Alþýðublaðið - 11.04.1942, Blaðsíða 2
ALÞYOUBLAOIO
Lautgardagtur 12. apríl 1942..
ÞAÐ slys vildi’til í Hafn-
arfirði í gærmorgun, að
gamall maðúr, Jólnannes Einars
son að nafni, fétl áf bryggju'
niður á þilfarið á v.b. Óla
Garða og beið bána.
Jóhannes var afgreiðslumað-
ur vatns við höfnina, og var-
hann við vinnu sína, þegar að
slysið bar að höndum.
Hann hafði unnið í 17 ár hjá
bœnum, var kvæntur og játti
uppkomin börn. Hann var 64
ára að aldri.
Jóhannes var fluttur í sjúkra-
hús og kom í ljós við læknis-
skoðun, að höfuðkúpan hafði
brotnað.
24 verkalýðsfélðg með um 8000 með-
limum Igangast fyrlr hátiðahðldunum.
F
ULLTRUARAÐ VERKALYÐSFELAGANNA hér í
bænum kaus á síðásta fundi sínum nefnd til að hafa
á hendi undirbúning 1. maí hátíðabalda og stjóma þeim á
hátíðisdegi verkalýðsins.
Nefndin hefir ákveðið, að 1. maí næstkomandi skuli
fara frani kröfuganga urn götur Reykjavíkur og útifundur.
Hefir nefndin fengið ley|i iögreglustjóra fyrir þessú, ef að-
stæður breytast ekki til hins verra.
Verður Menntaskólmií
Unttnr að Skálholti ?
Rektor Meantaskólans flytur pingálykt
uuartillögu um það á alþingi.
■ "■■■■♦ .—
ÞINGSÁLYKTUNARTILLAGA er komin fram á alþingi
þess efnis, að rannsakaður verði hentugur staður fyrir
nýtt hús fyrir Menntaskólann. Er jafnframt bent á í tillög-
nnni að vel geti komið til mála að reisa Menntaskólann
að Skálholti £ Biskupstungum, hinum fornfræga sögu- og
skólastað.
Flutningsmaður tillögunnar er rektor Menntaskólans
Pálmi Hannesson, en undanfarið hefir það verið rætt all-
mikið manna á meðal, hvort ekki væri rétt að flýtja
Menntaskólann að Skálholti.
Greinargerð rektorsins fyrir
tillögunni er fróðleg og er hún
svohljóðandi:
„Menntaskólahúsið við Lækj-
argötu var reist árið 1845. Það
er því eitt elzta hús í bænum
og lang elzta skólah. á landinu.
Að vísu var það forgunnargott
á sinni tíð, enda mjög til þess
vandað, en, eins og vænta má,
er það nú orðið úrelt mjög og
óhentugt til' skólahalds fyxir
margra hluta sakir, svo að ekki
verður við unað til frambúðar.
Hlýtur því að því að reka áður
en langt h'ður, að reisa verði
nýtt hús handa skólanum. og
sýnist sanngjart, að það verði
fullgert árið 1946, en þá verða
argötu, jafnvel þó að rifin væru
þau hús, sem nú standa þar.
Nú er Œteykjavík með úthverf
um sínum orðin svo stór, að
ekki er auðvelt að finna þar
óbyggðan stað með nægilegu
landrými fyrir skólann og
þannig settan, að nemendur
hvaðanæva úr bænum geti sótt
þangað með sæmilega auðveldu
móti. Að minnsta kosti mundi
sá staður torfundinn innan
Hringbrautar, enda hefir ekki
verið séð fyrir honum í skipu-
lagi bæjarins. í námunda við
flugvöllinn verður skólinn varla
reistur, en ef setja á hann nið-
ur utanlega í bænum eða utan-
vert við hann að austan eða
liðin 100 ár frá því, er skólinn \ vestan, mun verða að hafa þar
fluttist til Reykjavíkur frá
Bessastöðum. — Þykir því eigi
mega dragast úr þessu að hefja
þann undirbúning, sem nauð-
synlegur er, áður en húsið verð-
ur reist, því að margt kemur
þar til álita og þó í fyrsta lagi
skólastaðurinn. M:
í öndverðu fylgdi skólahúsinu
allt land millf Bókhlöðustígs og
Amtmannsstígs upp áð Þing-
holtsstræti. En síðar var tékið
að selja lóðarskákir af landi
þessu, og var því eigi létt fyrri
en komið var fast að skólahús-
unum sjálfúm. Jáfnffamt var
bannað að byggja á túninun
niður frá skóláhúsihu, og hefir
skólinn þess raunar lítil not,
því að útlit bæjarins; heimtar,
að því sé . haldið í sæmilegri
rækt. Á þennan hátf hefir
þrengst svo áð skólanum, áð
varla er við hlítandi, og kém-
ur ekki til mála áð reisa ný
skólahús á lóð hans víð Lækj-
heimavist fyrir utanbæjarnem-
endur og þá bæjarnemendur,
sem lengst eiga til að sækjá:
Nú getur naumast orkað tví-
mælis, aá heimavist hér í bæn-
um eða hið næsta honum yrði
allmiklum annmörkum háð,
bæði sakir kostnaðar og þó
einkum vegna truflana af völd-
um bæjarlífsins. Hlýtur því að
vakna sú spurning og koma til
álits, hvort ekki sé rétt að reisa
skólann fyrir utan bæinn, upp
í sveit, með . heimavist fyrir
alla nemendur. Slíkir skólar
tíðkast erlendis, eins og kunri-
ugt er, og þykja hvarvetna gefa
góða raun, enda hafa þeir tvi-
mælalaust ýmsa kosti fram ýfír
dagskóla í bæjum. Er þetta
vissulega merkilegt rannsókh-
arefni, sem krefst úrlausnár í
sambandi við val skólastaðarins.
