Alþýðublaðið - 22.04.1941, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAGUR 22. APRÍL 1941
■ V ------------ -- ---------—
Hjálpið til að koma börn-
unum úr bænum.
Samkoma í Frikirkjunni í
kvöld klukkan 8,30.
Séra Jón Auðuns og séra Jón Thoraren-
sen flj/íja stutt erindi og teipnafiokkur
ðómkirkjunnar, undir stjórn Jéns ísleifs-
sonar syngur. Aðgangur 1 kr. við innganginn
Hjálpið til að koma bornunum úr bænum!
Fjölmennið í Fríkirkjuna í kvöld.
Tilkynníng
frá Bygiiigasamvlnnufélagi Reykjavfhir.
Þeir félagsmenn, sem óska eftir að taka þátt í byggingu
íbúða, ef hægt verður að byggja í sumar, gefi sig
fram við formann félagsins, Guðlaug Rósinkranz, Ás-
vallagötu 58, sími 2503, kl. 6—7 fyrir næstkomandi
föstudagskvöld. STJÓRNIN.
t---—UM DAGINN OG VEGINN--------------------.
j Börnin tala um stríðið. Hlustað á skoðanir þeirra. Hvernig ►
| er álit þeirra á hermönnunum? Akureyrar-Páll um út- f
j varpið og hinar dreifðu hyggðir. Vinna barnanna og verð- ►
| hækkunin á sendisveinum. ►
------- ATHUGANIR HANNESAR Á HORNINU. ------
Loftvarnir Reykjavfk
nr of nðgrennis.
EITT af abaiumræðaiefnum
- bæjarbúa þessa daya enu
loftvarnimar, bnottfiutninwur
barna og fjáröflun einstakxa fé-
laga til styrktar þeirri starfsemi'.
Sá samtakamáttur, sem hér kem-
lur fram, er lofsver&ur og öllum
þeim til sóma, sem að þeim mál-
um vinna.
Hér er um þýðingaTmikið þjóð-
félagsvandamál að ræða, ef til
vill þýðingarmeina en margur
gerir sér Ijóst, meðan ekki dregur
til stóitiðinda í átökUm óvinanna,
meðal vor.
Ég vil segja, að mest fyrir sam-
takamátt og ábuga einstakra fé-
Iagiai sé undirbúningi á brott-
fllutningi bama svo vel borgið
sem verða má, eftir aðstððu og
ástæðum. En loftvamarmáium
bæjarins virðist mér ekki eins vel
borgið- Að vísu hafa verið á-
kveðnar nokknar kjallaraholur
sem loftvarnarbyrgi, og - verður
maður að vona, að húsin neynist
það vei byggð, að í þessum
kjöllUmm sé nokkuri öryggi fyrir
það fótk, sem það getur notað-
Hjáiparsveitír bafa verið skipað-
ar, sem skulu mæta á ákveðnum
stöðum, þegar ioftvarnamerki em
gefin.
Enda þótt ioftvarnamerki verði
framvegis gefin fyrr en verið hef-
ir þessi þrjú skipti, sem þýzkar
flugvélar bafa heimsótt okkur, tel
ég ekki heppi’legt gagnvart ör-
yggi þessa hjálparfólks, að það
purfi að fara iangar leiðir til
stöðva, syo sem nú á sér stað,
að fó!k vestan úr bæ purfi að
mæta í Austurbæjarbamaskóla
og fólk úr Austurbænum vestur i
E'.libeimili.
Enda þótt þetta fölk hafi
hjálma, er því ekki öragt að fana
iangar leiðir Um bæinn um það
leyti sem árás er að befjast eða
er hafin. Þetta er auðvelt að laga
og er vonandi, að það verði gert.
