Alþýðublaðið - 04.03.1941, Blaðsíða 3

ALPY0LBLAOIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 4. MARZ 1941,
MÞÍÐOBLASIÐ
♦ I
Rítstjóri: Stefán Pétursson.
Bitatjórn: Alþýðuhúsinu vi3 Hverfisgötu.
Simar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hringbraut 218. 4908: Vilhj. S. Vilhjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Áfgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Simar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. 15 aurar í lausasölu.
A.LÞÝÐUPREHTSMIÐJAN H. F.
Nýja öperettan
„Fröken Nitouche“
Krosstré Sjálfstæðisflokksins.
Alfreð Andrésson sem leiksviðsstjórinn og Haraldur Björns-
son sem leikhússtjórinn.
SJÁLFST ÆÐISFLOKKURINN
er stö&ugt að flækja sig
tneira og meira i vef þeirra óheil-
Srtda, sem hann sjálfur hefir ofið
í þeirri wn, að geta vei-tt ern-
hverjar einfaldar sálir i harm sér
til fylgis.
Alþýðublaðið gat þess á laug-
andaginn, að samtímis því, sem
Morgunblaðið hefði si og æ
verið að heiinta endurskoðurt
skattalöggjafarinnar og útmála
það, hver þjóðamauðsym hún
væri, hefði Magnús Jónsson, full-
trúi Sjálfstæðisflokksins í mdlli-
þinganefnditmi í skatta- og fcolla-
málum, sem átti að undirbúa
slíka endurskoðun, ékki fengizt
til þess að gera neima ákveðna
gjiein fyrir afstöðu f’okks síns,
hvað þá heldur að leggja fram
nokknar fbrm’egar tillögur, þó að
það hafi fyrir löngu verið gert
af fulltrúa - Alþýðuflokksins og
síðar eirmig af fulltrúum Praro-
sóknaraokksins. Þannig eru hedl-
indin i kröfu Sjálfstæðisflokksins
um endurskoðun skattalöggjafar-
intrar, sem Morgunblaðið hefir
ta!ið vera svo aðkaJtandi þjóðar-
nauðsyn l ritstjórnargreintnn sín-
um.
Þetta hefir þó semti’jega ekki
átt að vitnast. Því að Morgun-
blaðið var f ritstjómargrei'n sinni
á sunmudaginn með ieiðasta móti.
En menn ha’da nú máske, að það
hafi þá að minnsta kosti gefið
einhterja skýringu á hinu merki-
tega háttalagi Magniisar Jónsson-
ar í skattamálanefndinni. Bn þá
skjátlast þeim. Það er öðrii nær.
Motgunblaðið mmnist ekki einu
crrði á pað, en raeðst í þess stað
með hrópyrðum að Aiþýðuflokkn-
um fyrir áfstöðu hans til kom-
múnista, sakar hann um samfylk-
ingarbrðlt Hgðius VakiimarssonaT
við þá við bæjarstjórnarkosning-
arnar fyrir þnemwr árum og
brígz’ar honum um óheiiindi við
lýðræðið, af því að einstakir
meðiimir hans bafa gefið það
ráð, að banna landráðafiokk
þeirra — eins og Firenar hafa
fyrir lörtgu baunað kommúnista-
flokkinn hjá sér og Bretar nú ný-
lega einnig kormnúnistablaðið f
London — og stöðva á þann hátt
það moldvörpustarf, sem hér er
rekið af hinum rússnesku erind-
nekum í þeim augljósa tilgangi
að grafa rætumar undan sjálf-
stæði landsins og lýðræðinu.
Leggur Mgbl. það ráð einstakra
Alþýðuflokksmanna, sem vissu-
lega tala þar í riafni yfírgnæfaredi
meirihluta í öllum. flokkum,
þannig út, að Alþýðuflokkurinn
vilji beita valdboði ríkisins til
þess að ná sér niðri á andstæð-
ingurn sinum — rétt eins og
b'aðið vilji segja, að það sé ekki
a'þjóðarheill, sem kiefst þess, að
tekið verði fyriar landráðastarf
kommúnistái Þá vilji Sjálfstæðds-
menn, segír Moigunbiaðið, fam
aðra leið. „Þeir treysta þmska
þjóðarinnar til þess að gera
þeirra veg sem minnstan, sern
dansa á límt blóðveidisins rúss-
neska.“
Jú, Sjálfstæðisflokkurinn vill
,,gera þeirra veg sem minnstan",
eða hitt þó he'.dur! Er það máske
þess vegna, sem Sjálfstæðismenn
hafa tekið höndum saman við
kommúnista í verkalýðsfélögum
og bæjarstjómum víðs vegar um
land? Var það máske þess vegna,
sem þeir gerðu bandalag við
kommúnista í Dagsbrim til þess
að kljúfa hana út úr allsherjar-
samtökum verkaiýðsins? Var til-
gangurinn máske sá, þegar þeic
gerðu bandalag við kommúnista f
bæjarstjóm Norðfjarðar og skiftu
með sér og þeim trúnaðarstöðum
bæjarfélagsins ? Var það máske
ti) þess að „gera veg þeirra sem
minnstan", að Sjálfstæðismenn
iét'U Hlíf í Hafnarfirði garega i
„landssamband'' kommimista og
greiða því stórfé í skatt til hins
rússneska un.iiírróðars hér á
landi? Qg var það að endingu
til þess að auka „þnoska þjóðar-
inrear4' og hjálpa henni tii J>ess
að ráða niðuriögUm landráða-
flokksins, þegar Morgunblaðið
(réðst á dögunum bæði á dómana,
sem ktæðnir vom upp l landráða-
máli kommúnista, og. á lögin,
sem dæmt var eftir og samþykkt
höfðit verið af yfirgnæfandi meiri
h'.uta hins þjóðkjöma alþiregis?
