Alþýðublaðið - 03.01.1942, Blaðsíða 3

ALPYPUBLAtUP
mrnmmm
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiösla í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar ritstjórnarinnar: 4902
(ritstjóri), 4901 (innlendar-
fréttir), 4903 (Vilhjálmur S.
Villijólmsson heima) og 502Í
(Stefán Pétursson heima).
Símar afgreiðslunnar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentsiniðjan h. f.
Sftt samsæri yep
lauastéttBHBBi?
HERMANN JÓNASSON for-
saíiisráöherra hefir nú rétt
einu simni uppgö'.va'ð na-uösyn
þess, að iögbinda kaupgjaldiö í
lándinu á einn eða amnan hátt tii
þess „að haLda dýrtíðinni í sikefj-
um’V eins og það er kalfað. Það
eru kröfur iönsfétíanna um
npkkra grunnkaupishækkun og
einstakar aðrar kjarabætur -o-
aðeins örliftla hlutdeiM í hinum
óhemjuiega og vaxandi gréða aí-
vinnureken.danna — sem nú emi
einu sinni liafa leitt athygti hans
ab þeirrji nauðsyn.
En þessi herra hefíir Bfcki aldtaf
ve’rið jafh árvaifcur á verðinum
gegri hinu \'axandi flóði dýrtíð-
rinnar. Efcki alls fyrir Iðngu vair
mjóikin — ein allrn þýðingar-
me&ta nevzluvara almennings í
: bæjunum — hæfcktuð um l5°/o. En
þá sá hann ekki neina nauðsym
þœs að gripíi tii þvingunarráð-
stafana til- þess að haLda dýrtíð*
linni í skefjum. Það var af því, að
þ'á var verið að sdcaira eLd. að
köfcu Framsóknafrkjðsendanna og
öll aLþýða manna í Reykjavik
og öðium feaupstððum og kaup-
túnum landsins átti að borga
brúsann. En nú, .þegar nokfcrar
iðnstétiir hðr í Reyfcjavik, sem tíl-
tölulega óhagstæða samninga
fengu u/m áramótín í fyrra, fana
fram á það, að fá nokkra gmnn-
fcaupshækkun og fleiri lagfæring-
ar á hinum gömlu sasmningum,
þá rýkur forsætisráðherrann upp
með þjósti mifclum, segir, að sú
hæfcfcun sé engum tíl góðs og
heimtar að hún sé hindmð með
lögbindingu fcaupgjaldsins teða
Lögskipuðum, bimdandii gerðar-
dómi, þvert ofan 1 ytíirlýstan vilja
meirihluta alþingis í haust. Og
þó eru kröfur iðnstéttanna bein-
línis fram feallaÖar af síðus,tu
hækfcun mjóLkurinnar, sein fior-
sætisráðherrann virðist sjálfar
hafa \T;riö potturinn og pannan
í, og átti í öLlu fall'i úrstítar
atkvæði um sem landbúnaðar-
ráðhema.
En hvað er Hermann Jönas-
son fiorsæiisráðbierra yfirleitt að
tala um ráðstafanir til þess að
halda dýrtíðinni í skeíjum. Hann
sjálfur hefir átt einn drýgsta þátt-
iinin í þvi, ásamt öðhum forsprökfc'
um flobks síns, að sprengja
verðlagið á lífsnaíuðsynjuin í
Landinu þannig upp úr öllu vaidi,
sem riaun ber nú vitnr um. Það
vaf hann og samf Lokfcsmenn' hans,
sem byrjuðu á því, að rífia niðuir
þær stíflur, sem byggðar höfðu
verið gegn dýrfiðarflóðinu, í
gengislögunum. Það var ihamr,
sem með blefefcmgiuim fiékfc á-
kvæðin um verölag á landbúnað-
arafurðum tiefcin út úr gengiislög-
lunura í því sfcyni að geta spnengt
þatír upp i \erði, langt umfram
allar aðrar vöru’r, með þeirn ár-
angri, sem nú er fcuinnur: að
kjötveröið er orðið 156o/0 hærra
og mjóíkin um 130%lhæniienfyri:r
stiríð, þó að erlpndar nauðsynja-
vörur hafi ekífci hækkað nema um
70— 80% og kaupgjaldið í land-
inu efcki nema um 75%.
