Alþýðublaðið - 25.11.1941, Blaðsíða 4

mmmmAtm. ai> wsr. m.
1 ALÞÝÐPBLADIÐ
miÐJMDAGUR
Næturiæknii* íer H Björgvin
SSm-jsson, Laufáswgi ll,' aími:
3U5.
Næturvöröur er. í Reykjavíkur-
og Iðunnarapóteki.
ÚTVARPIÐ:
3O.-30 Erindi: Sjálfstæðisimrátta
íslendinga á 14. öld, II
(Árni PSlsson prófessor).
31.00 Tónleikar Táinlistarskólans:
Kinleikur á fiðlu: Björn Ól-
afason (píanó: Árni Kristj-
ánsson): a) Tomaso Vitali:
Oharonne í grmoll. b) Dvor
ák-Kreisler: Slavneskur
dans í e-.rn.oll, c) C. Cui:
Drienilali^. d) Ð. Noacék:
Perpetuum mobile.
21.20 Hljómplötur: Fiðlukonsert
í D dúr. Op. 21. eftir Chaus
son.
•c- Cyrll Jackson
flytur háskólafyrirlestur í 1.
tóen.nslustofui háskólaps klukkan
•.15 í kvöld. Fjallar fyrirlestur-
inn um héraðið Somerset í Engl-
andi, en við það eru margar sögu-
liegar minningar tengdar. Skugga-
myndir verða sýndar með fyrir-
líestrinum.
Hmflutnmgurmu
í októbermónóui s. 1. nam kr.
100.030.25. Á sama tíma í fyrra
aam hann kr. 55.924.400.
Fiskbirgðir
námu 31. okt. s. 1. 9811 þurrum
tonnum. Á i sama tíma í fyrra
aámu þær 5 829 þurrum tonnum.
Útflutuingurinn
31. okt. nam kr. 157.029.300.
Á sama tíma í fyrra nam hann kr.
100.962.240.
Fiskafli í salt
nam 31. okt. s. 1. 18.146 þurrum
tonnum: Á sama tima í fyrra nam
hann kr. 15.609 þurrum tonnum.
'Eónlistarfélagið
og Leikfélagið sýna „Nitouche“
annað kvöld kl. 8.
Karlakórinn Fóstbræður
heldur samsöng í kvöld í Gamla
Bíó kl. 11.30. Næsti samsöngur
verðui* á " miðvikupagskvöld kl.
11.30.
82 ára
er í dag Þuríður Guðmundsdótt-
ir Elliheimilinu.
60 ára
er í dag Guðmundur Jónsson
skipstjóri frá Tungum, nú til heim-
ilis á Vesturgötu 52 B. Hann hefir
undanfarið verið skipstjóri á línu
veiðaranum ,,Freyja“.
Tilkynning
írá brezka setuliðinu. Næturakst
ur fer fram á veginum að Geithálsi
og Hafravatni á milli kl. 18.00 og
20.30 í kvöld 25. nóvember: Ekið
verður án ljósa.
Fangelsi fyrir
árás ogþjQfnað
DÓMUE var nýlega kveðinn
upp í aukarétti Reykjavík-
ur í málinu réttvísin gegn Kristj
áni Röðuls Guðmundssyni.
Hafði hann að ósekju ráðist
að samverkamanni sínum og bar-
ið hann svto að sá á honuim.
Hafði hann áður vérið dæmdur
fyrir árás og þjófnað.
Var hann dæmdur í 30 daga
fangelsi ósltilorðsbundið úg auk
þeess var honum gért að greiða
500 krónuir í skaðabætur fyrir
vinnutap, iæknishjálp og líkams-
lýti.
iÓHAHNÁ EGtUSOÓTTIR
SEXTtU AjRA
Frh- af 3. siðu.
fremstu röð þeirra, sem starfað
haÆa í alþýðusamtökunum hér.
Ávalt Ihefir hún haft tíma til
aiLIs, sem gera Iþurfti, Alitaf jafn
ráðíholi, djörtf og ósérhlífin.
Aldrei hefir hún eitt augnaMik
misst sjónar á markinu né hvik-
að frá því, sem hún taldi rétt. í
Henni er stéttarvitundin, skiln-
ingurinn á hlutJverki og aðstöðu
verkalýðsdns, í iblóð 'borixm.
