Tíminn - 24.06.1959, Blaðsíða 1

xB
13, árgangur.
Reykjavík, miðvikudaginn 24. !úní 1959.
129. bla'ð.
Málinu er lokið, segja þríflokkarnir, en stjðrnar-
skráin gefur þjóðinni úrslitavald í kjördæmamálinu
Þjóðhættuleg vinnubrögð og ósæmilegur
hroki flokksforingjanna við kjósendur
Flóttinn frá kjörcíæniamálinu einkenndi allan
málflutning þríflokkanna fyrra kvöld útvarps-
umræðnanna
Fyrri umferð útvarpsumræðnanna, sem fram fóru í gær-
kveldi, éinkenndist öðru fremur af þindarlausum flótta for-
mælenda flokkanna. sem standa að kjördæmabyltingunni,
frá þessu ,,réttlætismáli“, og blekkingum þeirra og tiíraunum
til þess að telja fólki trú um, að kosningarnar eigi ekki að
snúast um það. — Ræðumenn Framsóknarflokksins, þeir
Hermann Jónasson Jón Skaftason og Daníel Ágústínusson,
gerðu hins vegar með glóggum rökum í snjöllum ræðum
skýra grein fyrir þv1' gerræði, sem kjördæmabyltingin er, og
sýndu fram á, að kosningarnar eiga og hljóta að snúast um
þetta mál eitt.
Mynd þessi var tekin af varnargarðinum hjá jarðgöngunum siðastliðinn laugardag og sýnir hvað viðgerðinni
hefir miðað áfram þá. Nú hefir vatnslækkunin verið heft að mestu.
Vatnslækkunin í Þingvallavatni
var um það bil stöðvuð í gærdag
Vatnið hefir nú lækkaí um rúma níutíu senti-
metra — engin hætta á rafmagnsskorti
Blaðið hafði tal af Árna Snævarr, yfirverkfræðingi í gær-
kveldi Sagði hann, að nú hefði tekizt að koma í veg fyrir
meiri lækkun 1 Þingvallavatni og hefði yfirborð þess staðið
í stað síðdegis í gær. Bygging varnargarðsins er nú að komast
á lokastig, en hann verður ekki þéttur að fullu fyrr en aftur
hefir hækkað það mikið í vatninu, að nægilegt rennsli íil
Ljósafossstöðvarinnar hefir verið tryggt.
,'Eins og kunnugt er, brast varn-
argarðurinn fyrir munna jarð-
ganganna undir Dráttarhlíð
skömmu fyrir hádegi, þann 17.
júní, síðastliðinn. Rann þá fyrst
lengi vel rúmiega tvöfaít vatns
magn Sogsins í gegnum jarðgöng
in og lækkaði ört í Þingvallavatni
af þeim sökum. Óttuðust menn í
fyrstu, að þetta mundi þýða vatns
skort hjá Ljósafosstöðinni og raf
magn.ss-kortur yrði á rafveitusvæði
liennar. Strax var hafizt handa
við að koma upp nýjum varnar-
garði ú't af opinu i þann sem brast
og hefur verið unnið dag og nótt
við byggingu þess garðs síðan með
öílum þeim vélakosti og mannafla,
sem við varð komið. Hefur þetta
verk staðið í fimm daga og nú tek
izt áð ná stjórn á vatnsrenrislinu
i gegnum göngin.
Rómlega 90 sm. lækkun
Á þessum tíma hefur Þingvalla
vatn lækkað um rúma nítíu senti
metra. Nú er rennslið orðið það
lítið í gegnum göngin, að valns
lækkunin er um það bil stöðvuð.
Árni Snævarr skýrði blaðinu svo
frá í gær, ;að ekki mætti loka al-
veg fyrir rennslið í gegnum göng
in á þessu stigi málsins, þar sem
það gæti valdið vatnsskorti hjá
Ljósafosstöðinni. Eins og dæmið
(Framh. á 11. síðu.)
Forsætisráðherra
óvirðir stjórnar-
skrána
Emil Jónsson, forsætisrá'ðherra
lét sér sæma að viðhafa þau orð
í upphafi útvarpsumræðnanna í
gærkvöldi, að kosningarnar nú
snerust aðeins „um kjördæma.
málið að formi til.“ Það er alvar-
lcgur atburður, þegar forsætis
ráðherra leyfir sér að livetja kjós
(Framh. á 11. síðu)
Bjarni Benediktsson segir í grein í erlendu
biaði, að kosið sé um kjördæmamálið
Það vekur æ meiri undrun,
hvílíkt ofurkapp flokkar þeir,1
sem að kjördæmabyltingunni
standa, leggja á það að telja fólki
trú um, að nú eigi fremur að
kjósa um mörg önnur þjóðmál en
kjördæmamálið.
Sýnir þetta álit þeirra á mál-
staðnuni betur en flest annað.
Þeir treysta því ekki, að þeir |
komi málinu fram, ef kjósendur
fara að boði stjórnarskrárinnar
og greiða atkvæði eftir sannfær-
ingu sinni um þetta mál, sem þó
liefir verið skotið undir úrskurð
þjóðarinnar í sérstökum kosning
um.
