Alþýðublaðið - 06.01.1940, Blaðsíða 1

RÍTSTJÓBI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXI. ÁRGANGUR.
g LAUGARDAGUR 6. JAN. 1940
4. TÖLUBLAD
BBWM
iskt sHp skoiið i kaf af rúss«
aeskum kafbát i Helsingjabotni.
-------------_*--------------
Sæmska stjórnln lœtur sendiherra slnn í Moskva
krefjast tafarlausrar rannsóknar á kafbátsárásinnL
Jónatan Hallvarðsson.
Sakamáladömarl og ISg-
reglastjórl sklpaMr I dag?
----------------------»----------------------
Búist wið að JónatanKallvarðsson
verði sakamálaiiéniari ©g Agn*
ar Itoffued Hansen lðgreglusf jóri.
¥ DAG munu tveir nýir
¦"¦ embættismenn taka við
störfum hér í Reykjavík.
Agnar Kofoed-Hansen mun
taka við embætti lögreglu-
stjóra og Jónatan Hallvarðs-
son víð emætti sakadómara.
Enn mun ekki vera afráðið
hvort þeir verða settir eða
skipaðir í embætti sín.
Eins óg kunnugt er voru á
alþingi samþykkt lög um skipt-
ingu lögreglustjóraembættisins
og gtengu þessi lög í gildi 1. jan-
úar. Vegna mikilla anna í ráðu-
neytinu hefir ekki verið hægt
að setja eða skipa menn í þessi
embætti, og hefir því raunveru-
lega enginn lögreglustjóri verið
hér í Reykjavík síðan um ára-
mót.
Þetta hefir haft þau áhrif, að
ekki hefir verið hægt að úr-
skurða menn í gæzluvarðhald,
ekki hægt að halda réttarpróf
o. s. frv.'Af þessari ástæðu hefir
m. a. orðið að sleppa mönnum
úr fangahúsinu, án þess að yf-
irheyrslur hefðu farið fram yf-
ir þeim. Þetta hefir þó ekki
komið að sök, þar sem engin
alvarleg afbrot hafa verið fram.
in.
Hlutverk hins nýja lögreglu-
stjóra, Agnars Kofoed-Hansen,
verður að hafa stjórn á götu-
lögreglunni, einnig hinni hreyf-
aniegu lögregiju, utanbæjar.
Agnar Kofoed-Hansen er aðeins
24 ára að aldri, en er þegar
kunnur fyrir dugnað. S.l. sumar
dvaldi hann lengi erlendis til
að kynna sér stjórn á lögreglu
og allt. er að því máli lýtur.
Þessi maður. er þó óreyndur í
því ábyrgðarniikla starfi. sem
honum er nú falið, en það er
óhætt að segja, að þeir, sem
þekkja hann bezt, treysta hon-
um til að standa vel í stöðu
sinni.
Hlutverk sakadómara, Jóna-
tans Hallvarðssonar, verður að
hafa með höndum rannsókn
allra opinberra mála og dóm-
sögn í þeim. Hann hefir með
höndum stjórn rannsóknarlög-
reglunnar og framkvæmd refsi-
dóma, umsjón með hegningar-
húsinu í Reykjavík, þá hefir
hann og með höndum meðferð
barnsfaðernismála. Jónatan
Hallvarðsson er 36 ára að aldri.
Hann tók embættispróf í lög-
um 1930 og varð það ár fulltrúi
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins.
KHÖFN í morgun.
Agnar Kofoed-Hansen.
lögreglustjóra. Árið 1935 bauðst
lagadeild háskólans til að mæla
með honum í prófessorsembætti
við lagadeildina, en hann sótti
ekki um það. í september 1936
varð hann lögreglustjóri hér og
því embætti hefir hann gegnt
síðan með mikilli prýði.
Báðir þessir nýju embættis.
menn munu hafa skrifstofur
sínar í lögreglustöðinni að
minsta kosti fyrst um sinn.
Jðlatrésfagnaðnr M-
Hýðaflokksfélagsins.
j% LÞÝÐUFLOKKSFÉLAG
¦**¦ Reykjavíkur heldiur jólatrés
flasgnað fyrir börn 'félagsmanna
á piiojiudaginn fcl. 4-
Verður par fjölda margt til
stemmtunar og veitingar handa
börnunlum.
Aðgöngumioar á 1 krónu fást
á afgneiöslu Alpýoublaosiins, í
Alþýðubrauðgerðiinni og á skrif-
stofu Alþýðuflokksfélagsins.
OÁ ATBURÐUR gerðist skömmu eftir hádegi í gær, að
^ sænska gufuskipið „Fenris", eigna Sveabolaget, var
skotið í'bál af óþekktum kafbát í nánd við Umeá við Hels-
ingjabotn, sem liggur á milli Finnlands og Norður-Svíþjóð-
ar, Skipið var á leið milli sænskra hafna, Holmsund og
Stokkhólms.
Allri áhöfninni var bjargað yfir í vitaskip, sem er
skammt frá þeim stað, þar sem árásin var gerð, en skipið
sökk.
Þessi atburður hefir vakið mikinn óhug í Svíþjóð, þar
sem menn eru þegar mjög kvíðandi vegna hinnar rússnesku
árásar á Finnland. Talið er að um rússneskan kafbát hafi
verið að ræða, enda hafa áður borizt frásagnir um það, að
rússneskir kafbátar væru á sveimi inni í Helsingjabotni.
