Tíminn - 04.10.1963, Síða 2

VIÐ HA VAÐA DUGA
EKKIRÓANDIPILLUR
HÁVAÐINN í heimínum
eykst sífellt og þar af leið-
andi gera fleiri kröfur til
þess, að húsakynni þeirra
séu vel hljóðeinangruð. —
Fólk, sem flytur inn í f jölbýl-
ishús eftir að hafa leigt ein-
hvers staðar, vill vera laust
við ýmsan óþægilegan háv-
aða, þegar það eignast eigið
þak yfir höfuðið. En það vill
oft brenna við, að fjölbýlis-
hús eru byggð þannig, að
enginn má hreyfa sig, án
þess að valda nágrannanum
óþægindum.
Þetta var m. a. til umræðu á
ráðstefnu da.nska heilbrigðisfé-
lagsins um hávaða í nútímaþjóð
félagi. Fjöldi af læknum og heil-
brigðisráðuneytum voru þarna
samankomnir til að ræða þetta
vandamál og hvernig hægt væri
að koma í veg fyrir óþarfa háv-
aða á heimilum, vinnustöð'um
og í umferðinni.
Meðal annars var skorað á
sorpeyðingarstöðvarnar í Kaup-
mannahöfn, að nota pappírspoka
undir sorpið' i staðinn fyrir blikk
ílát. Þúsundir manna munu taka
þeirri breytingu fegins hendi, en
þeir vakna kannski á hverjum
morgni um fimm- eða sex-leyt-
ið, þegar öskubilarnir koma á
vettvang
Sú tillaga kom einnig fram á
ráðstefnunni að stofna lands-
samband til að berjast gegn háv-
aðanum, en þegar hefur verið
settar vissar reglur um það' í
Danmörku, hve' mikinn hávaða
fólksbílar, vörubílar, bifhjól og
skellinöðrur megi framkalla. —
Hámarkið er fyrirskipað 82—90
decibel. Mjög mikilvægt er að
geta sett þetta takmark, svo
.nögulegt sé, að byrja að lækka
það^ eins og hægt er.
Ýmsir sérfræðingar sýndu
fram á það, hvernig koma á í veg
fyrir óþægilegan hávaða í mörg
um tilfellum. Takmarkið á milli
óþægilegs hávaða og eðlilegs er
mjög mismunandi eftir einstakl-
ingum, en heyrnin bíður alla
vega tjón ef stöð'ugur hávaði í
kringum mann er í kringum 85—
90 decibei. í venjulegri setustofu
er hávaðinn gjarnan 40—50 deci
bel, en á skrifstofu með tilheyr-
andi sknístofuvélum er hann 60
—70 decibel.
Eitt aí því, sem hægt er að
gera tU að koma í veg fyrir hávað
ann er að taka tillit til herbergja
skipunar, þegar hús eru byggð.
Svefnherbergi verð'a að liggja
að svefnherbergjum, og stofur
að stofum. Það verður að grípa
til róttækra ráðstafana til að
Misskilningur vegna danskra tvíburasystra
Dómarinn gat ekki
þekkt þær i sunaur
Birgitte og Agnete eru danskir tvíburar, sem ómöguiegt er að þekkja í
sundur, og aldrei hefur verið gert upp á milli. Nú hefur dómstóli nokkur í
Danmörku samt gert upp á milli þessara fallegu systra í fyrsta skipti. Bir-
gitte voru nefnilega dæmdar 3000 krónur í skaöabófamáli, sem þær styst-
urnar höfðuðu á ritstjórann Mogens Aller, en Agnefe aðeins 1000 krónur.
Tvíburasysturnar verða svo
sjálfar að gera út um það, hver
á að fá hvora upphæðina, því
að ekki einu sinni dómarinn gat
þekkt þær í sundur.
Ástæðan fyrir þessu máli var
sú, að danska vikublaðið Familie
journal skrifað'i sketomtilega
gréin um tvíbura, þar sem m. a.
var rætt um þann misskilning,
sem það gæti valdið, ef þeim
væri ruglað saman. Því miður
var greinin einnig þannig skrif-
uð', að orðrómur kom upp um
það, að leikarinn Preben Neer-
gaard væri kvæntur annarri tví-
burasysturinni og þau ættu von
á barni.
