Tíminn - 08.03.1963, Blaðsíða 2

Þann 3. man hófst „Rag week" í London, og þá gerSu um 1000 brezkir stúdentar „innrás" f Tower.turninn.
Eftlr aS hafa teklS lífverSina í turninum fasta og lagt undir sig Hvíta turninn, sungu þeir og hrópuSu og skutu
eldflaugum af þaki turnsins. Hér sést hópur af stúdentum þjó'ta aS inngangi þessa fræga mannvirkis.
VERKFALLID í
TOWER-TURNI
Lundúnabúar kippa sér ekki
mikið upp við verkföll nú orðið,
þar sem mikill fjöldi verkfalla og
verkfallshótana hefur dunið yfir
þá síðustu árin, en ein verkfalls-
hótun skaut þeim þó nýlega
skelk í bringu, og það þó ekki
væri nema um fámennan hóp
manna að ræða.
Það voru hinir 38 „Yeomen
Warders“, varðmennirnir í
Tower-turninum, sem heimtuðu
launahækkun, ella mundu þeir
leggja niður vinnu.
í þessu tilfelli var nefnilega
um að ræða gamla siðvenju,
þetta var hópur manna, sem í
mörg ár hafði stundað vinnu sína
möglunarlaust og framkvæmt
reglulega hinar hátíðlegu at-
hafnir sínar. Ef þessir menn
færu í verkfall, væri allt komið
í kalda kol.
En til allrar hamingju var
hægt að semja á siðustu stundu,
og það yfirvöldunum í hag, þar
sem launahækkunin var 1 s. og
3 p. á dag, og nú gengur allt sinn
vanagang í Tower-turninum.
Einkennisbúningurinn
Þeir eru fáir Lundúnafararn-
ir, sem ekki hafa skoðað Tower-
vcrðina sór til mikillar ánægju.
Margir rugla þeim samt saman
við hina almennu lífverði, sem
gegna miklu hlutverki í öllum
konunglegum hátíðahöldum, og
sem Gilbert og Sullivan skrifuðu
vinsælustu ópeiettur sínar um.
Það er samt engin ástæða til
að skammast sín fyrir að rugla
þessum heiðursmönnum saman,
þar sem Lundúnabúar gera það
oft og tíðum sjálfir. Ástæðan er
sú, að einkennisbúningar þeirra
beggja eru nauðalíkir, þ.e. í
Tudor-stíl með barðastórum
hatti, pipukraga, útsaumuðu
vesti, hnésíðum buxum, skóm
með spennu og sverði.
Þannig hefur þessi búningur
verið óbreyttur síðan á dögum
Henrys 6., og guð hjálpi þeim,
sem eitthvað vildi breyta hon-
um. Lífverðitnir ganga einnig
undir naíninu „beefeaters“, en
það uppnefni stafar af því, að i
gamla daga þjónuðu þeir til
borðs í „the Buffet“ í St. James
Palace, og orðið' buffeticr, buff-
þjónn, varð í hugum fólksins að
beefeaters.
Tími blóðsúthellinga
Tower hefur breytzt um margt,
frá því að fyrsti lífvörðurinn
hélt þar innreið sína. Það var
á fjórtándu öld, og nafn hans var
John O’London. Það er sérkenni-
legt nafn, og í dag er það notað
sem nafn a vikublað.
Á þeim tímum var Tower not-
aður fyrir fangelsi, og rithöf-
undurinn Victor Hugo skrifaði
um hann, að enginn þekkti mann
kynssöguna betur en böðullinn í
Tower.
Nú er Tower ekki annað en
sambland af safni og sögulegum
minnisvarða, og lífverðirnir, sem
hótuðu verkfalli eru mjög frið-
samir menn. En margir af hinum
gömlu siðvenjum þeiira minna
mjög á fortíð turnsins, þannig að
sá sem skoðar turninn er óþægi-
lega minntur á þær blóðsúthell-
ingar og pyndingar, sem þar áttu
sér áður stað.
Lyklarnir
Sérkennilegasta athöfnin fer
fiam í „the Bloody Tower“, blóð-
turninn, sem er mjög óhugnan-
legur að sjá. Þar er sagt, að
Gloucester, siðar Richard III.
hafi látið myrða hinn unga kon-
ung Edward V. og bróður hans
hertogann af York Það var
sorgarleikur, sem bæði rithöfund
ar og málarar hafa gert sér mat
úr.
Athöfn þessi er „The Cere-
mony of the Keys“. Eini inngang
urinn í blóðturninn er vindubrú,
og þar fer lyklaafhendingin fram
á hverju kvöldi kl. 9,30 eftir ensk
um tíma.
Svo hátíðleg er lyklaafhending
in í hugurn Englendinga, að þeg-
ar verðir turnsins hótuðu verk-
falli, þá lofuðu þeir að fram-
kvæma samt sem áður lyklaaf-
hendinguna, af virðingu fyrir
drottningunni.
Hróp í myrkrinu
Einn foringi og fjórir óbreytt-
ir lifverðir framkvæma þessa at-
höín, og einn þeirra ber Ijósker,
eins og rafmagnið hafi ekki kom
ið til sögunnar enn þá.
Vindubrúnni er lokað, og líf-
verðimir fimm ganga að blóð-
turninum þar sem þeir eru stöðv-
aðir af dyraverðinum, sem hróp-
ar:
■ — Halt, hver kemur þar?
