Tíminn - 18.05.1963, Síða 7

Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framfcvæmdastjóri: Tómas Árnason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson. Auglýs-
ingastjóri: Sigurjón Davíðsson. Ritstjórnarskrifstofur í Eddu-
húsinu, simar 18300—18305. Skrifstofur Bankastræti 7: Af-
greiðsiusími 12323. Auglýsingar, sími 19523. — Aðrar skrif-
stofur, sími 18300. — Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innan
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f. —
Bandalag íhalds
og kommúnista
FÁTT HEFUR einkennt kosningabaráttuna meira
fram að þessu en hið nána bandalag Sjálfstæðisflokks-
íns og kommúnista.
Þetta bandalag var ekki sízt áberandi síðastliðinn
sunnudag, er Mbl. og Þjóðviljinn bii’Lu sömu níðgreinina
um afstöðu Framsóknarflokksins til EBE.
í Mbl. eru kommúnistar ekki skammaðir, nema rétt
fvrir siðasakir, og Mbl. segir að það sé vissulega skömm-
inni skárra að kjósa þá en Framsóknarflokkinn!
Á fundum þeim, sem kommúmstar hafa haldið úti
«m land, hafa þeir beint megináróðri sínum gegn Frara-
soknarflokknum og ekki minnzt á „viðreisnina“ nema
til málamyndar.
Bandalag íhaldsins og kommúrasta, sem er beint
gegn Framsóknarflokknum, er því eins l.jóst og verða
má.
Þetta bandalag þarf ekki heldur að koma neitt á
óvart. Þessir aðilar hafa hvað eftir annað haft náið
samstarf. Þeir hafa setið saman í ríkisstjórn, unnið sam-
an í verkalýðsfélögum o. s. frv. Alveg nýlega hefur
íhaldið hjálpað Einari Olgeirssyni í Norðurlandaráð og
Sogsvirkjunarstjórn. Á þingi í vetur lýsti Einar Olgeirs-
son yfir því, að stjórnarsamstarf Albýðubandalagsins og
Sjálfstæðisflokksins kæmi vel til greina. Á nýloknum
landsfundi Sjálfstæðisflokksins lýsti Bjarni Benedikts-
son yfir því, að stjórnarsamstarf við kommúnista væri
alls ekki útilokað.
Meðal stóratvinnurekenda er nú meira og meu’a
um það rætt, að kannski sé það leiðin til að koma í veg
íyrir verkföll að taka kommúnista í ríkisstjórn.
Það, sem öðru fremur veldur þo samstarfi kommún-
ísta og Sjálfstæðismanna í kosmngabaráttu nú, er ótti
við Framsóknarflokkinn og eflingu hans. íhaldið óttast,
að sundrung vinstri aflanna, sem það hefur grætt mest
á, sé úr sögunni, ef kommúnistar verða hér álíka fylg-
islitlir og í nágrannalöndunum. Þess vegna vill það
koma í veg fyrir, að kommúnistar minnki. Þess vegna
veitir það þeim nú alla þá aðstoð sem það getur.
En sú aðstoð mun ekki nægja Fleiri og fleiri gera
sér ljósa þá nauðsyn að efla hér öflugan flokk gegn
íhaldi og kommúnistum. Hið nána samstarf íhalds og
kommúnista, sem nú sést hvarvetna, mun aðeins flýta
þeirri þróun.

Hörmuleg útkoma
STJÓRNARBLÖÐIN treysta sér ekki lengur til að
mótmæla því, að heildarskuldir þjóðarinnar við útlönd,
þegar innstæður bankanna þar hafa verið dregnar frá,
eru meiri nú en í ársfek 1958.
