Alþýðublaðið - 09.09.1942, Blaðsíða 3
Miðvikudagur 9. sept. 1942.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Leiðtogar Breta og Bandarikjamanna
halda ræður um styrjaldarhorfurnar.
Avinirnirmnnanniia að mikilvæg
ar ákvarðanir hafa verið teknar
Roosevelt
Rássum mun verða hjálpað. ,Dáð
ir en ekki orð mnnu sanna pað4
ROOSEVELT, forseti
hélt í gær eina af hin-
um frægu ræðum sínum við
arineldinn og ræddi hann
foæði um baráttuna við dýr-
tíðina í Bandaríkjunum og
um aðstöðuna á vígstöðvun-
;um.
Um hinar fjórar aðalvíg-
stöðvar Bandamanna sagði
forsetinn:
RÚSSLAND: Þjóðverjum hef
ir enn ekki tekizt að vinna loka
sigur þann, er þeir tilkynntu
fyrir ári síðan, að þeir hefðu
Unnið. Þjóðverjar hafa náð á
sitt vald mikilvægum landshlut
um af Rússlandi, en þeim hefir
ekki tekizt að eyðileggja einn
einasta af herjum Rússa. Og lát
ið ykkur ekki skjátlast, takmark
Hitlers er að eyðileggja heri
Rússa. Rússar eyðileggja fleiri
skriðdreka og flugvélar og
fella fleiri þýzka hermenn en
nokkrir aðrir. Hvað sem fyrir
kemur mun Rússland standast
og með hjálp Bandamanna
sinna reka óvinina úr löndum
sínum.
KYRRAHAFIÐ: Við höfum
stöðvað eina stórsókn Japana.
Við höfum laskað flota þeirra
stórkostlega. En þeir eru enn
sterkir og vilja eiga frumkvæð-
ið og munu því vafalaust hefja
sókn að nýju. Við megum ekki
gera of mikið úr sigri okkar á
Salomonseyjum. Við megum
heldur ekki draga úr sigri okk-
ar við Midway, því að þar stöðv
uðum við mikla sókn Japana.
MIÐJARÐARHAFIÐ: Hér
eiga hersveitir Breta, Indverja,
Suðurafríkumanna, Nýsjálend-
inga og annarra Bandamanna,
þar á meðal okkar ,í miklum
bardögum við Þjóðverja og ítali
Möndulherirnir sækjast eftir
yfirráðum á Suessvæðinu, við
Rauðahaf og á ströndum Ind-
landshafs, þar sem þeir vilja ná
sambandi við japanska flotann.
Orrustan er nú hafin og við er-
iun vongóðir um úrslitin.
VESTUR-EVRÓPA, síðast en
ekki sízt: Hér er takmarkið inn
rás á meginlandið. Það er hægt
að gera innrásina á mörgum
stöðum, en þið búizt ekki við
því af mér, að ég segi ykkur nán
ar frá því, en ég get fullvissað
ykkur um að undirbúningur á
sér stað hér og í Englandi. Það
verður að brjóta mátt Þjóðverja
á vígvöllunum í Evrópu.
Margir leggja til, að við ein-
beitum okkur að einhverjum
einum af vígvöllum þessum, en
enginn hefir nefnt, hvern þeirra
eigi að yfirgefa. Enginn mundi
leggja til, að við hættum að
styðja Rússa, létum Japani ein-
ráða á Kyrrahafi eða hættum
við innrásina. Við munum ekki
vanrækja neinn þessara staða.
Mikilvægar hernaðarlegar á-
Churchill og Roosevelt
Tveir leiðtogar Bandamanna hafa haldið merkilegar ræður,
sem munu skýra margt og stappa stálinu í marga fylgis-
menn lýðræðisins. Hér birtist mynd af þeim Churchill og
Roosevelt, tekin í Washington fyrir nokkru.
kvarðanþ- hafa verjð teknar.
Þið mrtfnið þegar tími ér til
kominn fá að vita, hverjar þær
eru og það munu óvinir vorir
líka, Ég get sagt ykkur, að þess
ar ákvarðanir stefna að því að
hefja sókn. í dag, níu mánuð-
um eftir árásina á Pearl Har-
hor, höfum við sent hurt frá
landi okkar þrisvar sinnum
fleiri menn en við fluttum til
Frakklands fyrstu níu mánuði
fyrra stríðsins. Við höfum gert
þetta þrátt fyrir meiri hættur,
og þótt við hefðum færri skip.
