Alþýðublaðið - 20.02.1940, Blaðsíða 2

ÞltlDJUDAGUR 20. FEBR. 1940.
AtÞfðUHJkMÍ
Ljóti andarunginn.
64) Og út úr skógarþykkninu komu þrír hvítir svanir. Ljóti and-
arunginn þekkti svanina.
65) Ég ætla að fljúga til þeirra, enda þótt þeir kannske bíti
mig
66) Og hann flaug út á vatnið
og synti til þeirra. Svanirnir
syntu til hans. — Drepið mig
bara, sagði ijóti andarunginn og
laut höfði.
Ófriðarinn i Kina.
Hermálaráðherra Kína, Ko-
Ying-Tin tilkynnir, að Japanir
séu á undanhaldi í suðurhluta
Kwangsi og líkur séu til að
Naning muni bráðlega falla í
hendur Kínverja. Er það mikil-
væg járnbrautarskiptistöð á
leiðinni frá Franska Indo-Kína
til Suður-Kína. Kínverjar hafa
verið í sókn þarna undanfarnar
vikur og segir Ho hermálaráð-
herra, að sigur sé vís.
De Valera neitar að
Iðta lansa póli-
tiska fanga.
DE VALERA flutti ræðu á
sunnudaginn og svaraði
fyrirspurn um hvort sjórnin
ætlaði ekki að láta lausa-póli-
tíska fanga. De Valera sagði, að
með árásum sínum á þjóðar-
stofnanir væri Irski lýðveldis-
herinn að stofna frelsi þjóðar-
innar í hættu og þeir væru að
Vinna gegn þeirri stefnu, að
sameina allt írland. — Einnig
67) En hvað sá hann þá í vatns-
fletinum. Hann var ekki lengur
ljótur og luralegur andarungi,
hann var sjálfur orðinn að
svani.
benti De Valera á þá sundrungu,
sem ríkjandi er meðal írska lýð-
veldisflokksins sjálfs. Hermdar-
verk yrði ekki þoluð, sagði De
Valera, og þeim yrði hegnt, sem
ynnu gegn hagsmunum ríkis og
þjóðar með ofbeldi og hermdar-
verkum.
13 menn voru handteknir 1
gistihúsi í Dublin um helgina.
Lögreglan sló hring um húsið
og vélbyssum var miðað á út-
göngudyr, meðan flokkur vopn-
aðra lögreglumanna fór inn og
handtók mennina, sem höfðu
falist þar í bakherbergi.
Póstferðir 20. febrúar 1940:
Frá Reykjavík: Mosfellssveitar-,
Kjalarness-, Ölfuss- og Flóapóstar.
Hafnarfjörður, Húnavatnssýslu-
póstur, Skagafjarðarsýslupóstur.
Akranes. Borgarnes. Til Reykja-
víkur: Mosfellssveitar-, Kjalar-
ness-, Reykjaness-, Ölfuss- og
Flóapóstar. Laugarvatn. Hafnar-
fjörður. Rangárvallasýslupóstur.
Vestur-SkaftafeUssýslupóstur. —
Akraness.
Drengjaföt, matrosföt, jakka-
föt, frakkar, skíðaföt. Sparta,
Laugavegi 10, sími 3094.
Auglýsið í Alþýðublaðinu!
Bréf frá Stokkseyri:
Tvð naBðspjamál Mks-
,sem eaga
Rafmagnsmálið og lendingarbæturnar.
Bftlr Gnftnuod nnwitn
Terkamin.
AÞINGMALAFUNDI, sem
haldinn var hér í haust að
tilhlutun þingmanna kjördæmis-
ins, var rneðal annars rætt um
rafmagnsmáliÖ svo nefnda og
lendingarbætur hér á staðnum.
í báðum þessum málum voru,
samþykklar tillögur og áskoranir
til þingmanna kjördæmisins unl
að flytja þessi mál á þingi og
gera allt, sem unnt væri til að
hrinda þeim í framkvæmd.
Mér vitanlega var þessum mál-
um lítiö eða ekkert hreyft af,
þingmönnunum, þó að þrír telji
sig eiga setu á þingi fyrir kjör-
dæmið. Sannast þar gamalt mál-
tæld: að það skip fari alltaf illa,
sem hefir þrjá skipstjóra.