Það er bara þegar um það hefir
verið að ræða, að rétta h.lut
iaunastéttanna í bæjunum gagn-
vart slíku ofcri á landbúnaðaraf-
urðunum, sem I lermann Jónaason
forsætisráðherra hefitr uppgötvað
náuðsyn þess, að grípa tiL þvmg-
unarráðstafana tiL þe&s að halda
dýrttíðinni í skefjum. Þær —
launastéttirnar — mega efcki einu
sinni fá dýrtíðaruppbót á kaup
siitt til samræmís við meðallag
værðh ækkur.ai in nar á Lífsnauð-
synjum, hvað þá heldur nokfcra
grunnkaupshækkun. Þá er eins og
þjóðfélagið sé í \mða statt. En
þegar bændum — kjósendnm
Pramsófcnaríloltksins — er veitt
tvöfðM dýrtíða tuppbót á afurða-
vefð þeirra, s\,to sem til clæmis á
kjötverðið, þá er allt í íagi Því
a'ð Reykjavik og bæimir fá að
borga brúsann!
Það em ails engar dýrtíðar-
Eáðstafanir, s©m Hermann Jónas-
sen fo-rsætisráðherra hef|r i huga,
þegar hann er að heimta lög-
bindingu kaupgjaldsins eða iög-
skipaðan, bindandi gerðardðm í
kaupdeilum, eins og það mun
eiga að heita nú. Og jafmel efcki
heldur þó að afiurðaverð bænda
yrði að naÆndinu fiffl .erninig lagt
undir slifcan gefrðardóm nú, eftíir
að búið er að hækfca það latngt
umfram allt annað. Það er bara
hin gamla kaupfcúgun atvmnurek-
endastéttadnnar og pólitískra
vikapilta hennor, sem hér er á
lérðinni. Það á að tryggja at-
vinnurekendum og bændum sem
mestan gróða í sfcjóli striðsins, á
fcostnað hins vfcnandi fóifcs og
alls aknennings í bæjxmum. Þeir
mega vaða i ipeningnm. En launa-
stéttimar - þaú mega efcki fiá
hina allra minnstu hlutdeiih! í
þeim gifudega gróða, sem þær
sfcap. Og sUikt og þvílíkt þykist
forsætisráðhemann þuirfa að
firyggja í þvi skyni, að haflida
dýrtíðinni í sfcefjum!
Það verður fróðlegt að vita,
hvernig Sj á!f stæðisf lofcfcurinn
snýst við þessad' nýjustu kröfu
Framsóknarráðherírans um lög-
bindinigu kaupgjaLdsins og kúg-
unarráðstafanir tiil þess að bæla
niðuir verkfa.ll iiðnistéttanna I
Reykjavik. Um hug Sjálfstæðis-
flokksforsprakkanna efast enginn.
Hann er kunnur af yfirlýstu fylgi
þeirra við ttllögur Framsöfcinaír-
fiokfcsins um fyiiirhUgaðan Launa-
skatt i vor log fyrihhugaðcx lög-
bindingu kaupgjaildsins í halust.
LÍka hefir heyrzt, að nú sé þeim
hetiið því, að fcosiriiingum sikiuli
frestað um óáfcveðinn tima tii
þess ,að þeir skuli ekki jmrfa að
óttast dóm Reykjaviiiiur og dóm
allhaír þjóMrinnar í bráð. Það er
löfiorðið, sem þeir vildu á síð-
ustu stundu gera að skilyrði fyrir
þvi, að vera með lögbindinigu
kaupsins í ha(ust. Svo að nú er
vel boðið; það vaartar ekki
En hvernig verður það með
kjarfcinn í þetta sinn? — Það
verður sannarlega fröölegt að
sjá, hvað SjiUfstæðisflofckurmn
gerír.
