Tíminn - 16.01.1963, Blaðsíða 8

Meira unnið fyrir láns-
nokkru sinni fyrr
Tímanum hefur borizt yfir-
lit yfir vega- og brúafram-
kvæmdir 1962 frá vegamála-
stjóra. Þar segir að til nýbygg-
inga þjóðvega á árinu hafi ver-
ið varið 66 milljónum króna.
Lánsfé til vegagerðar frá
hreppa- og sýslufélögum varð
sjö milljónum króna meira en
undanfarin ár. Skýringin á
þessu aukna fé til vegagerðar |
er sú, að árið 1962 var meira
unnið fyrir lánsfé en nokkru
sinni áður. Ríkið hefur nú í
fyrsta sinn tekið lán til vega-
gerðar, þar sem er bygging hins
nýja Keflavíkurvegar. Þá hafa
héruðin séð sig tilneydd til að
taka lán til vegagerðar vegna
öngþveitis í þessum málum.
Það er því af þessum ástæð-
um, sem unnið var meir að
vegagerð árið 1962 en áður.
Hér fer á eftir skýrsla vega'
málastjóra.
Framkvæmdir við vega- og
brúagerð á s.l. ári voru með meira
móti miðað við undanfarin ár.
VEGAFRAMKVÆMDIR
Unnið var við nýbyggingar þjóð-
vega í alls um 105 vegum og á yf-
irliti á fski. I er sýnt hvernig fram
kv. skiptust eftir kjördæmum. Á yf
irlitinu sést, að akfærir vegir lengd
ust um 80,8 km, endurbyggðir
voru um 139,4 km, sem áður voru
ruddir vegir og 93,7 km voru und-
irbyggðir en bíða malarburðar og
við'a ræsagerðar til þess að þeir
geti talizt fullgerðir vegir.
Af merkustu áföngunum sem
náðst hafa á árinu má telja, að
akfært var nú í Ögur við ísafjarð-
ardjúp, lokið vegagerð milli Hofs-
óss og Haganesvíkur, akfært varð
milli Stöðvarfjarðar og Breiðdals-
víkur. Akfær ruðningsvegur var
gerður frá Þingvöllum um Gjá-
bakka i Laugardal' og er nú akfært
þá leið að Geysi. Þá náðist sá
áfangi, að fyrsti hlutinn af Aust-
urvegi um Þrengsli varð akfær
fyrir vetrarumferð, og hefur sá
vegarkafli þegar komið að góðum
notum.
Síðast en ekki sízt er þess að
geta, að unnið var óslitið að und-
nbyggingu hins nýja Keflavíkur-
vegar á árinu, og steypt slitlag á
3,7 km. kafla ofan við Hafnar-
fjörð og var sá kafli tekinn í notk-
un í byrjun desember. Um síðast-
liðin áramót var lokið undirbygg-
ingu á 8,3 km, sem tilbúnir eru
undir steypt slitlag og unnið að
undirbyggingu á 9 km til viðbót-
ar, sem tilbúnir verða undir steypt
slitlag í sumar.
Með opnun fyrsta steypta veg-
arkaflans á Reykjanesbraut, er í
fyrsta skipti síðan 1940 tekinn í
notkun kafli á þjóðvegi með var-
anlegu slitlagi, og má segja að
tími hafi verið til þess kominn þeg-
ar hugleitt er, að frá 1940 til 1962
hefur bílakostur landsmanna tí-
faldazt.
Til nýbygginga þjóðvega hefur
á árinu alls verið varið um 66
millj. kr. og þar af um 31 millj.
ki. í framkvæmdir við Reykjanes
braut. Framboð af lánsfé til veg-
argerðar frá hreppa- og sýslufélög
um varð um 7 millj. kr. meira á
s.l. ári en undanfarin ár, og hef-
ur það átt mikinn þátt í að auka
framkvæmdir á árinu.
BRÚAGERÐIR
Byggðar voru á árinu alls 44
brýr, sem eru samtals 878 m að
lengd. Af þessum brúm voru 23
smábrýr, þ.e. brýr 4—10 m lang-
ar, en 21 brú stærri en 10 m. Á
fskj. II er sýnt hvernig brýr þess-
ar skiptast milli landshluta og
vegaflokka.
Af þessum 44 brúm voru 9’ brýr
samtals 333 m að lengd, endur-
bygging gamalla brúa. Stærstu
brýrnar, sem byggðar voru eru
ó Fjallsá á Breiðamerkursandi 138
m löng, Klifandi í Mýrdal 104 m
löng, Gljúfurá í Borgarfirði 63
m löng og brú á Blöndu hjá
Blönduósi 69 m löng. Sú síðast-
nefnda er ekki fullgerð, þar sem
aðeins hefur verið lokið við bygg-
ingu annarrar akbrautar af tveim-
ur. Áætlaður kostnaður við þess-
ar brúarframkvæmdir eru 28,5
millj. kr. Af þessari upphæð er
13,5 millj. kr. framlag brúasjóðs,
sem hefur 19 aura tekjur af hverj-
um lítra af benzínskatti, en um 15
millj. kr. eru fjárveitingar í fjár-
lögum og lánsfé sem lagt hefur
verið fram af einstökum hrepps-
félögum til bráðabirgða.