Það mun nú að visu vera ó-
hætt að strika annað þessara
mála út af dagskrá, í bilí að
minnsta kosti (rafurmagnsmálið),
þar sem nú mun sennilega ekki
fást til þess efni vegna ófriðarins,
sem nú geisar, og geta því allir
sofið svefni hinna réttlátu þess
vegna, þótt það sé mjög illa
farið eins og nú horfir með elds-
ne>di, og mundi það nú haia
komið í góðar þarfir og sparað
mikið fé, fyrst og fremst fyriT þá,
sem áttu að njóta, og sennilega
fyrir landið í heild. Má mikið
vera, ef þeir, sem ráðin hafa
haft i þessu máli, fá ekki eftir-
þanka af þvi aðgerðaleysi, sem
þeir hafa sýnt í þessu, ef ófriðn-
um heldur áfram og siglingar til
landsins teppast að nokkru eða
ölltt leyti og eldiviðarskortur fer
að sverfa að fyrir alvöru.
En svo er hitt málið, sem ég
tirap á í upphafi, lendingarbætur
hér á Stokkseyri. í>að er mál,
sem við hér getum ekki látið
niður falla, þvi þar er knýjandi
þörf á framkvæmdum, enda ehg-
In frambærileg ástæða til, sem
getur réttlætt að því sé ekki
sínnt. Því tæplega er þar til íað
dreifa gjaldeyxisvandræðum, þar;
sem svo tiltölulega lítið
þarf af útlendu efni til þeirra
framkvæmda, og hefir bæði þing
og stjóm velt stærra hlassi. En
það vantar mikið. te'f viljann
vantar.
Ég heö néma undanfarið hlust-
nð gegnum útvarp á skýrslu vita-
málastjóra um lendingar- og
hafnarbætur umhverfis landið, og
er þáð allmerkilegt plagg, er sýn-
ir giögglega hvað miklð er hægt
að gera í þeim málum, þar sem
góður vilji er á bak viö, enda er
það bein skylda þings og stjóm-
ar, hver sem hún er, að gera allt
stem unnt er til þess að skapa
lifsmöguleika fyrir fólkið á hverj-
um stað, bæði til lands og sjávar.
Og hafnarbætur era eitt af þvi
nauðsynlegasta, þar sem sjór er
stundaður.
Og svo er með hafnarbætur
eða réttara sagt lendingarbætur
hér. Pað ér knýjandi nauðsyn,
að þeiín málum verði sinnt fljótt
og vel. Því það er vitanlegt, að
afkoma Stokkseyringa byggist að
mjög miklu leyti á sjónum, og
þvi þörf, að þar sé allt gtert, stem
hægt - er til að bæta aðstöðu
þeirra, sem sjóiran sækja og færa
björg i bú, bæði sitt cágið og
þjóðarinnar í heild.
Nú hefir að vísu nokkuð verið
gert til þess að bæta hér lend-
ingarskilyrði, en það er ekiu nóg.
En þó að það sé ekkí mikið, sem
gert hefir verið í þá átt, þá er
það nóg til þess að sýna, hversu
mikil bót það væri, ef meira værl
gert/að þar sem búið er að mæla
og kortleggja nauðsynlegustu
Iendíngarbætur hér og meira að
segja gera kostnaðaráætiun um
verkið, sem þó er ekki svo há,
að slfkt haQ ekkl sézt eða heyrzt
fyr, og þar sem vitanlegt er eftir
þeirri áætlun, að Utill hluti á-
ætlaðrar fjárhæðar fer til kaupa
á útléndu efnl, en mcirlhlutinn
yrðí vinnulaun, fær maður ekki
séð, að nokkur skynsamleg á-
stæða sé fyrir hendi, að þessu
máli verði ekki sinnt
Nú er það öllum vitanlegt,
hversu vel liggur við að sækja
sjó frá Stokkseyri, og engínn eí-
ast um hæfni Stokkseyringa til
sjósóknar. Það er marg sýnt og
sannað, hversu ötullega þelr hafa
gótt gull i greipar ægis við svo
vond skilyrði, sem hér era. En
Hversu mikið mundi ekki mega
fiska hér jsf skilyrðin væru betri?
Það hefír oft heyrst frá þeim,
scm lítt eru kunnugiif staðhátt-
Wm hér, að hér þýddi ekki Bð
gera ncirair lendingarbærtur, þvi
hér ræri alltaf stórhrim. Það er
BÖ vísu satt að hér er brima-
samt. en siðan farið var að
nota hér stærri og betri báta,
er biimið eklri aLlra versti þránd-
Iur í gðtu, þótt það sé að vlsu
vont og tefji oft róðra, enn það
er æði oft, að þegar svo mikíð
brim «r að ekki er kægt að róa
þess vegna, þá er útsjór það
slæmur að ekkJ er gott að draga
vtíðarfæri eða yfiriedtt stunda
veiði. Það er grannið fyrir inn-
an brimgorðinn, sem mest væltur
á. Það geta ekki allir gert sér
það Ijóst sem annars nokkuð
hugsa um þau mál, hversu mikið
tjón fiað er bæði fyrir útgerðina
sjálfa og alla, sero sjó stunda
hér, að'geta ekki komtet á sjó
nema á vissum ttmum tyrir
granni og vita þó af nógum
íiski fyrir, því oft stendur svo
á að þegar nóg djúp er komíð
af aðfalli, að þá er dagsur að
kvöldi kominn og trminn búinp,
dagurinn að engu orðmn, afli
tapaður, sem ekki fæst bættur.