Sænska stjórnin hefir fyrirskipað sendiherra sínum í
Moskva að krefjast þess af sovétstjórninni, að mál þetta
verði rannsakað tafarlaust.
Ástandið í utanríkismálum
að því er Norðurlöndin snertir
er nú yfirleitt talið mjög í-
skyggilegt einnig vegna þess, að
þýzku blöðin hafa nú hafið
mjög hvassa áróðursherferð
g'egn Vesturveldunum fyrir af-
stöðu þeirra til Norðurlanda.
Halda þýzku blöðin því fram,
að Englendingar séu að Ieitast
við að umkringja Þýzkaland
með því að skapa sér aðstöðu á
Norðurlöndum og á Balkan-
skaga. Enn fremur segja þýzku
blöðin, að áhugi Englands fyrir
Finnlandi og samúð þess með
því byggist aðeins á ósk Breta
um að sölsa undir sig flotastöðv
ar á strönd Noregs, er síðar
verði notaðar til að skaða
Þýzkaland.
Þá vekur það og mjög mikla
athygli í þessu sambandi, að
þýzku blöðin slá því föstu í dag,
að afstaða Þýzkalands til þess-
ara mála velti -algerlega á því.
hvernig Norðurlöndin snúist
við þessum skandinavisku veiði
brellum Englendinga.
Kort af Helsingjabotni, sem liggur inn á milli Finnlands og
Norður-Svíþjóðar. Umeá, þar sem kafbátsárásin var gerð, sést
ekki á kortinu, en er á sænsku ströndinni svo að segja beint á
móti Vasa, þar sem sktemmst er yfir flóann.
Ilrnstan milll Finna og Mssa
wið Salla tieldur enn áfram.
¦^ ----------------------------;---------------
Mý fliraiiiB Rilssa tii pess aH brjéf
ast vesfiir að Helsingjabofnif
w
Ovæntar breytingar gerð"
ar á brezku ríkisstjórninni.
-------------------$------------------.
Hore Belisha teermátaráilierra fer frá,
Ollver Staiiley tekur við af honom.
i —,—*—.—¦
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
UM MIÐNÆTTI í nótt barst fregn um það frá London
— að Hore Belisha hermálaráðherra Breta og Lord
Mac Millan upplýsingamálaráðherra hefðu foeðizt lausnar
og verið leystir frá störfum.
—*. Oliver Stanley, sem hing-
að til hefir verið verzlunar-
málaráðherra, hefir verið
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
KHÖFN i morgun.
SÍÐUSTU fréttir frá Finn-
landi herma, að orustan
haldi áfram hjá Salla. Kaup-
mannahafnarblöð tilkynntu í
gær, að Finnar hefðu tekið
borgina, en sú fregn er enn ó-
staðfest.
Yfirleitt éru fréttirnar af or-
ustunni við Salla mjög ógreini-
legar. Samkvæmt sumum
þeirra lítur út fyrir, að Bússar
séu þarna að gera nýja tilraun
til þfess að brjótast í gegn vest-
ur að Helsingjabotni, en Lund-
únafregnir ségja, að öllum á-
rásum Bússa á þessum slóðum
hafi verið hrundið af Finnum.
Miklir bardagar voru aftur
háðir í gær á Kyrjálanesi, en
einnig þar var árásum Rússa
hrundið.
Rússar hafa boðið tit
2 miiljónnm mannatil að
berjast við Finia.
KHÖFN. í gærkv. F.Ú.
Talið er að i.Rússar hafi nú
kvatt tvær milljóinir, mamna til
herpj'ónustu! gegn Finnlandi. Af
pessum iiðsafla er taliö að 700
púswnd manns; taki pegar pátt í
bardöigumum á hinum ýrasu vig-
^'(Frh. á 4. síðu.)
skipaður hermálaráðherra,
en við verzlunarmálaráðu-
neytinu tekur í hans stað
Andrew Dunean. Upplýs-
ingamálaráðherra verður
John Reith.
Það er fullyrt, að þessar
breytingar á brezku stjórninni
muni engin áhrif hafa á stríðið.
En' gefið er í skyn, að fleiri
mannaskipti geti komið til mála
enn í stjórninni. <j|
Þessar breytingar á brezku
stjórninni koma mönnum mjög
á óvart úti um heim, þar sem
ekkert hefir kvisast um það áð-
ur, að þær stæðu til. Einkum
kemur lausnarbeiðni Hore Bel-
isha mjög óvænt, þar sem svo
hefir verið litið á, að því er
f rekast er vitað bæði á Englandi
og úti um heim, að. hann hafi
unnið mikið og þarflegt verk í
þjónustu brezka hersins, meðal
annars þegar hann endurskipu*
lagði. allt herforingjaráð hans
og skipaði það nýjum og yngri
mönhum, þar á meðal Lord Gort
núverandi yf irmanni brézka
hersins í Frakklandi.
Hore Belisha.
Lausnarbeiðni Lord Mae
Millan kemur ekki eins óvænt,
því að stjórn hans á upplýsinga-
málaráðuneytinu hefir sætt
töluverðri gagnrýni frá því
fyrsta.
Hore Belisha hef ir verið
hermálaráðherra síðan 1937, en
var, áður samgöngumálaráð-
herra. Það er búizt við því, að
hann muni gera nánari grein
fyrir lausnarbeiðni sinhi, þegar
brezka þingið kemur saman 16.
janúar. Fullyrt er, að honum
hafi verið boðið verzlunarmála-
ráðuneytið, en hann hafi ekki
(Frh. á 4. síðu.)