Hún er engin málrófskona og
öll kreddutrú er íbenni fjarri
skapi. Hún er nútíma verka-
kona, fulltrúi hins lifandi lífs,
alltaf viðíbúin að mæta viðhorfi
líðandi stundar. Hún er búkona
á góða og gamla sveitavísu, for-
sjál og fyridhyggjusöm, rasar
ei um ráð fraim, en þrauthugsar
hvert mál. Ekkert er henni f jær
skapi en þróttlaust kröfpskvald
ur og tilefnislausar sesingaræð-
ur. En enginn fylgir fastar eft-
úr en hún þeim krafum, sem við
lit er að koma fram; teíliir bún
þá stundum á tæpt vað og beit-
ir fyllsta kappi, en jafnan þó
með forsjá. Og enginh kann
ibetur en hún að meta gildi
skörulegra kosningaræðna þeg-
ar mikið liggur við og hún
vill samstilla bugina til djarf-
legra átaka. Hún kann jafn
glöggt að meta styrk félagsins,
sem hún stjórnar, og aðstöðu
hins aðilans, er það þreytir kapp
við.
Oft hefir verið gestkvæmt
hjá Jóhönnu. Margir hafa þurft
til hennar að leita um aðstoð
og ráðleggingar. Jafnan hefir
hún veitt það, sem hún gat
bezt, þótt hvorki hefði hún af-
lagu fé eða fríðindi.
Margur kom kjarklaius. en
fór aftur djarfur og eirrbeittur.
Haxaldur Guðmundsson.
Soffía Ingvarsdóttir skrifar:
Jóhanna Egilsdóttir er nú
sextug kona. Þau tímamót æfi
hennar vekja til umhugsunar
þá, er hana þekkja. Þó frú Jó-
hanna sé fníö kona og aldurs
hennar gæti ekki mjög mikið,
þá sézt, ef að er gáð, að svipur
hennar og andilit er markað og
mótað af baráttu.
Út af fyrir sig er næg lífsbar-
átta lögð á herðar hverri fá-
tækri húsfreyju, er vinnur í
sveita síns andlitis við hlið
manns síps til að koyia áfram
búi sínu og börnum. En jafn-
framt þessu hlufskipti sínu hef-
ir frú Jóhanna fœrzt annað
langt um erfiðara í fang. Hún
hefir tekið virkan þátt í bar-
áttunni fyrir bættum kjörum
annarra. Það er sú barátta,
er hefir mótað svip hennar.
Fyrir fáum ánatugum sáðan
tóku nokkrir íslenzkir menn og
konur jafnhliða sínu eigin stri.ti
upp baráttuna fyrir aðra. Þessi
fámenni hópur myndaði sam-
tök. Samtökin uxu og urðu
heill stjórnmálaflokkur — Al-
þýðuflokkurinn.
Aljþýðuflokkurinn er svo
unigur, að hann á enn marga af
frumherjum sínum í starfi.
Meðal þeixra er Jóhanna Egils-
dófctir. Á sextugasta afmælis-
ðegi hennar er gott að minnast
þess, hve ótrulega miklu af á-
hugamálum Ailþýðuflokksins
hefir tekizt að koma í fram-
kvæmd.
Alþýðuflokkurinn hefir ger-
breytt lífsháttum allra al-
menrvra launíþega í landinu,
hvort sem þeir vinna verkleg
eða andleg störf. Aliþýðuflokk-
urinn hefir staðið með réttmæt-
um kröfum þessa fólks, hefir
skapað því aukin réfctindi, betri
vinnuskilyrði, nauðsynlegar
tryggingar. í lífsbók íslenzkra
öreiga er brotið 'blað. þar sem
Alþýðuflokkurinn hóf starf sitt.
Hver voru áðuir kjör munaðar-
leysingja og blásnauðra?
Hvernig var farið með iþá?
Hvar voru iþeirra réttindi?
Hvar var opinber málsvari
'þeirra? Æskulýðurinn, sem
ekki þekkir þefcta af eigin raun,
ætti að spyrja eldri kynslóð-
ina. Þeir hinir mörgu, er þekkja
þetta, vita líka, að Alþýðu-
flokkurinn hefir ekki aðeins
veitt þeim ifátækustu og
smæstu réttindi og tryggingar,
heldur hefir hann gerbreytt
viðhorfi annarra til þeirra.
Menn leyfa sér ekki lengur óá-
reittir að mislþyrma, svelta og
lítilsvirða þá, sem á einhvem
hátt eru minnimáfctar.
A'lþýðuflokkurinn er flokkur
mannúðar og mannréttinda.
Starfssvið hans er vítt. Megi
hin yngri kynslóð, er nú fylkir
sér undir merki hans, fá með
árunum markaðan svip sinn af
baráttu hans — baráttunni fyr-
ir aðra. Heill og heiður sé
hverjum brautryðjanda Alþýðu
flokksins. Heill sé Jóhönnu Eg-
ilsdóttur sextugri.
Soffía Ingvarsdóttír.
