Tíminn - 22.01.1961, Síða 5

5
TIMIN N, SRtnnudagian 22 |M&ar 1961.
L
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdastjóri: Tómas Arnason. Rit-
stjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb.), Andrés
Kristjánsson, Jón Helgason. Fulltrúi rit-
stjórnar: Tómas Karlsson. Auglýsinga-
stjóri: Egill Bjamason. — Skrifstofur
í Edduhúsinu. — Símar: 18300—18305
Auglýsingasimi: 19523. Afgreiðslusími:
12323. — Prentsmiðjan Edda h.f.
Aðvörunarorð búnað-
armálastjóra
Útvarpserindi það, sem Steingrimur Steinþórsson
iíutti nýlega um landbúnaðinn á árinu 1960, hefur vakið
mikla athygli. Tölur þær, sém hann nefndi, sýndu nefni-
lega glögglega, hvernig viðreisnin hefur leikið landbún-
aðinn.
Samkvæmt upplýsingum Steingríms minnkaði skurð-
gröftur á árinu um 15%, miðað við næsta ár á undan.
Bráðabirgðaathugun bendir til þess, að nýræktarfram-
kvæmdir hafi orðið 25% minni 1960 en 1959 Innflutn-
ingur á heimilisdráttarvélum minnkaði um 43%, einnig
miðað við 1959. Ræktunarsamböndm fluttu aðeins mn
tvær jarðýtur á árinu 1960. Byggmgaframkvæmdir í
sveitum drógust stórlega saman, jafnt íbúðarhúsa og pen
ingshúsa.
Ályktanir þær, sem búnaðarmálastjóri dró af þessari
öfugþróun, voru ekki síður athyglisverðar. Honum fórust
m. a. orð á þessa leið.
„Landbúnaður verður að hafa stórfellda fjárfestingu
árlega, eigi landið ekki að ganga úr sér og rýrna á
skömmum tíma. Ræktun, þurrkun lands, byggingar
og önnur mannvirki, er standa 1 þjónustu land-
búnaðarins, þurfa sífellt viðhald og áfram-
haldandi umbætur. Sé þetta ekki framkvæmt
á sómasamlegan hátt, fara mannvirki og allar
lramkvæmdir í örtröð. Þetta höfum vér, íslenzkir bændur,
crðið að sannreyna á undanförnum öídum og goldið niikið
afhroð fyrir. Það verður því að vera sífelldur og stöðugur
f járstraumur frá bændum og öðrum þeim, er jörðina erja,
til jarðarinnar aftur, til þess að bæta hana og gera hæfa
til framleiðslustarfanna. Bændur verja árlega stórkost-
legum fjármunum, til þess að bæta og fegra landið.“
Ennfremur sagði búnaðarmálastjóri:
„Ég hef nefnt hér nokkur atriði í byrjun hins nýja
árs, sem mér virðast á margan hátt uggvænleg og það á
þann hátt, að bændur athugi vel hvert og hvernig sternir
og hvað eigi að gera. Gott tíðarfar er ágætt og ómetan-
legt, en eitt dugar það ekki, til þess að sú þróun verði í
íslenzkum landbúnaði, sem þarf að verða og vér vonumst
eftir. Kyrrstaða í þessum efnum er sama og afturför Eng-
inn atvinnuvegur er viðkvæmari fynr því en landbún-
aður. Þar þarf sífelld framsókn að vera að verki og ekki
sízt í þjóðfélagi eins og hér á voru landi, þar sem svo
margt er ógert og umbætur allar skammt á veg komnar,
þótt mikið og margt hafi miðað rétt fram hina síðustu
áratugi.“
Þessi aðvörunarorð, sem hér eru sögð, eru vissuiega
sönn, enda mælt af manni, sem þekkir hag landbúnaðar-
ins manna bezt. Þessi ummæli búnaðarmálastióra mættu
ekki aðeins vera bændnm, heldur þjóðinni allri mikið
alvöruefni.
900 milljónir
I yfirlitsræðu Steingríms Steinþórssonar sem vitnað
er i hér á undan, er auk annars að finna merkilegar
upplýsingar um landbúnaðarframleiðsluna á síðastl. ári.
Samkvæmt þeim hefur heildarverðmæti framleiðslunnar
numið um 900 millj kr., þar af nam útflutningurinn 165
millj. Það sést vel á þessu, hve mikla björg bændastétt-
in dregur í þjóðarbúið.
'ERLENT YFIRLíT

Leiötogí verkfallsmanna í Belgíu
Tekst Renard aí gera Vallóníu aÓ sósíalistísku ríki?
