Alþýðublaðið - 04.01.1940, Blaðsíða 1

Alþýðublaðið - 04.01.1940, Blaðsíða 1
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN XXI. ÁRGANGUR. FIMMTUDAGUR 4 , JAN. 1940. 2. TÖLUBLAÐ. Launamálið var afgreitt frá alþingi klukkan tvö í nótt. —--»--- Alþingi fyrirsfáanlega slitið á morgun. KLUKKAN um 2 í nótt lauk umræðum um kaup- gjaldsmálin á alþingi í efri deild og fór þá fram at- kvæðagreiðsla. Þar með var málið afgreitt sem lög og munu lögin verða símuð út til konungs í dag til undirskrift- ar. — En breytingarnar gilda frá 1. þ. m. og verkamenn eiga því að fá kauphækkunina greidda ofan á kaup sitt nú við fyrstu útborgun. Málið var tekið til umræði í neðri deild um kl. 2Vi í gær og var það 2. umr., þar sem 1. umr, hafði áður farið fram um bráða- birgðalögin frá 1. apríl, en frumvarp stjórnarinnar nú var breyting á þeim lögum. Stóð þessi umræða til kl. 4, en var þá frestað. Kl. 5 átti fundur að hefjast í sameinuðu þingi, en honum var frestað og fundi neðri deildar haldið áfram. Stóð þessi 2. umræða langt fram á kvöld. Strax þegar henni var lokið hófst 3. umræða, og stóð hún fram á nótt, en þing- menn efri deildar biðu til að taka við málinu undir eins og neðri deild hefði afgreitt það. Er því var lokið, hófst fundur í efri deild, og lauk honum ekki fyrr en um kl. 2 í nótt. örjrool tyrír yerka- líðíUB. Umræðurnar hófust í neðri deild með því, að fulltrúar flokkanna í ríkisstjórninni, Stefán Jóh. Stefánsson, Ólafur Thors og Eysteinn Jónsson tóku til máls. Töluðu þeir hver um sig í 20 mínútur. Stefán Jóh. Stefánsson sagði meðal annars: Launanppbét til opinberra starfs maua. SAMBANDI við frv. )| um breytingar á geng- j! ;j islögunum var flutt svo- j! jj hljóðandi tillaga frá ríkis- j! jj stjórninni: ![ jj „Ríkisstjórninni er heim 1; jj ilt að ákveða í reglugerð :j j; verðlagsuppbót á laun j; embættismanna og ann- ;j j; arra starfsmanna ríkisins, ;j ij svo og ríkisstofnana.“ jj ;j Tillagan var samþykkt. jj Það var strax í upphafi þings- ins vitað, að þetta mál myndi reynast einna erfiðast til úr- lausnar af öllum þeim vanda- sömu málum, sem ríkisstjórnin hafði með höndum. Sjónarmið- in voru að vonum ólík. Hins vegar reið á því að leysa málið með samkomulagi og þegar um slíkt er að ræða, fær enginn fullan vilja sinn, Það þekkja verkamenn sjálfir af reynsl- unni í samningum samtaka sinna við atvinnurekendur. Það Fundur Fulltrúaráðsins: Nauðsyo á aukinni atvinni vegna vaxaudi atvinnuleysls Rógburði vsm verkameim var harðlega —„------ P ULLTRÚARÁÐ verka- lýðsfélaganna í Reykja- vík hélt fund í gærkveldi og ræddi ýms nauðsynjamál samtakanna. Meðal annars var rætt um kaupgj aldsm ál- in. Á iuindinum voru samþykktar eftir nokkrar umræður eftirfar- andi ályktanir: ,, Fulltrúaráð verkalýðsfélag- ianna í Reykjavík skorar á bæjar- stjórn Reykjavikur að gæta þess við samninga fjárhagsáætlunar fyrir yfirstandandi ár, að ætla ríflega fé til atvinnuaukningar í bænurn og stuðla að því af fremsta megnii að framleiðslu- tælkjum fjölgi á komandi vertíð þar sem fyrirsjáanlegt atvinnu- mótmælt' leysi er yfirvofandi í veltiur vegna lltillar eða engrar saltfiskfram- leiðslu í Reykjavík". „Fulltrúaráð alþýðusamtak- lanna í Reykjavík, samankomið á fundi í