Og enn meira lið heldur áfram
að streymaí til annarra landa
og mun lialda því áfram.“
Um heimavígstöðvarnar sagði
Roosevelt, að ameríska þingið
yrði að festa verðlag á landbún-
aðarafurðum þegar í stað til
þess að síðan sé hægt að festa
kaupgjald. Ef þingið tæki ekki
í taumana hótaði Roosevelt að
nota vald sitt sem forseta til
þess að grípa fram fyrir hendur
þess og stöðva dýrtíðina í land-
inu.
í lok ræðu sinnar sagði Roose
velt:
Þeir menn, sem hugsa fyrst
og fremst um eigin öryggi munu
ekki vinna þetta stríð. Það mun
ekki verða unnið af þeim, sem
hugsa um eigin hag og pyngju.
Þetta er harðasta stríð sögunn-
ar og við þurfum ekki. að bíða
eftir að sagnfræðingarnir svari
spurningunni hvort við séum
nógu harðgerð til þess að stand-
ast það. Við getum svarað nú
þegar: Já.
London: — Kanadamenn og
Rússar hafa gert mikilvægan
verzlunarsamning og var hann
undirritaður í gær.
Smðskærnflobhar
fella 100,000 Djóð-
verja.
Q AMKVÆMT fréttum, sem
borizt hafa frá Rússlandi
hefir sóvétstjórnin gefið skýrslu
um starfsemi smáskæruflokk-
anna í héruðum þeim, sem eru
á valdi Þjóðverja.
Segir í skýrslunni, að smá-
skæruflokkarnir hafi fellt alls
um 100,000 Þjóðverja, síðan
striðið brauzt út. Á Leningrad-
svæðinu hafa smáskæruher-
menn drepið 20,000 þýzka her-
menn og 700 foringja, það sem
af er stríð^u. Meðal foringj-
anna eru 11 offurstar og þrír
herforingjar.
Á Smolensksvæðinu eru, svo
að vitað sé um 28 skipulagðir
öflugir flokkar, sem berjast við
innrásarherinn. Hafa þeir fellt
15,000 nazista. Á Kursksvæðinu
hafa átta smáskæruflokkar
fellt 9500 innrásarhermenn.
Auk mannfallsins, sem smá-
skæruflokkarnir hafa valdið
Þjóðverjum hafa þeir skiljan-
lega gert þeim mikið tjón á ann
an hátt. Þeir hafa eyðilagt eða
tekið herfangi mikinn fjölda
flutningatækja, bifreiða, skrið-
dreka ög brynvarinna bifreiða.
Smáskæruflokkarnir eru nú
\ mjög vel skipulagðir og oft eru
margir sameinaðir í einn stór-
an. Hafa þessir sameinuðu her-
flokkar háð miklar orrustur við
Þjóðverja. Einu sinni háði slík-
ur flokkur bardaga við þýzkan
her, sem hafði 100 skriðdreka.
Endaði orrustan svo, að Russ-
ar eyðilögðu 70 af skriðdrekun-
i um.
— Churehill
CHURCHILL hélt yfir-
litsræðu í brezka þing-
inu í dag. Gaf hann að vanda
hreinskilnislega skýrslu um
núverandi ástand. Churchill
var vel fagnað í þinginu, er
hann stóð upp 'til þess að
halda ræðu sína,- en rnenh
hafa beðið eftir henni með
nokkurri eftirvæntingu, þar
eð þetta er fyrsta ræða hans,
síðan hann kom úr Rúss-
landsferð sinni. Hér fara á
eftir helztu atriðin úr ræðu
Churchills:
RÚSSLAND: Churchill og
Harriman, fulltrúi Roosevelts,
ræddu við leiðtoga Rússa um
allar hliðar stríðsins. Stalin
fannst Bretland og Bandaríkin
. ekki hafa gert nóg til þess að
létta byrðinni af Rússum,
sagði Churchill og er það ekki
óeðlilegt eftir það, sem þeir
hafa orðið fyrir .Við erum ,,sjó-
dýr“, en þeir ,,landdýr“, sagði
W. C. og gengur þeim því illa
að skilja erfiðleikana á flutn-
ingum á sjó.
Churchill kvaðst feginn því,
að honum hefði tekizt að sann-
færa Stalin um hina óhaggandi
ákvörðun Bretlands og U.S.A.,
að koma Rússum til hjálpar eins
fljótt og mögulegt. „En dáðir en
ekki orð munu sanna þetta“,
sagði Churchill.
