Tíminn - 24.06.1961, Qupperneq 2

T Í MI N N, Iaugardaginn,24. júni l961.
Víðtæk barátta gegn
krabbameini í Noregi
Vesturveldin sammála:
hvika ekki í Berlín
Samtök lamaðra og fatlaðra
hafa efnt til happdrættls, og um
þessar mundir er unnið að þvi
að selja miðana. Hér sjáum við
happdrættisbilinn, þar sem hann
stendur uppi á palli við Lauga-
veginn neðarlega. Um daginn
tku eSnhverjir náungar sJg tii
og stálu hjólkoppunum af þeirri
hlið bilsins, er frá götunni sneri.
En þegar þessi mynd birtist, ger-
um við okkur vonir um, að veg-
farendur minnist þess, að þeim
er sæmilegra að kaupa happ-
drættismiða af frúnni, sem alla
jafna sftur í bílnum á daginn. — |
(Ljósmynd: TÍMINN — GE). j
Helgafellsför á
morgun
Á morgun, sunnudag, verður
farin gönguför á Helgafell á veg-
um Ferðaklúbbs F.U.F. í Reykja-
NTB—Bonn, 23. júní.
Ef Sovétríkin gera sérstakan
friðarsamning við Austur-
Þýzkaland, eins og Krústjoff
forsætisráðherra gaf fyrirheit
um í Moskvu fyrir nokkrum
dögum, er það brof á alþjóða-
lögum, sagði talsmaður vestur-
þýzku stjórnarinnar í Bonn í
I dag.
Hann svaraði fyrirspurnum á
fundi með fréttamönnum eftir að
hann hafði lesið fréttatilkynningu
vestur-þýzka utanríkisráðuneytis-
ins í tilefni af ummælum ffrustj-
offs og annarra sovétleiðtoga um
Berlín og Þýzkaland. f -yfirlýs-
ingu þessari stóð, að Sovétríkin
myndu ein bera ábyrgð á afleið
ingunum af sérstökum friðarsamn
ingi við Aaustur-Þýzkaland. Ef
Ráðstjómarríkin leysa málið með
því að gera Berlín að fríborg,
væri það brot á fjórveldasamn-
ingnum um borgina, stóð í yfir-
lýsingunni.
Þessa dagana er staddur hér
á landi Óttar S. Jacobsen,
framkvæmdastjóri Krabba-
meinsfélagsins í Noregi. Er
hann hér í boði Krabbameins-
félags íslands sem ráðgjafi
þess og aðstoðarmaður við
skipulagningu starfseminnar
gegn krabbameini. Ræddi
hann við blaðamenn I gær og
sagði nokkuð frá starfi norska
Krabbameinsfélagsins (Lands-
foreningen mot Kreft), en það
er eitt sterkasta og athafna-
mesta félag sinnar tegundar á
Norðurlöndum og hefur miklu
áorkað I baráttunni við
krabbameinið.
Formaður félagsins er dr. Ejnar
Eker, en hann er jafnframt for-
stjóri Radiumsjúkrahússins í
Osló, Eru þar eingöngu krabba-
meinssjúklingar. í sambandi við
það er stór rannsóknarstofnun og
krabbameinsleitarstöð.
Sjúkrahús þetta var fyrst stofn-
að 1919, en hefur síðain þrisvar
Pólyfonkórinn
fFramhald aí 16 síSut
Þetta mun vera í fyrsta sinn,
sem íslenzkur kór tekur þátt í al-
þjóðlegu söngmóti. Mót þetta, Int-
ernational Eisteddfod, sækja kórar
frá um 40 löndum árlega. Á mót-
inu tekur kórinn þátt í þremur
keppnum, keppni fyrir blandaða
kóra, keppni 25 manna þjóðlaga-
kóra og keppni kóra ungmenna
milli 16 og 25 ára aldurs.
Auk þátttöku í söngmótinu mun
Pólýfónkórinn halda fimm sjálf-
stæða tónleika í utanförinni. Hann
mun meðal annars syngja á Cam-
bridge hátíðinni og í St. Pauls-
kirkjunni til ágóða fyrir hina al-
þjóðlegu barnahjálp.
Til ágóða fyrir utanförina heldur
kórinn tvenna tónleika í Reykja-
vík. Þeir verða haldnir í Gamla
Bíói mánudaginn 26. og þriðjudag-
inn 27. þessa mánaðar klukkan 7,15
síðdegis. Á þessum tónleikum
verður flutt gömul kirkjutónlist,
andleg felenzk tónlist, íslenzk þjóð-
lög auk margra léttra laga. Humor-
eske Jóns Leifs verður frumflutt
á tónleikum þessum.
