Alþýðublaðið - 15.12.1941, Page 2

AU>YOUBLAÐIÐ
MáNUDAGUK 15. DES. 19«
Deir, sem settn svip á bælnn
Hér kemur bókin, sem Reykvíkingar hafa beðið eftir. - Þetta er jólabókin. - Hán
er eftir Jón Helgason biskup og heitir: Þeir, sem setta svlp á bæinn. í
bökinni eru frásagnir af hundruðum manna, sem eru bæjarbúum kunnugir og eiga
hér ættingja, frændur og vini, og einstakar myndir af alls 160 mönnum, körlum
og konum og margar hópmyndir, og hefir fjöldi myndanna aldrei verið birtar áður.
Bókin er bundin í skinnb., prentuð á góðan pappír og kostar pó aðeins 30 krénar.
Dragið ekki að kaupa bókina. i>aö er orOið skammt til Jéla*
t
• s
W
Bókaverzlun Isafoldarprentsmiðju.
Verðhæbbna mjólkurinnar.
Athugasemd Halidórs Eiríkssonar for-
stjóra og svar Alþýðublaðsins.
^— + ——
Alþýðublaðið hefir verið
beoiö fyrir eftirfaramdi at-
ihugascma.
LÞBL. hefir dagana 8., 9.
og 10. þ- m- vikið e’gi all-
.fátun orðutn að Mjðlkuirsamsöl-
iinni í sambandi við verðhækkua?
þá, sem mjölkurverðlagsne5ndin
t\ú hefir ákveðið á mjðlk og
mjólkurvöriim.
Með tdliti tód niðuriagsorðaim a
I leiÖara blaðsins 10. !>• m. vænti
©g að það birti eftirfaínandi 1 m-
Str.
Blaðið segir það haft eftir
Mjúlktursamsö mnni, að rekst'ur
eiraiar nýkeyptxar viðbótarbifreið
ár heraiar kosti 72 þús- krónur á
ári, eða 2B0 krónur á dag. Hvað
blaðiö hecir fyrir sér í þessu, skal
hér ekköri um sagt. Hitt get ég
Wpplýst, að Samsalan befir enga
slíka áætflun ge t og þá ekki he’.d-
sar látið frá sér fara.
Ég veit og sannast sagt ekki,
með hliðsján af þvó sem á und-
an er gengið, hvaða gagn nefnd-
in hefði taliö sig geta haft af
slíkUm ág:skuðtum töium frá Sam-
söiunrd. Ég man ekki betur, en
að í janúar mánuði 1940, þegar
Samsalan lát nefnd Lrdrti I té raun-
verulegar tölur um reksturbostn-
að bifreiðanna, að þá hafi riefnd-
in, eða einhverji’r nefndarmann-
árina, talið ógerlegt að leggja
sbu.t til gmndvallar fyrir verð-
lagninguixni, og varð því þá sá
endirinn á, að tveimur iöggiltum
endursfcoÖen.dum var falið að
reikna út aksturskostinað þaaxn,
sem Leggja bæri ti'l grundvallar,
ásamt öðmm kostnaði við með-
höndlun og dreifingu mjólkuiriimi-
ar.
Sv'O sem kunnugt er, hefir mjólk
nner’ðlags^e'nd ákveðið æðimarg
ar verðlmeytingar frá þvi 1 jan-
íiar 1940 og fram til þessa dags,
en ekki er mér feuímiugt um, áö
á þeim tíma hafi aksturskostnað-
ttr Samsölunnar valdið ágreáran,gii
eða gelið tilefni ril athugasomda
af nefndarranar háffu fyrr en nú.