Hins vegar halda þeir áfram að klifa á innstæðum
banka. Það er svipað því og maður, sem tekur 40 þús.
kr. víxil í Landsbankanum, leggi inn 30 þús. kr. í Bún-
aðarbankanum og segist eiga þá eign skuldlaust! En
vissulega er það hörmuleg útkoma. að þrátt fyrir góð-
ærið undanfarið, skuli staðan út á við vera lakari nú en
fyrir fimm árum.
f í M I N N, Iaugardagurhm 1» «naí tflfis
kömmtunarstefna
Bjarna og Emils
KlrflÚ
Kelrolilvfftng.
AtTÍnnugrcin.
' VJNNUFATASEÐILL ....................
Nf. 6 FœVingardagur og ár.
Ytri vinnufatnaður úr nankin eða khaki og trolibuxur.
>Unlngftrnar rllda »ew hér teglr: Trollbnxnr 11 clnlngar. Vinnaaloppur 7 clnlngar.
H*mfc»tlnrur 7 elnlnr«r. Smekkbuxur krenna 5 elnlnpar. Vinnnjakkl 4 elnlnrar.
'VJnnnbuxur 1 elninrar. Smekkbuxur karla I clntngar. Vinnnakyrta S cinlngar.
TiRnnfalniVor VinnufatnftOor VinnuffttnnCnr VinnufatnaVur VlnnuffttnaVur
EIN EJNING EIN EINING EIN EINING EIN EINING EIN EINING
Ti»n«ffttnaBor Vinno f»tnsðor VinnnfatnoCar VlnnufatnaBur VinmifalnitaV
EJN EINING EIN EINING EIN EINING EIN EINING EIN EINING
Einn af skömmtunarseðlum Bjarna og Emils frá 1947—49
A ARUNUM 1947—1949
sátu formenn núverandi
stjórnarflokka, Bjarni Bene-
diktsson og Emil Jónsson,
fyrst saman í ríkisstjórn. Sú
ríkisstjórn, sem kennd er
við Stefán Jóhann Stefáns-
son, mun lengi verða fræg
fyrir það, að hún tók upp
víðtækari og strangari vöru-
skömmtun en hér hefur
þekkzt fyrr og síðar. Að
vissu levti hafði hún afsök-
un, því að „nýsköpunar-
stjórn" þeirra Ólafs Thors
og Brynjólfs Bjarnasonar
hafði ekki aðeins eytt öllum
stríðsgróðanum, heldur safn
að slíkum gjaldeyrisskuld-
um, að óhjákvæmifegt var
að grípa til einhverra örþrifa
ráða.
Sá ráðherrann, sem hafði fram
kvæmd þessara skömmtunarmála
með höndum, var Emil Jónsson,
en það var þó mest að nafnj til,
heldur réði Fjárhagsráð, þar
sem Sjálfstæðisflokkurinn hafði
forustuna. mestu um fram-
kvæmdina.
Það kom fljótt i ljós, að
skömmtunin var hið mesta vand
ræðafyrirkomulag og dafnaði
margvísleg spilling í skjóli henn
ar. Forkólfar Sjálfstæðisflokks-
ins og Alþýðuflokksins undu
henni þó hið bezta.
Vildu ekki afnenia
skömmtunina.
Sumarið 1949 var svo komið,
að Framsóknarflokkurinn, sem
var einn -stjórnarflokkanna, taldi
ekki fært að una því fjórhags-
kerfi, sem skömmtun var veiga-
mikill þáttur í. Forkólfar Sjálf-
stæðisflokksins og Alþýðuflokks
ins töldu þetta fyrirkomulag
hins vegar ágætt og höfnuðu öll-
um breytingum á því. Framsókn
arflokkurinn rauf því stjórnar-
samstarfið og knúði fram kosn-
ingar. Úrslit þeirra urðu þau, að
Alþýðuflokkurinn hrökklaðist úr
stjórn. Framsóknarflokkurinn og
Sjálfstæðisflokkurinn mynduðu
þá stjórn undir forustu Stein-
gríms Steinþórssonar, Sú stjórn
breytti svo um efnahagsstefnu,
að vöruskömmtunin var afnum-
in. Síðan var smátt og smátt
stefnt í frjálsræðisátt undir for-
ustu Framsóknarmanna og var
t. d. miklu meira frjálsræði ríkj-
andi í viðskiptamálum í stjórn-
artíð vinstri stjórnarinnar en á
stjórnarárum þeirra Bjar: ■ (>■?