En ekki þykir rétt að rekja það
mál lengra að svo komnu. .
Frh. á 7? síðu. J
Eins og kunnugt er var eng-
inn kröfuganga, eða útifundur
1. maí í fyrra. Neitaði lögreglu-
stjóri um leyfi fyrir því. Mælt-
ist það illa fyrir, þar sem
nokkru síðar var leyft að fólk
safnaðist saman í stórum stíl,
á sjómannadaginn.
Það er Fulltrúaráð verka-
lýðsfélaganna, sem að öllu Ieyti
sér um hátíðahöldin þennan
dag, en í því eru öll verkalýðs-
félög hér í Reykjavík, sem erú
í Alþýðusambandinu. Munu
ræðumenn verða frá stærstu
verkalýðsfélögunum, og kröf-
urnar, sem mest munu bera á
þennan dag muriu allar miðað-
ar við baráttu verkalýðsfélag-
anná, fyrir bættum kjörum
launaStéttanna, og þá jafnframt
gegn hinum illræmdu kúgunar-
lögum, Kveldúlfsklíkunnar og
Framsóknarhöf ðingj anna.
Það má búast við, að allur
hinn vinnandi lýður Reykja-
víkur taki þátt í þessum hátíða-
höldum, beri merki dagsins,
taki þátt í kröfugöngunni, hóp-
fundinum og skemmtisamkom-
und, sem haldnar munu verða.
Ef'það tekst að fá nógu öfluga
þátttöku í þessum hátíðahöld-
um og þau fara fram með festu
og virðulega, þá má vera að
styttra verði þar til kúgunar-
lögin verða afnumin, en annars
myndi. 1. maí ber upp á
föstudag að þessu sinni. í Al-
þýðusambandinu eru hér í
Reykjavík 24 verkalýðsfélög og
þau hafa innan sinna vébanda
7850 vinnandi konur og menn.
Þetta er mikill hópur og hann
getur gert mikið ef hann er
samtaka. Það á hann að sýna 1.
maí næstkomandi.
Yfir 20 málverk seld
á
Yfir 600 manns hafa sótt
MÁLVERKASÝNING Jóns
Þorleifssonar í Blátúni
hefir verið sótt af miklum
fjölda manna, eftir því sem er
að gera um málverkasýningar.
Alls hafa sótt sýninguna um
600 manns. •
Yfir 20 málverk hafa verið
seld á sýningunni og mun það
óvenjulegt að jafn mikið sé
selt á einni sýningu. Sumar
myridimar, sem seldar hafa
verið eru stórar.
Sýningunni verður lokað á
sunnudag og eru því síðustu
forvöð að sjá hana í dag og á
morgun.
HallgrímsprestakaH.
Barnaguðsþjónusta á morgun
kl. 11 í Austurbæjarskólanum.
(Síra Jakob Jónsson).' Kl. 2 er
messa x dómkirkjunni. (Síra Sig-
urbjöm Einarsson). Ferming. Kl.
5 messa í Austurbæjarskólanum.
(Séra Jakob Jónsson).
koma harðast niðnr
ð hiDni légstlann-
nðn.
Flnnnr Jónssén lauli
hinni hiSrðu gagn«
rýni sinni á lögununt
gær.