Tvfburasysturnar, blaíamnðurinn og dómarinn.
2
koma i veg fyrir allan þann háv-
að'a, sem berst inn á heimilin,
annaðhvort frá nágrönnunum
eða frá umferðinni. Um þetta
verður að setja strangar reglur.
Það er að visu sagt, að' fólk venj-
ist hávaða, en snöggur og óvænt
ur hávaði kemst aldrei upp í
vana.
Ekki er vitað, hve skaðlegur
hávaði er, en hann þarf ekki að
vera mikill til að deyfa heyrn-
ina, og ef fólk getur ekki sofnað
vegna hávaða duga hvorki svefn-
pillur, sé róandi pillur.
Tæknilegar framfarir hafa
það í för með sér, að hávaðinn í
kringum okkur verður sífellt
meiri. Þotuhljóðið er samt ein-
nver versti hávaðinn. Ef allir
íbúar Kaupmannahafnar til sam
ans töluðu við þig í einu, þá er
íá hávaði 30.000 sinnum minni
en sá, sem þotuhljóðið gerir. —
Þær borgir, sem hafa í hyggju að
reisa nýja flugvelli. verða því
að hafa það álag í huga, sem lagt
er á íbúana. Það er nauðsynlegt,
að taka einhverja afstöðu til
þeirra vandamála, sem skapast
af hávaðanum, ekki einungis
vegna þess, að hann getur verið
hættulegur heilsunni, heldur og
vegna bess, að fjöldi fólks þol-
ir hann ekki, vegna tauganna. —
Það er hægt að gera margt til að
dempa hávaðann. en aldrei of
mikið.
Á síðustu fjórtán árum hefur
meðalhávaði fjórfaldazt og er
augljóst, að' ekki er hægt að
nalda svona áfram. Hávaðinn frá
ilugvellinum í London nær yfir
16 km. radius-svæði, en á því búa
1,4 milljónir manna og af þeim
kvarta 378,000 undan hávaðanum.-
Spurningin er bara sú, hvort ekki
eigi að taka fram fyrir hendurnar
á flugfélögunum i sambandi Víð
þotuflugið. Einnig verður að
banna alian ónauðsynlegan háv-
aða og skapa verður félagssam-
tök úti um allan heim til að berj-
azt gegn honum.
f gamla daga var börnum sagt
9ð vera hljóð, til marks um það,
Framhald á 13. síðu
Systrunum mislíkaði þetta auð
vitað mjög og Preben Neergaard
fór fram á 75,000 krónur í skaða
bætur við blaðið.
I sóknarræðu sinni talaði lög-
fræðingur þeirra þriggja, Jon
Palle Buhl, ætíð um umrædda
grein, sem mjög lágkúrulegt
dæmi um blaðamennsku. Honum
fannst það einnig mjög niður-
lægjandi fyrir systurnar, að
alltaf var talað um tvíburana í
greininni sem dansmeyjar. Þær
leggja báðar stund á sálfræði-
nám við háskóla og hafa tekið
fyrsta próf sitt. Lögfræðingurinn
fór fram á það að Aller yrði
dæmdur fyrir röskun á friðhelgi
umræddra og ærumeiðandi um-
tal um þá, og einnig fór hann
fram á það hverjum hinna
þriggja aðila yrðu greiddar 10
búsund krónur í skað'abætur.
Verjandinn fór fram á það, að
ákærði yrði látmn laus. Hann
viðurkenndi að vísu, að hér hefði
verið um leiðan misskilning að
ræða, en hann sæi ánnars ekkert
rangt við það, að segja frá því að
ang stúlka væri gift og ætti von
á barni. Hann gat heldur ekki
séð neitt ærumeiðandi í því, að
kalla systúrnar dansmeyjar. Einn
ig benti verjandinn á það, að
þessi misskilningur hefði verið
leiðréttur af blaðinu, strax og
mögulegt var og enginn sækj-
enda hefði beðið við þetta fjár-
hagslegt tjón,
Dómurinn varð endanlega sá,
-ð Mogens Aller var dæmdur til
að borga tvxíburunum 3000 og
1000 krónur í skaðabætur og Pre
ben Néergaard fékk 2000 kr.
