Alþýðublaðið - 26.09.1941, Blaðsíða 3
FÓSTUDAG 26. SEPT, 1&41
• -------- ALÞÝÐUBIAÐIÐ------------------
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Eitstjórn: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson, (heima), Hringbraut 218. 4903: Vilhj. S. Vilhjálms-
son, (heima), Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu
Símar: 4900 og 4906.
Verð kr. 3.00 á mánuði. — 15 aurar í lausasölu.
ALÞÝÐUPRENTSMIÐJAN H. F.
♦ ------------- ---------------:----------♦
Súra mjólkin.
AÐ et' óhætt aÖ fullyröa,
að fátt sé eins mrki'ð rætt
við matborðin hér í Reykjavík
um þessar mmiclir og súra mjólk-
in, sem húsmæðuirnar verða að
kauipa í mjólkurbúöunum svo að
segja á hverjum degi.
Það er mjög alggngt, o;g hefir
verið undanfarin hálfain mániuð,
að feomur hafa orðið að helia
niður mi'kju af mjólk á hverjum
degi. Sú mjólk, sam keypt er
snemma' morguns, og notuð er
fy.rri hiuta dagsins, er sæmileg
og þó ekki g-ott bi'agð að herini;
era þáð er segin saga að sú mjólk,
sem keypt er secnt að degi, er
iítt nothaef, og ef hún e'' geymd
til morguns, þá er hún alger-
lega ón-othæf. í mörgum tiJfellUm
er hún hlaupin í stokk í flösk-
unum, svo- að ekki er einu sinni
hægt að nota hana í grau-ta, eða
sú-pur eða í bakstar.
Mjól'kin ko-star nú 84 aura lít-
erinn og flestum svíðtur að þurfa
að borga það fyrir hana, en svið-
inn verður vitanlega enn sárari,
þegar mikilt hluti mjólkiurinnar
reynist ónothæfuir, þegar grípa
á til mjólkurinnar.
Það hefir rey-nst svo áð segja
alveg sama, hvernig faíið e'rmeð
mjólkina, kæliskápar koma ekki
að neinu haldi, þó að mjólkin
sé geymd í kæliskáp yfir nótt-
ina er hún jafn súr og þegar
hún er látin standa á eldhús-
borðinu.
Það er von að fólki sárni
þetta. Og engin fu-rða, þó að
því sé haldið fram, að hér sé
um hrein og bexn svik að ræða.
En hvernig stendur á þessu?
Getur mjólkursams-alan ekki gef-
ið neina skýringu á þessu?
Því er haldið fr-am, að í rign- j
Þingafíð sé mjög eriit't að fást j
við mjólkina. Um þetta leyti eru
kýmar að taka hána og það hef-
ir áhrif á mjólkina en auk þess
gerir vætutíðin það að verkum,
að kýrnar eru sóðalegar og þar
með fjósin. Það skapar vitan-
lega eriiðleika um alla nreðferð
mjólkurinnar.
En er þetta nægileg skýring?
Og hvað gerir mjóikurs-amsalan.
til að ve-rjast þessum vandræð-
um?
Það virðist ekki að hún geri
margt. Eftirlit í mjólkursölUbúð-
unum er slælegt, enda var feng-
inn í það maður ofan úr sveit
og er varla hægt að gera kröfu
til hans sem sérfræðings í því
hvernig búðir e»gi að vera. Það
er vitað, að í sumum búðum er
kynt allmikið, jiafn vel, þegar
hlýtt er, og skiljan-lega er pað
ekki heppilegt fyrir mjólkina.
Þá hefir það að sjálfsögðu slærn
áhrif að núer lausari meðhöndl-
uin með mjólkina en áður var.
Brúsarnir standa allan daginin og
úr þeim er sífelt verið að taka
mjólkina og heila henni á ílát,
sem fólk kemur með í búðimar.
Það er brýn- nauðsyn, að nú
þegar verði hafizt handa með
umbætur á þessu.
Það verður að van-da val
mjólkurinnar til stöðvarin-nar,
gæta ítrasta hreinlætis og var-
færni í s'töðinni og sjá svo um,
að búðirnar séu þannig úr garði
gerðar, að mjólkin verði ekki ó-
niothæf strax í búðunum.
Það verður að krefjast starfs
og framkvæmda af þeim mönn-
um, sem þessi mál haf-a með
höndum fyrfr alm-enning. Er t. d.
ekki starfandi gerlajræðingur,
s-em á að vera fuiltrúi neyten-da
um eftMit með mjólkinni? Hvað
gerir hann?
