Alþýðublaðið - 22.11.1941, Blaðsíða 3

LAUGAED, 22. NÓV. »41.
Þingslitaræða Haralds fiuðmnndssonar.
ALÞÝÐU61AÐIÐ
Ritstjóri: Stelán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsla í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar ritstjórnarionar: 4902
(ritstjóri), 4901 (innlendar-
fréttir), 4903 (Vilhjálmur S.
Vilhjálmsson heima) og 5021
(Stefán Pétursson heima).
Símar afgreiðslunnar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentsmiðjan h. f.
Varnarskrif
borgarstjórans
SVO lélegan málstað er hægt
að hafa, að jafnvel vel
giefnir menn verði að viiðundri
og athlægi við það að verja
hantn. En þannig er nn komið
fyrir Bjarna Benediktssyni borg-
arstjóta-
Síðan svikráð Sjálfstæðisflokks
ins við iah'nastéttir landsins í
sambandi við fyrirætlanirnar um
iögbindingu kaupgjaldsins urðu
kunn, befir Bjami Benediktsson
sem áhtinn hefir verið sérfræð-
ingur fLokksins' í iýösknunii fyrir
verkamönnum, setið með sveitt-
an skallan við að hugsa upp
einhverja þá skýringu á óheil-
indum ftokksins, sem gæti gert
dyggð úr ódyggðinni, hetjudáð
úr ræfilshættinum og hreimsað
flokkinn í aúgum laimastéttanna.
Ein skýringin hefir verið gefin í
dag og önnur á morgun. En allt
hefir komið fyrfr ekki. Sjálfstæð-
isftokkurinn stendur afhjúpaður
eftir sem áðuf, og áhrifin af
skrifum Bjarna hafa ekki orðið
önnur en þau, að baimn sjáifur
hefir orðið fyir svipuðúm áiits-
hnekki og floEkurinn.
*
Fyrir meira en hálfum. mán-
uði síðan fann Bjarni upp þá
„historíur til þess að bneiða yfir
smán Sjálfstæðisflokksins af
deUumni um logbindingu kaup-
gjaldsins, að tiliögumar um hana
hefðu verið „brella", fiundin upp
aff Framsóknarflokknum og Al-
þýðuiflokknum í þvi skyni, að rýja
verkamannafylgið af Sjálfstæðis-
ftokknum- Því hefði verið txeyst,
að Sjálfstæðisftokkuirinn gengi í
giidruna og yrði með lögbindingtu
kauipsins og síðan hefði Alþýðu-
fiokkurinn átt að taka upp bar-
áttu gegn lienni til pess að slá
sér upp á kostnað Sjálfstæðis-
flokksins og vinna af h^nuim
verkaman'nafylgið- En Sjálfstæð-
isflokkurinn hefði' séð við þess-
urn vélabrögðum — svó væri
honuuu, Bjarna Benediktssyni fyr-
ir að þakka.
Þar með þóttist Bjami hafa
bjargað æru Sjálfstæðisflokksins
Sagan um svikráð hans. og iaft-
irfarandi aumiingjaskap var orðin
að hetjusögiu.
En þá var hér í blaðiinu bent
á það, að Morguinblaðið hel'öi
Jýst því yfir s.trax í upphafi deii-
uinnar lum lögbindimgu ka'upgjalds
ins, að tillögumar uim hana væru
engu síður verk Sjá 1 fstæðisflokks-
ins en Franisóknarftokirsins, þótt
Ey.steinn Jónsson hefði „stilfært"
þær; og ennfremur var bent á
það, að ráðherrar Sjálfstæð-
isflokksins befðu um svipað leyti
lýst þvi yfir við starfsbræðuir
sina úr Framsóknarflokknum, sam
kvæmt ómótmæltri frásögn Her-
manns Jónassonar, að ekki að-
etos þeir sjálfir værat lögbind-
ingu kaupgjaldsins „eindregið
fylgjandi, heldur og miðstjórn
Sjálfstæðisflokksins- En í henni
á rneðal annarra, sæti — Bjarni
Benediktsson!
Þessar staðreyaidir sýndu, að
ef um éinhverja „breilu" fyrir
SjáJfstæðisflokkinn hefði veriðað
ræða, þá befðu ráðherrar flokks-
ins og miðstjórn hans, þar á
meöai Bjami Benediktsson sjálf-
ur, veriö með í því að leggja
snöruna um háls honum- Bjami
sá líka þann kost vænstan, að
láta söguina ium „brelluna" sem
fyrst niður falla- Hann hefir al-
drei ítiinnzt á hana afftur.
