Tíminn - 16.06.1959, Blaðsíða 5

TÍMINN, þrigjudagiim 16. jfirii 1959
5
Kjördæmamálið og káifurinn
Helgafellssveitinni
Lítið brot háís ag alvöru úr ræ$u Karls Krist-
jánssonar vi$ 1. umræðu kjördæmamáisins í
efri deild
Aðeins ein greln stjórnar.
skrárinnar af um 80 greinum
hennar er með frumvarpi
þessu tekin upp til breyting.
ar.
Allir vita að stjórnskipunar
Iögin þarfnast samt margvís.
legra foreytinga og miklu hag-
feUdara er að gera þær í einu
enda óviðeigandi annað.
Sjálfstæðismenn nefndu í
stjómarskrarnefndinni 1952
um 20 atriði, er bieyta þyrfti.
En nú er ejns og ekkert sé að
nema kjördæmaskipunin. —
Hún ein er tekin út úr til
breytinga.
Þegar á þetta er litið er
frumvarpið,, sem ófullburða
og vanskapað fóstur þeirrar
endurskoðunar á stjórnar-
skránm, sem Alþingi vió stofn
un lýðveldisins ákvað að fram
skyldi fara og fól nefnduin
að gera tiUögur um.
Þetta vanskapaða, ófulL
burða fóstur mmnir á sagnir
af Þorgeirsbola.
Þorgeirsbola þarf ekki að
kynna. Hann er þjóðkunnur
draugur.
Það var trú sum staðar, að
þegar kýr iétu dauðum kálf.
um fjrir tímann, væri það
Þorgeirsbola að kenna. Eink.
um var þetta þo aiitið ef
kálfarnir voru vanskapaðir.
Venjuiega þottust menn þá
einnig hafa um þetta leyti
orðið reimieika varir og séð
eða heyrt til bola.
.Eg ímn ekki betur en sam.
band það, sem þi íflokkarnir
hafa gert með sér um kjör-
dæmamalið megi kalia reim-
leika í þjóðfélagsmálunum,
svo önáttúrlegt er þetta sam.
band, og svo lítils eíga þessir
flokkar sameigmlegt af því,
éém þolir að sjá dagsljósið.
Slíkar flokkshyggjur, sem
þar stýrá gjörðuin — margra
annars ágætra inanna — eru
réttnefnd myrkravöld.
Flokkshyggja getur verið
góð og att fullan rétt á sér,
ékki skal því neitað. En góð.
ar sálir gátu líka samkvæmt
þjóðtrúnni orðið draugar. Þor
geirsboli hafði ekki verið UL
vættur áður en hann varð fyr.
ir gjórmngum, sem gerðu
Iiann að skaðræðís draug.
Kjördæmabreytingarfriim-
varpið er ekki framkomið eft-
Ir heildarendurskoðun, sem
átt hefir fram að fara á stjórn
arskránni og yfir liefir staðið.
Frumvarpið er því ekki full
burða fóstur það, sem menn
ætluðust til að fæddist, held.
ur eins og dauður, ófullburða,
vanskapnaður og rotinn kálf.
ur, sem kenna má myrkravöld
imum að svona fæðist
f leikriti Halldórs Kiljans,
íslandsklukkunni, er afar
skemmtilegur þáttur hvar í
Jón Grunnvíkingur spyr með
miklum ákafa nafna sinn Jón
Hreggviðsson, nýkominn til
Kaupmannahafnar, tíðinda ut
an af íslandi — og þótti allt.
of lítið að frétta. En áreiðan.
lega mundu honum hafa þótt
það merkileg tíðiudi, — og
auðgað með þeim íslenzkt
handritasafn, sem okkur hefði
þá líka þótt enn meiri skaði
að fá ekki heim —, ef Jón
Hreggviðsson hefði getað
flutt honuin ámóta frétt og
þá, að um líkt leyti óg þrí-
flokkarnir sameinast um kjör
dæmaniálið opinberlega, fæð-
ist liér í grennd að sögn ríkis
útvarpsins kálfu' með þrjá
liausa, — og ekki aðeins þrjá
hausa að framan heldur líka
þrjá hausa að aftan.
Og vilji menn hafa þetta
nákvæmara var minnstur
hausinn í miðið og líkur
lambshöfði. Hvert á barninu
að bregða nema beint í ætL
ir?
Nú sögðu bæði Alþýðublað.
ið og Morgunblaðið, að saga
þessi hjá útva'pi ríkisins um
þríhöfðaða kálfinn í báða
enda, væri skröksaga, og virt
ust mjög fegin að geta sagt
frá þvi.