ÞESSI gerðardómslög erw
ranglát að svo rtííklu leyti
sem þau eru ekki óframkvæm-
anleg. Það er óhjákvæmilegt
að þau verða brotin meir ert
nokkur önnur löggjöf, sem, hér
hefir gengið í gildi, en þar sém
hún' er ekki brotin, kemur hún
harðast , niður á þeim lægst
launuðu/*
(Finnur Jónsson í þingræðu:
í gær).
Annarri umræðu um gerð-
ardómslögin var haldið áfram
í gær — og hélt þa Finnur
Jónsson áfram ræðu sinni, og
deildi enn fast á ríkisstjómina
fyrir svikin og aðgerðarleysið*
í dýrtíðarmálunum, og sýndi
fram á það, lið fyrir lið, hve
ráðherrarnir hefðu brugðizt
þeiiri skyldu að framkvæma
heimildarlögin, sem þingið'1
hefði tvívegis fengi ðþeim og
hefði tvívegis svikið.
Leiddi hann rök :að því, að-
ríkisstjómin hefði getað haft
10 millj. kr. til umráða skv.
heimildarlögum til dýrtíðar-
ráðstafana, ef hún hefði viljað.
Hefði farið svo, að þegar
verkamennimir sáu, að stjórn-
in gerði allt, sem hún gat til
að auka dýrtíðina, hefðu þeir
komizt að þeirri niðurstöðu, að
eina leiðin, sem þeim væri
Frh. á 7. síðu..
Nýjársnðttin fékk
ðgætar viðtðkor
á Aknréjrri.
F
Frá fréttaritara AÍþýðublaðsins
AKUREYRI í gær.
RUMSÝNING var á Nýj-
ársnóttinni hér í gærkv.
ög var húsið fullskipað. Höfðu
allir aðgöngumiðar selzt upp 2
dögum fyrif sýninguna.
Áhorfendur vóru stórhrifnir
af sýningunni ,enda er hún að
öllu leyti eitt það bezta sem
hér hefir sést á leiksviði. Bún-
ingar og leiksviðsútbúnaður er
Frh. á 7. si'ðu.
landsmðti skiðamanna ð
er nð
Jónas Ásgeirason héif titiinum
Skíðakéngnr Islands.
Frá fréttáritara Alþýðublaðsins
AKUREYRI í gærkveldi.
ANDSMÓTI skíðamanna,
L
sem farið hefir fram hér á
Akureyri undanfama daga var
lokið í fyrtádag. í byrjun gekk
flest illa á mótinu, eingöngu
vegna hins versta veðurs.
Síðustu dagana var þó gott
veður, skíðafæri ágætt og
mjög margir ahorfendur.
. Jónas Ásgeirsson, Siglufirði
vatð skíðákóngur með 451,2
stigum, og hélt þvf titlinum.
Síðast var keppt í svigi og
stökkum. Úrslit urðu þessi.:
í svigi: A-flokkur:
1. Björgvin Júníusson, IRA
83,1 sek. 2. Jónas Ásgeirsson úr
Skíðaborg á, Sigluf. 122,8 sek.
B-flokkur:
'ljl Ásgrímur Stefánsson;
Skíðafélagi Siglufj. 80,2 sek. 2.
Karl Hjartarson, IRA 87,7 sek.
3. Eysteinn Ámason, IRA 92,2
sekl’
C-flokkur :
1. Þorst. Halldórsson, MA„.
83,6 sek. 2. Haraldur Pálsson,
Skíðafél. Siglufj. 84,8 sek. 3
Tómas Jónsson, MA. 93 sek.
Stökk. 1. flokkur A:
Sigurgeir Þórarinsson, Skíða-:
borg 221,5' stig. 2. Jónas Ás-
geirsson, Skíðaborg 214,2 stig.
3. Ásgrímur Stefánsson, Skíða-
félagi Siglufjarðar 197,7 stig.
1. í'lokkur B:
1. Sigurður Njálsson, Skíða-
borg, 230 stig. 2. Irigi Sæ-
mundsson, Skíðaborg 206,1 st.
3. Steinn Símonarson, Skíða-
félagi Siglufjarðar, 193,6 stig-
2. flokkur A:
1. Haraldur Pálsson, Skíða-
félagi Siglufjarðar 220,5 stig.
2. Sig. Þórðarson, ERA, 218,3
stig. 3. Finnur Björnsson, MA-
216,5 stig,
Lengsta stökk var 30 metrar..
í svigkeppninrii varð sveít
úr IRA fyrst.