Alþýðublaðið - 19.06.1941, Blaðsíða 3

FíMMTUDAGUR 19. JCNÍ 1941.______ _________________ALÞÝÐUBLAÐBÐ_________________________________
4---------- MÞVBöBMDIÐ -----------------------r 1 Ræða Haralds Guðmundssonar
Ritstjóri: Stefán Pétursson. |
Ritstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu. ,, ;
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
♦-----------------------:-----------------—--
Yfirlýsing ólafs Thors, sen Sjálfstæðis-
flokksbiSðin bafa @11! filjað birti.
Tillögur vi'bskiptamáiará&herra
"D REYTlNGARNAR, sem al-
þiimgi gerðii á tekjiu'skattslög-
unium, vöktu almienna ánægju
aílra, sem vi'ð sj'ö’iinn búa. Hins
vegar varb það hinum sömiu
bæ'ði undrunair- og greimjuefni,
þegar fram kiomu tillögur um að
gera hina nýfengnu réttarbó't að
engu, og leggjia tiltö'lulega hæst-
an skatt á lágtekjur og miðlúngs-
. tekjur. Leit svo út júm skeið,
siem ekki yrði komið í veg fyrir
að þessi uýja skattaáliagniiuíg yrði
-samþykkt.
Þiuigmönnum var sýnt Uppkast
að frumva'rpi, uiokkru fyrir hvíta-
suuuu. Þeim var sagt, að ætluniu
væri a!ð ljúka þitaginu fyrir hátíð
'Og áð fruimvarpið hefði stuöuiing
alira ráðhema bæði Framsóknar
og SjiálfstæðisfIloíkksins.
AlþýðufllokkUirinn séttíi sig þeg-
ar upp á móiti þessu og krafð-
ist þess, áð málið yrði sett í
nefnd yfir hátíðiiha og þiingi
frestað á meðan. Þessu fékkst
framgengt- Nefndin var ski'puð,
! hún starfáði eg s'kilaði störfuan
j á allt annan veg en í frum-
1 varpsuppkastinu var gerf ráð fyr-
ir. E'igi var nieíndin sammáliai,
og héldu fulltrúar Alþýðuflokks-
fns því m- a. fram, að réttiarai
væri að auka tekjiurnair með á-
iagi á tekjuskaffihn, sviO' að hver
maður greiddi eftir efnuim og á-
stæðum, en ekki eins og ráð var
gerf fyrir í frumvairpinu.
Tillögu þessari var hailldið til
strei'tu af Alþýðuf’.okknum, en
stuðning fékk hún þegar h'já
mönnum úr Sjálfstæði sfliokknUm
og náði fram að ganga. þó að
báðiir ráðherrair fliokksi'ns hefðu
. upphaflega ve'rið vi'ðskiptamála,-
ráðherra sammáiia um hans tekjiu-
öflúnáfaðferð. Viðskiptamállaráð-
. herra hafði þetta að lit’U, en ai1-
þinigi breytti frunivarpinn mjög
mikið á þá leið, sem dýrtíbar-
nefndin hafðr lagt til. Fékkst m.
ia. inn í það krafa Aiþýðufliokks-
manna um að ríkisstjpmin hefði
eftiTJit ineð fiu tnih gsgjö 1 dum á
vörum t'il lasndsins.
Má. aið fengnum þessUim breyt-
ingu'm sæmilieíga við friuimvarpið
unai, ef framkvæmdin eilgi verð-
ur misniotiuð. Einkum þarf, eftir
hihar breyttu ástæðiuir, að gæta
niokkurrar varfæmi í álagningu
útflumiugsgjaids, svio það dgi
ve’rði þiuinglur refsiskattur á sum-
ar sj'ávaxaifurðir. Miðiuðu tillögur
þær, er Erlendur Þ'orsteiussion
lagði fram í efri deild, að því
að txýgigja þettia. Þær voru að,
vísU felidar, en yfirlýsingar kiomú
frá Tíkisstjiörninni Uim framkvæmd
þei.rra.
