Alþýðublaðið - 11.02.1942, Qupperneq 3
JÆIÐVIKUDAG 11. FEBR. 1942
AU>ÝÐVBIAÐH)
ILÞÝDUBIAÐÍÐ
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsla í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar ritstjórnarinnar: 4902
(ritstjóri), 4901 (innlendar-
Éréttir), 4903 (Vilhjálmur S.
Vilhjálmsson heima) og 5021
(Stefán Pétursson heima).
Stmar afgreiðslunnar: 4900
og 4906.
Alþýðuprentsmiðjan h. f.
Ekbert samkomnlag
fið otbeldið.
MEÐ samningi prentara vi6
prentsmiðjueigendur,
sem undirritaður var í fyrra-
kvöld, er lokið, að minnsta
kosti í bili, öllum þeim vinnu-
deilum, sem til verkfalls leiddu
hér í Reykjavík um áramótin,
sakir hinnar fruntalegu íhlut-
unar þeirra líermanns Jónas-
sonar og Ólafs Thors, en öllum
er nú fyrir löngu ljóst, að til-
gangur þessara tveggja manna
var enginn annar en sá, að
knýja verkföllin fram til þess
að geta haft þau að skálkaskjóli
og átyllu fyrir útgáfu kúgunar-
laganna á móti launastéttum
landsins.
l>að er nú almenningsálit og
áreiðanlega á fullum rökum
byggt, að án íhlutunar ríkis-
stjórnarinnar hefði aldrei til
neinnar vinnustöðvunar komið.
Samkomulag vái; komið vel á
veg milli atvinnurekenda og
þriggja af þeim fimm iðnfélög-
um, sem í deilu áttu. Eitt var
meira að segja búið að semja.
Og ef samkomulagi við hin tvö
hefði ekki á síðustu stundu
verið spillt af ríkisstjóminni,
þarf varla að efa að frjálsir
samningar hefðu einnig tekizt,
án vinnustöðvunar, x þeim iðn-
greinunum, sem eftir voru, en
það voru prentsmiðjurnar og
bókbandsvinnustofurnar.
Nú eru hins vegar báðir að-
ilar óánægðir, í öllum þessum
iðngreihum. Atvinnurekendur
hafa orðið fyrir stórkostlegu
fjárhagslegu tjóni af vinnu-
stöðvuninni. Iðnaðarmennirnir
vitanlega einnig og þótt það
verði ekki reiknað í eins stór-
|
um upphæðum hjá þeim, þá
hefir það þó að sjálfsögðu ver-
ið ennþá tilfinnanlegra fyrir þá.
Og af þeim hafa aðeins járn-
smiðirnir að lokum fengið þá
kauphækkun og þær kjarabæt-
ur, sem þeir fóru fram á og
áttu fullan siðferðilegan rétt á.
En hvaða skynsamlegar ástæð-
ur voru til þess, að neita þeim
um sömu kauphækkun og
kjarabætur strax um áramót,
og stofna til algerlega óþarfrar
vinnustöðvunar í járniðnaðin-
um um mánaðar tíma öllum
hlutaðeigandi til tjóns, það eiga
menn með heilbrigðri hugsun
erfitt að sjá. Bæði atvinnurek-
endur og iðnaðarmenn eru því
óánægðir eftir þessar vinnu-
deilur. En það eiga þeir stjórn
Framsóknarflokksins og Sjálf-
stæðisflokksins, slettirekuskap,
kúgunarlögum og einræðis-
brölti þeirra Hermanns Jónas-
sonar og Ólafs Thors að þakka.
