Alþýðublaðið - 11.09.1940, Blaðsíða 3
MIÐVIKUDAGUR 11. SEPT. 1940
--------- ALÞÝÐ9BMBIÐ ---------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
'Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPREN-TSMIÐJAN H. F.
BylgjOKr n sjóðiorðioa í Dagsbrfio.
EINS og sag; v&r frá hér í
blaðinu í .gær hefir stjóm
Alþýðuflokksins ,og Alþý&usati-
bandsins ákveðið au höfða Tiicil
á hendur Héöni Valdmiarssyni og
blaði S]álfstæðisflokksins á ísa-
firði, Vesturlandi, fyrir á&drótt-
anir og ,ósannindi í sambandi
Við sjóöþurðma í Dagsbrún. Eru
þær aÖdróttanir og þau ósann-
indi á þá leið, að einhver hluti
þess fjár, sem tekið var í heim-
ildarleysi úr sjóðum Dagsbrúnar,
hafi runnið til Alþýðuflokksins
eða Alþýðusambandsins.
Hingað til hafa engir aðrir en
Héðinn Valdimarsson og hið vest-
firzka Sjálfstæðisflokksblað orð-
íð uppvísir að því, að koma með
isvo tilhæfulausar og lubbalegar
aðróttanir á opinberum vettvangi.
En hitt er engu síðar vitað, að
hinir log þessir pólitískir and-
stæðingar Alþýðuflokksins hafa,
allt frá því að sjóðþurðin í Dags-
brún var afhjúpUÖ, lagzt svo lágt,
að nota sér þá staöraynd, að þei;r
tveir menn, sem sekir reyndust
um sjóðþurðina, voiu Alþýðu-
fliokksmenn, til þess að læða út
meðal almennings allskonar
munnlegum dylgjum um það, að
Alþýðuflokkurinn hefði ekki hrein
ar hendur í þessu máli, og eru
þær, eftir þvi, sem Álþýðublað-
inu hefir borizt til eyrna, flest-
ar á þann veg, að einhver hluti
hins stolna fjár hafi runnið til
Alþýðuflokksins eða ákveðinna
fyrirtækja hans, og þá helzt af
öllu til Alþýðublaðsins.
Enginn mun furða sig á því,
þótt menn, sem alþekktir eru að
eins óvönduðum meðulum í á-
róðri síuum og Moskvakommún-
istar, reyni að gera sér mat úr
sjóÖþurðinni í Dagsbrún á slíkan
hátt. Því að af peim hafa menn
ékki öðru vanizt en rógburði og
ósannindum. Það hafa árum sam-
an verið einu vopnin, sem þeir
hafa treyst á, málstað sinum til
framdráttar. Það má ef til vill
seigja, að það þurfi heldur ekki
að feoma mönnum á óvart, þótt
Héðinn Valdimarsson leggist svo
lágt, eftir allt það, sem hamn hef-
Ir reynt upp á síðkastið til þess
að skaða Alþýðuflokkmn, að
drótta að honum, gegn betri vit-
1und, hlutdeild í sjóðþurðinni í
Dagsbrúin, þó að mönnum hljóti
óneitanlega að finnast, að meiri
kröfur mætti gera til hans en
Moskvakommúnista. En það hlýt-
ur að vekja hina mestu furðu
allra heiðarlega þugsandi manna,
að ei’tt af blöðum sjálfstæðis-
flokksins utan Reykjavikur skuli
hafa farið með svo ósæmilegar
dylgjur og borið fyrir þeim blöð
Í Reykjavík. Því að ekkert blað
x Reykjavík annað en blað Héð-
ins Valdimarssonar, hefir leyft
sér að kioma með slíkar getsakir,
og ekki einu sinni það hafðd
gert það, þegar Sjálfstæ&isflokks-
blaðið á ísafirði, birti þennan
íógbturð í dálkum sínum. Það er
því ekki nema tvennt til: Annað
hvort hefir Vesturland búið til
rógsöguna sjálft og farið með
hrein og bein ösannindi, þegar
það bar Reykjayíkurblöð fyrir
henni. Eða það hefir fengið hana
frá öðru hvoru blaði Sjálfstæðis-
flokksins hér i Reykjavík í bréfi
eðia sírna. Og þá benti það ó-
tvírætt til þess, að til séu að
minnsta kosti menri í þeim flokki
sem fullan hug hafa á þvi, að
rægja Alþýðufliokkinn i sambandi
við sjóðþurðina í Dagsbrún, þó
að blöð hans hér hafi hingað til
ekki þorað að gera það opin-
berlega.