Aller var einnig dæmdur til að
borga málskostnað, sem var 1500
krónur.
islandsmet í að
sitja
f snjallrí '' ein, sem Halldór
Kristjánssoii ritaðl í blað’ið í
gær, segir hann meðal annars:
„Okkur var sagt í kosninga-
baráttunni í vor, að ef stjórn-
arflokkarnir héldu velli í kosn-
imgunum, myndi r.íkisstjórn
þeirra sitja allt kjörtíinabi'lið
og yrði það glæsilegt fslands-
met í stjórnarsetu. Ekki mun
vera ástæða til að tortryggja
þá spádóma, en fáir munu
ku.nna að segja fyrir, hvað verð
ur viðreisnargengi íslenzkra
peninga í lok þess tímabils.
Svo mikijj er víst, að þeir, sem
græða mest á því að skulda,
standa nú kampakátir og glotta
bre'itt þegar ráðherrarnir eru
að tala um að vernda sipariféð
og rétta hlut sparifjáreigenda.
Þeim líkar lífið. Togarinn Sig-
urður verður ódýr eftir nokkur
ár, segir Einar S'igurðsison. Þá
verða 50 mil'ljónir ekki nema
trilluverð. — En það er alveg
sama á hverju veltur. Stjórnin
situr. — Það er hennar helzta
íþrótt að sitja og falla ekki úr
rápherry.stólnum á hverju sem
gengur.
Til hvers er ríkis-
siiórn?
Og enn fremur segir Halldór:
„Þa;y er full ástæða til að
spyrja til hvers rfkiisstjórniir
séu. Eiga þær fyrst og fremst
að vera til að hamga í stólun-
um, þó að þær fái ekki við neitt
ráðiff? Eða e'iga þær að vera til
ajs ráða þróun þjóðmálanma?
Er það manndómur eða
manndómsleysi af ríkisstjórn
að biðjast lausnar, ef hún hef-
ur ekki bak viff sig þá s>am-
stöðu og þann styrk, sem þarf
til þess að hún hafi vald á mál-
unum? — Hvort á ríkisstjórn
landsins ag meta me'ira að
verja þjóðarbúið áföllum eða
sjálfa sig?
Þessum spurningum verður
ekki svarað hér. Að vísu þyk-
ist ég kunna við þeim skýlaus
svör, sem nægja mér. En það
er bezt ajy hver svari fyrir sLg.
Þess vildi ég óska, að kjós-
endur almennt vildu svara
þessum spurningum, hver fyrir
sig.“
Hæstiréttur og verö-
bréfasala
Alþýðublaðiff ræðir í gær um
verðbréfasöluna í landinu oig
virðingu Hæstaréttar í sam-
bandi við þau mál. Blaðiff segir:
„Kaupendur skuldabréfa, sem
húsbyggjendur hafa gefið út,
hafa verið tvenns konar: fjár-
sterkir einstaklingar, sem oft-
a.st hafa keypt meff afföllum,
og opinberir sjóðir og stofn-
anir, svo sem bankar, er alltaf
hafa keypt bréfin fuliu verði.
Þegar einstaklingar hafa keypt
bréf meff afföl'lum, en selt op-
inberum aðilum fullu verði og
hirt mismuninn, hafa þeir hagn
azt á aðstöðu sinni. Er slík mis-
notkun á vaidaaffstöðu, tal'in
siðferðilega óþolandi í öllum
nágrannalöndum okkar.
Hæstiréttur hefur á óvæntan
hátt blandazt í umræður um
verðbréfasölu undanfarna daga.
Rétímrinn hefur frá upphafi
notið virðingar og trausts þjóð
arinnar, og enginn skuggi fall-
ið þar á. Þjóffin treystir því.
að svo Verði einnig í framtið-
inni.“
Framh. á 15. síðu
T ( M t N N, föstudaginn 4. október 1963. —