Veltux á mikíliu, aið þau Iioförrð'
vdxði haidin, og eiga, útgerða,
meinn þax mikiið undir atvinín'U'
málaráðherra.
ei'ns og þær eru nefndar, um
launaskatt og síðar tekjiuskiatt,
sem var hæstuir á mi'ðliuingstekj-
uim, vöktlu mjög almenna atnd-
úð, Og hefir þeim verið hrundið
fyirir öfluga mótspyrnU Alþýðu-
fliokksiins. Vi'ðskiptamáTaráð'herra
hefir hlotið af þeim taiisvert á-
rnæli .eiinsaimalíi, en í hmræðiun-
um á alþingi kio-m i' íjð,s, að
báðiir ráðherrair Sjálfstæði'sfliokks-
in-s vioiru undir sömu sök seidir.
Þetta er mörgum ali's ekki Ijó'st,
en á alþingi lýsti Eysteinn Jóns-
X'on pví tv'svar yfir, að þeir hefðu
vdrið sér sammála um flutning
málsins, og tit þesis að taka af
öTl tvímæli, gaf atvinnumálairáð-
herra, ÓTafiir Thors eftiirfaraodi
yfirlýsingu við þriðjiu umræðu
(málsiins í hieíðri. deild s. 1. laugar-
dag:
„Ég vil svO' bara að lokum að
gefnu tilefni gefa þá yfirlýsinigiu,
aið þegar pietta frv. var fluitt af
hæstvirtum viðskiptamálaráð-
herra, þá var mér ekki einasta
kunnUgt um, að hainm ætlaði' að
gera tillöigu um útEUitningsgjald
af sjávarafuri'um. heldur var mér
lika kunnugt um, að hann ætlaði
að gera tillögu um beina skatta á
allar tiékjux, ef til vill aðrar en
framleiðslntekjur. Ég vl ekki
ségja, að við höfum verið búnír
að ræða út um þennam sikatit, en
ég var sammála honum að fara
þessar le'iðir. Ég vil tak,a þefta
fram vegna, þess, aið hæjiarblöðin
og þá ekki sizt það blað, siem
næst mér slendux, hafa gert hafð-
vítugar árásir á viðskiptamlála-
ráðherra. fyriir þessar ti'llöguir. Ef
hér er um emhverjar sakir að
ræða, er ég ho'nuim fyllillisga s,am-
sekur. Um tekjUöflumarleiðina
stóð ég með homum, þótt ég sé
fe.ginn þeirri nrieytin.gu, sem þar
hefir fengizt á.
Þetta vildi ég að gafnu tilefni
hafa sagt og bíðja blöðin að
birta-“ t
Yfirlýsing þessi e’r birf.hér orð-
rétt, ei'ns og hún er í bandriti!
skrifara alþingis, en mun .óyfir-
lesin af ó- Th. ■
Þ6 að liðnjV séu 5 dagar síð-
lan hun var giefin, hafir hvorki
Miorgiuriblaið'ð né Vísir fengizt til
ia,ð b'rta hlawa, og man lalveg ð-
venjulegt, a,S Ólafur Thors fái
r-igi rum í flokksblöðUm sínium
fyrir pðlifí'bar yfirlýsingar.
Hvers vegna befir hún ekki
fengizt birt? Því getur hv-er
maður svaxað sjálfur með því að
lesa hana- Ó'afi Thors v,ar kunn-
ugt um tiTlögu um skatta, á alll-
ar tekjur, „ef til viiil aðrair en
frníu' - iðslutiekjiur‘ ‘, m. ö.io. Iaunia-
j'rky'V
j f f.essu mega imenn sjá, hverj-
i uim voða hér hefir verið afstýrt
Frh. af 2. síðu.
sviðum. Það er von mín og
einlæg ósk, að svo megi aftur
verða, þegar þeim ógnum linn-
ir, sem nú ganga yfir heiminn.
Sterkar taugar margháttaðra
samskipta, frændsemi og sam-
eiginlegrar norrænnar arfleifð-
ar hljóta ávallt að tengja þess-
ar þjóðir saman, og þær báðar
við hinar aðrar þjóðir Norður-
landa.
Eins og danska þjóðin og for-
ráðamenn hennar hafa virt
sáttmálann í hvívetna og við
hann staðið meðan fært var,
eins höfum við íslendingar vilj-
að i.firða isáttmáljann á a'llan
hátt og engum skyldum bregð-
ast. Én rétt okkar viljum við
eiga fullan og óskoraðan.