Nei, það er áneiðaniega þýð-
ingarlaust fyrir Morgureblaðið að
ætla sér að neyna að slá Sjálf-
stæðisflokknum upp á afstöðu
hans til kommúnista, þegar 6-
heiiindi hans hafa verið aThjúpuð
á öðm sviði. Sjálfstæðisfloktour-
inn mun áreiðanlega ekki vaxa í
virðingu meðal þjóðarinnar fyrir
daður sitt við landráða- og af-
be’disflokkinn, sem gerðuí er út
hér frá Moskva. Og að ímynda
sér, að noktour lfti á það sem um-
hyggju fyrir lýðræðinu, að starfa
bæði Ieynt og ljóst með slíkum
f'okki og bera í bætifláka fyrir
hann, þegar haren er orðinn upp-
vis að landrá&um — það er meiri
heimska en maður jafnvel gæti
æt’.að möramnum vib Morgtm-
b!aðið.
Ef Kommúnistaflokkuriren og
afstaðan til hans á að verða kross
tré Sjálfstæðisflokksins idð f
hönd farandi toosningar, þá grat-
úlerar Alþýðublaðið fyrirfram
með úrslitin.
Laxfoss
fer til Vestmannaeyja á morg
un kl. 8 s. d.
Flutningi veitt móttaka til
kl. 4.
CSfcrefölð Alþýösihlcb'ð!
Tvær virðingarverðab
menningarstofnanir hér i
bænum, Tónlistarfélagið og Leik-
félagið, hafa hafíð samvinnu, sem
vonandr er, að verðd ekki enda-
slepp. Frumburður þessarar sam-
virereu er sýndngin á „Fröken Ni-
toreche", gamalkunnri óperettu
eftir franska ópeiettuhöfímdinn,
leikararen og sömgvararm Fk>ri-
mond Herivé, sem um og eftir
miðja öldina, sem leið var tölit*
vert áberandi maður í tónlistar-
l
lifi Parísarborgar, fyrst sem
hljómsveitarstjóri, en seirana sem
óperettuhöfundur.
Ekki hafa þó tónfræðiugar tahð
Jög hatis hafa mikið skáldskapar-
eða listatgildi, enda þótt þau séu
létt og beri vott um ebliskærti
höfímdarins, og víða, þar sem
þsesi óperetta hefir verið sýnd,
en hún hefir verið sýred víðs
vegar um heim, hefír eldtí þótt
spilla að hnessa upp á hana með
v'erkum annarra tónská’da, og er
að þessu smrei aðalhjálpaTkokk-
urinre Offenbach.
Textinn er viða spienghlægi-
legur bæði í filsvörum og skop-
legum áðstæðum, og er heildar-
meðferð Tónlistarfélagsins og
Le’kfélagsms á ópeietturani prýð-
isgóðuir, gangurann hraður og
engar óþarfa sreurður á þræðin-
um. Má það vafalaUst að miklu
leyti þakka leikstjórareum.
Einn leikarmn í þessarí sýn-
ingu ber mjög af öðrUm, enda
er hlutveridð rilvalið fyrir fjöl-
hæfan leikara að bylta sér í, en
það er Lárus Pálsson sem Oele-
stin—Flóridor, eða Flöridor—
Ce’.estin. Skírnamafn hans er að
\isre( Celestin, en undir lista-
manresheitinu Flóridor lifír harm
því lífi, sem er betur samkvremt
upplagi hans. Frá þvi Lárus
kom af Konunglega leikskólareum
hafði hann aðerns sézt hér I litlii
hlutverki, sem mjög lítíð varð
af ráðið um hæfíleika hans. En
eftir þessa. sýningu leyreir það
sér ekki, að við höfum eignast
leikara, sem íslenzk leikmerening
má vænta. mikils af í fnamtíðinni,
og okkur væri ekki svo lítill
vansi að þvi, ef harere yrði að
hrökklasf héðan burtu végna
sfcorts á viðfaregsefreum, sem
værix hæfíleitoum hares og mennt-
ure við hæfi, og þeirri efnalegu
aðbúð, sem gerði honum kleáft að
vinna að þeirrl list, sem haren
hefir helgað sig, með þjóð sinni.
