Tíminn - 19.06.1959, Blaðsíða 6

6
T í M I N N, föstudaginn lí*. júni 1959.
Útgefandl l FRAMSÓKNARFLOKKURINH
Ritstjóri: Þórarinn Þórarmsson.
Skrifstofur í Edduliúsinu viB Lindargðt*
Símar: 18 300, 18 301, 18302, 18303, 1830«.
(skrifstofur, ritstjómin og blaðamena)
Auglýsingasíml 19 523. • AfgreWWan 12331
Prentsm. Edda hf. Sími eftir U. 18: 13948
Undanlátsstefna Sjálfstæðisflokksins
UNDANLÁTSSTEFNAN,
sem Sjálfstæðisflokkurinn
hefun fylgt í landhelgismál-
inu, 1 skýrist nú betur og
betur með hverjum degi.
„Það er hægt að semja á
margan hátt í landhelgismál
inu,“ sagði Sigurður Ágústs-
son nýlega á fundi í Grafar-
nesi. Sjálfstæðisflokkurinn
vildi semja við Breta á s.l.
surnri um útfærslu landhelg
innár úndan Vestfjörðum,
ságði Gunnar Thorodsen ný-
lega á fundum í Vestur-ísa-
fjarðarsýslu, en það var
hindrað af Framsóknarmönn
um og kommúnistum. Þess
gat hann ekki, að slíkur
samningur hefði því aðeins
fengizt, að samið hefði verið
um fjögra mílna fiskveiði-
landhelgi annars staðar við
landið. Slíkur samningur
hefði ekki heldur tryggt
neina friðun á svæðinu und-
an Vestfjörðum, þar sem eng
in trygging var fyrir því, að
allar viðkomandi þjóðir
heíðu fallizt á hana, þótt
Bretar hefðu gert það gegn
því að mega auka veiðar sín
ar ihnan tólf mílna mark-
ann,ú annars staðar við land-
ið.
Aðspurður svaraði Gunnar
því engu, hvort Sjálfstæðis-
flokkurinn væri enn reiðu-
búinn til að gera slíkan
samning við Breta. Sú þögn
talar sínu máli.
ÞAÐ, sem þeir Sigurður
og Gunnar hafa beint og ó-
beint upplýst með þessum
ummælum sínum, kemur
ekki neinum á óvart, er hef-
ur fylgzt með ferli forkólfa
Sjálfstæðisflokksins í þessu
máli. Öll framkoma þeirra
á fyrra ári benti til þess, að
þeir væru fúsir til undanláts
við Breta. Um það vitnuðu
skrif Mbl. bezt á síðastl.
sumri. Af þessu hafa brezk
stjórnarvöld áreiðanlega
haft fullar fregnir. Trú
þeirra hefur bersýnilega ver
ið sú, að það myndi gefa
undanlátsstefnu Sj álfstæðis
flokksins byr í seglin, ef
brezk herskip yrðu sýnd á
íslandsmiðum. íslendingar
myndu þá beygja sig og
semja. Bæði brezk stjórnar-
völd og foringjar Sjálfstæð-
isflokksins reiknuðu hér
rangt. íslendingar svöruðu
brezka ofbeldinu eins og
sæmdi þjóð, sem lætur ekki
erlent ofríki kúga sig. Síðan
hafa forkólfar Sjálfstæðis-
flokksins orðið að dansa með
nauðugir viljugir. En Bretar
treysta bersýnilega enn á,
að undanlátsstefna Sjálfstæð
isflokksins sé ekki úr sög-
unni. Meðan svo er, munu
þeir halda áfram ofbeldinu,
ef það gæti orðið til að þreyta
íslendinga og ýta þannig und
ir imillanlátsstefnuna að
nýju.
ÞAÐ skortir ekki nú stór
orð af hálfu forustumanna
Sjáífstæðisflokksins um það,
að þeir muni hvergi láta und
an síga fyrir hinu brezka of-
beldi. Þetta er talið nauðsyn
legt vegna kosninganna. Eft-
ir þær mun skapast annað
viðhorf. Þá mun það sótt fast I
af hálfu Breta og vina þeirra,
að íslendingar láti á ein-
hvern hátt undan síga. Það
mún jafnt verða beitt blíð-
mælum og hótunum. Þá mun
vafalaust verða boðið upp á
það aftur, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefði látið sér
nægja á síðastl. sumri, og ef
til vill eitthvað betur, t.d.
aukna friðun fyrir Vestfjörð
um og á Selvogsbanka, og sex
mílna mörk annars staðar.
Þá þarf ekki lengur að ótt-
ast kjósendur og því „verð-
ur hægt að semja á margan
hátt í landhelgismálinu",
eins og Sigurður Ágústsson
orðaði það.
UMMÆLI þeirra Gunnars
ofí Sigurðar gefa það Ijóst til
kynna, hvernig haldið hefði
verið á landhelgismálinu, ef '
Sjálfstæðisflokkurinn hefði
farið með völd á síðastliðnu j
ári. Þá hefði verið samið um
f jögurra mílna landhelgi nær
hvarvetna umhverfis landið.