Það er yfirleitt óglæsileg mynd,
sem menn fá af pólitísku sið-
ferði hér á landi, þegar athug-
aðar eru þessar ódrengilegu til-
þess, að rægja Alþýðuflokkinn
í sambandi við sjóðþurðina í
Dagsbrún, og koma óorði á hann
af þeinx tveimur mönnum, sem
sekir gerðust, rétt eins og Al-
þýðufliokkurinn geti nokkttð'’við
því gert þótt einstakir Alþýðu-
fiokksmenn gerist þannig brot-
legir, frekar en til dæmis Sjálf-
stæðisflokkurinn þegar sjöðþurð
hefir komist upp hjá Sjálfstæðis-
mönnum! Engum heilvita manni
dettur lengur í hug, eftir það,
sem þegar er komið fram við
raunsókn málsins, að Alþýðu-
flpkkurinn eða einstök fyrirtæki
haos hafi á nokkurn hátt verið
við fjárdrátt þessara tveggja
manna riðinn. Og ekkert blað
hefir krafizt þess eins •skýlaust
og Alþýðublaðið, að rannsókn
málsins verði haldið áfram þar
til gerð ier grein helzt fyrir
hýerjum einasta eyri, sem þeir
hafa dregið sér.
En dylgjurnar og rógburðurinn
halda engu að síður áfram bæði
leynt og ljóst. Af því geta menn
markáð pölitískt siðferði þeirra
manna, sem að slíkri starfsemi
standa.
fiifreiðastöð Aknreyrar. Blírelðastðð Steindðrs.
ALÞÝBUBLAÐl©
verale
síslaii frð E
En pé afJelias ú n^Mésyn|nwérsiin
----------------*----
Wlital wlll wtOskiptamálaráéiierra
T RÁÐI ER að rýmka all-
1 mjög um frjáls vöru-
kaup frá Bretlándi. í þessu
efni verðuf gerður mjög ná-
kvæmur greinarmunur á
nauðsynjavörum og öðrum
vörum. Ég hefi þegár lagt til-
lögur mínar um þetta efni
fyrir ríkisstjórnina og verða
þær nú ræddar þar og teknar
til afgreiðslu.
Æíiunin er að þessar til-
teknu nauðsynjavörur verði
settar á frílista og að þær
verði því hægt að kaupa frá
Bretlandi án gjaldeyris —
eða innflutningsleyfis."
Þetta sagði Eysteinn Jónsson
viðskiptamálaráðherra í samtali
við Alþýðublaðið í morgun.
Alþýðublaðið spurði hann að
því, hvaða vörutegundir væri
hér um að ræða og í hverju til-
lögur hans væru nánar fólgnar.
,,Eg get ekki á þessu stigi
málsins skýrt nánar frá tillög-
um mínum, en ákvarðanir rík-
isstjórnarinnar munu koma fyr-
ir almenningssjónir innan fárra
daga.
Ef einhver ágrein.ingur verð-
ur innan ríkisstjórnaxdnnar, þá
er líklegast að hann yrði um
það, hvaða vörur skuli telja
nauðsynlegastar, en -það mun að
líkindum a. m. k. vera álit
meirihluta ríkisstjórnai’innar að
ekki beri að taka á nýjan frí-
lista aðrar vörur en þær, sem
brýnastar eru. Ég álít enn sem
fyrr, að sjálfsagt sé að spara inn
kaup á öllum þeim vörutegund-
um sem mögulegt er fyrir okkur
að vera án, og því beri ekki að
afnema innflutningshöftin.“
Þetta sagði viðskiptamálaráð-
herra.
Vitanlega virðist allt mæla
með því, að við aukum vöru-
kaup okkar eins og nú stendur,
þó að hinsvegar beri ekki að
kaupa aðrar vörur en þær, sem
eru allra nauðsynlegastar. En
þá kemur sú spurning, hvort
kaupsýslumenn muni sjá sér
hag í því að kaupa miklar birgð-
ir af nauðsynjavörum til að
liggja með — og 'verður að telja
það mjög vafasamt. Virðist þá
ekkert annað liggja fyrir en að
ríkið sjálft kaupi vörur og safni
þeim fyrir í landinu.
Alþýðublaðið spurði í morg-
un Stefán Jóh. .Stefánsson um
afstöðu Alþýðuflokksins til þess
ara mála.
Sagði hann, að flokkurinn
hefði þegar lýst yfir því, að nú,
eftir að gjaldeyririnn hefði auk-
izt svo mjög sem raun væri á,
bæri að nota tækifærið og
kaupa nauðsynjar til landsins.