BRETLAND og U.S.A.: Chur-
chill sagði, að algert samkomu-
lag væri milli Bretlands og
Bandaríkjanna um það, hverja
stefnu skuli taka í stríðinu.
Hann skýrði frá því, að í júlí-
mánuði hafi Roosevelt sent
mjög mikilvæga sendinefnd til
Bretlands og hafi hún átt hinar
mikilvægustu viðræður við
brezka leiðtoga. (Sjá á öðrum
stað í blaðinu: Nefnd þessi kom
við á íslandi á heimleiðinni).
EGYPTALÁND: Áður en ég
fór til Rússlands var útlitið ekki
sem bezt fyrir okkur í Egypta-
landi, sagði Churchill. Við höfð
um misst 80,000 manns og ver-
ið hraktir 600 km. afturábak.
Það var óhjákvæmilegt að
skipta um stjórn á 8. hernum og
þar að auki óskaði Auchinleck
eftir lausn. Það var ætlunin að
gera Gott, herforinga að yfir-
manni, en þá fórst hann í flug-
slysi. Núverandi yfirmenn 8.
hersins eru hinir beztu, sem á er
að skipa.
Roosevelt bauð að senda 50-
60,000 manna her til Egypta-
lands og þannig áttu Banda-
menn mikinn her á leiðinni, þeg
ar hættan var sem mest. Þótt
her Rommels sé 250,000 manns,
er 8. herinn sterkari en nokkru
sinni og í raun og veru nýr her.
SJÓHERNAÐURINN: Skipa-
tjónið er enn mjög mikið. Samt
er það bersýnilegt, að í ágúst
,og fyrstu vikuna í september
Stríðsfréttir í
stuttu máli.
London: Hinn hernaðarlegi
landsstjóri í Lion í Frakklandi
hefir verið rekinn úr stöðu
sinni. Er það Laval sem fyrir
því stendur og er ástæðan sú,
að landsstjórinn neitaði að láta
hersveitir sníar taka Gyðinga
fasta fyrir engar sakir. Mikill
bruni hefir orðið í Toulon, flota
höfninni frönsku við Miðjarðar
haf og er talið, að um skemmd-
arverk sé að ræða. Var, það
járnbrautarstöðin, sem brennd
var.
London:-
Þýzkur herréttur
hefir dæmt þrjá norska verka-
menn til dauða. Voru þeir á-
kærðir um að hafa gert árás á
eina af lögreglustöðvum Oslo-
borgar, en frá árásinni hefir áð-
ur verið skýrt hér í blaðinu.
*
I
New York: Bandaríkin hafa
eftir samkomulag við Eqvador
komið sér upp herstöðvum á
Galapagoseyjum, sem eru und-
an ströndum Suður-Ameríku.
Þær eru mikilvægar fyrir varn-
ir Panama.
*
London: — Boston flugvélar
gerðu í gær árásir á Le Havre
og Cherburg. Bretar misstu
tvær orrustuflugvélar, sem
fylgdu þeim.
*
Washington: — I lok næsta
árs munu meira en 6 milljónir
amerískra kvenna vinna að her-
gagnaiðnaði, sagði McNutt, for-
maður nefndar, sem fjallar um
mannafla.
*
Washington: — Heimsveldis-
stefnan er dauð og mun innan
skamms hverfa, sagði Walter
Nash, sendiherra Nýja Sjálands
í USA í dag.
*
London: Þjóðverjar halda á-
rásum sínum áfram vestan við
Stalingrad en miðar enn mjög
lítið áfram, enda eí vörn Rússa
óbiluð. ^Þýzku hersveitirnar
gerðu í gær tvö stóráhlaup með
miklum stuðningi flugliðs og
munu Rússar hafa hörfað lítið
eitt.
var fleiri skipum hleypt af
stokkunum en sökkt var. Bar-
áttan gegn kafbátunum fer
harðnandi.
DIEPPE: Eg álít árásina á
Dieppe vera óhjákvæmilegan
undirbúning undir innrásina á
meginlandið, sagði Churchill.
Fimm af hverjum sex hermönn-
um, sem tóku þátt í árásinni,
voru Kanadamenn.
Churchill sagði frá mörgu
öðru, sem stríðinu viðkemur, en
að lokum fórust honum svo orð:
„Brezka stjórnin stendur við
hlið Roosevelts, þegar hann fyr
ir nokkru sagði, að þeir, sem
stæðu fyrir hryðjuverkunum í
herteknu löndunum, mundu
verða látnir standa fyrir dóm-
stólum lýðræðisins. Svö farist
allir þeir. sem gera slíka hluti
aftur“.