*
' En í gær gefur hann í Morg-
unblaðsgrein Um „verkamenin og
verðbólguna", alveg nýja skýr-
ingu á tvöfeldni og hringlanda-
skap Sjáiifstæðisflokksiinis í doil-
unni lum iögbindingu kaupsins.'
Hann neitar því nú ekki, að
flokkurinn hafi upphaflega ætl-
að sér, að vera með lögbiudiug-
umni. En vitnar í ummæli ólafs
Thors á alþingi um það, að það
hafi verið verkamenn flokksins,
sem réðu því, að hann hefði
að endingu tekið afstöðu á móti
henni. „Forráðamenn SjáLfstæð-
isflokksins" hefðu „beygt sig fús-
lega fyrir rökunt þeirra", ein^
og hann kemst að orði. Þeir
hefðu séð, að ,ekkert vit var í
að kunna aldnei annað ráð til
bjargar en réttarskerðingu laiuna-
stéttanna-"
Þannig á nú að smjaðra fyrir
verkamönnuni og öðmm iaun-
j.egJm með þvi að télja þeim
trú um, að þeir ráði stefnu Sjálf
stæðisflokksins- „Þeir hafa", seg-
ir Bjarni „með samtökum sin-
um og allri hófsemi í tiiLöguim
skapað sér áður óþekkta mögu-
Leika tll þess að hafa áhrif á
síefnu ftokksins"-
Jú, „í'orráðamenn Sjájfstæðis-
ftokksins" sáu það, eða hitt. þó
heldur, að .ekkert vit var í, að
kunna aidrei annað ráð til bjarg-
ar, en ré.tarskerðingu launastétt-
anna"! Og það var dálagleg um-
fiyggja og v’.rðcng fyrir rökum
verkamanna, eð;i hátt þó held-
ur, sem réði að endingu afstöðu
Sjálfstæðisftokksiins til trlíagn-
anna um lögbin'd’ingu kaupgjalds-
ins!
Fram á seinU'stUi siundu gekk
Olafur Tlrors með grasið í skón-
uium efúr ráðherra Alþýðuflokks-
ins, Stefáni Jóhanni' Stefánssyni,
grátbiðjamdi hann um þaö að
vera líka með lögbindingu kaup-
gjajdsins, eins og Finnur Jöns-
son hefir, ómótmælt frá skýrt
í grein sinni Um ráðheraa-
fundinn þann 18- októl>er,
sem hainn og fleiri þingmenn sátu.
Ef aðeins Alþýðuflokkurinn feng
>zt til að vera með lögbiinding-
mnni, þá var Sjálfstæðisflokkur-
■nn jafnreiðubúirm til að greiða
henni atkvæði á síðustu stundu,
etos' og hann var i upphafi.
Svo „ffúslega beygðu forráða-
menn Sjálfsíæðisfliokksins sigfyr-
•ir rökum verkamanna"!
Nei, hin nýja skýring Bjarnla
Benediktssonar á framkomu Sjálf-
stæðisflokksins í átökunum um
J'ögbiind'ingu kaupsáns er sizt hald-
betri en sagan um „brelluna".
Það var ekki umhyggja fyrir vel-
ferð verkamanna og ekki \drð-
HÓ.EALDUR GUÐMUNDS-
sON, forseti sameinaðs
þings, flutti eftirfarandi ræðu,
þegar aukaþinginu var slitið í
gær:
„Störfum þessa þingser nú tok-
ið- Það er hið 58- löggjafarþing,
en 73- samkoma frá því alþingi
var endurreist. Það er annað
aukaþingið, sem haldið er áþessú
ári, en hið 14- í röð aukaþinga.
Tvær meginástæður lágu til
j>ess, að þetta aukaþing varkvatt
saman: Hin fyrrj sú, að eigináð-
i’st samkomulag innan ríkLss'tjó'rn-
arinnar um ráðstafanir tij þess
að vinna gegn dýrtíðmni sam-
kvæmt lögum frá síðasta regiu-
lega alþingi- Þar sem þessi lög-
gjöf því eigi varð framkvæmd,
og ágreiningur varð einnig úm,
hverjar aðrar aðgerðir skyldi upp
' taka, mun rikisstjórnin hafa tal-
ið rétt að leggja málið fyrir al-
þingi á ný.
