Tíminn - 29.11.1963, Blaðsíða 7

Útgefendi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Tómas Árnason. — Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Frétta-
stjóri: Jónas Kristjánsson. Auglýsingastj.: Sigurjón Davíðsson,
Ritstjómarskrifstofur í Eddu húsinu, símar 18300—18305. Skrif
stofur Bankastr. 7. Afgr.sími 12323. Augl., sími 19523. Aðrar
skrifstofur, sími 18300, Áskriftargjald kr. 80,00 á mán. innan-
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint — Prentsmiðjan EDDA h.f —
JAMES REST0N: '
Eisenhower varð forseti, þótt
hann hefði ekki ætlað sér það
Ýmsar merkar upplýsingar í nýrri endurminningabók hans
Ingólfur og Gylfi
Eins og áður hefur verið skýrt frá hér í blaðinu, flutti
Gylfi Þ. Gíslason fyrra miðvikudag mjög athyglisverða
þingræðu um landbúnaðarmál í sambandi við þingsálykt-
unartillögu Framsóknarmanna um nýja þjóðhagsáætl-
un. Eftir að Gylfi hafði lokið máli sínu, flutti Bjarni
Benediktsson ræðu, þar sem hann ræddi einnig aðallega
um landbúnaðarmál. Tillagan var svo ekki á dagskrá
aftur fyrr en í fyrradag, en þá flutti Ingólfur Jónsson
langa ræðu, en síðar var umræðunum frestað. Aðrir
þingmenn hafa því enn ekki komizt að til þess að ræða
landbúnaðarboðskap Gylfa.
í ræðu Gvlfa kom fram sú ákveðna stefnuyfirlýsing,
að fækka bæri fólki við landbúnaðinn og að vinna
bæri að því á þann hátt m. a. að draga úr opinberri
aðstoð og fyrirgreiðslu við landbúnaðinn. í ræðum
þeirra Bjarna og tngólfs var algerlega sneitt hjá þvi
að ræða um þessi meginatriði í ræðu Gylfa, heldur
lagt kapp á að segja ýmis falleg orð um landbúnaðinn.
Þeir Bjarni og Ingólfur virðast því Gvlfa ekki ósam-
mála um meginstefnuna, en hins vegar þótt hann of
hreinskilinn og berorður, þegar hann var að lýsa fyr
irætlunum ríkisstjórnarinnar. Þeir vilia láta blítt og
vinalega að landbúnaðinum meðan þeir eru að bregð
ast honum, en Gylfi gengur hreinr til verks.
Eftir því var beðið með mikilli eftirvæntingu, þegar
Ingólfur Jónsson tók til máls í þessum umræðum, hvað-i,
afstöðu hans tæki til þeirra yfirlýsínga Gylfa, að bænd-
um bæri að fækka og draga bæri úr aðstoð við landbún
aðinn. Ingólfur sneiddi alveg hjá því að minnast á þessa •
yfirlýsingu Gylfa. Af því verður það ráðið, að hann sé
hér ekki ósamþykkur Gylfa.
Aðgerðir núv. ríkisstjórnar hafa b'ka til þessa verið i
fullu samræmi við þá stefnu, sem Gylfi lýst: yfir. Meðao
landbúnaðurinn í nágrannalöndum okkar hefur búið við
sivaxandi aðstoð og fyrirgreiðslu hms opinbera, hefur
þessi aðstoð verið stórskert hér, m a. með því að gera
lánskjörin stórum óhagstæðari en áður
Af stjómarheimilinu bsrast líka þær fréttir, a8 þar
sé sú stefna, sem Gylfi lýsti vfir, allsráðandi, og sé nú
m. a. í ráði aS brevta afurSasölulbgunum á bann veg,
að fellt verði niður það ákvæði, aÁ bændur fái hækk
anir í hlutfalli við aðrar sambærilegar stéttir Með
þeim hætti á að revna ?S leysa etrahaaserfiðleikana '
kostnað bænda meðan stórnróðnstéttin heldur Sllu
sínu og vel það
Reynist þetta rétt verður því ei.ki neitað. að hinr
beini fjandskapur Gylfa við landbúnaðinn er heiðarlegri
en fleðulæti þeirra Ingólfs og Bjarna. þar sem allir
láta beir bó stiórnast. af sömu stefmmni.