Það eru engar ýkjur þó þvi sé
slegíð föstu að hér mætti afla
einum þriðja til holmingi meira
ef aðfitæðnr væra bættar eins
og þörf er á. Svo er önnur hlíð
þessa máls og hún er sú að
þegar bátarnir koma af sjó,
þá er það asði oft að þeiit verða
að bíöa 2—4 klukkutlma tii að
geta Ient vegna grarms. Það sjé
nú allir hvað slíkt getur haft i
för með sór þegar veður og sjór
fer versnandí, eða myrkiir i hönd,
enda hefir það oft komið fyrir
að bátar hafa orðið að þvælasí
alla nóttina og fram á næsta
dag úti á hafi og i vondn veðri
og metra að segja orðíð að Ieita
til annara hafna og þá eini stað-
urinn Vestmannaeyjar, sem hugs-
anlegt er að lenda á, og er slikt
ekkert timatafe I vondum veðr-
fcmti og allt þetta erviði og feosús-
aður af þvi að ekki var hægt
að lenda strax vegna grann^.
En allt þetta er hægt að losná
vtð m«SJ þvi að dýpka leiðina,
eftir þedm mælingum, sem bújJ
er að gera, víxðist ekkl svo erv-
rtt eða mikið í réðist að það
af þeim éstæöwm eé efefei fmt&-
kvæmanlegt, að visu hlýtttr þstó
að kosta ctókkuð fé, tta efefeS
■svo tnfkíð að það þoll ekki fylli-
Itega samanBurð við margt annað
s«m framkvæmt befir verið «f
sama t&gi i O'ömm veiðistöðr-
um. |;
Af framansferáðu taá þoð vwte
ötlum ijóst að hér er ekki om
óþarfe- eða hógómamál að ræö*
heldur knýjandi nattðsyB semtekÉi
þolir WÖ svo framarlega sesa
hugsað ei ííl að ftá eæaálegua
árangri af útgterð hér. En toi
svo að þessar fram&væmdir tté*
ist ekki fram að ganga og #
gerð hér dragtst saman eða tegg--
ist ftiður af þeira ástœðum, þé
mun þsr fleira á eftir fara, þvi
það er vitanlegt að þeu þorp ssm
byggja afkomu sína ög tUvem-
rétt að mestu á útgerð fara 4
raolá ef hön legst ntður eða rýnr-
&r. Kólkið flyst Í bttrtu Qg a)H
t* í kalda kol, og svo msmdi
eínníg fa-a hér ef útgerö rýrnafö
frá þvi sem nö 'et. Fótkið flytti
I burtu og þá tU hinna atæriS
staöa til dæmis tíl Reykjavflotív
cm það munu allir sjá, að sl!
væri enginn búhnykkur hv
fyrir Stokkseyriflga ué aðra.
Það er þvi teindregin ásfeoráfe'
allfa Síokkseyriflgs til þingroairife
kjördéamising að þeir nú efni g«f-
in loforð og flytjs nú þtetta mlá
vel og drengiíiega á því þlngl,
sem nú er að byrja störf
og ennfremar áskoraa tll allhá
þingmanna og þingsiire i hefid
að það ttedcí vél og drangiie|á
á þessu máli og leysi það fljótt
Óg va) af hendi ofekur Stokfeíb
eyringum til góðs i nötið
framtíð.
GDtaawuter Bfewraittni.
JOHN DICKSON CAKR:

NorðiD í vaxnyndasafniQu.
55.
þess var, að aftur var farið að blæða úr mér. En mér þótti
ekkert fyrir því að geta sýnt, að ég hefði komizt í hann
krappan. Þetta voru heiðarleg sár. Ég sagði:
— Bíðið, ég ætla að kveikja á eldspýtu.
Þegar birti af eldspýtunni. gerip Marie Augustin fast um
handlegginn á mér og sagði:
— Hamingjan góða! Hvað er þetta?
— Hvað?
Hún benti á dyrnar, sem lágu að vaxmyndasafninu að baka
til. Hurðin var í hálfa gátt.
Við stóðum grafkyrr og störðum á dyrnar. Því var eins og
hvíslað að mér, að við værum ekki laus við allar hörmungar
þessarar nætur. Það var á þessum stað, sem morðinginn hafði
staðið síðastliðna nótt, þegar hann beið eftir ungfrú Martel.
Skyldum við nú sjá græna ijósið og skugga morðingjans?
— Haldið þér — hvíslaði hún — að einhver sé þarna inni?