Prentarar fengu ekki þá
kauphækkun og kjarabætur,
sem járnsmiðunum tókst að
knýja fram, enda var aðstaða
jámsmiðarma til þess ólíkt
betri. Vandræði vofðu yfir
vegna vinnustöðvunarinnar í
járniðnaðinum. Þess vegna
tókst járniðnaðarmönnum ekki
aðeirxs að knýja gerðardóm
þeirra Hermanns og Ólafs til
þess að fallast á svo að segja
allar kröfur þeirra. Þeir gátu
meira að segja náð samkomu-
lagi við atvinnurekendur um,-
að hafa að engu þær litlu
breytingar, sem gerðardómur-
inn leyfði sér að gera á samn-
ingsuppkasti þeirra. - Gerðar
dómurinn varð að gera sér það
að góðu, að vera hundsaður í
vðiskiptum sínum við járniðn-
aðarmennina. En sú þörf, sem
knúði til þess, að koma prent-
smiðjunum í gang, var ekki
nándar nærri eins sterk. Mönn-
um er meira að segja ekki grun-
laust, að forsprakkar Sjálfstæð-
isflokksins hefðu gjarnan vilj-
að, að vinnustöðvunin héldi á-
fram í prentsmiðjunum til
þess, að hægt væri að fresta.
bæjarstjórnarkosningunum ihér
í Reykjavík sem lengst.
Svo mikil ógn stendúr
þeim af því, að þurfa
að ganga til kosninga í höfuð-
staðnum stuttu eftir knéfall sitt
fyrir Framsóknarvaldinu og
,,Hríflumennskunni“, og þótt-
töku sína í útgáfu kúgunarlag-
anna á móti launastéttum
landsins. En því verður heldur
ekki neitað, að aðstaða prent-
ara var mjög miklu veikari eft-
ir að járnsmiðirnir voru búnir
að semja.
Prentararnir tóku því það
ráð, að bjóðast til að semja upp
á sömu kjör og fyrir óramót -
til 1. október 1943, en þann
uppsagnartíma telja þeir sér af
augljósum ástæðum mjög
miklu hagstæðari en 1. janúar,
sem samningar þeirra hafa ver-
ið miðaðir við hingað til. Og
upp á þetta var samið. Prent-
ararnir fengu þó tilboð frá
prentsmiðjueigendum um
nokkra launauppbót fyrir árið,
sem leið, byggt á því, sem við-
urkennt er, að þeir hafi á því
ári vegna óhagstæðra samninga
ekki borið það úr býtum fyrir
vinnu sína, sem þeim 'bar. En
prehtarar kærðu sig ekkert um
neinar hundsbætur. Og þó
aldrei væri nema vegna þess
að orðið hefði samkvæmt kúg-
unarlögunum, að fá samþykki
gerðardómsins til þeirra, höfn
uðu þeir slíku tilboði afdráttar
laust. Þeir ætluðu sér ekki að
viðurkenna þá stofnun með því
að leggja mál sín fyrir hana.
Þessi frjálsmannlega ákvörð-
un prentaranna mun Iiljóta við-
urkenningu launastéttanna og
frjálslyndra manna yfirleitt
um land allt. Þeir kusu heldur
að standa og falla með sínum
góða málstað en að ganga til
nokkurs samkomulags við of-
beldið og kúgunina. Þeir hafa
fallið í þetta sinn, en fallið nieð
sæmd. Þó að þeir komi nú aft
ur inn í prentsmiðjurnar án
þess að hafa fengið nokkru af
hinum sanngjörnu kröfum sín-
um framgengt, nýtur stétt
_ þeirra og félagsskapur meiri
j virðingar og samúðar eftir en
áður.
En baráttu prentara og
Aðalfondar Járniðn-
aðarmanna.
FÉLAG járniðnaðarmanna
boðar í dag til aðalfundar
á sunnudaginn kemur. Aðal-
fundurinn verður haldinn í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu og
hefst kl. 2. Dagskrá fundarins
verður samkvæmt lögum fé-
lagsins. Þar verður kosin stjórn
fyrir félagið, lagðir fram reikn-
ingar til samþykktar o. s. frv.
Pesí I Mm í ná-
grenni bæjarins.
UVDANFAKII) hefir gengið
skæð pest í kúm hér í ná-
grenni bæjarins og hefir af
þeim sökum lækkað mikið nyt
í kúnum, en engin hefir drep-
ist enn svo vitað sé.
Talið er, að veikin hafi kom-
ið upp í Skerjafirði, en þaðan
hefir hún borizt irm í Sogamýri
og í nálægar sveitir.
