Alþýðublaðið - 07.07.1941, Blaðsíða 3

MÁNUDAGUR 7. JCLl 1941.

Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjóm: Alþýðuhssinu við Hverfisgötu.
Simar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 562Í: Stefán Pét-
nrsson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
san, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhósinu við Hverfisgötn.
Staar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
Á 'Ii Þ Ý Ð U P R E N T S M I Ð J A N H. F.
Á kostnað Reykjavíkur.
-0-
Myndirnar, sem þér takið í dag, munu verða yður dýr-
mæt tign á ókomnum árum — ef þér takið þær á Kodak-
„Verichrome“-filmu. Kodak ,,Verichrome“ er sérstaklega fljót-
virk — gefur góðar, skýrar myndir, jafvel þótt skilyrði til
myndatöku séu slæm, en hefir samt víðtækara ljóssvið en
venjulegar filmur, til að verjast oflýsingu í ofmikilli birtu.
Auk þess tryggir „lita-viðkvæmni” hennar fyllri og eðlilegri
litbrigði á mynduum, sem þér takið.
Biðjið um
KODAK-FILMUR
með nafni — hjá öllum Kodak-verzlunum.
Einkaumboð fyrir KODAK Ldt. Harrow.
feni Maias Fefersen.
MíD vaxandi ‘umdMin horfa
menn úr ölilurrh Eoktom, og
eikki hvað sízt Sjálfstæðisinoiin,
á pað, með hvílíkri ófyrMieitni
Sjiálfstæðisflokkinum er í seinni
tíð beitt fyriir sérhagsmuni eins
einasta fýrirtækis, Kveldúlfs, og
hverinig hagsmuniuim ianinarra
fiokksmanna ef fórnað fyfir þietta
fyrirtæki! sjálfs fio'kiksformianns-
ins.
P;að e>’ ekkert Ieynidairmál, áð
pað vakti h>na megnustu óiánægju
meðal ailis porra útgterðaTmpmma í
. vetur, hvernig fiokkuri'rm va'r
n'Otaður til pess á piingii, ;að
trypigja sérhagsmumi Kveldúlfs við
aSgnéiðslú skattaiiagiainina á knstn-
að annara útgerðarfyriirtækja. Þá
var með bandaiaigi miffii Sjiálfstæð
isfiolkksi'ns og FramisóiknaTfiokiks-
ins niiklum hiluta af striðsigróða
Kveldúifs kiomið undan tekjla-
skatti mieð pví að leyfa frádrátt
á margra ára töpum frá ákiait.t-
skyldum tekjam, frádrátf, sem að-
eins örfá önnuir útgerðarfyrSrtæki
höfðu niokkurn ve;rulegan hagnail
af, en hiniuim ölluim varð hitasveg
ar að blæða fyrjr við átogningu
tekjuskattsins.
Nú hefir petta hineyksU endúr-
tekið sijg við niðurjðfnun útsvar-
ninna hér í Reykjavík. Til pess að
koma stríðsgróða Kveldúlfs einn-
ig undan hæíilegu og réttmætú
útsvari gerir ólafur Thioirs banda-
lag við Eystein Jónsson og Jónias
frá Hriflu uim að tO'gárafélögiln f
bænum skiuli ekki greiða nem,a
helming peirr.ir f júrupphæðar í út
svör, sem peirn bar í siamræmii
við önnuir útgerðairfyrirtæki, svo
að ekki sé nú talað um öl! önnur
atidnnufyrirtæki bæjiarins oig all-
ain hinn efnaliausa eðia efnialitlia
almenning. Síðan em fulltrúar
Sjálfrtæð i s flokks in s í niðurrjöfnun
arnefnd otg skattstjórinn kúsikiað-
ir t>l pess að ákveða útsvör tog-
jarafé’aganna í samræmi við petta
samkomulág, á kostnað 'allra ann
ara útsvarsgfeiðénda. Og útkioim-
an ©r sú, að Kveldúlíur, með
sinn 6—7 miil jóna stríðsgróða á
síðasta ári, fær ekki n'ema einar
730 púsuhdir króna í útsviar í
staðinn fyrir pær 2 niilijónir, sem
hamn hefði átt að greiða, ef -lagt
hefði verið á hann oig tógarafé-
lögin yfiflieitt eftir sömju reglium
tog aði'a. En fyrir pað verður all-
iur fjöldi síkattþeguanna að greiða
25»/o 'hærra útsvar, en anraa'rs
hefði verið pörf á!