Bretar hefðu þá fengiö öllum
aðal óskum sínum fram-
gengt. Vetrarvertíðin í ár er
gleggsta sönnun þess, hvert
lán það var, að Sjálfstæðis-
flokkurinn gat ekki gert slíka
samninga. Það er nú almennt
viðurkennt, að án útfærslu
fiskveiðilandhelginnar hefði
aflabrögðin ekki veriö jafn
góð í vetur og raun varð á.
FYRIR íslendinga væri
það hin háskasamlegasta
uppgjöf, ef nú væri eitthvað
farið að láta undan Bretum.
Raunar eru íslendingar bún
ir að sigra í landhelgismál-
inu og staðfesting á því mun
fást á landhelgisráðstefn-
unni næsta vetur. Aleina
hættan er sú, að hér komi
til valda stjórn, er einskis
virðir þjóðarviljann og læt
ur undan Bretum. Ef Bret-
um væri réttur litli fingur-
inn nú, gæti það þýtt hið
sama og missa alla hendina
síðar. Það myndi og sýna,
að það borgaði sig að beita
íslendinga ofbeldi. Sú ríkis-
stjórn, er féllist á slíkt undan
hald, væri líkleg til hvers
konar landráða.
Þjóðin verður að girða
fyrir þessa hættu í kosning
unum nú. Stuðningur við
Sjálfstæðisflokkinn gefur
undanlátsstefnunni byr í
vængi. Örugglegast verður
þessari hættu afstýrt með því
að efla Framsóknarflokkinn,
sem sýnt hefur sig óbilugan
í þessu máli, en jafnframt
gætt þess að halda á málinu
þannig, að það yrði Bretum !
hvergi til ávinnings á alþjóð-
legum vettvangi.
Hið nýja glæsilega félagsheimili i Hrafnagilshreppi.
Glæsilegt félagsheimili tekið í
notkun að Laugarborg í Eyjafirði
Rætt við Hjalta Jóseísson á Hrafnagili.
lyftistöng félagsmála í Hrafna- frumsýning hefir dregizt vegna
gilshreppi. hins slæma inflúensufaraldurs.
Bygging hins nýja félagsheimilis Mun leikurinn þó frumsýndur
var ákveðin 26. júlí 1956, en í okt mjög bráðlega. Aðalleikarar eru
Eitt glæsiiegasta félags-
heimili í byggðum landsins,
Laugarborg í Hrafnagils-
hreppi í Eyjafirði var fyrir
nokkru hátíðlega vigt og hef-
ir nú þegar verið tekið í
fulla notkun.
*
Laugarborg stendur skammt frá
Hrafnagili, en þar befir lengi ver
ið miðstöð félagslífsins í hreppn
um. Þar stendur þinghús hrepps
ins og gamalt samkomuhús, <sem
nú verður notað til annarra hluta.
Ilrafnagil í Eyjafirði á mi'kla sögu
að báki og er þess getið í forn
sögum, að menn komu saman við
Hrafnagilslaugar, en það eru heit
ar uppsprettur þar skammt frá.
Rætt við form. húsnefndar
Á 'Hrafnagili býr nú Hjalti Jós
efsson og er hann formaður hús
nefndar hins nýja félagsheimilis.
Er fréttamaður blaðsins var þar á
ferð fyrir skömmu ræddi hann
nokkuð við Hjalta um hið nýja og
glæsilega félagsheimili, sem vafa
laust á eftir að verða hin mesta
óbermánuði sama ár hófust fram
(kvæmdir. Hreppurinn á félags-
heimilið með Ungmennafélaginu
Framtíðin og kvenfélaginu Iðunni
og sjá félögin um rekstur hússins.
Heimilið er afbragðsvel búið —
grunnflötur er 350 ferm., — stór
samkomusalur, veitingastofa, .stórt
leiksvið og fundaherbergi. Eld-
hús er hið fullkomnasta.
Forstöðukona kvenfél. er frú
Aðalst'eina Magnúsdóttir, Grund,
en form. ungmennafélagsins er
Óttar Skjóldal, Ytra Gili.
Leikur færður upp
Þegar hafa nokkrar .samkomur
verið haldnar að Laugarborg og
hafa þær farið vel fram. Ung-
mennafélagið og kvenfélagið hafa
um nokkurt skeið uirinið að því að
færa upp leik í húsinu. Sigurður
Kristjánsson frá Húsavík hefir
æft leikritið Maður og ' kona, en
Aðalateinn Jonsson, Sigríður
Schöth, Hreiðar Eiríksson o,g Sig
úrður Kristjánsson, en leikendur
eru alls 17 að tölu.
Samningar miíli
félagsheimila
Gegnt Laugarborg handan Eyja
fjarðarár er hið glæsilega félags-
heimili Freyvangur í Öngulsstaða
hreppi. Samningar haf-a staðið yfir
að undanförnu á milli félagsheim
ilanna að útiloka innbyrðis sam-
keppni, því að skammt er á milli
i og allar lí.kur munu vera á 'því
að þeir samningar muni talkast.
