Alþýðublaðið - 21.02.1942, Qupperneq 1
JÓ&i* STBFÁJÍ FÉTUSSSON
ÖTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKUBINN
XXII. ABQANGUR
LAUGARD. 21. FEBR. 1942
46. TÖLUBLAÐ
183 stig eips og i janúar:
Vfsltðlnnnl baldlð nlðrl, en
dýrtfðln heldur ðtram að vaxa
■ ■ ■■ ....
Þannig er rept að hafa hina folln dýr-
tiðaruppbót á kanpið af lannastéttnnnmt
KAUPLAGSNEFND heí'ir nú reiknað út vísitölu fram-
fæwínkostnaðarins fyrix febrúarmánuð og reyndist
hún vera óbreytt frá því f janúar, eða 183 stig.
Samkvæmt því fá launastéttirnar sama kaup í marz
og þær hafa fengið ,í þessum mánuði.
Hefir það aðeins komið tvisvar sinnum fyrir áður,
síðan farið var að reikna út vísitöluna 1939, að hún hafi
ekki hækkað. Var það í apríl 1941; þegar húú var 150, og
stóð í stað, og í september 1941, þegar hún lækkaði um
eitt stigt úr 167 niður í 166.
Morgunblaðið skýrir frá því
dálítið drýgindalega í morgun,
að það séu „aðgerðir ríkis-
stjómarinnar í dýrtíðarmál-
unum, sem hafa haft þessar
verkanir á vísitölima.“
Skal því ekki mótmælt, a'ð
barátta ríldsstj órnarinnar gegn
vísitölunni kunni að hafa átt
einhvern þátt £ því, að halda
henni niðri í þessum mánuði.
Er það til dæmis vitað, að hinn
svokallaði gerðardómur lækk-
aði lítillega, með fyrsta verð-
lagsúrskurði sínum, verð á
ýmsum þeim vörum, sem út-
reikningur visitölunnar bygg-
ist á, en gætti þess vandlega
að lækka ekki neinar aðrar
vörur. Og sum stjórnarblöðin
— svo sem MorgunþlaðiS, —-
hvöttu kaupmenn beinlínis til
þese, aö balda sér skaðlausum
á kostnað almennings, af verð-
lækkunum gerðardómsins,
með því að leggja þeim mun
hressilegar á þær vörur, sem
ekki væru teknar með við út-
reikning vísitölunnar.
Eitt furðulegasta dæmið um
þessi vinnubrögð gerðardóms-
ins og stjómarliðsins yfirleitt,
þó að það eitt út af fyrir sig
hafi máske ekki haft mikil á-
hrif á vísitöluna í þetta sinn,
er ákvörðun kjötverðsins. Það
hafði verið hækkað stórkost-
lega í janúarmánuði. En þeg-
ar sú hækkun kom til kasta
gerðardómsins, var verðið á
súpukjöti einu lækkað aftur,
en hið hækkaða verð á lærum
og rifjasteik látið halda sér!
Hvernig stendur nú á þess-
um dularfulla verðlagsúr-
skurði? Það stendur þannig á
Leon Blnm fyrir dðmstóli
Vicliystiórnarinnar i Biom.
Hann hefir snúið sðrn sinni upp i sáho oo búð-
stríkir frðnskn fasistaaa fyrir fðSnrlandssvikin.
NOKKRIR af þekktustu
stj ómmálamönnum
Frakka, þar á meðal Leon
Blum, foringi fránska Al-
þýðuflokksins og fyrrver-
andi forsætisráðherra og
Daladier, einnig fyrrverandi
forsætisráðherra, sem Vichy
stjórnin lét taka fasta eftir
vopnahléssamninginn við
Hitler, hafa nú verið leiddir
fyrir rétt í Riom á Suður-
Frakklandi.
. .Eru hcir af hinni hálfnaz-
istísku Vichystjórn sakaðir um
að Iiafa steypt Frakklandi út í
styrjöldina.
Réttarhöldin í Riom vekja
Frh. á 4. síðu.
” ?'4>.
sl.-A r.
honum, að kjötverðið, sem
hingað til hefir verið miðað
við, við útreikning vísitolunn-
ar, er verðið á súpukjöti. Þess
vegjia er það lækkað, en verö-
hækkunin á öðru kjöti leyfð!
Svo smáskátlega er að því
unnið, af gerðardóminum og
öðrum verkfærum Framsóknar
flokksins og Sjálstaeðisflokksins
að halda niðri vísitolunni til
þess að hafa dýrtíðaruppbót-
ina af launastéttunum, þó að
dýrtíðin sjálf sé látin hmlda á-
fram að vaxa fullum fetum.
