Tíminn - 27.02.1962, Qupperneq 6

50 þúsund eru kappnág
Ernil Jónsson,
félagsmálaráðb.
fylgdi í gær úr
hlaði í efri deild stjómarfrv.
um hreytingar á lögum um
húsnæðismálastjórn. Efni frv.
er að fjölga um einn mann í
stjórninni og lengja kjörtima-
bil og hækka hámarkslán út
á hverja fbúð úr 100 þús. í
150 þús. kr.
Emil sagði að hér væri að-
eins um bráðabirgðabreytingar
að ræða. Nauðsynlegt væri að
hækka hámarkslán vegna
hinna miklu verðhækkana, sem
orðið hafa, en 'því aðeins
kæmi þetta ákvæði að notum,
að takast mætti að útvega hús-
næðismálastjóm aukið fjár-
magn til ráðstöfunar. Lögin um
húsnæðismálin væru nú öll í
endurskoðun og myndu heild-
artillögur verða lagðar fram
síðar, en að áli.ti nefndarinn-
ar, sem þessa endurskoðun
hefði með höndum mætti ekki
bíða með að gera þær breyt-
ingar, sem frumvarpið kvæði á
um, m. a. að bæta við einum
manni í úthlutunarstjórnina og
lengja kjörtímabilið um eitt ár.
Ræðu Ólafs Jóhannessonar
svaraði ráðherrann svo, að
hann teldi enga hættu á þvi,
að það ástand væri að skapast,
að gróðamenn fengju aðstöðu
til að hagnast á því að byggja
íbúðir og leigja. Ennfremur
sagði hann, að hækkun bygg-
ingarkostnaðarins væri orðum
aukin hjá Framsóknarmönn-
um. Verð á meðalíbúð hefði í
hæsta lagi hækkað um 80 þús.
krónur síðan 1958 og ekkert
hefði að ráði dregið úr fbúða-
byggingum enn þá. Þá mót-
mælti ráðherrann, að ríkis-
stjórnin væri á undanhaldi.
Þær ráðstafanir, sem hún væri
að gera, væru ekki vegna af-
leiðinga viðreisnarinnar heldur
af öðrum ástæðum.
byggt en
umsóknir
aldreí fleiri en nú
Magnús
Eggert
Sigurvin
Við umr. um
húsnæðismálin í
gær sagði Maign
ús Jónsson frá
Mel, að fráleit
samsetning væri
á húsnæðismstj.
nú og þvl þyrfti
að breyta stjórn-
inni og fjölga um einn mann þeg
ar í stað og lengja kjörtíma
stjórnarinnar um eitt ár, en
heildarendurskoðun laganna stend
ur yfir. Sagði hann, að Framsókn
armenn væru að reyna að blása
upp moldviðri til að gera „við-
reisnina" tortryggilega með því
að segja, að hækkun byggingar-
kostnaðarins væri vegna aðgerða
núverandi ríkisstjórnar. Sagði
Magnús, að það sannaði einmitt
ágæti „viðreisnarinnar“, að nú
Þingstörf í gær
Fundir voru í báðum deild-
um í gær. í efri deild voru
tekin til umræðu með afbrigð-
um tvö stjórnarfrumvörp, frv.
um verkamannabústaði og frv.
um húsnæðismálastofnun. Um-
ræðna um þau mál er getið
hér á síðunni. Emil Jónsson
mælti fyrir báðum þessum frv.
Auk hans talaði Ólafur Jóhann
esson við hið fyrra, en Ólafur
Jóhannesson, Magnús Jónsson,
Eggert G. Þorsteinsson og Sig-
urvin Einarsson við hið síðara
auk ráðherrans. Báðum frum-
vörpuTium var vísað til 2. umr.
og heilbr.- og félagsmálan.
í neðri deild hafði Bjarni
Benediktsson framsögu fyrir
frumvarpi frá efri deild um
breytingu laga og stjómvalda-
erinda. Benedikt Gröndal
mælti fyrir nefndaráliti við
frumv. um heyrnarleysingja-
skóla og tóku auk hans til
máls Skúli Guðmundsson og
Framhalri a 15 síðu
teldi stjómin fært að hækka lán
in um 50 þúsund.
Eggert G. Þorsteinsson sagði,
að æskilegt væri að geta hækkað
lánin enn meira því að þörfin
væri brýn, en hitt væri miklu
meira virði, að geta staðið við það
þegar á hófminn væri komið
Sagði hann ekki skipta máli fyrst
og fremst, hvað mikið mætti
lána út á hverja íbúð heldur hvað
menn þyrftu lengi að bíða eftir
lánunum, en hinn langi bygging-
artími hér á landi á mikinn þátt
í hinum óeðlilega háa byggingar-
kostnaði. Sagði Eggert, að tölu-
vert hefði dregið úr byggingum
upp á síðkastið, en hins vegar
lægju samt óafgreiddar hjá hús-
næðismálastjórn fleiri umsóknir
en nokkru sinni fyrr.