Og h'va-ð gerfr forstjóri Mjólk-
ursamsölUnnar, sem á -að hafa
ALÞVOUBUOtil
1 Striöið hefir
flokksins og
FIMM mi'lljönir verkamanna
i Stóra Bretlan-di, sem skipu
iagsbundnir extu í meir-a en 400
yerkalýðssamböndum og áttu ár-
ið 1939 í sjóðum samtais 20 miilj.
sterlingspunda, neyta nú allf-ar
orku sinnar tii pess a-ð bera sig-
ur úr býtum í pessari styrjöid.
Fyrir atbein-a fuiltrúa og Unx-
boðsmanna ta'k-a peir pátt.Ifram-
kvæmdum og athöfnum stjórn-
arinnar og bera þannig sinn hluta
aT þeirri ábyrgð, sem hvíiir á
stjórninni á l-eiðinrd til sugurs-
in-s.
Mörgum útlendingum finnst
það ef til vUi kyn-l-egt, að menn
úr verkalýðssamböndunum, sem
peir ímynda sér, að eigi ein-
ungis að sjá um, að verkalýð-
urinn sé -ekki arðrændur, skuii
gegna ábyrgðarmiklum embætt-
Um i págu stjórnarinnar. og pá
furðar ekki síður á pví, að Al-
pýðuflokkurinn br-ezki skuli hafa
svo mikil áhrif á gang mála,
sem raun ber vitni, bæði stjórn-
málalega og atvinnuliega.
Leyndardómurinn liggur í
peirri staðreynd, að brezka pjóð-
in hefir hæfiieika tii þess að
taka þjóðfélagslegu-m endurþót-
um ofbeldislaust. Þróun og starf-
semi verka 1 ýðsh r-eyfin garinnar í
Bretlandi hefir gengið í tvær höf-
uðátíir síðas-tliðin tattugu og
fimm ár.
íhrifin á framleiðsluna.
í iðnaðinum og framleiðsi-unni
hafa verkalýðsfélögin reynt að
koma f.am með samkomulagi við
atvinnurekendur, fremur ©n að
'eiga i deilum við þá. Stjórnmála-
lega hafa þeir neynt að k-oma
á endurijótum eftir' leiðum þing-
ræðisins, fremur en að neyða
fram endurbætur með þeimvopn
um, sem verkalýðu-rfnn á yfir
að ráða, verkföllum og pvímn-
liku.
Þegar Winston Churchill. fól
Ernest Bevin embætti í striðs-
stjórninni árið 1940, fói hann
honum jafnframt pað starf að
skipuleggja verkamálin.
Ti'l pess að fá verkaiýðinn til
pess að leggj-a fram alla sína
krafta, valdi hann mann, sem
ekki va.r einasta fuillkomlega hæf-
ur tii starfsins, heldur var frem-
ur en nókkur annar, fulltrúi fyr-
ir hugsjónir og markmið verka-
lýðsins Um gervalt iandið.
Um pað leyti var Ernest Bevin
ekki pingmaður. Það varð pví
að finna handa honum kjördæmi
svo að siðnum væri fylgt.
I neðri deild var hann ábyrgur
gagnvari pingin-u fyrir verkamál-
uinium og störfunum í p-águi rik-
isin-s. En með pví að gerast ping-
maður hlaut hann aukinn stuðn-
ing verkalýðsleiðtoga, sem kosn-
ir höfðu verið á þing
með atkvæðuim kjósenda, sem
töldu innan sinna vébanda auð-
valdssinna og vinnuveitendurauk
iðnaðar- og verkamanna.
Margir verkalýðsleitogar eru í
stjórninmi ásamt Emest Bevin.Til
dæmis Ciement Attlee, sem er
innsiglisvörðUT og meðlimiur her-
stjórnarinnar, Herbert Miorrison,
yfirstjórn á öllu saman?
Sí|
verður settur miðvikudaginn 1. október kl. 2 s. d. Þeir
nemendur, sem ganga eiga undir próf «pp í eldri deild-
ir, mæti í skólanum mánudaginn 29. p.m. kl. 9 árd.
Skólast|érinn.
Duglega krakka,
nnylinga eða eldra fólk vantar til að
bera út AlÞýðublaðið frá 1. oktéber.
Talið vlð afgrciðslu blaðsins Alþýðu-
húsinu.
m
ÚtbrelMO AlþýðublaðlO.