Lárus Pálsson þarf hvorki að
hafa læti né leikbtellur í frammi
til þess að láta taka eftír sér á
leiksviði, og hann krenn prýðis-
vel að undirstrika setniregar, án
þess að spýta þeim út úr sér.
Afburðagóður vrar sönglestur
hans á kvæðinu Celestire og Flóri-
dor og Hún snýst, hún snýst.
Hina aðalleikara.na þekkjum
við frá fyrri óperettu- og leik-
sýningum. Sigrún Magnúsdóttir
fór með stærsta sönghlutverkið
og skilaði þvi með prýði. , Hún
er mjög kvikleg á leiksviði og
hefir að mörgu leyti góða söng-
rö.dd, en fremur hljómlitla. —
Brynjólfur Jóharenesson lék Fé-
gure majór og brást ekki fremur
en vant er. Haren er nú eirehver
i’jölhæfasti leikari okkar og hefir
komið fram á leiksviði í fjölda-
mörgum gervum. Alfned Andrés-
son og Lárus Irrgólfsson fóru
með stoophlutvenk og fundu i
þeirn púðrið eins og venjulega.
Smærri hlutverk léku Gunnþór-
unn' Halldórsdóttir og Kristján
Kristjánsson. Gurenþómnn átti
ekki hehrea i þessu hlutverki;
hún verður að fá aö brosa sínu
spaugilega bnosi með öMuaradlit-
inu, en það mega abbadísir hires
vegar ekki gera. Kristján hafði
mesta vandræðahlutverk, sem
hann slapp þó furðanlega frá.
Af nýliðunum vaktí Inga Laxness
mesta athygli sem skapgerðar-
Ieákari.
Haraldur Björnsson er leikstjóri
og ’eikur leikhússtjóra í óper-
ettunni, og er vafamál hvort
hlutverkið hefír farið hommi bet-
ur úr hendi.
Brynjólfur Jóhannesson sem
majórinn og Lárus Pálsson
í gerfi nunnunnar.
Þýðingöina' é Ijóðunum UeBc
Jakob Smári leyst vel af hendí,
og hljómsvehin var ágæt undhf
stjóm Dr. von UrbantBchitsch.
K. Isf.
Af mælí shðtið V erzlnn
armannafélags
Reykjavíknr.
Fimmtíu ára afmæli
Ver zlunar mannaf élags
Reykjavíkur var haldið hátðb
legt í gærkveldi.
Hófust hátíðahöldin með því
að fundur var haldin kl. 4 í
gær á félagsheimilinu. Var þar
samþykkt að gera 5 eftirtalda
félaga að heiðursfélögum: Árna
Einarsson kaupmann, er verið
hefur í félaginu síðan 1902 og
í stjórn þess í 8 ár, Sigurð Guð-
mundsson skrifstofustjóra, sem
verið hefir í félaginu í 40 ár
og í stjórn þess í 10 ár, Ólaf
Johnson stórkaupmann, sem
verið hefir í félaginu síðan 1903
og í stjórn í 3 ár, Karl Niku-
lásson konsúl, er verið hefir
í félaginu síðan 1906 og um
skeið formaður félagsins og Er-
lend Pétursson forstjóra, er ver-
ið hefir í félaginu í 20 ár og í
stjórn þess í 10 ár.
Þá voru þeim Hirti Hans-
syni og Agli Guttormssyni
afhentar gjaffr, silfurpappírs-
hnífar m,eð áletrun fyrir mikil
störf í þágu félagsins, en allir
félagsmenn og gestir, sem sóttu
þennajn fund fengu nælu aÖ
gjöf með félagsmerkinu.
Síðan héldu hátíðahöldin
áfram að Hótel Borg og var þax
hinn mesti mannfagnaður fram
eftir nóttu.
FasteígnaeigendHP
krefjitst taækkin-
ar ð Msaleipnní
AÐAIjFUNDUR Fasteigna-
eigendafélags Reykjavíkur
var haldinn s. 1. fimmtudags-
kvöld í Varðarhúsinu.
Á fundinum voru rædd ýms
áhuga- og hagsmunamál hús-
eigenda, þar á meðal. hækk-
un húsaleigu. Var samþykkt
tiílaga þess efnis, að skora
á Alþingi að heimila hús-
eigendum að hækka húsa-
leigu vísitölu, þar sem m. a.
væri tekið tillií il aukinnar
hækkunar á viðiialdskostnaði
húseigna og almennrar dýrtiðar
í landinu.
Formaður félagsins, Gunnar
Þorsteinsson hrm. var endur-
kosinn. Úr stjórninni gengu auk
formannsins þeir, Sigurður
Halldórsson, húsasmiðameistari
og Sighvatur Brynjólfsson inn-
heimtumaður ríkissjóðs. var
Sigurður Halldórsson endurkos-
inn, en í stað Sighvatar Bryn-'
jólfssonar, sem baðst undan
endurkofcnin^u var kosinn
Helgi Eyjólfsson, húsasiníða-
meistari. Fyrir í stjórninni eru
þeir Egill Vilhjálmsson, kaup-
maður og Sveinn Sæmunds-
son yfirlögregluþjómi.