Ég leyfi mér að bera fram
þakkir alþingis til sambands-
þjóðarinnar og forráðamanna
hennar fyrir samstarf síðustu
áratuga, og þá um leið fyrir hlý
orð forsætisráðherra hennar í
okkar garð nú fyrir skemmstu.
Hans hátign, Kristján kon-
ungur hinn 10. hefir farið með
æðsta vald í málefnum íslands
nærfellt þrjá tugi ára. Á þessu
tímabili hafa orðið miklar og
merkilegar breytingar á lífi
þjóðarinnar og háttum. Stór-
stígar framfarir á flestum
sviðum. Þróttur þjóðarinnar og
trú hennar á sjálfa sig og land
sitt hefir aukizt. Ég veit það af
orðum konungs, að honum er
þetta til óblandinnar gleði.
Hann ann íslandi og hefir
heimsótt land og þjóð oftsinn-
is. Enginn þjóðhöfðingi hefir
reynzt okkur íslendingum rétt-
sýnni en hann eða samvizku-
samari. í öllu hefir hann farið
að réttum lögum. Fyrir þetta
hefir konungur hlotið ástsæld
þjóðarinnar og virðingu alþing-
is.
Háttvirtir alþingismenn! Al-
þingi fær tíðast misjafna dóma.
Ökkur þingmönnum getur oft
skeikað eins og öðrum mönn-
um. Og jafnan sýnist nokkuð
sitt hverjum. En í einu hefir al-
þingi áreiðanlega ekki skeikað.
Alþingi trúir á lífsþrótt og
framtíð íslenzku þjóðarinnar,
og það hagar störfum sínum
eftir því. Það trúir því, að ís-
le-nzka þjóðin hafi bæði vilja
og mátt til að varðveita sjálf-
stæði sitt, tungu og þjóðerni.
Alþingi trúir því, að þjóðin sé
þess megnug að hagnýta gæði
okkar fagra og kostamikla
lands og ríku fiskimiða og að
hún sé fær um að skipa svo fé-
lagsmálum sínum, að lands-
menn geti allir með starfi sínu
tryggt sér og sínum sæmileg
lífskjör og menningu og þann
rétt, sem hverjum frjálsum
manni er dýrmætastur og um
leið er hyrningarsteinn þjóð-
freisis og lýðræðis.
Yfirlýsingar alþingis eru
ekki nægilegar til þess að
tryggja sjálfstæði þjóðarinnar.
og hve nærri lá, að ekki væri
unnt að afstýra honuim vegna)
þess sámkoinulags, sem ÓLafiur
Thiors gerir gr©i!n fyrir í yfirlýs-
ur meira í sér en þar kemiur,
fram.
***
Og víst er það, að meðan styrj-
öldin geysar og erlendur her
situr í landinu, skortir mjög á
fullveldið. Enginn veit, hvað að
höndum kann að bera áður
styrjöldinni lýkur, né hversu
fer við endalok hennar. Rétt er
að vænta hins bezta, en jafn-
framt skylt að vera við öllu
búinn, jafnvel hinni þyngstu
raun. í raun skal manninn
reyna.
í dag eru liðin 130 ár frá
fæðingu Jóns Sigurðssonar for-
seta. Alþingi hefir leitazt við að
stefna að því marki, er hann
setti. Og enga ósk á ég betri
íslenzku þjóðinni og Alþingi til
handa en þá, að henni og því
megi auðnast að gera að veru-
leika þá hugsjón, er hann helg-
aði allt sitt líf og allt sitt dáð-
ríka starf.
Að svo mæltu þakka ég öll-
um háttvirt. þingmönnum gott
samstarf á þessu alþingi. Þing-
mönnum þeim, er heima eiga
utan Reykjavíkur, óska ég far-
arheilla og góðrar heimkomu.
Og öllum okkur, landsbúum,
óska ég árs og friðar.
Samsðiipr karlakérs
ias „Geysir“ frð
Akireyri.
KERKOMNIR sönggestir gista
Reykjaviik um þéssair mundir
og bjóða hljómelskum og sönigvn
am bæjiarbúUim að hlusta á söng
þainn, sem bieztur mun iðkaður
á„ NorðuXlandi. Slíkar söhgfarir
sem þessar em jafnan gleðiiegur
vottur um fxaimtak og áhuga, og
þær stuðla jafnframt að aiukinni
kynninigu milli landsfjórðunga,
þær auka samheldni og ern-
drægni allra Iiandsmainn,a og
flytja menniingarlégan bO'ðskap
hverjum þeim, sem vill tHL eyrun
ljá. Það er eklki að ófyrirsynju,
að KaXlakórnum „Geysii“ hefir
verið tekið með þei'm ágætum,
sem raun hefir orðið á.