YFIRLÝSING IÐNSTÉTTANNA-
(Frh. «f 1. síðu.)
hafa borið fram við atviimurekendur og rteyna á þann hótt
einnig að afstýra þeim háska, áem óttast má að gerðar-
dómslögin hafi í för með sér-
í níunda lagi:
Með því að ætla má, að í fyrirhugaðan gerðardóm verði
að einhverjum hluta valdir m'enn, sem teljast megi til
Iaunastéttarinnar á einhvem hátt, þá skorar íimdurinn á
þá menn, að fallast eigi á neina skerðingu á rétti og kröfum
stéttarfélaganna, ef þeir taka sæti í dómnum.
í tíunda lagi:
Fundurinn skorar á allar atvinnustéttir að e.fía hið j
snarasta til órjúfanlegra samtaka sín í milli og láta engin ;
aukaatriði standa í vegi fyrir Því, að öll vinnustétt landsins ;
geti komið fram sem ein heild til varaar Mfskjörum sinum.
f ellefta lagi:
Fxmdurinn skorar á stjómmálaflokka þá, sem láta sig
hag vinnustéttsrinnar máli skipta, að beita sér af a?efli gegn
því, að réttur hennar sé fyrir borð horinn af löggjafarvald-
inu.
í tólfta lagi:
Fundurinh hvetur alla landsmenn. er til vinnustéttar-
innar teljast, sem er meiri hluti þjóðarinnar, að vinda nú
þegar hráðan bug að því að tryggja sér með öllum löglteg-
um, sómasamlegum, réttlátum og siðsamlegum ráðum yfir-
ráðin í þjóðfélaginu, svo að ekki þurfi að óttast tilræði við
lífskjör fólksins af hálfh ríkisvaldsins £ þágu eignastéttar-
innar.“
Stjórn og samninganefnd H. L F.
Magnús H. Jónsson. Ellert Ág. Magnússon. Meyvant Ó.
Hallgrímsson. Baldur Eyþórsson- Stefán Ögmundsson. Óskar
Jónsson. Jóhannes Jóhannesson. Ásgteir Guðmundsson.
Kjartan Ólafsson-
f stjórn Bókbindarafélags Reykjavíkur.
Jens Guðhjömsson. Guðgeir Jónsson. Aðalsteinn Sigurðsson.
í stjóm og samninganefnd Félags jámiðnaðarmanna
í Reykjavík-
I»orv. Brynjólfsson form. Sig. Sv. Ólafeson varaform- Snorri
Jónsson ritari. ErLmgur Ingimxmdarson vararitari. Sigurión
Jónsson fjánnálaritari. Kristinn Ág. Eirfltsson.
Baldur Ólafsson-
f stjóm og samninganefnd Rafvirkjafélags Reykjvíkur.
Jónas Ásgríms. Elías Valgeirsson. Finnur Krisijánsson.
Hjalti Þorvarðarson.
F. h. Sveinafélags skipasmiða.
Haraldur Guðmundsson. Hafliði J. Hafliðason. SÞeinar
Bjarnason- Hákon Einarsson. Hjálmar Árnason.
I sidasta sin«i
KTðlðsðggar í LandalBtskirkjflnni
sunnudaginn 4. janúar kl. 5.
Kirkjutónverk eftir BACH og HÁNDEL. Einsöngur,
blandaður kór og hljómsveit undir stjórn Dr. VICTOR
URBANTSCHITSCH.
Aðgöngumiðar við innganginn.
Allur ágóðinn rennur í byggingarsjóð listahaHarinnar.