Svava Jónsdóttir skrifar:
í gamalli bók segir frá ung-
um fiskimanni, sem gerst hafði
einn 'af brautryðjendum nýrrar
og liðfárrar hreyfingar, sem m.
a. lagði áherzlu á kenninguna
um jafnrétti, bræðradag og góð-
vild meða'l mannanna. Svo bar
við 'að máttvana vesalingur
varð einu sinni á leið fiskimanns
ins og baðst hjálpar hans, en
•hann svaraði: „Silfur og gull á
ég ekki, en það sem ég hefi það
gef ég þér“. En gjöfi.n sem hinn
fátæki fiskimaður gaf í anda og
krafti herra síns og meistara
reyndist öllu veraldarinnar gulli
befcri, sá hinn máttvana maður
spratt upþ og gekk um kring.
Þegar ég í dag minnisfc Jó-
hönnu Egilsdóttur 'hvarflar
þessi gamla saga f rá dögum post
ulanna í huga mér.
Því Jóhanna hefir alltaf ver-
ið að gefa, en víst sjaldan átt
silfur eða gull, fremur en Pét-
ur forðuim. En alþýðunni. á ís-
landi, flokki hennar og samtök-
um hefir hún stöðugt verið að
gefa nú uim nærfelt 20 ára
skeið. Gefa þeim tíma sirrn og
krafta, brennandi 'áhuga, sívak-
andi alúð og umhyggju, sem ekk
ert getur rofið, vilja til fram-
sóknar og sigurs, sem engin von
brigði eða hrakfarir geta hug-
að. Allir, sem unnið hafa að fé-
GAMLA BÍÚWm
Leyndamál
lœknisins.
(The Secret of dr. Kildare)
LEW EYRES og
LIONEL BARRYMOBE
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Áframhaldssýning kl. 3.3#-S.3i
Hr8©#Ile®wp
draHiuar.
Sakamálamynd með
PETER LORRE
Börn fá ekki aðgang.
m NÝJA BiÚ
Uppreisnin á
Þraeiaskipinu.
(Mutiny the Black Hawk)
Spennandi og æfintýrarík
mynd. Aðalhlutv. leika:
RICHARD ARLEN,
ANDY DEVINE.
CONSTANCE MOOR.
Börn fá ekki aðgaug.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
(Lægra verð kl. 5.)
1
tónlistarfél'agið og leikfélag reykjavíkur
NITOUCHE
Sýning annað kvöld ki. 8.
ATH. Frá kl. 4—5 er ekki svarað í sírna.
Karlakórinn Fóstbræðnr.
Sö»gstjóri: Jóa Haildórsson.
3. Samsöngur
í kvöld í Gamla Bíó kl. 11.30.
4. Samsöngur verður á iniðvikudag 26. nóv. kl. 11.30.
Aðgöngumiðar seldir í bókaverzl. Sigfúsar Eymunds-
sonar og ísafoldar.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinar-
hug við fráfall og jarðarför
Ágústar Guðmundssonar
útvegsbónda í Halakoti.
Kona, börn, tengdadóttir og barnabörn.
lagsmáium með Jóhönnu og þeir
eru nú orðnir margir, munu
vera sammála um, að allt starf
Ihennar, er unnið af svo óeigin-
gjörnum fúsleik, svo mikilli
góðvild til málefnisins, sem
unnið er fyrir, og fólksins, sem
erfiðisihs á að njóta, að óvenju-
legt má teljast.
Öll hljótujm við, sem með
henni höfum unnið, að eiiga
margar endurminningar um
það, hve viiljug og óþreyt.andi
Jóhannia hefir verið, hvenær
sem nauðsyn samtakanna
krafði. Þetta mikla starf henn-
ar er þeim mun athyglisverð-
ara, þar sem hún hefir í einka-
lífi sínu orðið eins og margar
alþýðukönur að sameina bæði
kjör verkamannskonunnar og
verkakonunnar, því hún hefir
auk þess að annast sitt mann-
manga heimili jafhan unnið erf-
iðisvi.nnu utan þess. Fyrir flest-
ar konur er þetta ærið dags-
verk. En áhugi Jóhönnu, skiln-
ingur hennar á aðstöðu og
hlutverki alþýðunnar, saimúð
hennar með hinum minni mátt-
ar, hefir knúð hana frana til
baráttu í fremstu röð. Þessa alls
minnumst við og þökkum í dag,
um leið og við ámum henni alls
hins bezta, í framtíðinni.
Við vitum að bezta afmælis-
gjöfin, sem hún getur 'fengið,
er öflugt starf, unnið með alúð
og trúmennsku, fyrir þær hug-
sjónir, sem Jóhanna hefir helg-
að ailt siitt mikla starf.
Svava Jónsdóttir.
Telpoapeysiir.