Emils 1947—49.
Ný -tegund skömmtunar.
Þeir Bjarni og Emil tóku aít-
ur saman sæti í ríkisstjórn 1959
Þeim félögum þótti þá ekki ráð-
legt að taka upp skömmtunar-
kerfi sitt frá 1947—49. En
skömmtun vildu þeir sarnt fá
Trú þeirra á hana hafði ekki
minnkað. Nú var því gripið til
nýrrar tegundar skömmtunar
Hún var sú, að skerða laun
rnanna með svo stóraukinni dýr-
tíð, að þeir gætu ekki keypt eins
mikið af vörum og áður. Á þenn-
an hátt hefur kaupmáttur launa
eftir venjulegan vinnudag verið
stórskertur, miðað við það, sem
var á árinu 1958. Þessi skömmt-
un, sent nefnd hefur verið
skömmtun fátæktarinnar, er
fyrri skömmtunum ekikert betri.
Sá munur er hins vegar á þess
ari síðari skömmtun en hinni
fyrri, að fyrri skömmtunin náði
til allra, en síðari skömmtunin
nær aðeins til hinna efnaminni.
Að því leyti er þessi skömmtun
enn rneira í samræmi við stefnu
Sjálfstæðisflokksins.
Mejri höft.
Þeim Bjarna og Emil hefur
hin-s vegar ekki nægt að taka
upp skömmtun fátæktarinnar.
Þeir hafa stóraukíð ýmis önnur
höft.
Þeir hafa t. d. stóraukið vaxta
höftin. Með því að taka upp ok-
urvexti .iafa möguleikar efna-
lítilla manna til að ráðast í
framkvæmdii verið stórskertir.
Hér er því að ræða um ný höft,
sem bitna illilega á mörgum.
Þeir hafa einnig stóraukið
lánsfjárhöftin Með frystingu
sparifjár í Seðlabankanum er
dregið úr möguleikum viðskipta-
banka og sparisjóða til útlána.
Þessi höft þrengja mjög að
mönnum og má m. a. sjá áhrif
þeirra á því, að í biðsölum bank
anna, þar sem menn bíða eftir
viðtölum við bankastjóra, hefur
ai.drei verið jafn mannmargt og
seinustu misserin. Hér er bið-
raðakerfið komið eftirminnilega
til sögu á n.ýjan leik.
Þá má minna á verðlagshöft-
in, sem þeir Bjarni og Emil beita
nú í ríkum mæli til að koma í
veg fyrir, að íslendingar fái bú-
ið við frjálsa verðmyndun eins
og nágrannaþjóðir þeirra.
Bjarni Benediktsson
Emil Jónsson
Skömmtunanpostular.
Það, sem hér hefur verið rak-
ið, sýnir það ótvírætt, að örðugt
er að hugsa sér tvo meiri
skömmtunar-' og haftapostula en
þá Bjarna Benediktsson og Emil
Jónsson. Meðan þeir fá að ráða,
mun þjóðin verða að búa við
skipulag hafta og skömmtunar í
einhverri mynd. Það sýnir jafnt
stjórnartímabil þeirra frá árun-
um 1947—49 og áranna 1960—63.
Meðan þeir fá að ráða, mun
ekki komast á hér svipað við-
skiptafrelsi og hliðstæð launa-
kjör og í nágrannalöndum O'kk-
ar. Reynslan sýnir, að þeir munu
beita höftum fátæktar. vaxta
okri og öðrum aðgerðum til að
hindra það.
z