En bvað er gert til öryggis
verkamönnum, sem vinna í sfór-
bópurn að ýmsum þýðingarmikl-
um hernaðarframkvæmdum fyrir
brezka berinn? Fyrir þessa menn
eru víðast hvar engin loftvarna-
byrgi, eða þá svo ómerkiieg, að
þau verður að 'telja mjög lítils
virði, eins og t Jd. á hinUm vænt-
anlega flugvelli, sem mun þó
vera eina vinnUstöðin, sem svo-
lítil loftvarnabyrgi hefir. En farið
þið og sjáið hvernig þau era. Það
gæti hugsast, að þau hiífðu
mönnUm fyrir spriengjubrotum,
sem féllu úr lofti, en fyrir
spnengjUm eða sprengjuflugi af
jörðu eða vélbyssuskothríð era
þau engiin vöm. Raunar er sagt,
að þessi byrgi eigi að gera traust-
ari en nú er, með því að hlaða að
þeim sandpokUm, en því er það
þá ekki gert strax? Eftir bverju
er verið að bíða og bverjir eiga
að sjá Um að það sé gert?
Hvergi er eins mikii árásar-
bætta og á þeim stöðum, sem
herinn er að búa Um sig á i til
vamar og aðsetuts. Það éru því
ekki tugir, heldur hundmð, ís-
ienzkra verkamanna á öll’um
aldri, sem bér era í verulegri á)-
ráisarbættu. Þessir menn og þjóð-
iu öll á og verður að heimta, að
öryggi þeima sé borgið að svo
miklu leyti sem mannlegur mátt-
ur fær við ráðið. Þetta atriði loft-
vama verður ioftvarnanefnd að
láta sig miklu varða og taka
traustum tökum.
NokkUr hluti sjómanna vorra
og þjóðin bafði þá góðu trú, að
ekki yrði á þá ráðist, að hlufleysi
þeirra yrði virt, en nú er sú von
fyrir borð borin. Sjómennimir
okkar hafa fengi'ð að reyna
grimmd og viilimennsku hernað-
Bein viðskipti
eru beat! Nokkur ailfur-
refaskinn til sölu frá kl.
1—3 og 6—8 næstu daga.
Sími 2424.
Guðm. Guðmundsson Njálsg. 92
Fundur í st. ÍÞÖKU nr. 194 í
kvöld á venjulegum stað og
tíma. Hagnefndin annast með
upplestri og ræðu. Áríðandi
að félagar mæti.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
arins. Hvað lengi þess er að bíða,
að við fáum að lifa í friði á
landii voiiu, er óráðin gáta. Árás-
armennirnir gera ekki boð á und-
an sér, og ef þeir tooma að okkur
varnarlitlUm eða varaairlausum,
megum vér búast við mannúðar-
lausri aðferð, sprengjum og vél-
byssuskotbríð á menn og verð-
mæti og ekki sízt á þá staði, sem
hemaðarlega þýðingu hafa. Þess
vegna er það krafa þeirra verka-
manna, sem hér eiga hlut að máli,
aðstandenda þeirra og aiira
þeirra, sem Um þessi mál hugsa
með þegnskap, ábyrgðartiifinn-
ingu og mannúð, að ráðandi
menn þessa bæjar og þjóðfélags
sjái um, að allt verði gert, sem
hægt er, til varnar lífi og limUm
þessara manna, og það strax á
meðan tími er tíl. Eftir fyrstu á-
rás er óhappið skeð og örðugra
fil varniar.
Þ. Magnússonj
Athugasemd.
¥ TILEFNI af einskonar afsök-
■* !un frá ritstjóra Tímans s.
I. laugardag á því að hann neit-
aði mér um rúm í blaði sinu
fyrir svargrein þá er nú hefir
birst í Alþýðublaðinu, þykir mér
rétt að taka fram eftiirfarandi:
1. Þær tvær greinar eftir mig
sem ritstjórinn léði rúm í blaði
sínu voru birtar á undan þeim
greinum er svar mitt fjallaði um.
2. Ritstjórinn birii þrjár lan-gar
greinar, miður hóflegar í minn
garð, áður en ég bað um „pláss“
í hans þrönga rúmi til andsvara.
TókU þessar greinar upp 15—16
heildálka rúm í blaði hans (og
er þá fyrri grein Guðm. Inga
ékki með talin), en hann telur
að svar mitt hefði tekið 6 dálka
rúm.