Og svo er Gunnar Thorodd-
sen, sem sæti á í gerðardómin-
um, að láta undrun sína í ljós
í Morgunblaðinu í dag yfir því,
Frh. á 4. sfíkt.
Þar, sem Mac Arthur verst.
Kortið sýnir umhverfi Manila, höfuðborgarinnar á Luzon, sem
er stærst Filippseyja. Það er ó skaganum (á miðri myndinni>
við innsiglinguna í Manilaflóann, sem MacArthur og hersveitir
hans berjast hinni hetjulegu baráttu sinni gegn ofureflinu. Ey~
virkið Corregidor, rétt úti fyrir skaganum, á miðri innsiglingar- t
leiðinni, hefir einnig varizt árásum Japana.
Látlausar loftárásir Japana
á Java úr premur áttum.
Búizt við landgSngntiIranii pá og pegar.
'Q REGNIR FRÁ BATAVÍU í morgun herma, að loft-
Á árásir Japana á Java séu með hverjum degi að fær-
ast meira og meira í aukana og koma árásarflugvélamar
nú úr þremur áttum inn yfir eyjuna úr næsta nágrenni
hennar: Vestan frá Sumátra, norðan frá Borneo og aust-
an frá Bali.
Búizt er við, að landgöngutilraunir á Java af hálfu
Japana hefjist þá og þegar og eru kafbátar bandamanna
hvarvetna á verði umhverfis eyjuna, til að taka á móti
herskipum og herflutningaskipum Japana.
LEON BLUM á útifundi.
í gær gerðu Japanir ógur-
lega- loftárás á Batavíu, sjálfa
höfuðborgina á Java, sem
stendur vestarlega á norður-
strönd eyjarinnar, en í fyrra-
dag gerðu þeir loftárásir bæði
á flotastöðina Surabaya, sem
er austarlega á norðurströnd-
inni og á hafnarborgina Band-
oeng á austurströndinni, beint
á móti Bali.
En flugvélar og loftvarna-
byssur bandamanna veita árás-
arflugvélunum varmar viðtök-
ur. Yfir Surabaya voru 10 jap-
anskar fiugvélar skotnar niður
í fyrradag og að minnsta kosti
15 yfir Bandoeng.
Brezkur sjónarvottúr að
loftárásinni á Bandoeng segir,
að hún hafi minnt sig mjög á
hinar miklar loftárásir Þjóð-
verja á London haustið 1940.
Nánari fregnir, sem nú eru
komnar af innrás Japana á
Bali segja, að tvö beitiskip Jap
ana,- einn tundurspillir og þrjú
flutningaskip hafi orðið fyrir
sprengjum bandamanna. Öll
hernaðarleg mannvirki á Bali
hafa verið eyðilögð, til þess að
Japanir skuli hafa eyjarinnar
sem minnst not.
Eyjan Java, perlan í Austur-
Indíum Holllendinga, er
nokkru stærri' en ísland eða
um 125 000 ferkílómetrar, en
íbúatala hennar er yfir 30
milljónir. Hún er heimsfræg
ekki aðeins vegna frjósemi
sinnar og auðlegðar, heldur og
vegna óvenjulegrar náttúrufeg
urðar.
Áheit á Strandakirkju.
10 krónur frá Sigurdór.
K
Kaopfélag Ding-
eyinga_60 ára.
l
Saga félagiins i prentnn.
4 UPFÉLAG ÞINGEY-
INGA átti 60 ára af~
mæli í gær Er það elzta kaupr-
félagið á landinu.
Það var stofnað í harðvít-
ugri baráttu þingeyskra bænda
við selstöðuverzlunina dönskui
Örum & Wulf á Húsavík, sem
V
þá var stjórnað af Þórði Guð-
johnsén, syni Péturs Guðjohn-
sen, hins þekkta organista.
Helztu forvígismenn kaupíér
lagsstofnunarinnar voru þeir:
Jakob Hálfdánarson, bóndi á
Grímsstöðum í Mývatnssveit,
Jón Sigurðsson, alþingismaður
á Gautlöndum, og Benedikt
Kristjánsson, prófastur í
Múla. En strax á fyrstu árum
kaupfélagsins lét Benedikt
Jónsson frá Auðnum, hinrt
landskunni frömuður sam-
vinnustefnunnar og þingeyskr-
ar alþýðumenningar, mál þess
mikið til sín taka.
Forkólfar kaupfélags Þing-
Frh. á 4. síðnt. i