AEars þennan tima he'ir Samsasl-
an haft 6 btfrieiöaT og í -seinni 'tíð
hve'ja þeirira með tveimur mönn-
Um. En þar sem nefndin eitns og
áCur er isagt. virðist fram ti-1
þessa hafa getað geri sér viðun-
andi hugmynd um rekstufrsk»stn-
að þeiTTa, á ég erfitt með að áitta
mig á, að það þyrfti að v-alda
henni mifelum erfiðleikum, þó
einni bifneiö hafi verið bætt víð
með jafn mörgum mönnum, og
til samskonar notfeunnar og þei'rra
sem fyrir winu.
BJaði-ð telur stjóm mjólkur-
skipulagsins vera feomna út á
sfeafefea braiut, og nefnir, því til
sönnuinar, að bilið miH'i jiess
verðs, sem neytandinn greiðá-r og
hins, sem framleiðandinn fær, sé
alltaf að verða stærra og stærra.
Engar töluir nefnir blaðið til
stuðnings þessari skoðun sinniog
verður því ekki ítarlega útt í það
farið hjér.
Hins vjegar æda ég að filest-
um muni vera það ijóst, að efeki
þyrfti það að vera neitt óeðli--
iegt þótt það bil vjæri stærra
nú en áður, þegar -litið er tliif.
þeirra geysilegu hækkana, sem
orðið hafa á öilum ttlkostna-ði,
ekki aðeins viö sölu. og dre'ifingu
varanna, heldur einnig við með-
höndiun mjólkurinnar á mjólkur-
búunum og allan flutnmg mjólk-
urinnar. Ég nefini sem dæmi:
Starfsmaður í mjóllturbúi, sem
áður hafði kr. 300 á mánuði,
fær með núvehandi dýrtíðarupp-
bót kr. 525 eÖa 225 krónum hærra
en áður, auk gnunnfcaupshækkun-
ar ef um hefir verið að rjæða.
Fróðlegt væri að fá a(ð vlta,
hvemig greinarhöfundur Alþbl.
hugsar sér slífear og þvíiíkar hækk
anir á neksturskostnaði mjólikur-
búanna greiddar, án þess að bilið
milli útsöluverðsins og útborgaða
verðsins til framleiöendanna verði
stærra efiir en áður.
1 blaðinu frá 9. þ. m- ©r þanuig
að orði komist:
„Annars dettnr Aiþbl. ekki
í hug að saka P. Z. um hin-
ar fölsku ástæður fyrir hæfck-
Uninaii; þær e:ga upptök sín
Ihjá þeim, sem stjóma sam-
sölnumi."
Vegna þessara ummælia vænti
ég þess, að blaðið tái Imjér eíeki
þó ég fari j>ess á leit, að það
skýri frá þvi, hvaða fafckar á-
stæður það kynni að telja mig
hafa gefið fyrir verbhækkuranni
á mjóMnni. !
12. des. 1941. / ”
Hajldö? Eirlksson.
Svar Alpýðablaðsins.
Það er aðallega tvennt, sem
Alþýðnblaðið þarf að svara af
iþví, sem í athugasemd forstjór-
ans stendur:
1) Hvað blaðið hafi fyrir
sér í því, að það sé komið frá
Samsölunni, að reksturs-
kostnaður viðbótarbifreiðar
kosti 200 kr. á dag.
Hér þarf ekki annað en vitna
í samtal blaðsins við Guðm. R.
Oddsson fulltrúa Alþýðusam-
bandsins í Mjólkusverðlags-
nefnd, er birtist í blaðinu 8. þ.
m. Þar segir, að upplýsingam-
ar séu g'efnar í Mjólkurverð-
lagsnefnd og þær hafðar frá
viðkomandi stofnummi inn-
an skipulagsins. Blaðið hefir
enn átt tál við Guðmund og
staðfestir hann þetta. Um það,
hvort upplýsingar þessar hafi
verið gefnar, þarf ekki að deila,
því það Iiggur skriflegt fyrir •—
og hitt var yfirlýst af Agli
Thorarensen, að upplýsingarn-
ar væri ekki að rengja. En þess-
ar stofnanir hefðu að vísu ekki
daglega uppgert tbókhald og
gætu því ekki sent nánari skila-
grein — og með þær upplýs-
ingar Egils sem aðalröksemd
neitaði meirihluti nefndarinnar
um allar frekari upplýsingar og
dembdi verðhækkuninni á.
