rýmdir fyrir Alþýðu-
flokknum. Þega það hafði loks-
ins verið gert, kom „lansnin“,
sem allir hafa leitað að, eins og
af sjálfu sér. Iiara að auka nið-
urgreiðslur nógu mikið og allur
vandi er þar með úr sögunni.
. . . vantar bara peningana
En svo fékk ráðherrann eftir-
þanka. Honum mun líklega hafa
dottið í huig, að e.t.v. kynnu Scl
fyssingar að gera sér grein fyrir
því, að til þess að slanda undii
niðurgreiðslunum þyrfti peninga.
„Lausnin er tryggð, en eftir er
aðeins að Standa undir kostnað
inum af niðurgreiðslununi“,
sagði ráðherrann. En slíkir smá-
munir eru auðvitað varla orða
verðir. „llvað munar okkui
bændur um það“, var einu sinni
sagt. Hvað munar um það, þó af/
(Framhald á 8. síðuj.