Sigurvin Einarsson spurði Egg-
ert, hvorí hann vildi ekki skýra
frá því, hvemig ríkisstjórnin ætl-
aði að tryggja það að 50 þúsund
króna hækkunin yrði meira en
nafnið tómt, þar sem hann gagn
rýndi tillögur um 100 þús. króna
hækkun og kallaði óraunhæfar?
Sigurvin kvaðst furða sig á um-
mælum ráðherrans um hækkun
byggingarkostnaðarins, en Emil
hafði sagt að byggingarkostnaður-
inn hefði ekki hækkag um nærri
því 100 þús. krónur á meðalíbúð.
Sigurvin sagðist hafa haldið. að
ráðherrann væri betur inni í þess
um málum. Hagstofan reiknaði
fjórum sir.num á ári út vísitölu
byggingarkostnaðarins og það væri
viðkunnanlegra að félagsmálaráð-
herrann fylgdist með breytingum
á henni eftir opinberam heimild-
um í stað þess ag vera með dylgj
ur. Samkvæmt útreikningum hág-
stofunnar hefur hækkun á bygg
ingarkostnaði meðalíbúðar frá
október 1958 til október 1961 ver-
ið frá 94 þús. til 113 þús. 300
rúmmetra íbúð hefur hækkað um
94,_þús. 320 rúmmetra íbúg um
rúm hundrag þúsund, 340 rúmm
íbúð um tæplega 107 þús. og 360
rúmmetra íbúð um 113 þús., og
er það þó engin lúxusíbúð. því
að húsnæðismálastjóm lánar út á
36Ó rúmmetra íbúð Þetta væru
tölur, sem ekki væri unnt að
rengja. — Sigurvin sagði, að
aldrei yrði nægilega undirstrik-
að, hve brýn nauðsyn væri að
leysa þetta vandamál. Þetta er
mál, sem, skiptir svo miklu fyrir
fólkið, og þá sérstaklega unga
fólkið, að það skiptir jafn miklu
ef ekki meiru en því, hvaða kaun
gjald er grei.tt í landinu.
Við umræðuna um stjómarfrumvarpið um verkamannabústaði
sagði Ólafur Jóhannesson, að byggingarsjóður verkamannabú-
staða hefði sfðustu ár ekki getað valdið verkefni sínu, sem væri
að hjálpa þeim efnaminnstu í þjóðfélaginu tU að eignast þak
yfir höfuðíð. Sagði Ólafur, að frumvarpið fæli í sér virðingar-
verða viðleitni, en hæpið, að nægilega væri að gert og nauðsyn-
legt myndi að binda í lögum um lánskjörin og vaxtahæðina.
Þrátt fyrir þessar lagfæringar væri hæpið, að þeir menn, sem
fyrst og fremst væri ætlað að njóta fyrirgreiðslu sjóðsins, gætu
notið hennar. Taldi Ólafur óhjákvæmilegt að setja fastar al-
mennar úthlutunarreglur í lögin.
Emil Jónsson sagði í gær, að 90 fermetra íbúð hefði ekki hækk-
að nema um 70—80 þús. í byggingu síðan 1958. Sagði ráð-
herrann, sem jafnframt er verkfræðingur, þetta þvert ofan í
upplýsingar, sem Sigurvin Einarsson hafði getið úr Hagtíð-
indum um byggingarvísitöluna og verð á rúmmetra í byggingu.
— Þótt Emil sé nú ekki hár vexti og Lítillátur maður, þá er
nú ekki víst, að hann myndi kunna alls kostar við sig í nýju
íbúðinni, sem hann ætlar að byggja fyrir lítið, þegar hannn flyt-
ur í bæinn. 90 fermetrar eru eflaust nægilegt olnbogarými fyr-
ir ekki umsvifameiri mann, en ekki yrði nú hátt til lofts eða
vítt til veggja. Emil mætti stórlega vara sig á því að reka sig
ekki á Ijósakrónuna í stofunni sinni. Ljósakrónu verður hann
þó að hafa i öllu þessu voðalega myrkri. Svo væri nú óþægi-
legt að hafa ekkert stigahús, heldur bara járnstiga utan á hús-
inu. Vafasamt er, að Emil geti komizt af með svona litla geymslu
í kjallara. Það sankast ýmislegt að\ svona mönnum á langri ævi,
a. m. k. verður að varðveita svo merkar heimildir og gömlu
stefnu Alþýðuflokksins og söguna um baráttuna við íhaldið. —
En þrátt fyrir allt yrði nú kannske gestkvæmt hjá Emil, þótt
lágt verði til loftsins hjá honum. Það skríða svo margir nxí orðið.
All skemmtilegar umræður urðu í gær um málfræði og eignar-
fallsendingu I neðri deild við 2. umr. um frumv. um heymar-
Ieysingjaskóla. Menntamálanefnd lagði eindregið til, að nafn
skólans yrði stutt og hann kallaður HEYRNleysingjaskóIi. —
Skúli Guðmundsson taldi þessa breytingu ástæðulausa með öllu.