Óbrúuðum ám á þjóðvegum fer
nú óðum fækkandi, en þörfin á
aö endurbyggja gamlar brýr vex
ört með aukinni umferð, og sér-
staklega vegna stækkunar öku-
tækja.
Á s.l. hausti voru gerðar lítils
háttar tilraunir með slitlag úr olíu
borinni möl á tveim vegarköflum
í nágrenni Reykjavíkur, en of
snemmt er að draga nokkrar
ályktanir af þeim tilraunum enn
sem komið er.
Haldið var áfram uppsetningu
umferðarmerkja skv. umferðarlög-
unum frá 1958, Alls voru sett upp
325 ný umferðarmerki. Merktir
voru nokkrir fjölfarnir vegir í
Árnessýslu, Norðurlandsvegur
austan Eyjafjarðar til Grímsstaða
á Fjöllum og á leiðinni til Húsa-
víkur og á Austurlandsvegi frá
Grímsstöðum til Norð'fjarðar og á
nokkrum vegum í nágrenni Egils-
staða./
Gert er ráð fyrir að halda áfram
merkingu vega á næsta ári norðan-
lands og einkum á Vesturlandi og
á Vestfjörðum.
Sigurður Jóhannsson.
Evrópuráðið vinnur uð
samræmingu / lyfjasölu
Ráðgjafarþing Evrópuráðsins
heldur fund í Strasbourg 14.—18.
janúar. Er þetta þriðji hluti 14.
þings ráðsins. Meðal mála á dag-
skrá er steína Evrópuráðsins og
efnahagssamvinna í álfunni. Fram
sögumenn um þessi mál eru Pfl-
imlin, fyirverandi forsætisráð-
herra Frakka, og hollenzki þing-
maðurinn Vos. Ýmis önnur mál
eru á dagskrá, t. d. stofnun
evrópskra friðarsveita Hefur að
undanförnu verið rætt um stofn-
urvslíkra sveita að bandarískri fyr
irmynd, og er til þess ætlazt, að
þær verði síðan sendar til þróun-
arlanda. — Enginn íslenzkur full-
trúi mun sækja fundi ráðgjafar-
þingsins að þessu sinrií
Upplýsingadeild Evrópuráðsins
hefur tilkynnt, að ráðið muni á
næstunni, sennilega í marzmán-
uði veita allmarga styrkj til fólks,
sem starfar að opinberum félags-
málum. Yfirvöld í aðildarríkjum
ráðsins hafa milligöngu varðandi
umsóknir um styrki þessa. Tilgang
ur Evrópuráðsins með styrkjunum
er að veita fólki, sem starfar að
heilbrigðismálum og hvers konar
öðrum félagsmálum, tækifæri til
namsdvalar utan heimalands síns.
Innan Evrópuráðsins hefur um
starf Evrópuríkja um lyfsölu. Hef-
ur athyglin beinzt mjög að þess-
um málum, eftir að kunnugt varð
um thalidomide börnin, sem fæðzt
hafa í ýmsum löndum í Evrópu.
Evrópuráðið vinnur nú að því, að
komið sé í veg fyrir, að sum lyf
séu seld gegn lyfseðli í einu ríki
en hverjum sem hafa vill í öðru.
Jafnframt hefur verið mælt með
l áðstöfunum til að flýta fyrir dreif
ingu upplýsinga um lyf landa i
inilli. Unnið er að samningu
evrópskrar lyfjaskrár. Evrópuráð-
ið hefur gert tillögur um ýmsar
aðrar ráðstafanir, sem miða að
samræmingu reglna um lyf og að
auknu eftirliti Tillögur þessar
Jundirbúnar á vegum ráðsins
af nefndum sem í eru fulltrúar
frá sjö af aðildarríkjum þess, en
öðrum rikjum, þ. á. m. íslandi,
hefur verið gefinn kostur á að
eiga hlut að starfi af þessu tagi.
Fyrir skömmu var haldinn í Par-
, ís fundur, þar sem sérfræðingar
1 i æskulýðsmálum og sérfræðingar
á sviði tæknihjálpar ræddu, á
hvern hátt mætti auka aðstoð við
þróunarlönd með atbeina æsku-
; iýðssamtaka Fundur þess; var
haldinn á vegum Evrópuráðsins
og Efnahags- og framfarastofnun-
; arinnar (OECD) sameiginlega.
