Tíminn - 18.01.1962, Blaðsíða 13

Framhain al 'i siðu
anna. Þessir þingmenn voru
þeir Bjarni Jónsson frá Vogi,
Einar Jónsson, Guðmundur
Björnsson, landlæknir, Hann-
es Hafstein og Skúli Thorodd-
sen.
Breytingartillagan gekk í þá
átt að gerðardómur skyldi
skera úr, ef ágreiningur yrði.
í umræðum lum málið sagði
Bjarni Jónsson frá Vogi m. a.:
„ . . . En lögin geta verið of
hörð. Eg tel það ákvæði rang-
látt í frumvarpinu, sem meinar
verkamönnum að krefjast upp-
bótar á kaupgjaldi sínu, mein-
ai' þeim það, nema því aðeins,
að þeir í auðmýkt snúi sér til
vinnuveitanda. Það þarf ekký
svona hörð lög. Það má nærri
geta, að vinnuveitendur sinna
engum kröfum um kauphækk-
un, þegar þeir hafa svona
ströng lög að baki sér“.
Síðan Bandalag starfsmanna
ríkis og bæja var stofnað 1942
hafa þau samtök í framkvæmd
öðlazt viðurkenningu sem við-
ræðuaðili um launa- ag kjara-
mál opinberra starfsmanna, og
raunar hefur einnig fengizt lög
fest viðurkenning á samtökun-
um.
í launalögum, sem sett voru
1945 var ákvæði um, að við
samning reglugerða samkvæmt
lögunum, svo og við endurskoð
un þeirra, skuli jafnan gefa
Bandalagi starfsmanna ríkis og
bæja kost á að fylgjast með og
fjalla fyrir hönd félaga sinna
um ágreiningsatriði þau, sem
upp kunna að koma.
Sams konar ákvæði var sett í
núgildandi launalög og einnig
í lög frá 1954 um réttindi og
skyldur starfsmanna ríkisins.
— Hvernig hefur þetta verið
framkvæmt?
— Reyndin hefur orðið sú, að
viðræður hafa jafnan átt sér
stað á undanförnum árum milli
ríkisstjórnarinnar og B. S. R.
B., áður en teknar hafa verið
ákvarðanir um breytingar á
kaupi og kjörum ríkisstarfs-
manna almennt.
Hitt er svo annað mál, að op-
inberir starfsmenn hafa engan
veginn verið ánægðir með þær
ákvarðanir, sem teknar hafa
verið um kjörin, enda telja þeir
sig, eins og kunnugt er, bera
mjög skarðan hlut frá borði að
því er varðar kaup og kjör, og
það svo, að ekki sé einast starfs
mönnunum til skaða, heldur
stafi af þessu mikil hætta fyrir
þjóðfélagið í heild, þar sem það
/ færist mjög í vöxt á seinni ár-
um, að menn leita fremur ann-
að til starfa en til ríkis og bæj-
arfélaga.
— Iívað um aðkar réttair-
bætur, sem opinberir starfs-
menn hafa fengið?
— Síðan Bandal. starfsm.
ríkis og bæja var stofnað fyrir
tuttugu árum hafa opinbeirir
starfsmenn vissulega náð fram
Notið Sólskinssápu
til þess að gera
matarílát yðar
tandurhrein
að nýju.
JNotið Sólskinssápu
við öll hreinlætiS'
verk heimilisins.
I Allt harðlelklð
1 nudd er hrein-
asti óþarfi.
Haldið gólfum og
máluðum veggjum
hreinum og björt-
um með Sól-
skinssápu.

Vid öll hreinlæiisverk
er þessi sápa bezt
Segið ekki
sápa - heldur
Sunlight-sápa
Notið hina freyðandi Solskinssapu við
heimilisþvottinn, góifþvott og á málaða
veggi, í stuttu máli við öll þau störf,
þar sem sápa og vatn koma til greina.
Hin freyðandi Sólskinssápa fjarlægir
þrálátustu óhreinindi á svipstundu, án
nokkurs nudds. Munið að Sólskinssápan
fer einnig vel með hendur yðar.
ýmsum réttarbótum sér til
handa, og er fjarri því að þeir
vanmeti það, að komið hefur
verið til móts við kröfur þeirra
á ýmsum sviðum af stjórnar-
valdarfna hálfu.
Hins vegar er það staðreynd,
að vegna þess, að þeir hafa ekki
haft sama rétt og aðrar stéttir
til að semja um kjör sín, eru
launakjör opinberra starfs-
manna nú orðin í ósamræmi
við það, sem tíðkast á hinum
frjálsa vinnumarkaði.
Afleiðin.garnar af þessari þró-
un eru orðnar alvarlegar og
koma m. a. fram í því, að mjög
erfitt hefur reynzt á undanförn
um árum að fá lækna til að tak
ast á hendur læknisþjónustu
úti um land.
Aðsókn að guðfræðideiid há-
skólans fer síminnkandi og ár-
um saman hafa mörg af presta
köllum landsi'ns verið prests-
laus.
Mjög erfitt er að fá lærðar
hjúkrunarkonur til starfa á
sjúkrahúsunum, og hefur af
þeim sökum legið við borð, að
löka hafi orðið heilum sjúkra-
deildum. Nú er verið að reisa
þrjú ný, stór sjúkrahús og verð-
ur eitt af vandamálunum í sam
bandi við rekstur þeirra að fá
hjúkrunarlið.
Mikið skortir á, að nægilega
margir kennarar með kennara-
réttindi fáist til starfa við
skóla landsins, og á þetta jafnt
við um barnaskóla og fram-
haldsskóla.