Enn væri talað um heymarsljóa menn,-heyrnardaufa og heym-
arlausa. f frumvarpinu er kveðið á um heymarleysingja og
nefndin leggur ekki til að því verðí breytt. Sagðist Skúli líka
fremur vilja eiga erindi í stjómarráðið en stjórnráðið. — Brcyt-
ingartillögur nefndarinnar vora samþykktar og málinu vísað til
3. umræðu.
50 þúsuml ekki helm-
inttur hækkunarinnar
ÓLAFUR JÓHANNESSON
sagðist nú ekki sjá, að það
væri svo mjög aðkallandi að
fjölga um einn mann í hús-
næðismálastjórn og lengja kjör
tímabil stjórnarinnar. Brýnni
þörf væri að útvega húsnæðis
málastjórn starfsfé og veita
hcimild til að lána út miklu
meira fé út á hverja íbúð en
nú er gert. Væri þó ánægju-
Iegt, að sjá, að aðstandendur
þessa frumvarps væru nú farn
ir að gera sér þessa þörf Ijósa
að nokkru. — Hækkun á há-
markslánum um 50 þús. væri
hvergi nærri fullnægjandi, því
að byggingarkostnaður meðal
fbúðar hefur hækkað um
meira en 100 þús. frá 1958 og
nemur hækkunin á byggingar
kostnaðinum því meira en
allri lánsfjárupphæðinni, sem
veitt er. Þetta er sú sorglega
og alvarlega staðreynd, sem
menn verða að horfast i augu
við og ef veita ætti almenningi
svipaða aðstöðu tii íbúðabygg
inga og var 1958, yrði að hækka
íánin a. m. k. um 100 þús.
Viðreisnin hefur komið víða
við og valdið almenningi tjóni
á flestum sviðum', en hvergi
eins og í byggingarmálum. Ein
alvarlegasta meinsemd „við
reisnarinnar" er, að hún eyku
á aðstöðiimun manna, eykur
bilið milli þeirra sem eru bún
ir að koma sér fyrir, hafa lokið
við að bygigja sér þak yfir höf
uðið, og hina, sem eiga það
eftir. Þetta bitnar harðast á
unga fólkinu. Viðreisnin leggst
eins og lamandi farg á lífsvon
fjölda ungs fólks og girðir fyrir
getu þess til að eignast heim
ili undir eigin þaki, jafnt i
sveitum og við sjó. Þessu verð
ur ekki mótmælt og hægt að
færa ótal dæmi þessu til sönn
unar.
Undanfarna áratugi hefur
það verið stefna ríkisvaldsins
og löggjafa, að reyna að greiða
fyrir því, að sem allra flestir
gætu búið í eigin húsnæði og
hefur þetta tekizt svo vel, að
hér búa fleiri fjölskyldur til-
tölulega í eigin húsnæði en í
nágrannalöndum. Nú er hins
vegar svo komið eftir „viðreisn
arþróunina", að það er ókleift
fyrir efnalitla fjölskyldu að
eignast þak yfir höfuðið. —
Það verður því tekið eftir af-
greiðslu þessa máls — ekki
sízt af unga fólkinu. Ef ekki
verður ráðin fullnægjandi bót
á þessu ófremdarástandi og
svo heldur áfram, að færri ein
staklingar leggja nú f bygg-
ingu eigin íbúðar en 1958, hlýt
ur brátt að því að draga, að
mikill húsnæðisskortur
skapast og afleiðimg hans verð
ur hækkun húsaleigunnar. Þá
hefur skapazt athafnasvið fyrir
þá, sem fjármagn eiga til að
byggja íbúðir til að leigja út
til almennings fyrir hátt verð.
En er slíkt æskilegt frá sjón-
armiði þjóðfélagsins? Eg á
bágt með að trúa því að það
geti samrýmzt stefnu Alþýðu-
flokksins að stefna að slíku,
hvað sem segja má uin Sjálf-
stæðisflokkinn. — Til að koma
í veg fyrir að svo fari sem horf
ir við ríkjandi ástand í þess-
um málum, verður að hækka
lán til almennings vegna ibúða
bygginga stórlega og úrlausn
bessa framvarps er því með
öllu ófullnægjandi. Hér duga
engar bráðabirgða- eða sýndar
ráðstafanir, því það tekur svo
langan tíma að vinna upp
stöðnun á þessu sviði, en fá
mál eru nauðsynlegri og meira
aðkallandi fyrir almenning en
betta.
Ólafur svaraði félagsmála-
ráðherra því til um byggingar-
kostnaðinn, að hann hefði
miðað við verð á meðalíbúð, en
sú íbúð. sem ráðherrann hefði
nefnt, væri víst töluvert fyrir
neðan meðallag. — En ef rík
isstjórnin vildi af heilum hug
reyna að leysa vanda húsbyggj
enda, þá væri eitt nærtækasta
úrræðið að lækka vextina, þvi
að vaxtakostnaðurinn væri
einn stærsti þáttur byggingar-
kostnaðarins.
TÍMINN, briðjudaginn 27. febrúar 1962