Alþýðublaðið - 29.09.1941, Side 1

I
RITSTJÓRI: STEFÁN PÉTURSSON ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XXIL ÁRGANGUR
(VIÁNUDAGUR 29. SEPT. 1941.
227.
TÖLUBLAÐ

H*n fornfræga höll Bæheimskonunga, Hradschin, í Prag, þar sem Iandstjórar Hitlers ríkja
nú með harðri hendi.
Herlög og Móðug ógnarstférn
Gestapo fi Tékkóslóvakfin.
Sex (TékkarJ skotnir i| |gær.
Neurath ekkl nógu grimmur, Heyde^
rich, éinn illræmdasti Gestapofor-
inginn, sendur til Prag i hans stað.
-------4------
BLÓÐUG ÓGNARSTJÓRN þýzku nazistaleynilögregl-
unnar, Gestapo, ríkir nú í Tékkóslóvakíu síðan á
laugardagskvöld. Sex tékkneskir ættjarðarvinir voru skotn-
ir í gær, eftir skipun hennar.
Áður en þssar fregnir bárust frá London seint í gær-
kveldi, hafði það verið tilkynht í Berlín á laugardagskvöld-
ið, að von Neurath, landstjóri Hitlers í Tékkóslóvakíu, eða
„verndari“ Tékka, eins og nazistar kölluðu hann, hefði Neurath,
fengið lausn frá embætti, og Gestapoforinginn Heyderich landstjórinn, sem þótti of linur.
veriS sendur til Prag í hans stað. tékknestra, bændum a,b fara út
Öllum var þegar ljóst, hvað þessar fréttir þýddu. Neurath á nóttunni af ótta viö skemd-
þótti of linur, en Heyderich er eitt illræmdasta Verkfæri Him-
l'ers. Fyrsta verk hans var líka að lýsa yfir herlögum í Tékkó-
slóvakíu, héruðunum Bæheimi og Mæri, strax á laugardagskvöld.
Sa.mkvæmt herlögum Heyder-
ichs., er allt réttarfaf í Téklkó-
slóvakíu nú ]agt í hend'urnar á
Þýzkum herrétti og daiuðadómar
framkvæmdir með því aðhengja
menni eða< skjóta ‘undir eins og
þeir hafa verið dæmdir. Fang-
elsanir fara fram um - gervait
landið, víðast vegna s’kemmd-
arverka og eru sjaldan fænri en
50 teknir fa,stir í einu, salkaðir
um þátttöKto í þeitm.
Barátta Tékka.
Sú aðferð, sem hinir afvotpnuðu
Tékkar hafa til þess að berjiast
á móti kúgun þýzka nazismans,,
er fyrst og fnemst faþn í skémd-
arverkum' í verksmiðjlum 'Og á
járnbrautlUm og ökrium, og er þess
skemmst að minnast, að fregn<-
ir bárust af óguriegri spneng-
ingu: í Skiodaverksmiðjlunum við
' Pilsen, heimsfrægU', sem enu tald-
ar meðal beztu; vopnaverksmiðja
í heimi.,
En skemmdarverkin eru margs-
konar og ,það er iíka hægt að
vinna, á möti nazistunium með
því að tefja verkið, draga af
sér við vinnu og miisskilja fyrir-
skipanir. Fnegnir hafa horist um
það, að af slíkum ástæð'um sé
framjeiðslan í Skloidaverksmiðjun-
um nú ekki nema helmingur þess
sem hún getur verið og í ein-
stökum öðnum verksmiðjum hafi
hún minkað enn þá meira.'
Járnbrautimar i Tékkósilóvakíu
sem einu sinni' vonu rómaðaT fyr-
ir neglu ipg ágæta. tækni, erU
nú s'töðug martröð 'fyrir Þýzku
nazistayfiryöiidin. Jámbrautarslys
enu svo að segja daglegt fyrir-
bæri. HundHuð herflutningavaigna
hafa verið eyðilagðir og göt hafa
verið boruð á ol íuf lut n in gavagna
þannig, að þeir hafa koimiðtóm-
ir til ákvörðunarstaðarins.
JárbraiutaTstöðvar io‘g vagna-
geymslur evlu tnoiðful’ar af skemd-
u:m vögnium og f]utninga,lestinnar
sem áður fýrr fóm frá Vín, til
Dnesden,, yfir TékkósJóvakíu, á
þnemur dögum, þurfa nú hálfan
.mánuð til þess að komast þá ieið.
Pýzku nazistarnir hafa bannað
verk af hálfu þeirra þar. Prátt
fyrir þetta hiefir ógurilegt tjón
verið unnið á luppskerunni og
skóganeldar brjótast út svo að
segja á hverri nóttu.
Fótalansi flngmai-
nrinn rejrnir að
fifia
Hann komst 150 km. áðnr
en bann náði&t.
wp\ m — f ■ - ;1
U REGN frá Berlín í morgun
h'ermir, að fótalausi flug-
maðurinn, sem mihið hefir ver-
ið rætt um í blöðnum, og und-
anfarið hefir verið í haldi hjá
Þjóðverjum, háfi gert tilraun
til þess að flýja.