Fulltrúaráði veikalýðsfé- Jaganna í Rieykjavík, lýsa dýpstu samúð sinni mieð baráttu finnsku alþýðunnar og allrar finnskuþjóð arinnar fyrir tilveru hennar og frelisi gegn yfirgangi og ofbeldi erlendrar stórþjóðar. Fundurinn fordæmir árásir stórþjóða á hend- ur minnimáttar þjóðum og telur að álþýðu allra landa beri að nameinast í baráttunmi gegn slík- um árásum. jafnframt skorar Full trúaráðið á öll verkalýðsfélög í Reykjavík og annarsstaðar að (Frh. á 4. síðu.) mun óhætt að fullyrða, að ef hver hinna þriggja flokka, sem um þetta mál hafa samið, hefðu verið einráðir, þá hefði lausn þess orðið mjög á annan veg. Alþýðuflokkurinn hafði þegar í upphafi þessa þings markað stefnu sína skýrt með breýting- artillögum sínum við bráða- birgðalögin. Kröfur Alþýðu- flokksins stefndu að fullum uppbótum á dýrtíð fyrir hina lægst launuðu. Launauppbótin verður fyrir hina lægst launuðu 80 af 100 og er það viðunandi að áliti Alþýðuflokksins. — Þá ber þess að gæta, að sú lausn, sem fengizt hefir, nær yfir miklu víðtækara svið en áður var talað um, þar sem launa- uppbótin nær til allra og engar takmarkanir settar nema milli launaflokkanna. Með bráða- birgðalögunum var svo ákveð- ið, að launauppbætur skyldu aðeins ná til ófaglærðra verka- manna, sem tækju tímakaup, og þeirra faglærðra fjölskyldu- manna, sem ekki hefðu meira en 300 krónur á mán- uði, Með þessum breyting- um, sem nú liggja fyrir, er á- kveðið að launauppbæturnar skuli ná til allra. Áður var gerð- ur greinarmunur á fjölskyldu- manni og einhleypum. Nú er það ekki, enda var hitt vafa- samur ágóði fyrir fjölskyldu- manninn, þar sem þetta gat haft þær afleiðingar, að atvinnurek- andinn vildi heldur hafa hinn kauplægri einhleyping í vinnu en fjölskyldumanninn með hærra kaupið. Með þessum lög- um er kaupið bundið í 9 mánuði í viðbót. Ég vil taka það skýrt fram, að stefna Alþýðuflokks- ins er ákveðin sú, að samtök verkamanna og atvinnurekenda skuli gera út um þessi mál. En tímarnir, sem við lifum nú á, knúðu okkur til þess að hafa þá lausn, sem hér liggur fyrir, enda hefir hún verið farin víð- ast hvar í lýðræðislöndum. Það má vitanlega deila um það endalaust, hvort verkamönnum hefði tekizt að fá meiri kaup- hækkun með samningum við at- vinnurekendur. En ég hygg þó að Dagsbrúnarmenn hér í Reykjavík t. d. muni við nán- ari athugun sjá, að ekki hafi verið miklar líkur til þess. — Og líkt má segja um aðra launaflokka, Styrjöld geisar allt í kringum okkur. Allt er í óvissu og öryggi verkalýðsins ekki mikið á slíkum tímum. En þessi lög, sem hér liggja fyrir, skapa þó nokkuð öryggi. Sú hækkun, sem verkamaðurinn fær á laun sín, er ákveðin. Eysteinn Jónsson kvað Fram- sóknarflokkinn geta sætt sig við þessa lausn eftir ástæðum og Ólafur Thors mælti hið sama fyrir hönd Sjálfstæðisflokks- ins. Gerði hann þó ráð fyrir því að komið gæti til nokkurra á- (Frh. á 4. síðu.) Þýzkar liótanir vtð Svia vegna tyrirhugaðra vopnafiutninga Breta og Frahka til Finnlands? Vaxandi ótti við árás á Norðurlönd. Frá fréttaritara AlþýSublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun. T SAMBANDI við þær yfirlýsingar, sem Bretar og Frakkar hafa gefið Þjóðabandalaginu, að þeir muni veita Finnum allan þann stuðning gegn