Því má svo bæta við, að þeir,
sem hafa menntun, er veitir
réttindi til sérfræðistarfa í öðr-
um löndum, fara fleiri og fleiri
til útlanda að leita sér atvinnu,
þar sem þeir eiga kost mikiu
betri kjara en hér-
Þannig mætti halda áfram að
telja, og sýnir þetta í hvert ó-
efni er hér komið.
— Telur þú að samningsrétt
ur til handa opinberum starfs-
mönnum mundi valda breyt-
ingu til bóta í þessum efnum?
— Já, tvímælalaust. Ef frjáls
ir samningar ættu sér stað milli
samtaka opin-berra starfsmanna
og ríkisvaldsins og bæjaryfir-
valda um kaup og kjör, hlyti
að skapast meira samræmi í
launakjörunum en verið hefur
og af því myndi vafalaust leiða,
að hið opinbera stæðist betur
samkeppni en nú í sambandi
við ráðningu starfsmanna til
margra þeirra starfa, sem þjóð-
félagið verður að geta átt kost
á úrvalsmönnum í, ef vel á að
fara.
— Það er þá víst óþarfi að
spyrja, hvort þú sért fylgjandi
samningsrétti og verkfallsrétti
til handa opinberum starfs-
mönnum?
— Eg tel það nauðsynlegt bæði
fyrir opinbera starfsmenn og
ekki síður fyrir þjóðarheildina,
að opinberum starfsmönnum sé
veittur samningsréttur um
kjaramál sín og verkfallsrétt-
ur. Og ég tel, að það geti vald-
ið óbætanlegu tjóni, ef ekki
verður undinn bráður bugur að
því að veita þeim þennan rétt.
Að sjálfsögðu verður að gæta
þess, að tryggð verði nauðsyn-
leg öryggisþjónusta ef til vipnu
stöðvunar skyldi lcoma, enda
gerir samningsréttarfrumvarpið
ráð fyrir því.
— Viltu segja eitthvað fleira
um þetta mál að lokum?
— Ekkert annað en það, að
stjórn Bandalags starfsmanna
ríkis og bæja er einhuga um að
stuðla að framgangi þessa máls,
eins og hún hefur frekast tök
á, og er hún að vinn-a að því að
afla málinu fylgis hjá ríkis-
stjórn og Alþingi.
Athugasemd frá Jéni Leifs
Hér á landi voru er ekki ótítt,
að mönnurn haldist uppi að út-
breiða ósannindi og óhróður um
náunga-nn, án þess að annað sé
til varnar en málsóknir og smá-
vægilegar sektir.
Ekki hefur undirritaður verið
vanur að kippa sér upp við slíkt,
en seinustu dagana hefur verið
birt í nærri öllum blöðum bæj-
arins um hann lygafrétt, sem ger-
ist nærgöngul þeim undirstöðu-
atriðum almennra mannréttinda,
sem undirrituðum hefur verið
falið að gæta sérstaklega.
í blöðunum er sagt, að ég hafi
bannað söngvara einum að syngja
á þeim forsendum, að hann
skorti atvinnuleyfi. Þetta er ósatt.
Hvorki ég né fyrirtæki það, sem
ég veiti forstöðu, hafa nein af-
skipti af veitingu atvinnuleyfa.
Hins vegar er óheimilt að flytja
verk höfunda, nema leyfi þeirra
komi til, og mér hefur verið falið
að sjá um slíkar leyfisveitingar
með ákveðnum skilyrðum. Leyfis-
veiting höfundar felur aldrei í
sér leyfi til að flytja verk þeirra
í því umhverfi eða samhengi eða
á þann hátt, að verkinu eða höf-
undinum sé misboðið. Sæmdar-
réttur höfundanna (DROIT MOR-
AL) er ósnertanlegur.
Sannleikurinn í framangreind-
um söguburði er þessi:
Stjórn franska félagsins „Alli-
ance francaise“ fór þess á leit við
mig að sjá um tónlistardagskrá fé-
lagsins á skemmtikvöldi þess í
Leikhúskjallaranum Með ánægju
varð ég við tilmælum þessum,- hélt
ræðu til að hylla Frakkland og
franska menningu og sérstaklega
tónskáldið Debussy, en að ræð-
unni lokinni léku þeir Björn Ól-
afsson og Árm Kristjánsson sein-
asta verk tónskáldsins. Svo hóf-
ust skemmtiatriði og dans, og fór
allt vel fram, unz óviðkomandi
maður sté upp á pallinn og tók
að öskra með hljómsveitinni á
villimannlegasta hátt. svo að ýms-
ir nærstaddir, þ.á.m. háttsettir
Frakkar, héldu fyrir eyru sér.
Fór ég þá til „söngvarans" og
sagði: „Þér hafið, ekki leyfi til
að syngja SVONA!”#Hætti hann
þá „söngnum11 og voru menn þakk
látir fyrir.
Vel má vera, að maður þessi
geti verið sæmilegur söngvari und-
ir öðrum kringumstæðum, en í
þessu tilfelli voru óhljóð hans
móðgun við umhverfið og al-
menna tónmennt.
Reykjavík, 11. janúar 1961
Jón Leifs.
SKIPAÚTGERÐ RÍKISINS
M.s. Esja
vestur um land í hringferð j
hinn 21 þ.m. Vörumóttaka j
í dag til Patreksfjarðar,
Bíldudals, Þingeyrar. Flat-
eyrar, Súgandafjarðar, ísa- ;
fjarðar. Siglufjarðar, Dal-
víkur, Akureyrar. Húsavtk-
ur, Kópaskers. Raufarhafn-
ar og Þórshafnar.
Farseðlar seldir á föstudag.
I
TÍ'MINN, fimmtudaginn 18. janúar 1962.
13