Aðgöngumiðar kosta 50 krónur
og fást í Vesturveri og Bókaverzl-
un Lárusar Blöndal Skólavörðu-
stíg.
sinnum verið stækkað og endur-
bætt. Þegar Krabbameinsfélagið
var stofnað 1948, tók það forust-
una við endurbyggingu þess. Hóf
það landssöfnun í Noregi og söfn-
uðust 14 milljónir króna á hálfum
mánuði. Alls kostaði sjúkrahúsið
24 millj. með öllum. tækjum og
aukabyggingum, enda eitt full-
komnasta sjúkrahús í Evrópu með
300 sjúkrarúmum.
— Krabbameinssjúkdómar eru
mikið vamdamál í Noregi eins og
annars staðar, sagði Jacobsen. —
Á hverju ári finnum við um 9000
ný tilfelli, og árleg dauðsföll af
völdum krabbameins eru um 5000.
Starfsemin gegn krabbameininu
hófst 1948, þegar Krabbameinsfé-
lagið var stofnað. Við höfum kom-
ið á fót umfangsmikilli upplýsinga
starfsemi, sem miðar að því að
kenna fólki, hvaða sjúkdómsein-
kenni geta bemt til krabbameins,
og fá það til að koma til rannsókn
ar, Eins og kunnugt er, er mjög
mikilvægt, að sjúkdómurinn sé
tekinn til meðferðar áður en hann
er kominn á of hátt stig, en alvar
leg einkenjni koma yfirleitt mjög
seint í ljós.
Blöð og útvarp taka mikinn
þátt í baráttu okkar og flytja neglu
lega fræðslu um þetta efni til al-
mennings.
Rannsóknir á sjúkdómnum eru
aðalatriðið í starfsemi okkar. S. 1.
4 ár hefur verið varið til þeirra
um 20 millj. ísl. króna.
Við höfum nú tekið í notkun
nýja aðferð til að finna krabba-
meitn í leghálsi kvenna. Byggist
hún á frumurannsóknum, og er
með þeirra hjálp hægt að finna
meinsemdina, meðan hún er aðein3
á forstigi, eiginlega áður en hún
verður til. Eru þá likur fyrir lækn
ingu allt að 100%.
í Noregi er hafin slík fjölda-
rannsókn á kanum á aldrinum
25—60 ára. Er búið að rannsaka
10000 konur og 60 sjúkdómstilfelli
hafa fundizt. Aðeins örfáar þess-
ara kvenna höfðu nokkur sjúk-
dómseinkenni, enda meinið víða
aðeins á forstigi. En finnist það
svo snemma, er næstum öruggt
Malínowski
(Framhald af 1. síðu).
og dóttur. Mikil viðhöfn var í'
Helsinki, er sovétráðherrann
kom þangað, en hann er að
endurgjalda heimsókn hinsi
finnska starfsbróður síns frá íl
fyrra.
að hægt er að lækna það.
Þessar rannsóknir eru dýrar, en
nauðsynlegar. Greiðir Krabba-
meinsfélagið annan helminginn,
en sjúkrasamlögin hinn.
Að lokum hrósaði Jacobsen
KrabbameinsfélagSnu hér, sem
hann taldi vinna mikið og gott
starf. Kvaðst hann vilja hvetja alla
íslendinga til þess að styðja það
með einhveiju framlagi. Hvort
það væri stórt eða lítið, skipti
ekki öllu máli. Aðalatriðið væri
að allir tækju höndum saman, því
að krabbameinssjúkdómarnir
koma okkur öllum við.
vík. Lagt verður af stað úr bæn-
um k'l. 10 f. h. frá Framsókmar-
húsinu og ekið í Kaldársel. Þaðan
mun gengið á Helgafell og síðan
um hraunin norðan við fjallið og
kannaðir hellar í þeim. Á baka-
leið verður ekið um Urriðavatns-
hraun og Vífilstaðahlíð, hjá Elliða
vatni, gamla Þingvallaveginn upp
frá Geithálsi, niður með Hafra-
vatni og Álafossi og þaðan í bæ-
imn. Þátttaka tilkynnist í síma
12942 í Framsóknarhúsinu kl.
1—6.
Eichmann
reyndi allt hvað af tók
að bjarga lífi gyðinga
NTB—Jerúsalem, 23. júní.
Við réttarhaldið í dag sagð-
ist Eichmann hafa reynt að
bjarga lífi 20 þúsund Gyðinga,
sem nazistar tóku og fluttu frá
heimkynni sínu, og gripið í
þeim tilgangi til róttækra
ráða. Eichmann neitaði því, að
hann hefði haft nokkur af-
skipti af gasbifreiðunum. sem
notaðar voru við hópmorð á
Fangahjálp
(Framhalcl ai 16 sí5u>
Aðeins 52 menn af þessum 3751
hafa brotið af sér aftur, og í flest- j
um tilfellum smávægilega.
Margir piltanna hafa látið orð
falla að því, að þeim sé mikil upp- \
örvun og stoð í því að geta snúið
sér til eftirlitsmannsins og sótt til
hans ráð og styrk, þegar þeir eiga
í örðugleikum, en margir eiga þeir
fáa aðstandendur og búa við erfið- i
ar heimilisástæður.