Var hann þegar eltur og
naðist hann í um 160 km. frá
þeim stað, er hann hafði verið
í haldi.
Ekki er skýrt frá því í frétt-
inni á hvern hátt hann hafi
sloppið eða komist alla þessa
vegarlengd.
t»egarT„Pinkf[Star |var
' s@£kt út af íslandT**
" ■ ♦ 1 1 V. '
Viðtal vlð|skipstjórann Mackenzie, sem
nú er staddur hér í Meykjavik
-------—
U INS OG ÁÐUR hefir verið skýrt frá hér í blaðinu,
eru komnir hingað til hæjarins skipbrotsmenn af
skipinu „Pink Star“, sem sigldi undir Panamafána og sökkt
var út af íslandi fyrir nokkru síðan. Þeir búa nú í „bragga“
utan við bæinn.
Tíðindamaður ' Alþýðublaðs-
ins hefir átt viðtal við skip-
stjórann af .,Pink Star“. Heitir
hann Mackenzie og er gamal-
reyndur sjómaður, því að hann
hefir verið skipstjóri í 24 ár.
Honum fórust orð á þessa leið:
„Við , vorum á sig.iingiu út af
Isianidi kvöld eátt, þegar tilkynn-
ing kom frá ednu af fylgdarökip-
um okkar um þaS, að heyrzt
hefði tii káfbáts í námunda við
skipaflotann. Ég gaf þegar skip-
un tíl skipshafnar minmar lum,
að ailir skyldu vera á sínium
stað og við öllu, búnir. Um tiu-
ieytið sá ég merki á sjónum
skammt frá skipinu, og þóttist
ég viss um, að þar væb kafbát-
uilnn á ferð- Nokkrum sekúndum
seinna var tveúnur tundurskeyt-
um skotið á skipið. Virtist mér
kafbáturinn vera á stjómborba
og dálítið fyrir aftam skipið.
Sprengingin af tundurskeytun-
um varð ógurieg. Þau sprungu
bæði samtímis, , og skipið tók
þegar að sökkva. Björgunarbát-
arnir eyðilögðust þegar og einn.
maður dó «m borð í sökkvandi
skipinu.
Við voruui í sjámuan rúma 5
tíma, þar til okkur var bjargað
af öðru skipi. Á þeim tíma sá
ég mokkra af félögum minum
doyja í krjng um m%, og' stöð-
ugt heyrðust sprengingar í
fjarska, sem mér virtust vera
djúpsprengjuT og munu þar hafa
verið fyigdaTskip ekkar að gera
árásir á kafbátinn.
Tveir af mönnum mínum dóu
urn borð í björgunarskipinu og
tveir urðu að ’fara á spítaJa, er
ttl Reykjavíkuir kom, en þeir eru
ekki aivarlega særðir.“
Eins og kunmugt er, var um 2/s
af skipshöfniinni' af „Pink Star“
bjargað, en hinir fórust.
J
Fyrsti snjórinn féll
f Mosfcva i fyrradag.
.....•» ' -
Og Þjóðverjum miðaði. ekkert áfram
á Krim og við Leningrad um helgfna.
.............. *
FYRSTI SNJÓRINN á þessu hausti féll í Moskva á laugar-
daginn. í gær var hellirigning þar og víðs vegar á austur-
vígstöðvunum. Og hvorki við Leningrad né á eiðinu við Krím
hefir Þjóðverjum miðað neitt áfram yfir helgina.
Aðstaða Þjóðverja til árásanna
á Krím er að því leýti miklu
erfiðari fyrir þá en niokkurs stað-
ar aimarsstaðar, að þeir getaekki
iíiornizt yfir hið mjóa eiði, nema
með áhlaupum beint framan á
varnarjmu Rússa. Þeir geta ekki
kiomizt fram hjá þeim, tiil þess
að umkringja þau, og Svartiai-
hafsfloti Rússa vakir yf]r því,
að Þjóðverjum takizt ekki að
koma ne'inu'Jiði sjóleiðis yfir á
skagann að baki varnarvirkjum
Rússa. Það þykir því lí'klegt, að
Þjóðverjar beiti meira ag meira
fyrir sig fal ] hlífarhermönnum og
láti þá avífa til jarðar su*mam
við eiðiið.
Við Leningrad skiptast stöðugt
á áhlaup og gagnáhlaup, og verð-
ur ekki annað séð af fréttunum,
en að barizt sé alls staðar ennj
Frh. á 2. síðu.
Lord Beaverbrook
09 Hr. Barritnan i
fnndi Stalins
r i ■ ____ , i
á Litvinov viðstaddnr
STALIN tók á móti for
mönnum brezku og am
eríksku sendinefndarinnar
Moskva, Lord Beaverbrook oj
Mr. Harriman. í gær. Viðstadd
ir fund þfeirra voru Moloto’
utanríkismálaráðherra Rússi
og fyrirrennari hans í því em
bætti, Litvinov, sem settur va
af, þegar Stalin hóf samninga
umleitanir sínar við Hitle
vorið 1939.
Frh. á 2. síðu.
V,