Alþýðublaðið - 08.02.1940, Qupperneq 1

32. TÖLUBLAÐ
KITSTJÓRS: F. R. VALDEMARSSON
XXI. ÁRGANGUR.
FIMMTUDAGUR 8. FEBR. 1940.
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
319 skipnm hlut-
lausra ijéða sðkt
síðau í striðsbpjun
LONDON í morgun. FÚ.
ÞJÓÐVERJAR hafa
sökkt 319 skipum
hlutlausra þjóða frá stríðs-
byrjun, og voru þau sam-
tals 1 144 957 smálestir.
Franski liafnbannsmála-
ráðherrann tilkynnti þetta
í fulltrúadeild þjóðþings-
ins í París í gær.
Reykvikingar átu yí-
ir 190 púsnndj hveiti
bollnr ð bolludaginn
0g 10 — 20 púsunO útu fiskt-
bollur frá S. 1. F.
J *****
BOLLUDAGURINN er alltaf
eins og allsherjar markaðs
dagur fyrir brauðgerðarhúsin.
Flest þeirra bjuggust við því
núna fyrir bolludaginn, að
minna myndi seljast af bollum,
en áður og sú varð líka raunin
á, þó að t. d. Alþýðubrauðgerð-
in hefði getað selt meira af boll-
um cn hún átti til.
Alls seldust hér í bænum hjá
f jórum- stærstu brauðgerðarhús-
unum um 91 þúsund bollur, það
er næstum því 2 Vi bolla á hvert
mánnsbarn í Reykjavík, og þó
munu margir enga bollu hafa
etið.
Alþýðubrauðgerðin seldi hér í
Reykjavík rúmlega 30 þúsund
bollur og hefði þó getað selt um
2000 í viðbót. Hún gerði ráð
iyrir enn minni sölu en raun
varð á. í Reykjavík, Keflavík,
Hafnarfirði og á Akranesi seldi
brauðgerðin samtals 48 660
Björnsbakarí seldi nú um 25
þúsund eða um 1200 fleiri en
í fyrra. G. Ólafsson & Sandholt
seldu um 20 þúsund og var það
minna en í fyrra og Jón Símon-
arson seldi um 16000, en það
Frh. á 4. síðu.
Það er nfðst á peim
máttarminstu f Rvík
-----*----
Gamalt fólk, öryrkjar og styrkþegar
bæjarins verða að lifa á sömu sult-
arlaiinum þrátt fyrir vaxandi dýrtið»
-----4>---
fflvatl á petta ganga lengi?
--■—.+ ' -
T-% EGAR fjárhagsáæílun Reykjavíkurbæjar var til um-
ræðu í bæjarstjórn í byrjun janúar, bar Alþýðuflokk-
urinn fram tillögu þess efnis, að elli- og örorkulaun skyldu
hækka í hlutfalli við kaupuppbót. Þessi tillaga fékkst ekki
samþykkt, hinsvegar var henni vísað til framfærslunefnd-
ar til athugunar.
Síðan er heill mánuður lið-
inn og ekkert hefir vepð gert.
Elli og örorkulaunin eru þau
sömu og ákveðið var við út-
hlutun og styrkþegar bæjarins
hafa sömu 85 aurana til að lifa
af á dag og þeir höfðu fyrir
stríð, og þá voru ákveðnir, sem
hið allra minnsta, sem mögu-
legt væri að komast af .með.
Öllum er það ljóst, aÖ ef
nokkrir menn þurfa að fá upp-
bót á lífeyri sínum vegna hinnar
gífurlegu og vaxandi dýrtíðar, þá
eru það þeir, sem njóta elli- ög
örorkulauna og styrkþegax bæjar-
ins. Laun þeirra eða lífeyrir hefir
verið svo skorinn við nögl, að
lengra hefir ekki verið hægt að
komast niður, og nú má segja,
að hvorki sé hægt að lifa eða
deyja með þessum lífeyri, eftir
að alliar nauðsynjar hafa stigið i
verði.
Fulltrúi Alþýðuflokksins í
framfærslunefnd undirritaði út-
hlutun elli- og örorkulauna með
þeinr fyrirvara, að það fólk, sem
var í 2. flokki úthlutunarinnar,
fengi uppbætur á lífeyri sínum i
samræmi við þær kaupuppbætur,
senr ákveðnar yrðu.
