Tíminn - 16.06.1963, Blaðsíða 6

að á góðærlstlmtun, hafl tap-
að í kosningum, hversu léieg,
sem hún hefur verið. Óánægj
una með stjómarstefnuna má
bezt marka á þvi, að Fram-
sóknarflokkurinn vttumr á,
þrátt fyrir þessar aðstæður.
Hvað gerir stjómin?
Eftir er nú að sjá, nvemlg
ríkisstjórnin notar þann velka
meirihluta, sem hún hefur
fengið. Stjómarblöðin segja,
að hún eigi að nota hann til
að fylgja áfram óbreyttri „við
reisnarstefnu". Það er þó al-
ger rangtúlkun á úrslitunum,
elns og bent er á hér að fram-
an, þvi að ella hefði ekki
helzti stjómarandstöðuflokk-
urinn unnið á. Frambj óðend-
ur stjómarflokkanna munu
líka hafa fundið það glöggt
í kosningahríðinni, að liðs-
menn þeirra vora ekki að
votta kjaraskerðingarstefn-
unni fylgl með því að styðja
þá áfram, heldur gerðu það
miklu fremur í trausti þess,
að haldið yrði á kjaramálun-
um á annan og réttlátarl hatt
en að undanfömu.
Enn meiri misskilnlngur er
það, sem kemur fram í Stak-
steinum Mbl. í fyrradag, að
stjórnarflokkarnir hafi feng-
ið umboð til að fylgja fram
„stefnu sinni í EBE-málinu“?
Hvaða stefnu? mun mörg-
um spurn. Stjómarflokkamir
sögðu ýmist, að málið værl úr
sögunni, eða að enginn mun-
ur væri á tolla- og viðskipta-
samningi og aukaaðild Stjórn
arflokkarnir hafa því ekki
fengið umboð til að aðhaf-
ast hér neitt meira en feist
í tolla- og viðskiptasamningi.
Jákvætt aðhald
Það er hlutverk stjórnarand
stöðuflokks að veita ríkls-
stjórn jákvætt aðhald Þetta
gerði Framsóknarflokkurinn
á seinasta kjörtímabili. Vegna
þess hefur þjóðin nú vottað
honum aukið traust. Fram-
sóknarflokkurinn mun gera
sitt tíl þess að sýna í verki,
að hann haf' átt þetta traust
skilið. Hann mun gera sitt
bezta til þess að skapa ríkis-
stjórninni jákvætt aðhald.
Hann mun vera á verði ef
ríkisstjórnin grípur tll kjara-
skerðingaraðgerða eða neitar
launþegum um réttmætar
kjarabætur. Hann mun
standa fast með verkalýðs-
samtökunum, ef tilraun verð-
ur gerð til að skerða réttlndi
þeirra. Hann mun fylgja því
fast fram, að landbúnaðurinn
njóti jafnréttis við aðra at-
vinnuvegi. Hann mun berjast
fyrir því, að unga íólkið fái
bætta aðstöðu til að stofna
heimili og njóta hæfileíka
sinna. Hann mun ekki sízt
vera á verði, ef ríklsstjórnín
er undanlátssöm í skiptum við
erlent vald og auðfélög. eða
vinnur að innlimun í stór-
ríkjabandalög. Baráttan fram
undan getur átt eftir að vetða
hörð, en mest fer það þó eftir
því, hverníg ríkisstjórnin b~ld
ur á málum.
UM MENN OG MÁLEFN
Síldveföarnar nyrSra eru aS hefjast Ofl þykfa veiSlhorfur
Allir hafa sigrað
Það er kostur við kosning-
ar, að flestir eða aliir telja
sig hafa sigrað eftir að úrslit-
in era kunn. Sumir telja sig
hafa unnið raunverulega
sigra, en aðrir reyna bæði að
telja sjálfum sér og öðrum trú
um, að þeir hafi unnið svokall
aða varnarsigra. Það á að
þýða það, að þeir hafa tapað
minna, en þeir sjálfir og aðr-
ir bjuggust við.
Þannig telur t.d. Alþýðu-
flokkurinn sig hafa unnið
vamarsigur í þessum kosning
um, þ.e. tapað minnu en bú-
izt var við. Þetta er ekki fjarri
lagi að vera rétt. Svo fullkom
lega hafði Alþýðuflokkurinn
brugðizt fortíð sinni og stefnu
á hinu nýlokna kjörtimabili,
að hann átti skilið að tapa
miklu. Sj álfstæðismenn komu
hins vegar til hjálpar og
veittu flokknum liðveizlu á
ýmsum stöðum. Þetta kom að
haldi í Reykjavík og á Vestur
landi, en mistókst á Vestfjörð
um. Líklegt er, að þessi að-
stoð geri Alþýðuflokkinn enn
háðari Sjálfstæðisflokknum,
a. m. k. hvað forastumenn
flokksins snertlr. Hitt getur
hins vegar átt eftir að gerast,
að ýmsir frjálslyndir menn í
Alþýðuflokknum sætti sig
ekki endalaust við íhaldsþjón
ustuna og rísl þvi fyrr en síð-
ar gegn hennl. Annars mun
flokkurinn veslast upp og
renna inn í Sjálfstæðisflokk-
inn.