Rðskan
sar -'wTay’__
skrifstofusendisvein,

og sendisveina í búðina á Skólavörðustíg 12
vantar strax. — Upplýsingar á skrifstofunni
au
/
\no
Útbreiöiö Alpýðublaöið
LAUGABDAQUB 3. JAN. IMflu
BARDIA FMj. bJ 1. «T0la.
rífcin hafi haft þair S~6 þústtW#
monna sefiulið. ;
Við Agedabia, söiðvBsttir al
Benghazi, halida baTdagairnir á-
fram, þrátt fyrír mjög óhagstæti
ve'öur, og virðasfi hersveifiir Rom-
rnel-s \æra raunverulegn irenillofc-
aöar þar milflá borgarinnar ©g
sjávar.
FtíO t a niála ráöuneyfijö í London
tilfcynöfii i morgiun, aö tvefiiu*
bneztktum hersfciipium hefðá nýlfega
veríð söfckt á Miiðjárðairhaíi. Ráfc-
hsfi þau bæði á tundu-dufl.
Var annað þeírra bert’iskipið
„Neptune“ og sökfc það sfirax eft-
ir íirelístlurinrt. Hitt var tundur-
spil’.irínn „Kandater", sem iask-
aðist. svo við árefcsturinn, aö ekki
var hægt að draga liana tffl hafnr
ar, og sölcktu Bnetar - hiormm
sjálifir.
BÆJARSTJöKNARLISa’ARNIB
Pnh. af 1. siðu-
Elstu 8 mfiaa &taus er®
þessir:
Guðmundur Asbjömsson,
Jakob Möller,
Guðrún Jónasson,
Helgi Hermann Eiiifcsison,
Aitni Jónsson frá Múla,
Gunnar Thonoddsen,
Gisli Guðnason,
Bjami Benediktsson.
Það mun vefcja athygli, aö
Gunnari E- Benediifctssynii hfi®r
veriö varpað fyi4r borð. Var þaró
geirt með þeirríi „afsökun", ad
ham> væri starfsmaður bæjaránsl
En margir töldu, að það hefö?
náðið melru, að haun er starfarwiá
góðtemplarí.
Þá hefir Framsófcnarfíokkuómi
lagt fram Lisfia, og em efsfei
menn hans:
Jens Hólmgeirsson, fyrr-
um bæjarstjðri, Hilir.ar Stefáns-
son banfcastjóri, Kristjón Krist-
jónsson verzlunarmaður, EgillSig
urgeirsson iögfræðingur. Gtt'ð-
Guömundnr Kr. Guömunds'son
skrifsíofiuisfijóri og Guðjóíi P-
Teitsson, fiormaður verðlagsnefnd
ar.
Þá em komnir fram 4 lisfiar.
En aak þess er mjög talað um
að Þjóðólfsmenn og Héðinn VaidL
marsson séu að reyna að bræðta
saman sameiginiegan 'lista. Var
stvo kiomið í fymradag, aið rveir
efstu menn hans voru ák\’eðnir;
Héðrnn Váldimarsson og., Jónas
Swijrsson lækniir, en i gær muti
Jónas hafa neitað, og gefiur það
hafa kornið alveg í veg fyrír til-
raunina.
• Framboðsfnestur er útiUnnína á
mánndag.
MANILA Irfh. af 1. siðu.
hafði ey'ðiilagt öll hernaðarteg
mannviTiki þar.
Þa'ð er viðurfcennt í Wasiháing-
ton, að það sé mikiið áfall fyrir
Bandaríkjamenn, að Jaipanir stonJI
hafa náð Maníl'a á sifit vald, m
því ©r lýst yfir, að vörnin. haidi
áfram á FiiSippseyjuim, þrátt fyrtr
það, >og að hersveitír MaeArth-
urs, yfirhershöfðdngja þeöim þar,
hafi búizt fýrir í ramlega vig-
gSrtuim varnarstöðvum fyrítr norð-
an Manila.
jpnegnir frá Singapore í gær-
itoveldi og í mOBjgua geta ekki um
nein stórtiðindi á Malafckaskaga,
en hinu nýií' yfirmaður brezka
(hersins í Singapore hefir lýst því
yfir, að barízt muai verða um
h\nem þumJUng lands á Malafcfca-
sikaga.