*
Mtíriguinblaðið og Timinn hafa
hingað t>l reyht að verja píeittia
hneyksli með samanburði við út-
svör togaraféjaganna í Haínar-
firði, sem vorú pó nokkru lægri,
fen héf í Rvík, eða um 27 púsumd
krónur á logara- Láta pessi
tvö blöð í þiað skína, að hær.ra
útsvar, en lagt var á togarafélög
in héir, hefði o:rðið til pess, að1
piáu hiefÖU' flúið burt úr Reykjiavík
o.g fairið tii Hafnarfjiairðar. Og í
sambiandi við slíkax boiHialeggimg-
&r er Mitíilgiuinb'laðið ekki' lengi áð'
finna pað út, hvað Alpýðub’aðinu
kioimi tU ineð gágiirýni siininii á
niðuirjöfnuniilnini í Reykjavík: Það
sé ekkert annað en „fjiaindskapur
við Reykjavík“, sfem valdi pví, að
það hefir ráðist á pær ívilniáhir,
siem Kveldúlfi og hi'num togarafé-
lögumum tíu yoru vexttár á bostn-
að allra ainhania útsvarsgreiðenda
bæjaTins!
Hvað skyldi nú alilúr almenn-
Sngur héír í Reykjavík, svO' og út-
■gerðarmennimir og aðrir atvi!nnu-
rékéndúr, sem’Tátið er blæða fyr-
' ir sérhagsriiúúi Kveldúlfs, segja
urn slílkan málfiutning Mibirgun-
blaðsin's? Hvað er pá Reykjavik,
ef pað er „f jiaindskapur við Reykja
vík“, að taka svari hihna mörgu
púsunda, sém par greiða útsvar
og reka atvinnu. pegar sitærsta
stríðs'gróðafyriftæki bæjiariiriis og
ráúnar .land'sins aliis er hlíft. pann-
ig við útsvari á peirra kostnað,
eins og gert hefitr verið? Og
. hvernig finnst niönnum peir menn
. standa að vígi tij þess ,að heraj
öðrum „fjandskap við R'eykjavnt“
á brýri, sem sjájfir Mta gefa i
skyn ,að peiir muni fara með
fyrirtæki sín buirt úr bænlum og
ofui'selja hainn at\’innuleysi og
Ivungri, ief peiir fái ekki að njóta
þia'r stórkostlegra ívilnana um út-
svarsgreiÖslur á kostnað allra
annarra skattþe'gna bæjárins?
Lýsa slíkair hótanir ekki dásiam-
Itegri uimhyggju fyritr velferð og
fliamtíð Reykjiavíkuir?
■*
Ánnars cr rétt að takia pað hisp
ui'slaúst friam, aið toigaraútsvörin í
Ilíifnarfirði í ár koma peim íviljn-
unum, sem KveJdúIfi óig hinum
tiogaraféliö.gunium hér í ReykjáVíik
hafa verið veittair, eklkert við og
eru alls eugin rétöætíinig á þeim.
I fyrsta l.agi gi’eiddu logarafé-
lögin í Hafnarfirði af frjálsum
vilja 15 púsuind kröna útsvalr á
ihvtern iojgiáifá í fyrrai, pielgar Sjálf-
sfæðisflölkámeÍTih'iútinn í bæjiair-
stjióirninnil hér ncitaði að lieita.
nokkuts slíks samkomiulags við
togarafélögin í ’ Reykjavik og
laigði ekki nema aðeins 1000 kr.
útsvar á hvérn togara samkvæmt
hinium úrelt'u sikáttfrelsiisliöigúm.
. Og í öðriu lagi er fjárhagur Hafn-
arfjarðar uindir stjórn Alpýðu-
fiokksins svo miklu betiri, en,
Reykjavíkur undir stjóm Sjálf-
stáöisflpkksiins, áð útsvörin í
ÍHafnarfirði í ár, sieim eru hér um
bil ferfait hærri en í fyrra, nœgja
ekki aðe>ns tíl pess að standiast
straium af öllúm venjulegum út-
gjöldum bæjarins heildwr og til
pess, að gteiða eilun priðja af
ölíium skúldum hans, og á Hiafn- |
arfjörðrir pá pó eftir, að fá sinn
hluta af stríðsgróðaskattinúm,
mjög álitlega upphæð, og paír5‘við
bœtist milljónagróði á Bæjarút-
gerð Hafnarfjarðár, sierii nú er
eins og allilr vita skuiIdlauK eign
bæjarins.