3- Það er rangt að m-ér hafi
verið tjáð er ég afhenti tevar
mitt, að Tíminn “treysti sér ekki
tíl að birta það, nema það væri
'stytt“. I 6 vikur vissi ritstjórinn
ekki hvort það yrði birt, ekki
he’.dur hvenær, ef það yrði birt,
og jafnr’el tæpast hvort það yrði
endursent mér ef því yrði úthýst.
Hafði ég þó óskað svars, bæði
munnlega og skriflega um þetta.
Það er því ekki að undra þótt
ritstjórinn telji sína aðferð reyna
á „þegnskap“ manna.
4. Það er rétt að mér var
„heitin aðstoð" eftir 6 vikur til
að stytta umrædda grein þannig,
að blaðið gerði útdrátt úr að-
eins einUm fjórða hlutia hennar
fil birtingar. Þetta hefir máske
verið gott boð, en það er betra
að ritstjórar geti innán hæfilegs
tlma tekið ákvörðun um einfalt
atriði í sínu eiigin starfi.
5. Það era sjálfsagt orð í tíma
töluð, að blaðagreinar séu oft of
langar og að í þeim sé oft mik-
ið af karpi °S endurtekningum,
en er rítstjóri kvartar Um slíkt,
verður að gera ráð fyrir að hann
uppgötvi petta ekki aðeins er
honum finnst hann þurfa að af-
saka sig.
21. apríl 1941.
Stefán Jónsson.
Fiskbirgðir
á öllu landinu námu 31. marz
s.l. 4964 þurrum tonnum. Á sama
tíma í fyrra námu þær 8919 þurr-
um tonnum.
BÖRNIN TALA um stríð-
ið, um hermennina og at-
hafnir þeirra. Það er sagt að í aug-
um barna erlendis sé hermaðurinn
hetja. Hvernig, sem á því stendur,
hefi ég ekki orðið var við þcssa
tilfinningu hjá börnum hér. Mér
finnst eins og þeim þyki þeir
„skrítnir menn,“ sem tali annar-
legt mál, brúnklæddir strákar, sem
ekki fái að vera í fötum eins og
annað fólk.
ÞAÐ ER LÍKLEGT að þetta
stafi eingöngu af því að hermenn-
irnir eru erlendir. Yrðu hermenn,
ef þeir væru íslenzkir, bræður
barnanna, feður eða frændur, ekki
hetjur í augum þeirra? Ég býst við
því að svo myndi verða.
ÉG KOM Á HEIMILI nýlega og
þar var rætt um ófriðinn. 9 ára
gamall drengur sat og hlustaði á
góða stund. Allt í einu mælti hann
— og það voru gremjufullir, en
spyrjandi drættir kringum augun
og munninn: „Hvers vegna eruð
þið alltaf að tala um stríðið? Af
hverju talið þið ekki um annað?
Ég vil ekki að þið séuð alltaf að
tala um stríðið." Ég veit um lítinn
dreng, sem hafði heyrt að það ætti
að reyna loftvarnaflauturnar á
hverjum miðvikudegi. S.l. mið-
vikudag leið honum illa allan dag-
inn, allt frá því að hann vaknaði
um morguninn.
HVAÐA ÁHRIF hefir stríðið og
stríðstalið allt, loftvarnamerkin og
flugheimsóknirnar, skotdrunurnar
o. s. frv. á sálarlíf barnanna okk-
ar? Við bíðum þess með eftirvænt-
ingu að sjá það, en ég býst við að
allt þetta hafi ekki góð áhrif. —
En hvað mega þá börn ófriðarþjóð-
anna þola — og hvernig verður sú
kynslóð, sem elst upp við skrækj-
andi loftvarnamerki, hvínandi
sprengjukúlur, titrandi vélbyssu-
skothríðir — og allan þénnan
djöfulskap? Eyðileggja ófriðar-
þjóðirnar ekki framtíðina hvor
fýrir annari? Og er hægt að gera
út um þetta mál í stórorustum á
landi, í lofti eða á legi?
