Tíminn - 16.06.1963, Blaðsíða 9

Tíminn - 16.06.1963, Blaðsíða 9
ema, sem setzt hafa að á þessum slóðum, ýmsar þjóð- ir okkur Islendingum fjar- skyldar taka oft þátt í ís- lenzkum skemmtisamkomum, t. d. Úkraínumenn, sem þarna eru fjölmennir, þeir blanda mikið geði við okkur, skilja margir íslenzku og sumir geta brugðið fyrir sig íslenzku, þegar þeir koma á Islendinga daginn á Gimli. — Er kona þín f?edd vestra? — Já hún kemur nú hing að í fyrsta sinn. Hún heitir Karólína og er dóttir Ólafs Þorgeirssonar, sem rak lengi prentsmiðju í Winnipeg og er kunnastur hér fyrir út- gáfu Almanaksins, sem bar nafn hans og kom út um hálfrar aldar skeið, naut feikna vinsælda vegna fjöl- breytts fróðleiks, sem það flutti. Synir hans tveir héldu prentsmiðjunni áfram eftir að faðir þeirra lézt og fengu Richard Beck prófessor til að taka að sér ritstjórn alman- aksins, en það var svo lagt niður fyrir nokkrum árum. — Búa íslendingar enn í sama hverfi í Winnipeg og þeir gerðu áður fyrr? — Nei, það hefur mikið breytzt. Lengi bjuggu þeir margir við sömu götu, Sarg- ent Avenue, þar var miðstöð þeirra, kirkjurnar, samkomu húsin og blöðin á sömu slóð- um. Nú hefur þeim fækkað, sem búa við þessa götu, sumir fluttust í hliðargötur, en þeim fækkar og búa nú dreift um borgina. Nú verður að semja sig að breyttum aðstæð um, messur eru fluttar til skiptis á íslenzku og ensku. Blöðunum íslenzku var steypt saman í eitt, Lögberg- Heimskringlu, og svo er gefið út tímarit á ensku fyrir þá, sem ekki skilja lengur ís- lenzku, Icelandic Ganadian, og gefið út af samnefndum klúbbi, sem Ragnar sonur minn er nú formaður fyrir, en Valdimar Líndal dómari hafði lengi forustu fyrir, og hann er nú fararstjóri okkar í þessari ferð. RAGNAR og KARÓLÍNA 6WANSON. (Ljósm.: TÍMINN-GE). Jóhanni Þorvaldi Beck er ekki mikið nýnæmi í því að spjalla við blaðamenn, hefur umgengizt þá áratugum sam- an, því að hann hefur fengizt við það öll sín ár vestan hafs að sjá um prentun blaða og bóka, fyrst sem prentari, síð an sem prentsmiðjustjóri Columbia Press, þar sem Lög berg hefur lengst af verið prentað og útgefið, en þar lét Jóhann af stjórn fyrir sjö árum, þegar prentsmiðjan var seld, en Lögberg-Heims- kringla er samt enn prentað þar, og Jóhann hefur umsjón með þeirri prentun enn. Jóhann og kona hans Arn- björg Svanhvít komu að vest an á dögunum í fjörutíu Vest ur-lslendinga hópi, og hafði hann þá ekki heimsótt ís- land síðan hann sigldi í vest- urveg 19 ára gamall fyrir 44 árum, en Arnbjörg stígur nú fæti á Islandi í fyrsta sinn, þótt íslenzku hafi hún talað frá blautu barnsbeini. Hún hefur alið allan sinn aldur í Manitoba, fyrst úti í sveit- inni við vatnið, en eftir að hún giftist Jóhanni, hafa þau búið í Winnipeg. Þau eiga fjögur böm, tvo syni sem eru rafmagnsverkfræðingur, einn lyfjafræðingur og dóttir þeirra lærð hjúkrunarkona. Fyrst hélt Jóhann vestur um haf í fylgd með móður- * bróður sínum, Sigurði Vigfús- syni kennara, er áður hafði verið vestra, en fluttist al- farin þetta ár, 1919. Tveim árum seinna kom Richard bróðir Jóhanns vestur með móður þeirra, Þórunni Vig- fússínu, og dvaldist hún löng um hjá Jóhanni i Winnipeg, en