Rússum, sem þeir geti, annan en þann að senda þeim herlið, gerir nú mikill kvíði vart við sig á Norðurlöndum, við það, að svo geti farið fyrr en varir, að þau verði fyrir þýzkri eða jafnvel bæði þýzkri og rússneskri árás. Óttast menn einkum, að brezkir og franskir vopna- flutningar til Finnlands yfir Noreg og Svíþjóð gætu gefið tilefni til slíkrar árásar. Sterkur orðrómur gengur í því sambandi um það, að þýzka stjórnin hafi um áramótin sent sænsku stjórninni orðséndingu þess efnis, að hún myndi ekki þola það, að slíkir vopnaflutningar færu fram til Finnlands yfir Svíþjóð. Brezknr togari kom i morgnn með tvo slasaða menn. T MORGUN kom hingaö brezk- ur togari með tvo slasaða menn. Togarinn heitir Sarpeton og er frá Grimsby. Tveir hástetanna höf&u slasast á lei'ðinni, en togarinn kom beina leið frá Englandi. Annar háset- (Frh. á 4. síSu.) Heflr Finnum tekizt að eyði leggja Mnrmanskbrautina ? --------------«---- Rússnesk herflutningalest valt á braut- inni í gær og hundruð hermanna fórust. Þó að þessi frétt hafi enga<’ staðfestingu fengið þykir nú margt benda til þes. að sænska stjórnin líti mjög alvarlegum augum á ástandið, þar á meðal sú ráðstöfun hennar að láta nú þegar koma til framkvæmda lög um almenna vinnuþjón- ustu, sem gefa henni rétt til þess að ráðstafa vinnukrafti um allt landið eftir því, sem þurfa þykir. Þá hefir og Ólafur ríkiserf- ingi í Noregi haldið útvarps- ræðu, sem ekki er síður talin benda til þess, að menn líti þar í landi áhyggjufullum augum á framtíðina. Ríkiserfinginn sagði, að aðstaða Noregs hefði aldrei verið eins alvarleg og nú, en kvaðst vona það, að norska þjóðin sýndi öll þá fórnfýsi, sem norsku sjómennirnir sýndu, og myndi berjast fyrir frelsinu, ef nauðsyn krefði. V. K. F. Framsókn hel'dur skemmtifund föstudag- inn 5. jan. kl. 8y2. Skemmtiatriði: Kaffidrykkja. Hr. rithöfunedur Grétar Fells flytur erindi. Upp- lestur. Söngur og fl. Konur fjöl- mennið og þær konur sem eiga, takii með sér spii- Mætið stund- víslega. Frá fréttaritara Alþýðublaðsins KHÖFN í morgun. P RÉTT frá Helsingfors í gærkveldi hermir, að stór rússnesk herflutninga- lest, sem var á leið frá Len- ingrad til Murmansk, hafi í gær oltið á Murmanskbraut- inni og mörg hundruð rúss- neskir hermenn farizt. Þessi frétt er talin benda til þess, að skíðaflokkar Finna, sem á dögunum fóru inn í Rúss- land til þess að eyðileggja Mur- manskbrautina eða gera hana ófæra til herflutninga, hafi raunv'erulega náð takmarki sínu. Frá vígstöðvunum í Finn- landi eru litlar fréttir í dag, Fullyrt er þó að undanhald Rússa við Suomassalmi haldi áfram og Finnar veiti þeim eft- irför. Á Kyrjálanesi gerðu Rússar tvö harðvítug áhlaup á Mann- erheimlínuna í gær, en þeim var báðum hrundið. Samkvæmt síðustu skýrslum Finna hafa þeir nú eyðilagt eða hertekið samtals 400 rússneska skriðdreka síðan ófriðurinn hófst, og skotið niður 150 rúss- nteskar flugvélar. Hækkun á burðargjaldi. Burðargjald á póstsendingiim hefir hækkað nokkuð nú um ára- métin. Undir venjuleg bréf inn- anlands og til NorÖurlanda 25 aura, 20 gr. 125 gr. 50 aura, 2,50 gr. 75 aura og 500 gr. 1 krónu. Almienn bréf til annara landa 45 faurar í sta'ð 35 á&ur.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.