Sigur Framsóknar-
flokksíns
Ef litið er hlutlaust a kosn-
ingaúrslitin, getur það ekki
dulizt neinum að Framsókn-
arflokkurinn er helzti sigur-
vegarinn í kosnlngunum. —
Hann einn eykur þingmanna-
tölu sina og hann eykur at-
kvæðamagn sitt mest. í þess-
um sigri aðalandstöðuflokks
stjórnarinnarervissulega fólg
inn áfellisdómur um stefnu
stjórnarinnar og viðvörun til
hennar. Þetta er alveg ótví-
lætt, þótt sigur Framsóknar-
flokksins nægði ekki til að
steypa stjóminni úr stóli
Hitt er eftir að sjá, hvort
stjórnin og flokkar hennar
læra nokkuð af þessu Þeir
hafa vissulega fengið viðvör-
un.Þvímiður bera skrif stjórn
arbiaðanna eftir kosningarn-
ar ekki merki um, að stjórn-
in hafi neitt lært af þessu. í
blöðum stjórnarflokkanna er
fullyrt, að þjóðin hafi lýst
fylgi við „viðreisnina“, þ. e.
kjaraskerðingarstefnuna Mbl.
tekur jafnframt verr í óskir
launþega en nokkru sinni
fyrr. Það vill auðsjáaniega eng
ar kjarabætur veita, þrátt
fyrir aukna dýrtíð og vaxandi
þjóðartekjur. Ef stjórnin þver
skaliast á sama hátt gegn eðli
legum kjarabótakröfum, þá
dregur hún ekki réttar álykt-
anir af sigrl Framsóknar-
flokksins.
flokkinn. Kosningamar á
sunnudaginn urðu drjúgur á-
fangi að þvi marki.
góSar.
að þeim mun verr takast í
framtíðinni að halda slíku
blekkingarstarfi áfram Hitt
er jafnvíst, að þeir munu ekki
hætta að reyna að dulbúast
og nota menn eins og Hanni-
bal, GIls og Berg í blekking-
arskyni. En þróunin verður
samt ekki breytt. Hér eins
og annars staðar mun brátt
sækja í það horf, að komm-
únistar verða ekki annað en
lítill sértrúarsöfnuður.
Góðærið hjálpaði
stjórninni
Þrátt fyrir sigur Framsókn
arflokksins, urðu úrslitin þau,
að ríkisstjórnin hélt meiri-
hluta sínum, en að vísu þann
ig, að hann má ekki naumari
vera. Það, sem vafalaust veld-
ur mestu um þessi úrslit. er
það góðæri, sem verið hefur
við sjávarsíðuna undanfarin
misseri. Þetta góðæri er að
vísu ekki ríkisstjórninni neitt
að þakka, heldur hefur hún
á ýmsan hátt gert sitt til að
draga úr því. Góðærið hefur
tryggt næga atvinnu, þrátt fyr
ir samdráttaraðgerðir ríkis-
stjórnarinnar, og með löng-
um vinnudegi geta því flestir
haft nægilegt til hnífs og
skeiðar. Undir slíkurr kring
umstæðum eru menn minna
breyingagjamir en ella. Erfitt
mun að finna dæmi pess, að
ríkisstjórn, sem hefur stjórn-
Samstaða
íhaldsandstæðinga
Því er ekki að neita, að
næst Framsóknar flokknum, er
Sjálfstæðisflokkurinn annar
sigurvegarinn í kosningunum
Hann eykur að vísu ekki þlng
mannatölu sína, en bætir tals
verðu við atkvæðamagn sitt.
Til þess veröur svo að taka
tillit, að margir Sjálfstæðis-
menn kusu Alþýðuflokkinn að
þessu sinni. Ekki er ósenni-
legt, að Sjálfstæðisflokkurinn
hefði fengið 1—2 þingsætum
meira, ef hann hefði haldið
öllu sínu til haga.
Það væri háskalegt að látast
ekki sjá þá staðreynd aðSjálf
stæðisflokkurinn er mjög
sterkur og hefur nú með að-
stoð Alþýðuflokksins mikið
vald til að treysta aðstöðu
sína. Gegn þessu mikla valdi,
sem purkunarlaust er beitt. í
þágu auðstéttarinnar þegar
eitthvað ríður á, duga ekki
margir sundurlausir flokkar
íhaldsandstæðinga.
Rétta svarið við hinu míkla
veldi íhaldsins, sem svo oft er
harkalega beitt gegn launa-
stéttunum og bændum. er að
efla einn sterkan umbóta-
flokk eins og Framsókuar
Misheppnaður
feluleikur
Kommúnlstar tala eins og
Alþýðuflokksmenn um varnar
sigur sinn I kosnlngunum. Þá
miða þeir eingöngu við þá at-
kvæðatölu, sem Alþýðubanda-
lagið fékk I seinustu þingkosn
ingum. Atkvæðamagni banda-
lagsflokksins í kosningunum,
Þjóðvamarflokksins, er alveg
gleymt. Það munu ekki hafa
sézt um það mörg orð í Þjóð-
viljanum eftir kosningarnar,
að Þjóðvarnarflokkurinn hafi
verið í samfloti með Alþýðu-
bandalaginu. Hann er þurrkað
ur út úr kosningasögu Þjóð-
viljans, líkt og Trotskis er
ekki lengur getið í söguritum
Rússa.
Þetta stafar ekki aðeins af
því, að í ljós kæmi stórfelldur
ósigur kommúnista, ef Þjóð-
varnarflokkurinn væri talinn
með. Skýringin er ekki síður
sú, að kommúnistum er ljóst,
að þeim misheppnaðist að
mestu að nota „samfylking-
una“ við Þjóðvarnarflokkinn
til að breiða yfir nafn og
númer, líkt og Kveldiilfstogar
ar gerðu i gamla daga.
Vafalítið verður þessi felu-
tilraun kommúnista til þess,
6
TÍMINN, sunmuhgiim 16. júní 1963