Veikin lýsir sér á þann hátt,
að kýrnar fá nasarennsli, hósta
og hita og eru veikar upp undir
tíu daga.
Veiki þessi virðist vera afar
smitnæm og berst jafnvel með
mönnum.
Verið er að rannsaka sýkina
á Rannsóknarstofu Háskólans.
,|g er gnðl pakk-
lðtnr fyrir hernám
Þjööverja“, segir
NÝJA Quislingstjórnin
Noregi hélt fyrsta ráðu-
neytisfund sinn í Konungssaln-
um í Oslo fyrir nokkrum dög-
um síðan.
„Forsætisráðherrann“, Quisl-
ing, hélt klukkutíma ræðu og
sagði m. a.:
,,Ég er guði þakklátar fyrir
hernám Þjóðverja á Noregi
Við erum töfraðir af Þýzka-
landi.“
Þá las hann upp kafla úr bók
Hitlers „Barátta mín“ fyrir
hina „ráðherrana“ og að lokum
hrópaði hann: „Niður með
Svíþjóð Gyðinganna!“
launastéttanna yfirleitt gegn
kúguriarlögunum og höfundum
þeirra er ekki lokið, þó að
vinna sé nú hafin á ný í þeim
iðngreinum, sem stöðvuðust
eftir áramótin hér í Reykjavík
Reikningarnir muixu verða
gerðir upp á sínum tíma. Þeir
Hermann Jónasson, ' Ólafur
Thors og flokkar þeirri munu
komast að raun um það strax
við bæjarstjórnarkosningarnar
hér í Reykjavík. Launastéttir
höfuðstaðarins og þúsundir
annarra frjálshuga manna og
kvenna munu við það tækifæri
sýna þeim, hvað þær hugsa um
framkomu þeirra og hvernig ís-
lendingar yfirleitt svara, þegar
beita á kúgun og gerræði við
þá.
)OC<XXXXXXXXX
C-tbreiðíö Alþýðoblaðift!
xxxxxxxxxxxx
Kol.
Kol.
Góð tegund af hitsakoium nýkomin.
ItOLWð]li%LI)i\ SIJ»lJKIiANI»$%
SÍMAR 1964 &40H \ KIiYlóIAVÍK
Ný sending af
Kvenkápum
ein af hverri tegund, nýkomin.
Verzlunln Egill JCLCöbSGfl.
Latigavegi 23.
Samkvæmt lðgnm
nr. 76, 27. júní 1941,
um breytingu á lögum nr. 66, 7. maí 1940, ber
Stríðstryggingarfélagi íslenzkra skipshafna að
verja helmingi stríðsdánarbóta aðstandenda lát-
inna sjómanna til lífeyriskaupa þeim til handa
hjá viðurkenndum tryggingarfélögum.
Vátryggingarfélög, sem kynnu að vilja gera
tilboð í lífeyri til handa aðstandendum sjómanna
þeirra, sem fórust með e. s. Heklu þann 29. júní
1941, vitji úpplýsinga í skrifstofu vorri fyrir 20.
fehrúar n. k.
Tilboðum sé skilað fyrir 1. apríl 1942.
StriistnfBgingariélag isienzkra sMpshafna.
Hverfisgötu 21. Sími 3141.
SIGLINGAR
milli Bretlands og íslands halda áfram eins og að
undanfömu. Höfum 3-—4 skip í förum. Tilkymi-
ingar imi vörusendingar sendist
Gnlllford & Clark Ltd.
BRADLEYS CHAMBERS,
LONDON STREET, FLEETWOOD.
VerðbréS
til sðla
Af sérstökum ástæðum eru til sölu strax 300—400
þúsund krónur í góðum skuldabréfum með 6% vöxtum.
Enn fremur veðdeildarbréf og önnur verðbréf. Tilboð,
merkt: „Tryggir.g“, sendist afgr. Alþýðublaðsins ,sem fyrst,
þar eð fyrstu kaupendur verða að öðru jöfnu látnir sitja
fyrir.