— Við getum athugað það. Ég tók utan um hana með ann-
arri hendinni, tók upp skammbyssuna og hratt hurðinni upp
á gátt með fætinum. Svo læddumst við irin í myrkrið.
— Við verðum að kveikja, hvíslaði hún. — Lofið mér að
leiða yður. Ég þekki hér hvert fótmál. Gætið að yður, hér
eru þrep.
Hún gekk á undan mér og það fór hroliur um mig, þegar
ég fann hafurfætlinginn strjúkast við mig. Ég þóttist viss
um, að sá, sem inni var, hver sem það væri, hlyti að hafa
heyrt til okkar.
Ég veit ekki ennþá, hvemig hún fór að því að rata um þetta
völundarhús. Ég hafði tapað áttunum algerlega, eftir að ég
hafði klifrað upp og ofan stiga. En ég skynjaði nærveru vax-
myndanna, hinna hræðUegu myndá af dapurlegustu atbxxrð-
um og hermdarverkum mannkynssögunnar. Ég minntist nú
orða Augustins, sem hann tautaði í öngum sínum: —• Ef ég
sæi einhvern tíma einhverja myndina hreyfast, þá missti ég
vitið ...
Marie Augustin sleppti nú handlegg mínum. Ég heyrði of-
urlítinn smell og um leið flóðí græna ljósið um allt umhvcrf-
ið. Hún var föl í andliti, en brosti þó til mín.
— Haldið áfram, hvíslaði hún. — Þér vilduð fá að fara tíf-
an í hryllingadeildina og rannsaka hhífinn.
Aftur fórum við gegnúm hvelfiriguna. Þar var allt eins og
það hafði verið kvöldið áður, þegar Við fundum líkið í fangi
hafurfætlingsins. Fótatak okkar bergmálaði í hvelfingunrii,
þegar við gengum ofan þrepin. Það var alveg sama, hversu
varkárlega við gengum. Hafurfætlingurinn var ennþá á sama
stað. Það fór hrollur um rhig, þegar ég nálgaðist hafurfætl-
inginn.
Nú vorum við stödd í hryllingardeildinni. — Ég sá hinar
mislitu yfirhafnir og vaxándlitin, náföl og draugaleg. Það var
eins og að ferðast meðal afturgangna. Við vorum núna kom-
in fast að Marat, en hvemig semí á því stóð, þá larigaði mig
ekki sérstáklega mikið til að horfa á hann. Ég starði ofan á
gólfið og vár mjög óttasleginn.; JMÍér heyrðist hvísl einhvers
staðar nálægt. Ég leit upp, en þá var allt eins og áður fyrr.
Þarna var Marát, nakinn niður aö mitti og haUaði séjr aítur
á bak í baðkerinu. Þarna var þernan með rauða húfxi að kalla
á hexrmennina við dyrnar, sem gripu um handlegginn á Char-
lottu, sem framdi morðið. Allt var á sama stað. Nei, eitthvað
vantaði.
Þögriin var ónotaleg. Loks sagði Marie Augustin: — Hnff>:
urinn er faririn.
Það var einmitt það. Þarna var blóðiroðið brjóstið á
en hnífurinn var farinn. Ungfrú Augustin dró þungt andí
Við þóttumst þess nærri því fullviss, að ehnþá teitt morð h«
verið framið. Ég gekk upp á pallinn, þar sem Marát hvíldi"
Ungfrú Augustin fylgdi mér eftir. k
Gólffjalirnar brökuðu uridir fótum mér. Mér virtist
(hrolIur færi um vaxmyndirnar, jen uðtvitað hlaut þáð
vera blekking. Ég veitti því eftirtekt, að flókaskórinn á
um fæti þemimnar var nærri því dottinn af. Þegar genj
var rijpp á pallinn. var allra b'kast því, sem gengið væri
nútíðinrii og inn í fortíðina. Við vorum stödd í skuggalegj^
herbergi, brúnmáluðu, í gömlu París á tímum byltingarinn#)
Þama var landabréf hangandi á veggnum. Gegnum glugg-
ann var hægt að sjá þök húsanna við Boulevard St. Gísrinairi;
Við vorum ábka stirð og vaxlíkneskín. Ég snéri mér Við ö)j
þernan starði á mig, en hermennirair störðu á ungfrií A#
gustin. v?
Allt í éinu rak ungfrú Augustin upp óp. Það heyrðist bresB
ur og eirin glugganna hrökk upp á gátt. Andliti var 8tungið||
gluggagættina. ^
Andlitið í glugganum var undarlega afskræmt. Munnurinh
var afskræmdur og lék um hann ógeðslegt háðsglott. Það var
aad&tið á Galaat. Allt í ®iau Utuðusí varir blóði. Þöh