Hér í Reykjavlk er hinsvegar
pirátt fyrir hækkun útsvarsúpp-
hæðafihniár úr 6 upp í 9 áiitlJjönir
ekki jafnað niiðuir fyrir neinú sem
nokkru, neimúr öðru en eyðslufé.
En pví ösvífriáfi erii pær ívillnian- ■
ir, sern Kveldúlfi og hinium tog-
arafélögúnúm voiru veittar úm út-
svarsgi'eiðsliir í ár á toostnað alis
bæjarfélagsins. Eða ætli hagur
pess hefði ékki polað pað, a'ð
pessi stærstu stríðsgróðaíyrirtæki
í bænuim hiefðu verið láti'n greiða
útsvör í samræmi yið a],Ia aðra
gjaldendúr, pó að ekki hefði pótt
ástæða til að lækka á öðrum í
staðihu meira en gert var? Fyritr
skattpegna bæjarins hefði það
tkomið í sama stað niöúh Því að
einhvérntíma kemúr að pví, að
Rieykjavík verðúr aÖ gTeiða sínar
skuildir ei'ns og Hafnarfjörður. Og
hví skyldi ekki Kvéldúláúr gera,
pað að þeim hlutá, sem honúm
ber, eins og aðrrr?
Það veíður að jafnia niðúr út-
isvörium í hverjú bæjarfélagi eftír
pörfúm pess- Og þær pairfir vohu
i Reykjiavlkí í ér aðrar ien í Hiáfn-
arfírði. Þess vpgna er saman.búrð-
úr Morgúnblaðsins og Tímans við
togairaútsvörin í Hafnarfírði ekk-
ert anniað en húgsúnarlaúst gaisp-
iuít, til pess einis ætlaði, að breiða
yfir pað hneýkstí, að Kveldúlfi >
skyldi vera gefið eftir töluvert
á aðria milljóin króma af pví út-
svari, sem honum bar að greiða
til sam'ræmis við aðra. Hingað ti!l
befir efnailauisúm almemiingi í
Reykjavík ekki verið hlíft við
peim útsvöriim, siem naúðsynleg
voru talín, livað sem útsvörium í
öðrum bæjarfélögúm leiÖ. Og
hvers vegna skyldu pá aðrár
r'eglur gilda úm Kveldúlf?
*
Aumar eriú tilraunir Morgun-
blaðsins ttí pess að yéfenigja pá
gagnrýnii, setn frani hefiír komið
á útsvari Kveldúlfs, eins og sýnt
hefir xverið. „Fjandskapuir við
R'eykjavík” — pað eru öll röfcin,
sem Mo gmiblaðið kemúr með á
móti. En ekki1 er málflútningur
Tímans betri: „Undanfama dagia
hafa kommúnistar. baldið úppi á-
róðri gegn meirihluta niðusrjöfn-
unp:rnefndar“, segir hann! „Télja
1 '* að nefndin hefð'i á'tt að
'gía meira en hclmingi hærra
út’ v:'.T á hvern tojgaúa í Rjeykjávík
heldur .en „kraitar“ leggja á sínia
tiogaira í Hafnarfirði“.
Menn eru nú oirðnir pví svo
va'nir, að blað Jónasar frá Hriflu
stimptí íilla pá sem koinriiúnirita,
sem ekki vi'Ija fylgja honuim ti'I
hvaða Irossakaupai, sem er, að
enginn n.un verðá uppnæmur fyr
iir slíkri ásökun. Við nánairi at-
húgun mun mö.rgum pó pykja
skörin vera farin að færiast úpp í
bekkinn, pegair hiinn kjörni full-
trúi Fram s ókn ari:! ok k s > ti s í niiðúr-
jöfnúnairnefnd, Sigúrður Jómassion
— svo a.ð ekki sé nú taiaö um
fuiltrú'i Aipýðuflokksins, Ingimar
Jón.sson —- er pannig stimplaðúr
sem kiommúnisti af hans eigin
flokl blaði! Því að vom pað
Tíkki einm:tt Siigúrðlur Jóna'sson og
InginiHi' Jönsson, sem fyrstir
sýndu fi’am á það, a;ð Kveldúlfur
o'g togarafélögin yfirleitt ættu að
bera helmingi hærra útsvar, en‘
ákveðið var af meirihlUita niður-
jöfnúnarnefndar, og lögðú fram
ákveðnar tillöguir par að iútandi?