Það vantaði nú bara, að þess-
ar tvær stofnanir ættu nú að
fara að metast á um það, hvor
iþeirra hafi gefið þær upplýs-
ingar, sem ekki minna er byggt
á en stærsta mjólkurhækkunin,
sem enn hefir orðið. — Er það
móske svo að skilja, að það
kannist enginn við þetta?
Það er stórathyglisvert við
athugasemd forstjórans, að
harni minnist ekki einu orði á,
hvort reksturskostnaðurinn sé
rétt tilfærður eða ekki. Al-
menningi hefði þó leikið meiri
forvitni á að fá að vita 'það,
heldur en hitt, hver ha-fi fært
hann til leturs. Komi engin
leiðrétting frá forstjóranum á
Þessum margnefnda bifreiðar-
kostnaði, verður að sjálfsögðu
að lita svo á, að hann sé rétt
tilfærður. Sé hann hins vegar
ranglega talinn svona hár, ber
forstjóranmn að sjálfsögðu að
snúa sér til Mjól-kurverðlags-
nefndar, tjá henni sannleikann
og óska þess, að mjólkurverðið
sé fært til samræmis við hið
rétta.
2) Þá spyr forstjórinn
hvaða falskar ástæður hann
hafi lagt fram mjólkurhækk-
uninni til stuðnings.
Upplýsingar þaer, sem um er
að ræða, og sem blaðið telur að
séu rangar að meira eða minna
leyti, eru:
1. Bifreiðakostnaðurinn. J
2. Hækkun.launa til starfsfólks
í búðum.
3. Væntanleg hækkun til ann-
arra.
Blaðið hefir með skýrum og ó-
hrekjandi rökum sannað ,að bif-
reiðakostnaðurinn á hér ekki
heima. Hvað hina liðina snertir,
þ-á eru þar reikningsskekkjur
og slumpareikningurinn og
fljótfærnin svo áberandi, að ef
ekki er um fals að ræða, þá a.
m. k. ekki annað betra. Þá er
.spurningin, hvaðan þessar fals-
upplýsingar koma. Ja, hvert er
trúlegt að Páll hafi hringt til
að spyrja um rekstur bifreiðar
samsölunnar. Hvert gat hann
snúið sér annað en til samsöl-
unnar? Ekki hefir hann hringt
til , J>róttar“, því þá hefði hann
fengið Iþær upplýsingar, að
leiguibíll kostaði 85,60 á dag
með 10 tíma vinnu og að sá
'bíll myndi skila góðum afgangi
með stöðugri vinnu. Hver vissi
um starfsfólkið, tölu Þess. laun
og væntanlega launahækkun?
Á að fara að telja mönnum trú
um að meiri hluti verðlags-
nefndar hafi feng'ð þessar upp-
lýsingár einhvers staðar úti í
bæ?
Annars er óíþarfi að crðlengja
það, að blaðinu er fullkunnugt
um, að engir tveir menn hafa
lagt meiri stoðir undir þessa
mjólkurhækkun en forstjóri
samsöluimar og Sveinbjörn
Högnason. Það er alveg óþarfí
að fara í felur með það og
tilgangslaust að reyna að skella
skuldinni á Pál Zóphónáasson.
STÚKAN ÍÞAKA. nr. 194 held-
ur fund í Góðtemplarahúsinu
í kvöld kl. 9. Síra Jakob
Jónsson flytur erindi. Æ.T.
Kápubuðin, Laugavégi 35.
Kápur ávalt fyrirliggjandi í
stóru úrvali.
Hótel Borg
vantar stúlknrt
Talið við skrifstofuna.