dr. Richard prófessor hef ur ætíð bíiið i Bandaríkjun- um, þótt marga ferðina hafi hann skroppið norður „yfir línuna". Þeir bræður hafa báð ir tekið drjúgan þátt í þjóð- ræknisstarfinu og bindindis- hreyfingunni, en Jóhann er söngvinn og hefur verið bæði í karlakór Islendinga í Winni peg og söngflokki lúthersku kirkjunnar. — Fórstu strax að gefa þig við prentverki og þú komst vestur spurði ég Jóhann, er ég hitti þau hjónin fyrir helg ina þar sem þau dveljast á heimili Gísla Guðmundssonar prentara, sem var vestra í þrjú ár starfandi prentari Lögbergs, en kona hans var bókavörður íslenzka bóka- safnsins. — Það leið ekki á löngu þangað til ég byrjaði að læra prentiðnina í prentsmiðju Lögbergs, og síðan hef ég verið í tengslum við það blað, stjómaði prentsmiðjunni á árunum 1942—56, en þá urðu eigendaskipti að henni, en ég hef ekki enn skilið við blaðið, sem er prentað áfram á sama stað. — Hverskonar íslenzkar bækur hafa verið prentaðar og útgefnar í Winnipeg? — Þegar bókaútgáfa stóð þar sem hæst, frá því fyrir aldamót og fyrstu 3—4 áratug ina á þessari öld, voru alls konar bækur prentaðar vestra, kvæðabækur, sögur og fræðibækur, máske hafa bæk ur trúarlegs efnis verið sam- tals flestar, og margir gáfu út kvæðabækur. En nú má þessi bókaútgáfa á íslenzku heita liðin undir lok vestra eða svo til. Markaðurinn verð ur sífellt þrengri með hverju ári, þegar þeir týna tölunni, sem geta lesið íslenzku. Á hinn bóginn kemur fyrir, að við prentum bækur á ensku um íslenzk efni. Hinn ágæti klúbbur Icelandic Canadian Club, sem stofnaður var 1938, gefur út fróðlegt samnefnt tímarit og lét fyrir nokkrum árum prenta bók á ensku með ritgerðum og ræðum um ís- lenzk málefni, hún heitir „Iceland’s Thousand Years“, frú Hólmfríður Danielsson bjó hana til prentunar, og þessi bók hefur náð talsverðri útbrelðslu og orðið býsna vtn- sæl og gert mikið gagn í því ajj fræða annarra þjóða fólk um Island. — Láta ungir Vestur-ís- lendingar mikið til sín taka í rltstörfum, gera þeir t. d. eitt hvað af þvi að yrkja svo heitið geti? — Mér finnst ýmislegt benda til þess að skáldgáfan sé farin að fá útrás hjá vest ur-íslenzkum afkomendum, þeir eru sumir farnir að birta kvæði eftir sig á ensku, þau koma við og við í Lögbergi og Icelandic Canadian og fleiri blöðum, svo ég gæti trúað því, að það sé að verða einhver vakning á þessu sviði, er sum ir voru farnir að óttast, að unga fólki okkar vestra væri að týna þeim hæfileika að setja saman vísur og kvæði. En ég gæti bezt trúað, að víða lifi enn í þeim gömlu glæðum. — Ætlið þið að ferðast mik ið um landið á meðan þið er uð hér? , — Vil förum austur á flrði í næstu viku til að heimsækja æskustöðvar mínar við Reyð arf jörð og heilsa upp á frænd ur og vini. Síðan tökum við okkur far með Esjunni norð- ur um land og hingað suður, og þá vona ég, að veðrið verði gott, því að það verður nýtt fyrir okkur bæi, hjónin, að sigla meðfram ströndinni fyrir norðan og vestan. JÓHANN og ARNBJÖRG SVANHVÍT BECK. (Ljósm.: TÍMINNÆE). Greinar: Gunnar Bergmann Ljósmyndir: Guðjón Einarsson TÍMINN, sunnudaginn 16. júní 1963 9

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.