En í þessu sambandi skiptir
engu máli, hvort sagan hefir
verið sönn í venjulegri merk.
ingu þess orðs eða ekki, því
svona verða þjóðsögurnar oft
til. Þær hafa löngum verið
speglanir eða skáldskapur
þjóðarsálarinnar á þeim
augnablikum, sem kölluðu eft
ir þeim til líkinga og verið
sannleiksígildi á sinn liátt.
Kálfurinn í Helgafellssveit
er speglun kjördæmamáls þrL
flokkanna.
inning: Margrét Ólafsdóítir,
Kvísm, ÞverárUíð
F. 24. júlí 1885. D. 13. maí 1959.
Þegar góðir vinir kveðja þetta
líf, kveður maðu þá þakklátum
huga og geymir minningu þeirra
í lijarta, sem óbrothætta eign,
sem aldrei verður frá manni tekin.
En mig langar til að minnast
þessarar gömlu, góðu frænku
m'n’i r og æ=ku" nkonu foreldra
Minning:
Gunnar Backmann GuSmundsson
Við dauðlegar mannverur eigum
ft svo erfitt með að sætta okkur
ið þá hiuti, sem við fáum engu
im ráðíð.
Hér vakna svo margar spurn.
ngar, sem enginn getur svarað
rema ‘sá, sem öllu stjórnar.
Hvers vegna fá ekki lítil börn,
em þurfa svo á ástríki og umönn.
in. elskaðs föður að_ halda, að
njóta þess, er þau þurfa mest.við? ,
Við fáum ekkert sivar. Vlð vitum.
aðeins að Gunnar er dáinn, og við
fáuni ekki að sjá hann aftur fyrr
en sú stund kemur, að.við verðum
sjálf kölluð til söm.u heimkynna.
Mer.n með skapgerð Gúnnars •
Guðmundssonar, geta ekki eignazt'
óvini, en kæmust ékki h.iá því að'
eignast marga vini. Um það vitn-
aði ■ hinn mikli mannfjöldi, er.
fylgdi honum til grafar s.l. föstu-.
dá,g. • ' •
Þó að okkur takí sárt harmur
konunnar, ættingja og litlu barn--
anna hans, þá er það þó huggun
að við vitum af líférni hans hér
hjá okkur, að hans hlýtur að bíða.
björt framtíð í þeim heimkynnum,
er hann gistir nú.
Blessuð sé minning hans.
G. S.
12. þ. m. var til moldar
borinn á ísafirði Gunnar B. Guð.
mundsspn verzlunarstjóri, er ’lézt
áf slysförum í Cuxhaven í Þýzka.
landi.
•Gunnar heitinn var aðeins 46
ára áð aldri. Hann lætur éftir sig
konu, Helgu Hermundsdóttur frá
Akureyri og sjö börn, þar af fjög-
ur innan við fermingaraMur.
Foreldrar Gunnars eru hjónin
Guðmundur Björnsson kaupmaður
á ísafirði og kona hans Aðalheiður
Guðmundsdóttir. Gunnar var af-
burðanámsmaður. Hann gekk img-
ur í verzlunarskóla og lauk þaðan
prófi um vorið 1931 með ágætis
vitnisburði.
Verzlunar.starfið varð því ævi.
starf hans. Fyrst sem starfsmaður
við verzlun föðui' síns, og síðar
verzlunarstjóri um mörg ár. , .
En nú er Gunnar skyndilega
horfirm frá okkur.
w'___
þesa að iie_r, v.t., en td þekktu,
hve eiskuieg og mikil kona hún
var.
Það má segja að dauðinn hafi
ekki komið óvart í þetta sinn
hann var meira að segja búinn að
láta bíða eftir sér.
í mörg ár var þessi gamla kona
búin að vera rúmliggjandi, eða
við rúmið, k aftarnir þrotnir, sjón.
in að mestu horfin.
Róleg og æðrulaus beið hún í
skjóli vandamanna sinna.
Það er erfitt hlutskipti, þeim,
sem eru andlega hraustir, eiga
sterkt viljaþrek til starfs og óska
helzt, að rnega starfa að fram-
gangi líffsins, þar til yfir lýkur,
að vera dæmdir úr 'leik, bíða þess
að kveðja þenna heim — bíða þess
að-sá, sem. lífið gaf,.taki það aftur.
Nú þegar sveitin hennar fagra,
klæðist sumarskrúða, gróður og
blóm lifna.á ný, -— kveður hún
þessi aldraða kona, sem eit.t sinn
var 'stóít þessarar sveitar o.g átti
sinn þátt í að gera garðinn frægan.