AKUREYRAR-PÁLL sendir mér
eftirfarandi bréf: „Útvarpshlust-
endur úti á landi eru flestir nægju-
samir og þolinmóðir menn og láta
sig litlu skipta, þótt Ríkisútvarp-
ið sé að miklu leyti rekið sem
einkaeign höfuðstaðarins, og lítið
tillit sé til þeirra tekið. Þeir láta
sér nægja að rakin er ævisaga
þeirra, þegar þeir verða sextugir,
að það er sagt frá því þá, hve vel
þeir fylgist með öllum málum, að
þeir geti lesið gleraugnalaust, séu
vel látnir og vinfastir og að sveit-
ungar þeirra hafi fært þeim út-
varpstæki að gjöf.“
„ÞÁ HEFI ég talað við marga
menn í dag, sem eru reiðir, enda
kastaði fyrst tólfunum í morgun.
í gærkvöldi tilkynnti útvarpið, að
áríðandi tilkynning til útvarps-
hlustenda yrði lesin kl. 15 mín
fyrir 9 í morgun. Ýmsir hér í bæ
stukku frá vinnu sinni til að geta
hlustað, og í flestum húsum mun
hafa verið hlustað með eftirvænt-
ingu á þessa mikilsverðu tilkynn-
ingu. Einhver skothríð í Reykja-
vík og nágrenni!!“
„HVERN SJÁLFAN — hérna
hitt — varðaði fólk úti á lands-
byggðinni um þessa tilkynningu?
Það er ósvífið af útvarpinu að
gabþa fólk úti á landi að gamni
sínu. Það verður að muna, að það
eru hlustendur víðar en í Reykja-
vík, a. m. k. falla afnotagjöldin
engu að síður í gjalddaga hjá
hlustendum úti á landi.“
BÖRNIN vinna, jafnvel 9 ára
gamlir drengir hafa sést í togara-
lestum. Breytingin hefir orðið stór-
kostleg. Ég er andvígur barna-
vinnu yfirleitt, en ég tel ekki a@
ungir strákar hafi nokkuð vont af
því að taka til höndum, jafnvel þó
að það sé í togaralestum. En hér
verður vel að að gæta. Nákvæmt
eftirlit verður að hafa með slíkri
vinnu — og enginn drengur undir
14 ára aldri má hafa lengri vinnu-
tíma en 4—5 stundir. í þessu sam-
bandi verð ég að láta það álit í
Ijós, að broslegt er þáð að banna
börnum að selja blöð, en leyfa
þeim að vinna við uppskipun og
annað jafnvel erfiðara!
SENDISVEINAR eru komnir
í ákaflega hátt verð, ef svo má að
orði komast. Þeir þjóta nú hver
af öðrum burtu úr stöðum sínum
og í Bretavinnuna o'g þar fá þeir
á einni viku sama kaup og þeir
hafa fengið á mánuði í sínum
gömlu störfum. Hér er um 14—16
ára drengir að ræða, og má þvi
segja, að þeir fái gott kaup.
MAÐURINN, sem skrifaði mér
um næturlæknana og lyfjabúð-
irnar, er vinsamlegast beðinn að
skrifa mér aftur um þetta efni,
þar sem bréf hans glataðist.
Hannes á horninu.
í DAG
Snmark|ólaefni
Silki í k|óla
SBlkl í nærföt
Gapdinutan
Sængnpveraeffni
Ullargarn
í miklu úrvali
Sítrónur,
nýkomnar,
ísl. smjðr
i pökkum.
Ný egg, daglega.
Tjarnarbúóig
Tjaraargötu 10. — Sími 3570.
BREKKA
Ásvallagötu 1. — Sími 1678.
Valsblaðið
er nýkomið út. Á forsíðunni er
mynd af skíðaskála Vals. Þá er
minningargrein um Halldór Ó.
Árnason, Framtíðarheimili Vals.
Skíðamál Vals, eftir Frímann
Helgason, Valur 30 ára, Hand-
knattleiksmót íslands 1941 o. m. fl.