Fyrirliðinn svarar:
— Lykiarnir.
— Hvers lyklar?
— Lyklar Elísabetar drottn-
ingar.
— Komið nær, lyklar Elísa-
betar drottningar. Það er öllu
óhætt.
Dyravörðurinn hneigir si.g fyr-
ir lyklunum, og fyrirliði lífvarð-
anna gengur fram fyrir fylgdar-
menn sína, lyftir tudorhattinum
og hrópar:
— Guð verndi drottninguna.
Framh. á bls. 15.
Þetta er einn af lífvörSum turnsins,
liinum frægu „beefeaters".
♦
Þau eru lík skötuhjúin hérna
á myndinni, og það eru ekki bara
slaufurnar, sem gera það að verk
um, heldur eru þau bæði jafn
eyrnaprúð. Hinn ameríski hár-
greiðslumeistari, Julius Caruso og
annað tízkufólk í Bandaríkjunum
i.ru sammála um það, að þessi
.eyrnagreiðsla" — hárið er tekið
lokka yfir eyrun, — verði hæst-
nióðins á þessu vori. Caruso segir
■nn fremur, að hundar verði fyrir
Riyndir að fleiri tízkuhárgreiðsl-
um á þessu ári.
„Tapsigur“
Þ'a'ð er skemmtilegt að lesa
skrif stjórinarbilaðanna um Iðju
kosningarnar. Þau hrósa stór-
kostlegum sigri. Sannleikurinn
er sá, að Listi Iðjustjómar-
innar tapaði 50 atkvæðum en
hiuir listarnir uiiinu samtals
um 100 atkvæ'ði. Það er nú all-
ur siguriinn. Seni sagt einn tap-
sigurinn enn. Er vonandi að í-
haldið vinni fleiri slíka sigra.
Það miðar í rétta átt á meðan.
Þiað er athyglisvert, að íhalds
blöðin minnast ekki á krata í
sambiandi við Iðjukosningarn-
ar. Þau skrifa eins og þeir séu
bara ekki til lengur a.m.k. að
það taki því ekki að minnast á
þá. Það er listi Sjálfstæðis-
manna, sem sigraði. Þetta er
kannski ekki svo fráleitt. Flest
virðist nú benda til þess, að
kratar séu að dcyja í fanginu
á Sjálfstæðisflokknum. Ef til
vill hafa Sjálfstæðismcnn séð
dauðamörk Alþýðuflokksins í
Iðjukosningunum og það sé í
rauninni hinn mikli „sigur“,
sem íhaldsblöðin eru að guma
af.
„Kostaðu hugínn
at herða . . . “
Alþýðublaðið reynir að
harka af sér í dauðateygjum
flokksins og virðist staðráðið í
að sýna æðruleysi í banaleg-
unni. Eru kratar teknir að
kveða öfuigmælavísur sér til
hugarhægðar. Alþýðublaðið
segir og vitnar til úrslitanna í
Iðju: „Það bendir allt til þess,
að Framsóknarmenn séu nú á
undianhaldi, sérstaklega í kaup
stöðunum og í Reykjavík“. Hér
er hraustlega til orða tekið.
En meðal annarra oiða, vildi
Alþýðublaðið ekki vera svo
vænt, að upplýsa, hvað Alþýðu-
flokkurinn telur sig eiga mörg
atkvæði í Iðju?
„Víðsýni“ Einars . . .
f síðasta Reykjavíkurbréfi
heldur Bjarni Benediktsson á-
fram að lofa Einar Olgeirsson
fyrir víðsýni. Finnst mönnum
sem ást Bjiarna á Einari sé að
verða æði mikil, þegar hann
treystir sér í slíkar ástarjátiU-
ingar beint ofan í skrif Þjóð-
viljans um njósnamálið og um-
mæli Einars um það. Einar
hefur verið að bisa við það
allia sína ævi, að koma hcr á
kommúnisma. Varla getur „víð.
sýnin“ falizt í þvi sérstaklega.
Sennilega felst víðsýni Einars
í þvj að dómi Bjarna, að jafn-
framt og jafnhliðia því að Ein-
ar hefur verið að bisa við að
koma kommúnisma yfir þjóð-
ina, hefur hann ætíð verið boð-
inn oig búinn að vinna með í-
haldinu og rétt því ómetanlega
hjálparhönd, þegar mikið hef-
ur legið við, eins og t.d. þegar
vinstri stjóminni var steypt
fyrir tilverknað þeirra fóst-
bræðra.
. . . og Bjarna
En fyrst farið er að tala um
víðsýni á annað borð, þá er
| rétt að geta þess, að okkur
finnst Bjarni ckki síður „víð-
sýnn“ en Einar. Bjami sér vítt
um, sér vel í allar áttir og
ótal plön oig fyrirætlanir í öll-
um áttum. Það fer alveg eftir
þvj hvert hann snýr sér, hvað
hann sér og Bjarni er fljótur
a'ð snúa sér, ef svo ber undir,
þótt hann sé almcnnt talinn
heldur þunigur á bárunni.
Þannig sér hann „Þjóðfylkingu
Framsókniar og koinma" i einni
áttinni, baráttu Framsóknar
fyrir að komast í stjórn með
1 Sjálfstæðisflokknum í annarri
i og svo frv.
R
TÍMINN, föstudaginn 8. marz 1963 —