M-argrét var fædd á Hafþórsstöð.
um í Norðurárdal, 24. júlí 1865.
Foreldrar hennar voru, Glafur Þor
bjarnarson frá Helgavatni,' Sigurðs
■son'ar prests að Rauðamel, Þor-
bjarnarsonar Ólafssonar að Lund-.
um og móðir hennar, Þorgerður
Jónsdóttir, Snorrasonar frá Kálfa.
læk.
Margrét giftist sumarið 1886,
Eggreti Sigurðssyni, Gunnlaugs-
sonar prests að Hvammi. Þau eign.
uðust sex b.örn, tvö dóu ung, en
Sigríður dóttirin, andaðist á Akra.
nesspítala fyrir rúmum tveim ár_
úm, eftir lifa bræðurnir þrír, Þor-
björn tésmiður í Borgarne'si, Ólaf-
ur bóndi í Kvíum, giftur Sigríði
Jónsdótlur, og Sigurður, einnig til
heimilis í Kvíum. Margrét missti
mann sinn 1912, en hélt þá áfrara
búskap í Kvíum með börnum shi.
um.
Maður hennar, sem verið hafði.
mikill hagleiks- og athafnamaður,
hafði reist þar þriggja hæða stein.
hús, laust eftir aMamótin, en þaí
menningartákn bar vott um höfð.
ngsskap þeirra hjóna, það varff
iðrum til fyrirmyndar og sýndi.
nönnum í sveitinni, að nýr ■tími
/ar að rísa.
Að manni hennar látnum, tóku.
lörn hennar við, að prýða með
enni heimilið, og hefir það ætið
verið eitt með mestu myndar-
eimilum Borgarfjarðar.
Þegar Ólafur sonur hennar gift-
t, tók hann við búi af henni, og
ú hafa einnig tveir synir hans
afið búskap á þessu ættaróðalL
>að var henni ánægjuefni, að vita
larnabörn sín sitja óðalið áfram,
nda óvenjuleg rækt-arsemi við
'öðurtún. Og mesta ánægja hennar
íðustu stundirnar voru litlu barna
oö.nin, sem báru sólargeislana inn
til hennar.
Mér er í barnsminni þessi fríða,
tíguleg kona, virðuleg framkoms.
hennar og ljúft viðmót, þegar
hún strauk mér um vanga, með
sínum hlýju höndum, og þegar é.g
fullorðnaðist, urðu mér ekki síður
minnisstæðar orðræður hennar,
kýmni í frásögn, settlegt og fágað
málfar, og sérstæður frásagnar-
hæfileiki.
Margrét var greind kona og
hafði mikinn persónuleika, sein
aldrei gleymist þeim, er haná
þekktu. Glaðlynd, róleg og festu..
leg í framkomu aUri.
Oft verðúr mér hugsað til þeirra
ánægjustunda, er ég naut á heim-
ili hennar í bernsku minni, eii
þangað safnaðist oft æskufólk, þar
var glatt og gaman að vera. í þá
daga voru ekki opinberir skemmti
staðir fyrir æskufólk, eins og nú
eru í hverri sveit, en að Kvíum
var ávallt gaman að koma. Róleg
og virðuleg ýtti Margrét undir
glaðværan æskuhópinn, en hafði
þó gát á að prúðmenska ríkti.
Ég veit, að það eiga fíeiri góðar
minningar frá Kvíaheimilinu en
ég.,
Nú hefir þessi heiðurskona
kvatt dalinn sinn, þessi kveðjúorð'
eiga að vera þakkþætisvottur frá
'mér og mínu fólki, fyrir þá ein.
lægni og vináttu, sem stafaði ætíð
frá þessari konu og írá Kvíaheim.
ilinu fyrr og síðar.
Það er trú mín, að svo lengi sem
Kvíar í Þverárhlíð vérður byggt
ból, muni nafn Margrétar lifa.
Rut Guðmundsdóttir
frá Helgavatni.
Manntal á islandi 1816
4. hefti, Vesturlund, komið út. Vitjist í afgreiðslu
Prentsmiðjunnar Hóla, Þingholtsstræti 27. Öll
heftin, sem út évu komin, fást á sama stað.
::::««;
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 40., 42. og 43. tbl. Lögbirtinga-
blaðsins 1959 á v.s. Álsey, RE-61, eign Þórhalls
Sigjónssonar, fer fram eftir kröfu Fiskveiðasióðs
íslands við skipið þar sem það er á skipastæði
Bátanaustar h.f. við Elliðaárvog, föstudaginn 19.
júní 1959, kl. 10,30 árdegis.
Borgarfógetinn í Reykjavík