###################################################»#########^»»#»»###J
nisioi
r i«
stðrankið áhrif Aibýðn-
verkalfðsins
sem ura mörg ár var foirmaður
borgarráðsins í London, ©n er
nú innainríkisráðherra og örygg-
ismálaráðherr-a, Tom Johnston
skioskur verkalýðsleiðtogi, er
ráðherra fyrir Skiotlandsmál-
in, David Grenfe',1, fyrrum leið-
togi námuverkamanna í Waies,
er nú námumálaráðherr-a
A. V. Al-exander, leiðtogi sam-
vinnuhreyfingar verkamainna, er
yfirmaður fl-otámálaráðuneytisins,
!0g Hugh Dalton, sériræðingur
v-erkalýðshneyfingarinnar í utan-
ríki'smálum, er strfðsviðskifta-
málaráðherra.
Margir 1-eiðtogar ve''kalýðshreyf
ingarinnar _ auk tveggja kvenma
Elien Wilkinson og Jeninie Adam-
son — eru aðstoðarráðherrar.
Meðal peirra erii Tom Williams,
aðstoðarlandbúnaðarráðherm, Ge
org Ha'l aðstoðarnýlendumálaráð
berra, Chuter Ede, aðstoðairmentia
málaráðherra, John Jagger að-
stoðarinna'nríkismálaráðherra, Art
hítr Jenkins aðstoðarráðherra inn-
siglisvarðar, og Fred Montague
aðstobarráðherra yfir fluigvéla-
framleiðslunni.
'Tveir verkalýðssinnar eru enn-
fremur í utanrfkismálaþjónust-
unni, Maloolm McDonald er full-
trúi í Kanada, og Sir Stafford
Cripps er sendiherra- Breta í
Rússlandi.
Tveim döguim eftir að striðið
braiuzt út sampykkti ping brezka
Alþýðlusambandsins pá yfirfýs-
ingui nær einróma, aið allar sið-
mennta-ðar pjóðir ættu. að ern-
beita öllum kröftMm sínum í pá
átt að st-eypa nazismanum af
stóli. 13 maí 1940 samþykkti
brezki Alþýðufliokkurinn með 2,
413,000 atkvæðum gegn 170,000
að styðja stjórn Churchills. Fá-
einum dögum seinna lýsti aðal-
fundúr brezka Alpýðusambands-
ins yrir stuð'ringi símum við þessa
sampykkt.
Striöið hefir ankiö á-
byrgðina.
■ r~. '
Au-k þess, sem þessir xnenm
vinna ötrauðir að pví að bæta
laiun-akjör og lifsskiíyrði verka-
lýðsi s- vinna peir að öálfai mál-
efnum og bera að sínum hiuta
ábyrgð á þeiin.
Þr{r fu-lltrúar Alþýðusambands-
ins sitja- í nefndinni, sem kiosin
var til þess að fjalla um endur-
skipulagningu baðmuliariðniaðar-
inj. Eiuaiig á Alpýðusamban-dið
fuiltrúa við framleiðsiUmálin, sem
eru undir stjórn Lord Beaver-
bnook birgðamálaráðherra.
Alpýðnsambandið á fúiltrúa í
verðlagsnefndin-ni og pað á ein-n-
ig fuiltrúa í hinium 17 Undir-
nefndum, sem stofnaðar háfa
verið í sama tilgangi.
Tveir fulltrúar Alpýðusam-
bandsins eni í nefndinni, sem
hefir pað hlutverk að auka út-
flutning Btoíiands. Leiðtogar Al-
þýðusambandsins eru í kiolafrtam-
leiðsluráðinu og matvælanefnd-
unum. Þeir eru og í fiskimála-
nefndin-ni, sem er til aðstoðar
landbúnaðar- og fiskimálaráð-
herra.
Þannig er verkalýðshTeyfinigin,
á Englandi.
Clement Attlee.
Herbert Morrison.
sem hófst fyrfr rúxnri öid sem
raunvetaiega- ólögleg hreyfing og
barðist án afláts fyrir viðurkexm-
inu, nú orðin nauðsynlegur hluti
af brezku stjómmála- og fram-
leiðslulífi, sem með pólitískum
og atvinnulegum endurf»óium sin-
um hefir fengið vaxandi áhrif
á gang máia bæði heima fyrir
og á aipjóðlegum vettvangi.
Vélbátur rekst
á árabát.
UM klukkan þrjú í gær
rakst vélbáturinn .,Skíði“
frá Svalbarðseyri á árabát frá
Oddeyrartanga á Akureyri og
brotnaði árabáturinn í tvennt.
1 bátnum var piltur að nafni
Ásgeir Kristjánsston, Norðurgötu
33 á Akureyri.
Þegar hann sá hvað verða vildi
hljóp hann fyrir borð og syntí
að bát, sem var þar skammt
frá. Komst hann upp í bátinn,
fór úf sjóstigvélunum og synti
því næst til lands.