SEINUSTU dagana hefur
heldur dregið úr átökum í
Belgíu, en það stafar engan
veginn af því, að þeim sé að
ljúka, heldur er héir miklu
fremur um nokkurt hlé að
ræða. Eyskens hefur fengið
„viðreisn“ sína samþykkta í
neðri málstofu þihgsins, en
öldungadeildin hefur enn ekki
tekið málið til endanlegrar með
ferðar. Líklegt þykir, að „við-
reisnin" verði samþykkt þar
og Eyskens fái þannig þingið
til að fallast á stefnu sína. Hins
vegar þykir mikill vafi á því,
að hún komi nokkru srinni til
fulira framkvæmda. Innan
stjórnarflokkanna er mjög
rætt um, að annað tveggja
verði að gera, þegar þingið hafi
samþykkt „viðreisnina", að
stjórnin semji við jafnaðar-
menn um breytingar á henni
eða að þing verði rofið og
efnt til nýrra kosninga. Ólík-
legt er, að stjórnarflokkarnir
missi meirihluta sinn í kosn-
ingunum, en hins vegar myndu
þeir vart berjast fyrir „við-
reisninni" óbreyttri í kosninga
baráttunni og eftir kosning-
arnar yrði að líkindum mynd-
uð ný ríkisstjórn. Vafalaust
myndi heppilegast, að það yrði
samsteypustjórn allra flokka,
því að Belgía er í slíkum vanda
stödd af ýmsum ástæðum, að
þörf er á sameinuðu átaki
þjóðarinnar til að rétta við
hlut lands og þjóðar.
Meðan það er að ráðast,
hver niðurstaðan verður í þess^
um efnum, hafa jafnaðarmenn
talið rétt að fara nokkuð hæg-
ara í bili en þeir gerðu áður
og því dregið úr verkföUun-
um. Hins vegar virðast þeir
reiðubúnir til að hefja bar-
áttu að nýju, ef stjórnin 'æt-
ur ekki neitt undan síga, þ. e.
hvorki semur um breytingar á
„viðreismnni“ né ' efnir til
nýrra þingkosninga.
í FRÉTTUM, sem borizt
hafa frá Belgíu síðan þessi á-
tök hófust, hefur borið mest
á nöfnum tveggja leiðtoga iafn
aðarmanna, sem báðir eiga
sæti á þingi og hafa haÞ for-
ystuna þar. Það eru þeir Leo
Collard, formaður flokksins og
Achiel van Acker, sem var for-
sætisráðherra 1954—58. Acker.
sem er orðinn nokkuð gamall,
en er í miklum metum, reyndi
um skeið að miðla málum en
mistókst það vegna stífnj Eysk
ens. Síðan hefur hann tekið
upp einbeittari afstöðu gegn
Eyskens. Collard hefur einnig
reynt að miðla málum, en án
árangurs.
Það er hins vegar hvorugur
þessara leiðtoga jafnaðarmanna
sem er aðalkrafturinn bak við
mótspyrnu jafnaðarmanna gegn
„viðreisn' Eyskens Sá maður-
inn, sem hefur ráðið mestu
bak við tjöldin og jafnframt
hefur lát:ð mest til sin taka á
vinnustöðunum, er André Ren-
ard, sem er einhver mikilhæf-
asti og skeleggasti baráttumað-
!Si:LS5f:ÍÍ®
ife*. - ■
André Renard
ur, sem evrópsk verkalýðshreyf
ing hefur á að skipa í dag.
André er snjallastj áróðurs-
maðurinn, sem nú er uppi í
Belgíu, og er jafnvígur í ræðu
og riti. Hann er og sagður
mjög snjall skipuleggjari. Hann
hefur hvað eftir annað hafnað
því að taka sæti á þingi Belg-
íu, því að hann segist ekki hafa
annan tilgang en að helga
belgísku verkalýðshreyfingunni
krafta sína. Það mun og ráða
nokkru um þetta, að hann telur
þingleiðtoga jafnaðarmanna
vera of hægfara. Eg vil ekki
bíða eftir því í 20—30 ár, segir
André, að við komum sósíal-
ismanum í framkvæmd, heldur
vil ég gera það strax í dag.
André er tæplega fimmtugur
að aldri, fæddur í vallónska
hluta Beigíu, og varð ungar
verkstjóri í járnsmiðju eftir
að hafa lokið tilskildu iðnnámi.
Hann hór jafnframt að starfa
innan verkalýðshreyfingarinn-
ar og varð þar fljótt áhrifa-
mikill. Hann var mjög róttæk-
ur í skoðunum á þessum árjm
og tók m.a. þátt sem sjálfboða-
liði í spönsku borgarastyrjöld-
inni. Þegar Þjóðverjar her-
námu Belgíu, höfðu beir strax
illar bifur á Renard og settj
hann í fangelsi. Hann slapp
'f‘*v
Uppdrá'ttur, sem sýnir hvernig
Belgía skiptist milli Vallóna og
Flæmingja.