Hafrannsóknarskip
Ríkisstjórnm þykist bera hag s.avarútvegsins fyrii
brjósti. Það hefur hún einna greinilegast sýnt með
tvennum hætti: Að hleypa Bretum inn í landhelgina aftu
og að bregðast gersamlega bví ætlunarverki að láta hefi-
smíði fullkomins hafrannsóknarsk'ps en það er eitt mest'
nauðsynjamál sjávarútvegsins, og p>unnur að tekjuö;’
un til þess var lagður 1958 í tíð vinsrri stiórnarinnar
Jón Skaftason spurðist fyrir um þetta á bingi í fvrr-
dag og af svörum sjávarútvegsmálaráðherra kom i ljó-
að þrátt fyrir allar gengislækkanir nú fiárhagslegir
grundvöllur tii að hefiast handa mrð eðlilegum e'deri ’
um viðbótarlánum en samt heldur ríkisstiórn'r sé-
höndum og lætur betta mál enn dragast úr hömlu.
EISENHOWER OG TRUMAN 1949.
DWIGHT D. Eisenhower held
ur áfram að þjóna ættlandi
sínu. Hann er búinn að starfa
í hernum rúm 40 ár og vera for
seti í átta ár. Nú hefur hann
ritað sögu stjórnar sinnar á
fyrra kjörtímabilinu og undir
býr birtingu annars bindis, sem
fjalla á um síðara kjörtímabil-
ið.
Fæstir fyrrverandi forsetar
hafa verið svo örlátir. Endur-
minningar John Quincy Adams.
Stjórnmálasamningar Van Bur-
ens og Dagbók Polks voru
allar ritaðar á nítjándu öld.
Teddy Roosevelt, Coolidge,
Hoover og Truman hafa ritað
endurminningar sínar á þess-
ari öld. En endurminningar
!! flestra hinna eru óskráðar.
EISENHOWER hershöfðingi
hefur skráð sögu sína í flýti,
og segja má, að þetta sé i senn
styrkur og veikleiki frásagnar
hans um fyrra kjörtímabilið
Mikill hluti bókarinnar er út-
drátt.ur úr því, sem hann sagði
og gerði opinberlega. sundur-
lausir kaflar úr ræðum, eða
boðskan til þingsins ng blaða
mannafunda
Hinn bluti bókarinnar er po
skemmtilegri. Þar rifjar Eisen
Ihower upp, hvernig hann leidd
ist út á stjórnmálabrautina. fyr
iræt.lanir um notkun k.iarnorku
vopna í. Kóreustríðinu ,og hýáð
honum bjó í hug eftir hjarta ,
kastið sem hann fékk í septem
ber 1955.
Hann lýsir því. þegar hann
fór í fvlgd með Truman forseta
eftiv sundurtættum götum
Beriínar 1945 og forsetinn
sagði „allt i einu, að hann
skyldi hjálpa mér að öðlast
hvað sem ég vildi. að meðtal-
Iinni forsetatigninni 1948'' Og
Eisenhower rifjar upp nokkur
skemmtilee atvik sem virðast
hafa. allt að því af tilviljun.
Ileitt til forsetatignar hans
f JANÚAR 1951 ákvað Eisen
bover að hætta við allar fyrir-
mtlanir um stjórnmálaafskipti
Þá ritaðj hann yfirlvsingu
sem var svc afdráttarlaus. að
nólit.ískum ferli mínum hefði
'okið áður en hann hófst ef ée
kpfði hirt hana“
En áður en af birtingu yfir
lýsingarinnar yrði, átti Eisen
hower ta! við ýmsa republik
ana. sem voru andvígir banda
rískri þátttöku í hervörnum
Evrópu og drógu í efa rétt for
setans til þess að senda herafla
bangað Þetta olli Eisenhowe’
áhvggjum. enda leit hann svo
á. að varnir hins frjálsa heims
bvggðust a dvöl bandarískra
herja i Evrópu Hann reif því
vfirlýsingu sína í þeirri trú, að
hann gæti haft meiri áhrif með
a' republikana. ef þeir héldu
að hann kynni, ef til vill að
verða frambjóðandi þeirra ti'
forsetakjörs
í desember 1951 fékk hann
bréf frá Hvíta húsinu „Trumar
forseti sagði þar. að hann lanp
aði mest tii að hverfa aftur til
Missouri 1952. og ef til viP
bióða sig þar fram við kosn
ingu til öldungadeildarinna’
En hann teldi það frumskyldr
sína, að koma i veg fyrir að
einangrunarsinni settist að
völdum í Hvíta húsinu. Hann
fór fram á, að ég segði hon-
um frá fyrirætlunum mínum.
og lét að því liggja, að þær
kynnu að hafa veruleg áhrif á
ákvarðanir hans. Hann bætti
því við, að ég skyldi umfram
allt gera það eitt. sem ég teldi
þjóð minni fyrir beztu“
Svar Eisenhowers var, að
hann teldi það Tkki skvldu sína
að sæk.iast eftir ‘útnefningu til
forsetaframboðs En svo segír
hann frá því, hvernig Henrv
Cabot Lodge, Lucius Clay hers
höfðingi og fleiri. töluðu um
fyrir honum. svo að hann sam-
þykkti. áður en mánuður var
liðinn. að taka þátt í baráttunni
um útnefningu til forsetafram
boðs.