Og það hlýtur að vera öllum
Ijóst, að það er fullkomin sann-
girniskrafa. Elli- og örorkulaun-
in og dagpeningar styrkþega yf-
írleitt áttu að hækka sama dag-
inn og almenn kaupuppbót var
ákveðin. Engir áttu eins vont
með að bíða, eins og þetta fólk,
— og samt er það látið bíða
Æðisgengnar Byðingaof-
sóknir byrjaðar ð Pöllanði.
----4----
Gyðingar, sem hraktir hafa verið frá
heimilum sínum, deyja hundruðum og
þúsundum saman úr hungri og kulda.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
T^TÝJAR fregnir hafa borizt
um Gyðingaofsóknir í
Póllandi. f grein í tímariti, sem
gefið er út í Múnchen, er kom-
izt svo að orði, að uppræta verði
alla Gyðinga í Póllandi. í Pól-
landi 'eru milljónir Gyðinga.
segir tímaritið, og Þýzkalandi
stafar hætta af þeim, því að
þeir eru erkióvinir Þýzkalands.
í fregnum frá Amsterdam
segir, að þessi „uppræting“
Gyðinga í Póllandi sé þegar
byrjuð. Á degi hverjum er fólk
hrakið frá heimilum sínum í
hundraða tali og þúsundum
saman hefir fólk dáið úr kulda
og hungri. Gyðingakirkjur í
Póllandi hafa verið eyðilagðar.
í grein í nazistablaði, sem
gefið er út 1 Varsjá, kemur einn-
ig fram, hversu nú er ástatt í
Póllandi. í greininni er Þjóð-
verjum ráðlagt að hætta við öll
Frh. á 4. síðu.
lengst, sultarólin strengd fastast
að því. Hvers vegna? Er það ný
stefna, sem er verið að taka upp?
Eða er það sama gamla stefnan,
að níðast á þeim máttannmnsíu?
Það virðist svo, og það hlýtur
að opna augu tnanria fyrir þVí,
að þrátt fyrir allan fagurgalann
við hátíðleg tækifæri, þrátt fyrir
það, þó að styrkþegar hafi reynzi
tryggur förunautur valdhafanna i
þessunt bæ, þá hafi þeir lítinn
skilning á þörfutn þeirra eða til-
finningum fyrir æfikjörum þeirra.
Það er erfitt að þola slíka
framkomu til lengdar og úr þessu
verður að draga þessi mál fram
í dagsljósið og láta ábyrgðina
koma þar niður, sem rétt er.
Landhelgisvörn, en
ekki sjóornsta.
‘1^ REGNIN um sgóorustuna
við Sandgerði í fyrrakvöld
reyndist ekki rétt og þó voru
Sandgerðjsbúar sannfærðir um
að þama hefðu átzt við brezldr
togarar og þýzkur kafbátur.
Það var Óðinn, sem kom þarna
að brezkum togurum í landhelgi
— en handsamaði þá ekki.
Starfseni Ivenfé-
lags Alþýðuflokksins
IZVENFÉLAG Alþýðuflokks-
ins byrjar saumaklúbb
sinn í kvöld 1 Alþýðuhúsinu, 6.
hapð og eru allar félagskonur
velkomnar þangað. Verður
saumaklúbburinn framvegis á
hverju fimmtudagskvöldi. —
Konur eiga að hafa eitthvað
með sér til að sauma. Þá heldur
námskeið félagsins í uppeldis-
fræði áfram annað kvöld undir
leiðsögn dr. SímQnar Jóhanns
Ágústssonar.
krosslns í gær.
T|/| ERKJASALA Rauða Kross
Á *■ íslands gekk mjög Vel í
gær. Þó er ekki eimþá búið að
gera upp, hvað mikið hefir
safnast.
Þá gerðust um 100 manns fé-
lagar 1 Rauða Krossinum í gær.
Ennfremur bárust félaginu ým-
iskonar gjafir, peningar og
annað. ;
X- ..&. k_

■xKÁ.. ,
Finnskir hermenn í skógunum á Kyrjálanesi
Rússar á einum stað komn^
ir inn í Mannerheimlínuna?