Og eftir því sem andúðin gegn
kjördæmabyltingunni verður
meiri og opinskárri, magnast sá
En í Mbl. seijir hann, aí baer snúist um önnur
mál fremur. Olafur Thórs kallar ha(í ,,endemis-
firru'S aft kosiÖ sé um kjördæmamálið
áróður þriflokkanna, að kjósa
bcri um allt annað. Emil Jónsson,
forsætisráðherra, leyfði sér að
segja, að kosningarnar væru að
eins „að formi til“ uin stjórnar \
skrármálið, og Ólafur Thors
sagði einnig í gærkvöldi, að sú!
röksemd Framsóknarmanna, að
kosið væri nú aðeins um kjör-J
dæmamálið, væri „endeniisfirra“.
Þannig reyna þessir menn að
villa um fyrir kjósendum til þess
að hefta eðlilega-skoðanamyndiin'
og frjálsa kosningu um málið. |
Bjarni Benediktsson hefir lield
ur ekki legið á liði sínu í MblJ
Hermann Jónasson
Hermann Jónasson talaði fyrst
ur í ræðutima Framsóknarflokks
ins, síðan Jón Skaftason og Daniel
Ágústínusson.
Hermann Jónasson fyrrveraindi
forisae/titaráðhenra, hóf mál sitit með
því lalð mðmnia á, a>ð nú eiru liðiin 15
ár f!rá sitoflmun lýðveidisms, ein þó
hefiir þjóðOninii eklki enn verið sfe'tt
ný sitóirinairiílkirá. Hiins vegiar haifia
láðameinln úr þnem lo'kikium nú
Maiupiið til og tekiið eitt af mörg-
um ituiguin aitri’ðia, sem eindiuirsikoðá
þairf, út úr sitómiarsikirániim og
þviiingað fnaim þ iingisaimþy kikt í
flauatri, ^nliðmia vilð þrengstu flokiks
ráðiaimenln: Málðniu eir lokið. Þjóð-
iin heitr e'kbart um þetta að siegjia.
— Þetita eru þjó!ðhæfctuleg viinimu-
brögð og ósæmiilieigiur hroki vá®
kjósendiur. Kördæmiabyftiingiin hef-
ir áðeliins verið siaimþyikkit a@ hálifu.
Stjórniars'kráin mælir svo fyrir, að
efitiir sihkia samþyklkit stkuilti rjúfa
þing og visia miáliin'u til þóðarilnin-
ar, og hún — ein ekki fLoktkisfor-
ingjarniir, slk-uli ákveða í kosraiing-
um, hvort hún veiti frambjóðeaid-
uan oiimboð til þess að samþykkja
breytiinguina að fuiMu á næsita þingi.
Af þessu er augljóst, að kosn-
ingarnar nú eru um kjördæma-
byltinguna eina, og kosið er úm
það, hvort leggja skuli héraða-
kördæmin niður og lögleiða lilut
fallskosningar í stórum kjördæm
að ala á því, að kosningarnar snú
ist iun annað fremur en kjör-|
dæmamálið. En þegar liann ritar,
grein í erlent blað um íslenzk
stjórnmál í dag (Berlingske Tid
ende nýlega) þá þorir hann ekki
að lialda þessu fram, telur það
heldur ckki eins nauðsynlegt, þar
sem greinin er ekki ætluð ís-
lenzkum lesendum, heldur viður
kennir lireint og beint eins og’hagsimunli líða'nldii sfiúind'ar, árn fcill-
rétt er, að þessar kosningar séip IíHís €il hágsumuna Dainds og þjóð'air.
uin stjórnarskrárbreytinguna. —|
Þetta sýnir heilindin, og af þessu „Mólinu er lokið"
geta kjósendur dregið sínar á; Og jafnskjótt og þessari flauist-
lyktanir. runsaimþýklkt er tokið, segja þessir
Jón Skafrason
Daníel Ágústínusson
um. Næsta Aþmgl er kosið til að
afgreiða þetta mál. Þetta eru því
ekki flokkspólitískar kosningar.
Ef kjördæmabyltingin verður
felld, munum við Framsóknar-
menn þegar í stað reyna að leysa
stjórnarskrármálið með mála-
miðluii og samkomulagi, þannig
að réttur sé hlutur þéttbýlisins
án þess að leggja kjördæmin ut-
an Reykjavíkur niður.
Kosið um kjördæmamálið
Mairgi.r ainds'tæðiimga'r okkiair
haiMia því fraim, siaigði Heirmaimn
Jóniaiason eininfriemur, að nú sé
kosiið uim ölll mál, ekki síz>t uan
veirk fyrrveiriaindi ríkilsis'tjónniar.'
Þetltia er riaingit, amdstætit aaida
s>tj ónniarslkrárininiar og hcldur ekki
íramikvæmia'nlieigt. Eiinis og a'lmeirunlt
■er viillað eru mairgir kjósieindiuir á
mófci fllokkisiforysitiu sironi í stjórro'aa--
skráinmáilliiniu, en með flo'kkrouim x
(FramhaJrt á 2. síðu).