skeið verið unnið að undirbúningi j Var til hans efnt, þar sem mikill
ýmissa ráðstafana, sem varða sam- ahugi hefur að undanförnu verið
fyrir því, að Evrópuríkin efni til
svipaðrar starfsemi og gert hefur
verið í Bandaríkjunum með hin-
um svonefndu friðarsveitum. í
þeim er ungt fólk, sem vinna vill
í þróunarlöndum um skeið, er það
hefur hlotið í heimalandi sínu
menntun, sém talin er geta komið
að lið'i í uppbyggingarstarfi þró-
unarlandanna. Á fundinum í Par-
ís var talið, að æskulýðssamtök
hefðu hlutverki að gegna á þessu
sviði, og hvatt var til aukinnar
samvinnu þeirra aðila, sem vinna
að aðstoð við þróunarlöndin. Fund
inn sóttu sérfræðingar frá ýmsum
aðildarríkjum Evrópuráðsins og
frá .Bandaríkjunum. jgoa i
Áfe' i
Sérfræðinganefnd, sem starfar
á vegum Evrópuráðsins að málum
varðandi afbrot og refsingar, hélt
nýlega fund í Strasbourg. Rætt
var m. a. um skipti á starfsliði,
sem vinnur í fangelsum og að
fangahjálp. Einnig var fjallað um
frumdrög að Evrópusáttmála um
eftirlit með fólki, sem hlotið hef-
ur skilyrta refsidóma eða verið
látið laust úr gæzlu með skilyrð-
um. — Sérfræðingar frá 13 Evr-
ópuráðsríkjum sátu fundinn auk
áheyrnarfulltrúa frá Interpol og
fleiri aðilum. Enginn íslenzkur
sérfræðingur sótti fundinn. (Frá
upplýsingadeild Evrópuráðsins).
aöq
Margt hefur staðið f blöðum
undanfarið um misstigin spor
æskunnar, og er þetta ekki sér-
stakt fyrirbrigði í okkar landi,
heldur virðist þetta vandamál
vera í mörgum öðrum löndum.
Sjálfsagt er ekkert eitt ráð við
þvf að æskan virðist sleppa sér
á vissu skeiði við ýmis tækifæri,
án umhugsunar um afleiðingar.
Er þá áfengið, hinn görótti drykk
ur, oftast með í för. Má þar til
nefna óspektir í Reykjavík og
Hafnarfirði um síðustu áramót.
Er hægt að fjarlægja vínið frá
æskunni? Hvað gerir almenn-
ingsálitið, styður það þau sam-
tök, sem vinna í þá átt? Varla
virðist það. éf dæma má eftir
blaðaummælum. Þar hefur að
minnsta kosti í sorpblöðum lands
ins verið veitzt sérstaklega að
þeim félagssamtökum, sem beita
sér fyrir hófsemi og bindindi.
Og aðrir styðja þetta með því
að kaupa þessi blöð. Minnkandi
vínnautn æskunnar virðist ekki
vera áhugamál fslendinga í dag.
Og tæplega er hægt að búasl
við minnkandi vínnautn unga
8
Eiríkur Sigurðsson, skólastjóri:
Eru nokkur ráð
við vandamál-
um æskunnar?
fólksins, meðan eldri kynslóðin
dýrkar það svo, að vinsælustu
bækurnar á jólamarkaðinum
byggjast á lofsöng um áfengið,
og þar skráðar afrekssögur af
„fylliríi", sem vægast sagt eru
sumar ótrúlegar. Vita þó allir,
hve áreiðanlegar eru frásagnir
drykkjumanna, þegar af þeim
rennur víman.
Og hvernig er það á heimilun
um? Lögreglan í Reykjavík læi
ur hafa eftir sér j blöðum, ac
alltaf þurfi við og við að leita
EIRIKUR SIGURÐSSON
til lögreglunnar til að stilla t
friðar j heimahúsum milli ölóðra
manna. Er hægt að hugsa sé
að æskan í landinu verði bindind
i'ssöm, meðan þeir fullorðnu haf
slíkar venjur?
Hér verða settir fram nokkrir
sundurlausir þankar, sem á hug-
ann leita ufn vandamál æskunn-
ar. Skal hér drepið á þrennt:
Múgsefjun unglinga á gelgju-
skeið’inu, heimilisrækni unga
fólksins á kvöldin og ví^lausir
skemmtistaðir fyrir unglinga.
Eru tólf ára börn fullorðið
fólk?
Ég er svo gamaldags, að ég
hef alltaf haft þá skoðun, að það
hafi verið óheppilegt ákvæði,
þegar fræðslulögin gengu út frá,
að börnin færu úr barnaskólun-
um 13 ára í stað 14 ára áður.
Mér þótti fara vel á þvl, að börn-
in lykju námi i barnaskólunum
14 ára og fermdust sama ár. Þá
var þar sett markalína milli
bernsku og æsku. Þá fengu þau
að vera börn til 14/ára. Nú hef-
ur bernska þeirra verið stytt um
eitt ár. Skal ég nú gera lauslega
grein fyrir þessari skoðun.
Það er kunnugt, að fjöldi hejm
ila hefur misst stjórn á ungling-
um í seinni tíð. Þar er oft ekki
um neitt uppeldi að ræða, held
ur stjórnleysi Það væri því styrk
ur fyrir heimilin, ef börnin
*
19
TÍMINN, miðvikudagur 16. ianúar 1963.