------»-----
¥örn Finna pé engin iiœtta búin, pví hver
viggirðingiBi tekur víð af annarrl á breiðu svæði
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. KHÖFN í morgun. ♦
RÚSSAR halda áfram látlausum áhlaupum á Manner-
heimlínuna á Kyrjálanesi og taka um 100 skriðdrek-
ar þátt í þeim. Ostaðfestar fréttir herma, að þeim hafi á
einum stað tekizt að komast inn í fremstu víggirðingarnar,
um 30 km. vegarlengd frá Viborg. En vörn Finna er.engin
alvarleg hætta talin stafa af því, þar eð Mannerheimlínan
er mjög breið, þannig að hver víggirðingin tekur við af
annarri.
Mannfall Rússa er sagt hafa verið mjög mikið í á-
hlaupunum undanfarna daga, eða um 5000 manns. Finnar
telja sig aðeins hafa misst 500 manns.
Vittorg er mrn í rústum
ettir loftárásir Rússa.
-------+------
Samfara áhlaupunum á Man-
nerheimlínuna hafa Rússar
haldið uppi stöðugum loftárás-
um á Viborg, sem nú er nálega
alveg yfirgefin af íbúunum.
Hlutlausir fréttaritarar segja,-
að borgin sé raunVerulega í
rústum eftir loftárásir Rússa.
Undanfarna tvo daga hefir
annars staðar í Finnlandi held-
ur dregið úr loftárásum Rússa,
samkvæmt FÚ-fregn. Enn ein
loftárás hefir þó verið gerð á
Rovaniemi og einnig hafa flug-
menn Rússa varpað sprengikúl-
um á þjóðveginn frá Petsamo
suður á bóginn.
Tjón af völdum þessara loft-
árása er lítið og ekki er kunn-
ugt að nema einn maður hafi
beðið bana.
Bardagar standa enn yfir á
Soumussalmivígstöðvunum, þar
sem Rússar hafa gert ítrekaðar
tilraunir til þess að brjótast í
gegnum víggirðingar Finna til
þess að ryðja sér braut til Hels-
íngjabotns.
Halda Finnar því fram, að
undangengna 6 daga hafi um
1500 Rússar fallið á þessum víg-
stöðvum.
í fregn frá Helsingfors segir,
að frá því í stríðsbyrjun hafi
Finnar hertekið eða eyðilagt um
600 skriðdreka, og *er þetta %
hluti þess skriðdrekafjölda, sem
Rússar hafa látið her sinn hafa
meðferðis til Finnlands.
KIIÖFN í gærkveldi. FÚ.
INN af æðstu herforingj-
um Dana hefir sótt um
lausn frá embætti sínu í danska
hernum til þess að gerast for-
ingi fyriir 500 dönskum sjálf-
boðaliðum, sem eru að leggja af
stað til Finnlands.
Daglega gefa sig fram 15 til
20 manns í Danmörku, sem óska
að gerast sjálfboðaliðar í Finn-
landi, Eru þeir æfðir í einn til
tvo mánuði áður en þeir teru
sendir til vígstöðvanna,
Til sjálfboðavinnuþjónustu í
Hægt að aka yfir
Eystrasait á ís.
Fyrsta sinn i 600 ár.
KHÖFN í gærkvöldi. FÚ.
YSTRASALT leggur nú
óðum og munar minnstu
að nú sé hægt að aka yfir ísinn
frá Svíþjóð til Lettlands. Fari
svo að það verði hægt, er það
í fyrsía sinni í 600 ár, sem menn
vita dæmi til slíks,
Eldiviðarskorturinn í Dan-
mörku og Noregi fer síversn-
andi og valda því einkum ísa-
lagnir og flutningaörðugleikar,
sem af þeim hafa skapast. —
Margh- skólar í Danmörku og
Noregi hafa orði ðað loka vegna
kolaleysis.
Finnlandi hafa persónulega
gefið sig fram 2000 verkamenn,
auk þess hafa borizt bréfleg til-
boð frá 3—4000 mönnum, eru
þetta aðallega ungir menn at-
vinnulausir eða atvinnulitlir,
og eru svo að segja úr öllum
atvinnugreinum.
Fagerholm félagsmálaráð-
herra Finnlands hefir nú full-
gert samninga við atvinnurek-
endafélögin á Norðurlöndum og
verkamannasamböndin um til-
högun þessarar viniiuþjónustu
Frh. á 4. síðu.
Bn af æðstu herforingj-
um Pana fer til Finnlands
Sótti um lausn frá embætti í danska
hernum til að gerast sjálfboðaliði.
----------