SAMKVÆMT frásögn Eisen
howers sjálfs í þessari bók virð-
ist hann ávallt hafa verið að
gera það. sem hann var búinn
að ákveða að hann vildi ekki
og skyldi ekki gera Hann var
ókveðinn í að bjóða sig ekki
fram til forsetakiörs. en bauð
sig samt fram Hann fullyrt’
að hann myndi pkki herjas'
fvrir útnefningu. en háði síðan
svo ákafa baráttu við Taft öld
ungadeildarþingmann að við
ureign þeirra er meðal þeirra
harðvítugustu. sem háðar hafa
verið
Þegar hann var búinn að
sigra í útnefningarbaráttunni
var hann kominn á fremsta
hlunn með að lýsa yfir. að
hann myndi aðeins gegna em
bætti eitt kjörtímabil. en lét
enn telja sér hughvarf Eftir a?
hann kenndi hjartasjúkdómsins
var hann ákveðinn í að bjóða
sig ekki fram aftur. en aftur
lét hann til leiðast Honuir
fannst ekki. að forsetinn ætti
að blanda sér í kosningabarátt
una við kosningar , til fulltrúa
deildarinnar 1954. en háði svo
begar til kastanna kom. harð
vítugri baráttu en nokkur for
seti hefur háð á miðju kjör
tímabili
ERÁSÖGN Eisenhowers um
stefnur í Kóreustríðinu hlýtur
að vekja athygli sagnritara
Fyrst lýsii hann þvi sérstak
lega, að opinber tilgangur hern
aðarþátttöku Bandaríkjanna í
þeim ófriði hafi „einungis verið
að gera lýðveldið i Kóreu aft-
ur að því, sem það var fyrir
innrásina”, þ.e.a.s. reka komm
únista aftur norður fyrir 38.
baugirin Á næstu blaðsíðu seg
ir hann samt sem áður:
„MacArthur hershöfðingi á-
kvað, — að mínu viti með réttu
— að halda baráttunni áfram
fyrir norðan 38. bauginn, til
þess að ganga milli bols og höf
uðs. á herstyrk Norður-Kóreu"
Þet.ta orðalag opnar þeim skiln
ingi leið. að MacArthur hafi
verið réttlættur pólitískt fyrir
að breyta út af yfirlýstri stefnu
Bandaríkjastjórnar í stríði, og
hafi, að dómi Eisenhowers,
gert rétt í því að halda áfram
að landamærum Kína, þar sem
bandaríski herinn lenti að lok
um í gildru.
UMMÆLI Eisenhowers um
notkun atómvopna í sambandi
við Kóreust.ríðið munu einnig
vekia athygli sagnritara Þegar
búið var að kjósa hann forseta
'agði hann að hann ætlaði ekki
nð h?''í" hernaðarþráteflinu á-
fram ■ naðhvort yrði saminn
ondanlegur friður eða annars
konar stríð háð
Hann segir ekki beinlínis, að
hann hafi verið meðmæltur alls
herjarstríði á hendur Norður-
Kóreu og her kínversku komm
únistanna en hann lætur i það
skína, að þétta hefði orðið
nauðsynlegt, ef vopnahlé hefði
ekki verið komið á. ófriðurinn
borizt inn í Kína og þá hefði
orðið að grípa til kjarnorku-
vopna. tij þess að koma í veg
fyrir, að árásin yrði of kostn-
aðarsöm.
Og Eisenhower heldur á-
fram: „MacArthur benti mér á
bessa nauðsyn meðan ég var
enn forsetaefni og átti heima
í New York Herforingjaráðinu
var starsýnt á notkun kjarn-
orkuvopna á vígstöðvunum, en
slik vopn væru augsýnilega á-
hrifamikil gegn hernaðarlega
mikilvægum skotmörkum i N-
Kóreu, Manchuríu og meðfram
Kínaströnd'1.
EISENHOWER viðurkennir,
Framhald á 13. síðu.
T f M I N N, föstudaginn 29. nóvember 1963.
7