Lægi og beinast við að ríkið
gerði alli-nikil vörukáup, því að
ólíklegt væri að einstakir kaup-
sýslumenn myndu safna að sér
slíkum vörubirgðum.
Þá mun ríkisstjórnin hafa í sam
rá'ði við bankana til athugunar
hvort tiltækilegt sé, og þá á
hvern hátt, að breyta þeim skuld-
um ríkisins, seim í BretLandi eru,
|oig hægt e.r að borga þar upp
með þeim gjaldeyri, sem safnast
jfyrir í Bretlandi, í innanríkislán.
Þetta mál er enn aðeins til at-
huigunar, en talxð er, að nú sé
bezta tækifærið, sem enn hefir
gefist til þess átS flytja hinar
erlendu skuldir að nokkru ínn i
landið og losna þannig við vaxta-
greföslpr og afborganir í erlend-
xxm gjaldeyri í framííðinní.
SaBÍfjárelgendnr
í Reykjavík, sem nota
mörk, sem ekki eru í
markaskrá hér, gefi undir-
rituðum það til kynna
skriflega fyrir 15. þ. m.
Sigurgísli Guðnason.
¥ÚNDÍ$WTIlKMNlMfíR
FERÐANEFND ST. FREYJU
nr. 218 áformar berjaför fyrir
stúkufélaga og gesti þeirra á
sunnudaginn kemur, 15. sept.
Sennilega farið austur í
Grafning. Vegna erfiðleika á
farkosti verða félagar að til-
kynna þátttöku sem allra
fyrst, og í síðasta lagi á stúku-
fundi á föstudaginn. Tekið við
tilkynningum í símum 4180
og 3518. Æ.T.
ST. EININGIN. Fundur í kvöld.
Spilakvöld.
Sjómenn vinna máfi á
méti átgeFðarmðnnum.
-----------♦---
Þýðingarmikill úrskurður Fé-
lagsdóms í deilu sjómanna og
útgerðarmanna í Keflavík.
OÍÐASTLIÐINN föstudag
O var uppkveðinn dómur í
Félagsdómi í máli, sem Al-
þýðusamband íslands höfð-
aði f. h. Verkalýðs- og sjó-
mannafél. Keflavíkur gegn
Útvegshændafélagi Keflavík
ur og Sigurbirni ^Eyjólfssyni
útgerðarmanni.
Tildrög máls þessa voru þau,
að á fundi, sem haldinn var í
Verkalýðs- og sjómannafélagi
Keflavíkur þann 29. nóv. 1939
var samþykkt að nota sér heim-
ild 4. gr. laga nr. 10 frá 4. apríl
1939 um að krefjast hlutaskipta
samkvæmt samningum þeim,
sem í gildi voru á staðnum.
Á þetta vildu útgerðai'menn
ekki fallast og töldu í fyrstu
samþykkt þessa ólögmæta og
vildu ekki vera við hana bundn-
ir á nokkurn hátt. Þó.fór svo,
að með bréfi dags. 17. jan. 1940
tilkynntu útgerðarmenn verka-
lýðsfélaginu, að þeir teldu fyr-
nefnda samþykkt vei'kalýðsfé-
lagsins lögmæta og að þeir
myndu því ráða upp á hluta-
skipti, eins og sjómannafélagið
hafði óskað. Nokkrir útgerðar-
menn skárust þó úr leik og
reyndu að sniðganga hlutaskipt-
in með því að gera nokkurs kon-
ar sölusamninga um aflahluta
sjómanna.
Einn þessara útgerðarmanna
var Kristófer Eyjólfsson í
Keflavík. Komst Félagsdómur
að þeirri niðurstöðu, að samn-
ingur þessi hafi raunverulega
ekki verið um sölu á aflahlut,
heldur hafi þar verið um hrein-
an premíu-samning að ræða,
þar sem sjómenn skyldu fá til-
tekna fjárhæð af hverju sldp-
pundi, sem veiddist. Hér hafi
því verið sniðgengnir gerðir
samningar við verkalýðsfélagið
og væri ekki hægt að líta öðru-
vísi á, en að sérsamningar þess-
ir væru ógildir, þar sem þeir
færu greinilega í bág við heild-
arsamninga þá, sem verkalýðs-
félagið hafði áður gert við út-
gerðarmenn. — Hefir þessi: nið-
urstaða Félagsdóms mjög mikla
þýðingu fyrir sjómennina.
Allir þeir, er eiga á uppfyllingu okkar í
Hafnarfirði kol, háta, skipsskrúfur, skúr-
byggingar eða annáð, gefi sig þegar fram
við hr. Guðjón Arngrímsson, sími 1053.
fiveldúlfur.