þaðan eftir tvö ár og tók eftir
það mikinn þátt í starfi mót-
spyrnuhreyfingarinnar. Að
' stríðinu lokmu gerðist hann
starfsmaður verkalýðshreyfing-
arinnar og hefur nú verið aðal-
leiðtogi hennar í Vallóníu á
annan áratug.
Það er ekki sízt árangurinn
af starfi Renards, að verka-
menn í Belgíu hafa um nokk-
urt skeið notið tiltölulega betri
kjara en yfirleitt annará stað-
ar í Evrópu og komið hefur
verið upp mjög fullkomnu
tryggingakerfi. Renard telur
þetta hins vegar ekki nægilegt.
Hann vill þjóðnýtingu stóriðn-
aðarins og markvissan áætlun-
arbúskap.
RENARD hefur lengi verið
því fylgjandi, að Belgíu yrði
skipt í tvö sambandsríki, enda
mælir margt með því. í raun
og veru búa tvö þjóðarbrot í
\Belgíu, Vallónar, sem eru
franskrar ættar og tala franska
tungu, og Flæmingjar sem eru
hollenzkrar ættar og tala svip-
að mál og Hollendingar. Um
margt eru þessi þjóðarbrot ó-
lík. Vallónar hafa jafnan verið
róttækari í skoðunum og minni
trúmenn og hefur þetta á síð-
ari áram birzt í því, að jafn-
aðarmenn ei/ga aðalfylgi sitt
meðal þeibra. Fyrst eftir að
Belgía varð sjálfstætt ríki,
réðu þeir öllu meira, en smátt
og smátt hafa völdin dregizt
meira og meira í hendur Flæm
ingja, enda hefur fólksfjölg-
un og ýmsar framfarir orðið
meiri í landshluta þeirra. Af
þeim ástæðum hefur skilnað-
arhreyfing eflzt í Vallóníu
seinustu áratugina.
Eftir að Renard hefur gert
sér ljóst, að Flæmingjar myndu
standa í vegi þess, að Belgía
yrði sósíalistískt ríki. hefur á-
hugi hans aukizt fyrir því, að
Belgíu yrði skipt í tvö sam-
bandsríki með allvíðtækri sjálf
stjórn. Hann hefur nú átt meg-
inþátt í þvl, að þetta mál hef-
ur dregizt inn í átökin um
„viðreisn" Eyskens. Andstæð-
ingar hans þykjast sjá, hvað
fyrir honum vaki með því.
Takmark hans sé að Vallónía
skuli þó alltaf verða sósíalist-
ísk, þótt ekki takist að gera
alla Belgiu það. En líklegt er.
að Renard yr'ði áhrifamesti
maðurinn í Vallóníu. ef til um-
rædds aðskilnaðar kæmi
Ef hins vegar færi svo. að
aðrir stjórnarhættir sköpuðust
meðal Vallóna' en Flæmingja,
gæti bað orðið til þess að
skilja þá að til fullnustu innan
skamms uma. Þess vegna gæti
svo' farið, að „viðreisn“ Eysk-
ens kæmi af stað hreyfingu,
er ætti eftir að valda enda-
lokum Belgíu. Slíkt hefur þó
vafalaust aldrei verið ætlun
hans, heldur gildir það um
hann eins og fleiri afturhalds-
menn, að þeir horfa of skammt
þegar þeir eru að þjóna hin-
um afturhaldssömu skoðunum
sínum. Þ.Þ.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
/
)
)
)
)
)
t
)
)
)
)
)
)
)
t
)
)
)
)
)
)
/
/
(
)
/
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
).
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)

Blaðið Framsókn í Vest-i
mannaeyjum. sem gefið er út
af Helga Benediktssyni flyt-
ur nýl. mjög þungorða grein
um bátaábyrgðarfélagið í Eyj-
um og vmsa forráðamenn
þess.
Eru bormr fjárdrættir óg fjár-
svik á félagið, sem nemi milljón-i
Bátaábyrgðafélag borið sökum
um. Hafi félagið haft stórfé af út-
vegsmönnum í Eyjunum með of
háum iðgjöldum og vöxtum í
skjóli hagræddrar bókfærslu.
Einnig hafi rélagið haft af útflutn-
ingssjóði með röngum upplýsing-
um. Eru sérlega þungar sakir
bornar á Björn Guðmundsson. for
n'ann útvegsbændafélagsin>
endurskoðanda bátaábv 'fé
lcgsins, og Ársæl Svein . • ;or-
seta bæjarstjórnar Ve. r i
eyja og stjórnarmeðlim í bá.j-
ábyrgðarfélaginu.