Qg hverju hiefir síðan verið haldið
fram í Alpýðublaðinn og rannar
af öllúm almenningi, en nákvæm-
lega pví sama og peir sögðú?
Ef pað eru1 allt kommúmstar, siem
ekki vilja láta sér Iynda pað,
að Kveldúlfi sé hlift við útsvari
á kostoað allra annarra gjald-
enda í bænum pá gieta aðstand-
endur Tíman'S, Kveldúlfs og aðrir
álíka vinir Reykiavíkúr því áreið-
anlega „pakkað“ pjöúkúr sín.atr.
Því að fyrir utan klík'u peiirra,,
munú hinair h'neykslanlegú aðfar-
ir niiðu'rjöfnunarniefndar í ár til
pess að skjóta stríðsigi’óða Kveld-
úifs undan útsvari á kostnað alls
almienninigs og allira atvinnufyrir-
tækja í bænuin, annairra en to'gara
félaganna, eiga' formælendúr fáa.
HUð Ttnnr fyr-
fr
W NDÁJR FYRIR löngu
bjúggú hjóini’ í sveit einni á
íslandi. Hjá peina va,r vinnumað-
ur sá, er Höskuldúr hét. Vin-
go-tt var með húsfreyjn og Hösk-
úldi og Sör svo 'að hún varð
þúngúö iaf hans völdum. B'óndi
hafði engin oirð uitn að sinni. En
eT að pví kom, að húsfreyja
skyldi verða léttari og' hiljóðaði
hátt svo sem verða viil, er svo
stend'ur á, yrti hann á koinu sína
í fyrsta 'sinn um niokfcúrra mán-
áða sfeeið, oíg mæltói: „Mikið
vinnur pú fyriir Höskúld, gæzlka!“
Hér á árunúm, pegar mest var
talað uim „hægra brosið“ minn-
ist ég áð h,afa séð í Speglinum
mynd af ólafi Thioirs og Jónasi
frá Hriflu í liki ungra els'kenda
0|g var ólafur únnustinn. Var
petta spádómúr um sambúð pá
er síðar hófst miltí Sjéilfsitæðis-
flokksins og Framsóknarflbfeks-
ins. En reyndaT var Framsókn

áður gefin og var bóndi hennar
og hinn réttí húsbóndi bætnda-
stétt landsins.
Nú befir húsfreyjan Framsókti
glatað svo gjörsamlega heiðri sín
um í faðmi húsfearlsins Kveld-
úlfs, að hún leggur sæmd sína
áð veði fyriir pví, að hann er
látinn vera laús við að borga
svo sem eina milljón króna tiil
opinberraa parfa af pví, siem hon-
úin bar móts við aðra. Nægir
ekki minna en eitt Tíimablað til
piess áð breiða yfir skömmina.
Er par veitzt mjög kauíðaliega
áð Alpýðufliokknúm og honum
fundið pað helzt tíH fóráttu að
hann heldur enn uppi peittri skíoð-
ún, að ekki beri síðuir að gneiða
skatt af fljóttéknum störgróða en
af feindaskjátúm og eyravinnú-
snöpúm. Ég man pá tíð, a;ð flokk-
ar bænda o|g verkanianna héldu
báðir pessu sjónarmiði á loft með
an Jónas frá Hriflu var ungur.
Þá voru ekki skammir í Tíman-
úm til AlpýðúfHokksmanna fyrir
að halda pví fram, að Kveldúlf-
ur ætti að boirga skatt ekki síðúir
en aðrir.
Ég er eflau'st hættuir að fylgjast
með tímanúm. En mikið má vera,
ef ýmsúm bændúm verður ekki
að orðii, pegar maddama Fram-
sókn fer að reka upp kosninga-
kveinin næst: „Mikið vinnur pú
fyrir Kveldúif, gæzka!“
Ritað eftir lestur Tímans
1. júlí 1941.
Y4
Skipsferð
til Vestmannaeyja síðdegis í
dag.
AUGLÝSIÐ
í ALÞÝÐUBLAÐINU.