Lyftistöng félagslífs
Ekki verður ofsögum af því
' sagt, hver lyftistöng hin nýju og
glæsilegu féHagsheimili eru íýrir
félágs- og menrimgarlíf hinria
dreifðu byggða. Með byggingu
(Framh. á 11. síðu)
Bréf til Sigurðar Nordals
frá Vigfúsi Guðmundssyni
Kæri hr. Sigurður Nordal,
Reykjavík.
Eg var að fá í pósti „Fregn-
mlða", þar sem aðalgreinin er
undirrituð af yður. Þótt þér
veitist þar að Kjördæmablaðinu
þá er mín „sekt" í ádeiluefninu
engu minni, því það var ég
sem tók brotið úr Öræfagrein
yðar, sem Kjördæmablaðið
birti. Það birti ég í einni kjör-
dæmagrein minni í Tímanum
mörgum vikum áður en prent-
araverkfallið hófst.
Eg hafði lengi verið hrifinn
af tímaritsgrein yðar um Öræf-
inga — hve myndarlega og llst
rænt þér tókuð þar málstað
strjálbýlisins.
Þegar skammsýnir fésýslu-
og múgsef junarmenn, undir
forustu Jóns P. Emils, tóku til
að vega að strjálbýlinu með
því að svifta það öllum fulltrú
um á löggjafarþingi þjóðarinn-
ar, sem kosnir eru af SJÁLF-
STÆÐUM og SAMSTÆÐUM
heildum þess, þá kom i hug
minn snilidar málfærsla yðar fyr
ir strjálbýlið í umræddri grein.
Tók ég mér bessaleyfi að
prenta brot úr grein yðar orð-
rétt innan tilvitnunarmerkja og
gat þá aúðvitað um höfundinn.
Eg leit á túlkun yðar um
strjáibýlið sem dýrmætt inn-
legg fyrir okkur, sem þykir
vænt um hinar dreifðu íslenzku
f jallabyggðir og viijum ekki
rýja þær áhrlfum í okkar litla
þjóðfélagi. Mun ég hafa tekið
brotið úr grein yðar með svip
uðum huga og ég býst við að
þér hafið haft þegar þér voruð
að færa fram tilvitnanir strjál
býlismannanna Snorra Sturlu-
sonar og Stephans G. tll að
sýna og sanna islenzka snilldar
I ist.
Þeir, sem skrifa bezt um hlut
ina verða að sætta sig við að
ýmsir „minni karlar" vitni í rit
þeirra, málstað sínum til fram-
dráttar.
Þér segizt í „Fregnmiðanum"
ætla að greiða kjördæmabreyt-
ingunni atkvæði yðar. Þér um
það. En heldur virðist það vera
lítið í samræmi við andann og
ummælin í Öræfagrein yðar. Eg
rpun greiða atkvæði á móti
kjördæmabreytingaflaninu sem
unnandi fjalidalabyggðanna ís-
lenzku. Hef jafnan viljað reyna
að vera „brot af sjálfs mín
kvæði" eins og uppáhaldsskáld
inu yðar varð að orði.
Báðir höfum vlð verið í hópi
þeirra Islendinga, sem höfum
átt kost á aö búa erlendis, þar
sem blasað hafa við okkur rúm
lífskjör. En báðir tekið þann
kostinn heldur að starfa heima
á ættjörðinni. Ætli við hefðum
teklð það hfutskiftið, hefðu eng
ar fjaliabyggðir verið í okkar
landi né nokkur verk gerð af
mönnum þaðan, hvort þeir
hétu Snorri, Stephan eða ann-
að? Eg efa það.
Vitanlega hefur Vatnsdalur-
inn fagri og frjósami heillað,
en það gerðl harðbýli helðar-
dalurinn minn iíka.
Hver einn bær á sína sögu.
Og heill sé sfrjálbýlismönnum,
sem brjótast móti straumnum
og tíðarandanum og auka viö
þá sögu og gera landið okkar
meira helllancH og dýrmætara
með ræktun, byggingum og
öðru. Mér finnst að okkur alda
mótamönnunum, sem enn stönd
um uppi, ætti að vera sönn á-
nægja í að styðja nú I VERKI
að því að tandið okkar
„smækki" ekki fyrir aðgerðir
skammsýnna ofurkappsmanna.
Kveð ég yður svo með þökk
fyrir góðan, gamlan grelða í
minn garð og með yðar éigin
orðum úr Öræfagrein yðar, sem
ekki eru síður i gildi nú en árið
sem þau voru skrifuð, af því
að þau fyrnast ekki fremur en
frásögn Snorra eða kvæði
Stephans G.:
„Nú er þörfin brýnust og
baráttan hörðust til dala og
fjalla, þar sem heiðabóndinn
stendur gegn því, að byggðin
færist saman og ' landið
smækki."
Vlrðingarfyllst
Yðar einlægur
Vigfús G’uðmundsson.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________r'