Raddlið kórsins er yfirleitt vel
sfcipað, tenóramir glitra í mikilli
hæð 'Og beXa af hinum Uðsterku
bössum, sem þó ekki mynda alls-
kostar nógu traustan raddgmnn;
en nákvæm samsvöruin allra
rfidda í flutningi er óskeikul- Ai
því Teiðir, að heildaráferð söngs-
:ins er jöfn og hnökraTaus, ogj
þó hvorki viðvaningsleg né
væmin. Kórinn flytur með sér.
hressandi andblæ hiispurslaiuss
söngs, siem kemirr eihna bezt
fr.am í fyrsta lagi skrárinnar.
StyrkleikahiwtföMin gætu þó
situndúm verið betur aðgreimd,
þanniig er hljómsveTlandin ekki
nóigiui gagngex, aðdragamdinn of
sterkur.
Viðfangsiefni kóirsi'ns em valin
eftir ráðandi venju, og eru pað
flest geðþekk og vinsæl liög. Það
bcr vott um fáskrúðugar karla-
kórsbókmenntir ókkar, uð aðeinsf
ieinn þriðjii hluti lagannia skluili
viera af innlmdum uppruna; og
et’ þó fulil! ástæða til að ætia,
að vandléga hafi ve'rið leitað (í
þessu tillifi stiendwr „Geysir"
Reykjavíkurkómnum frainar). —
Langbezt sungna lagið var „Á'
Finnafjallsihs auðn“ eftir Bj örg-
vin GuðmUndssoin. Lagið sjálft
er vel býggt, 0g kórinn sumdur-
liðaði raddgreininguina með piÝði!
log náði fram góðri stígandi í
h-raða.
Emsöngvaxar voim Hreinn Páls-
sion, Kristinn Þorsiteænisson, Guð-
mundur Gunnarsson og Hemiann
Stefánsson, og leystu þeir verki-
efni sín með smekkvísb Jórunn
Géirsson var hinn vissi undir-
leikairi kórsins-
Söngstjórinn, Ingimundur Árna-
són, forðast stórar hreyfingar,
stjórn hans er boirin uppi af
kraftmettuðum tilvísunum og
þróttmiklum áherzIUm; sk'Eningur
haus á túlkuninni‘ præðir aldrei
óvenjulegar eða fjarstæðair leiðir,
en leitar uppi það, sem beinast
liiggur viið iog greiðast er að-
göngu. Þessi eðii'leg'Ieiiki rnun
ekfei hvað sízt eiga mikiínn þátt
í vimsældwm kórsins,, sem é söng-
skemmtwninnii var látiin í ljós á
maxgyíslegan hátt-
Hljómleikasalurinn var alveg
fullskipaður, qg hrifning óheyr-
enda fádæma mikil.
' Framköllunum io<g blómvöndum
riigndi yfir söngmennina, og wrðu
þeir bæði að synigja endurtekin
lög og aukalög.
tí. H.
Nokkur duzin af ullarsokk-
um á karlmenn og börn, heima-
unnið, til sölu í dag og á morg-
un. Skóvinnustofan, Frakka-
stíg 7.
lilky
©
Ef íslenzkur verkamaður verður fyrir slysi í vinnu hjá
brezka setuliðinu á íslandi, ber honum eða verkstjóra hans
að tilkynna það liðsforingja eða undir’liðsforingja þeim,
sem umsjón hefir með verkinu.
Hinn slasaði skal, ef mein hans leyfir, mæta til skoð-
unar hjá herlækni í brezku sjúkrahúsi innan 24 klukku-
stunda frá því að slysið vildi til.
Ef hinn slasaði mætir eigi til skoðunar, sem ofan grein-
ir, verða kröfur um bætur eigi teknar til greina.
Brezka setullðið á islauáð.
Ofangreind tilkynning er gerð með vitund Trygging-
arstofnunar ríkisins.
TRYGGINGAKSTOFNUN RÍKISINS.
SL YS ATR Y GGIN GARDEILD.
(sign.) Pétur Halldórssou.