Það er athyglisvert, að þeir fáu
piltar, sem brotið hafa af sér aftur,
hafa flestir gert það skömmu eftir
að þeir voru úrskurðaðir undir
eftirlitið. Virðast þeir verða stöð-
ugri gegn freistingunum, er frá
líður. og telur Oscar Clausen. að
þar komi tii greina áhrif langra og j
vinsamlegra samtala. sem hann á
við þá, oft tvisvar í mánuði. J
Mansal
(Framhald ar 1 síðu.)
víst fáum á óvart. Engum íslend-
ingi, sem dvalið hefur að ráði er-
lendis, dylst, hvaða álit er á ís-
lenzkum stúlkum. Yfirleitt er ekk-
ert kvnfólk talið jafn auðginnt og
fávíst. Gengur þetta svo langt, að
ungir mjnn í nágrannalöndunum
gera scr ferð til íslands til þess að
geta grasserað í kvenfólkinu.
fslenzkar stúlkur eru vanar blátt
áfram framkomu hér heima og
vara sig ekki á þvf, að í öðrum
Evrópulöndum er það uppeldis-
þáttur hvers manns að kunna að
smjaðra fallega, sem íslenzkir kari-
menn kunna litt Menn sáu bezt
afstöðuna í þessum efnum. þegar
þýzka skólaskipið var hér á ferð á
dögunum. Allt var þá gert til þess
að þóknast hinum stimamjúku
draumaprinsum frá hinum ljóma
vöfðu útlöndum
Gyðingum í fangabúðum Aust-
ur-Evrópu.
Giftusamleg björgun
(Framha'o af 3 síðu .
drukknað þarna, ef ekki hefði
borið að snarráðan dreng, sem óð
út í sjóinn og tókst að ná barninu
á land. Björgtwiarmaðurinn var
aðeins tíu ára gamall, og hafði
hann verið að hjólreiðum skammt
frá slysstanum.
Hjónaband ráðstjórnarþjóða
Willy Brandt, borgarstjóri Vest
ur-Berlínar, sagði í dag á blaða
mannafundi að Ves.turÞýzkaland
og bandalagsríki þess mættu ekki
gefa Krústjoff færi á að lauma
inn þeirri skoðun hjá fólki, að
all.t væri eðlilegt og heilbrigt f
Þýzkalandi nema ástandið í Vest
ur-Berlin. Um horfurnar á sér-
friðarsamningi Rússa og Austur-
Þjóðverja sagði Brandt, að eng-
inn gæti hindrað ráðstjórnarríki
í innbyrðis hjónaböndum, en nauð
synlegt væri að gera Rússum
ljóst, að slíkur innbyrðis samning
ur mætti ekki hafa í för með sér
óþægindi fyrir vesturveldin. Hann
sagði, að vesturveldin yrðu einn-
ig að taka það rækilega fram, að
Austur-Berlín væri ekki hinn lög-
legi höfuðstaður hins svokallaða
þýzka alþýðulýðveldis.
Ummæli Munros
Fulltrúi utanrikisráðuneytisins
í Bonn, sagði í dag frá nýjum aug
lýsingaspjöldum Rússa við labda
mærin, sem hann taldi ögrun við
vesturveldin og estur-Þjóðverja.
Hefði þessu verið mótmælt. Sýndi
þetta glögglega, að Rússar kærðu
sig nú síður en svo um að draga
úr spennu í heiminum, sagði hann.
Sir Leslie Munro frá Nýja-Sjá-
landi, sem var forseti allsherjar-
þings SÞ 1957, sagði í dag í ræðu,
að undanhald við kröfur Rússa
í Berlínarmálinu gæti ekki leitt
til annars en aukinna krafa. Ein-
valdi, sem gengur vel í iðju sinni,
er óseðjandi, sagði hann og hvatti
til fullkomins ósveigjanleika í
þessu máli. Ef Krústjoff sæi, að
vesturveldi-n myndu ekki hika við
að verja rétt sinn, hvað sem á
bjátaði. myndi hann hika við að
sýna mikið kapp í kröfum sínum
Tassfréttastofan sendi í kvöld
út útleggingu á ræðu Krústjoffs
um Berlín og Þýzkaland og sagði.
að orð Krústjoffs væru engir úr-
slitakostir eða ógnun, hins vegar
bæru ummæli vesturveldanna ann
an svip. Eru það úrslitakostir, að
gera tillögur um friðsamiega
ieusn hættulegra deilumála? spyr
Tass. Heimrich von Brentano, ut-
anríkisráðherra Vestur-Þýzkalands
sagði í dag í París. þar sem hann
hefur verið i opinberri heimsókn
í fylgd með Lubke forseta. að
hann og Couve de Murville, utan-
ríkisráðherra, væru sammála um
kröfur Krústjoffs. Þeim mætti í
engu undan láta.