Önnur ástæðan var, að ríkis-
stjórnin taldi rétt og skylt að
gefa alþingi skýrslu lum mikijs-
varðandi utanríkismál og kynna
sér áJit þess á einstökum þýð-
ingarmiklum atri’ðum í saimbandi
við samninga við stjómir Bret-
lands og Bandiarikja Vestur-
heims. ' 1
Þessi tvenn viðfangsefnii:
hversu haga skuii sambúð okkar
og viðskiftum við þessi tvö stór-
veldi og á hvern hátf skulijafna
niður peim sameiginlegu byrð-
um, sem þjóðin óhjákvæmilega
verður að hera, ef takast á að
st'Sðva h'na sívUxandi dýrtíð, lief-
ir alþingii það, sem nú lýkur
störfum, haft við að fást.
Um hið fyrra viðfangsefnið
skaJ ei fjölyrt hér. Alþingi hef-
ir þar skorið úr þeim málum,
sem fyrir það vom. lögð.
Um hið síðara skal þetta sagt:
Tvö frumvörp vorai Jögð -fyrir
alþingi um ráðstafanir gegn dýn-
tiðinni- Voru þau flutt að tilhlut-
un tveggja af flokkum þeim, er
styðja ríkisstjórnina, sitt afhvor-
Um- Var anna'ð þeirra, frumvarp
til nýrrar löggjafar um þettaefni,
áður Jagt fyrir fund i ríkisstjórn-
inni og náðist eigi samkomuiag
um það þar. Alþingi felldi þetía
frumvarp. Hitt frumvarpið var
um breytmgar á og viðauka við
gildandi Jöggjöf um ráðstafanir
gegn dýrtíðinni. Það varð eigi
afgrei'tt-
Forsætisráðlierra baðst lausnar
fyrir ráðuneytið þegar sýnt var,
að eigi náðist samkomujag inn-
an ríkisstjórnarinnar Um frlumvarp
það, er þar var lagt fratmt og
veitti ríkisstjóri ráðuneytinú lausn
eftir að alþingi Jiafði fellt frv.
þetta. Eftirgnennslanir rikisstjóra
um myndun nýrrar rikisstjómar,
sem einn eða tveir ftokkar stæðu
að, bára engan ámngur. .1
MálaJok urðu því þau, að sam-
stjórn sömu priggja ftokka og
áður var mynduð á ný. Erat ráð-
herrar hinir sömu ©g verkaskift-
ing óbneyft- Porsætisráðherra
tjáði alþingi, er stjórnarmyndtui-
Lngin fyrir rökum þeirra, sem
réði þvi, að Sjálfstæðisflokkur-
iun snériát á síðustu stundu og
greiddi atkvæöi á móti lögbrnd-
- irngu kaupgjaldsins. Það var ótt-
inn við Alþýðuflokkiinn — og
ekkert asmað-
..........+
in var tilkynnt því, að tilætlun
ríkisstjómarinnar sé að nota fieim
ild gildandi laga til pess að koma
í veg fyrir aukningu dýrtíðar-
innar og að leita eftir því til
næsta þings, hvort unnt sé að
ná samkomulagi um þau mál,
sem ágieiningL hafa vaidið.
Enn sem ^fyrr munu verða mis-
jafnir dómarnir um stóiff ajþíng-
i^; að þessu sinni ef til vill ó-
mildari en oft áður. Alþingi hef-
ir ekki tekizt að gera þessu við-
fangsefni full skil. Það hefirsleg-
ið því á frest um sinn, í traiusti
þess, að notaðar verði heimiJdir
gildandi laga og að á þann hátt
takist að afstýra vaxandi verð-
bójgu, þar úl það kemur næst
saman til funda. ► '
Það er einlæg von min og
okkar alþingismanna, að svomCgl
verða. Og þá ekki siður hitt,
að næsta alþingi takist að bæta
um það, sem vangert kann að
reynast, og gera viðfangsefni
þéssu full skil á þann hátt, sem
þjóð nni all i er %r|r tiezta í bráÖ
og Jengd.
Að svo mæltu þakka ég hv.
alþingismönnum samstarfið á
þessu Alþingi. Þingmönniuim þeim
sem heima • eiga utan Reykjavík-
ur óska ég faharheilla og góðral
heimloomu. Og landsmönnum öll-
um áma ég árs og friðar."
Sjómanaafélag Reykjavikur
heldur fund í Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu sunnudaginn
23. þ. m. kl. 2 e. h.
Dagskrá:
Félagsmál.
Stjórnartilnefningarnefnd skilar störfum.
Önnur mál ef tími vinst til.
Fundurinn aðeins fyrir félagsmenn, er sýni skírteini við
innganginn.
STJÓRNIN.
Æfisaga
Jesú Krists
i myndnm i eðlilegum litum.
Leslð að nýju Æfisög^ JeS1i Krists og látlð unglíngana gera það.
Látið þessí þrjú hefti í alla jólapakka i ár.