Alþýðublaðið - 19.05.1943, Blaðsíða 6
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Miðvikudagur 19. mai 1943.
3
X
s
s
s
s
s
s
S
s
s
s
s
s
f
s
s
t
<
\
\
\
s
s
<
s
\
*
*
*
TILKYNNING
frá kjiHverðlagsnefnd
Samkvæmt tilmælum landbúnaðarráðuneytisins hefir
kjötverðlagsnefnd ákveðið eftirfarandi um verðlag á kjöti
og vörum unnum úr kjöti.
Hangikjöt í heildsölu . kr. 7.70 hvert kíló.
do. í smásölu ....... — 8.80 hvert kíló.
Saltkjöt í heildsölu .... kr. 5.30 hver 112 kg. tn.
do. í smásölu ....... — 5.20 hvert kíló.
Ærkjöt í heildsölu:
kroppar, 19 kg. og yfir . — 4.40 hvert kíló.
kroppar undir 19 kg. -.... — 3.90 hvert kíló.
Nautakjöt í heildsölu:
1/1 og Vz kroppar ... — 5.60 hvert kíló.
læri ..........;...... — 6.90 hvert kíló.
frampartar ........... — 5.00 hvert kíló.
Alikálfakjöt í heildsölu:
1/1 og V2 kroppar ... — 6.40 hvert kíló.
Ungkálfakjöt í heildsölu . — 3.00 hvert kíló.
Smásöluverð lækki í samræmi við ofangreint
heildsöluverð og heildsölu og smásöluverð á kjötfarsi,
pylsum, söxuðu kjöti og kæfu lækki í hlutfalli við það.
HANNES Á HORNINU
Frh. af 5. sfðu.
beztir og fallegastir sem einfald-
astir. Hver stúlka getur saumað
sjálf á sig hattinn. Þær geta snið-
ið hann eftir ausunni sinni og sett
svo græna, rauða eða bláa pjötlu
einhvers staðar utan í hann eða
aftan á hann, látið hana slétta eða
samnabögglaða, ranghverfa eða
rétthverfa eftir smekk og látið svo
litað eða ólitað gler dingla úr
einhverri angalíunni. Þetta yrði
ódýr hattur og áreiðanlega falleg-
ur. Ef stúlkurnar hætta ekki þess-
ari hattavitleysu, hætti ég að skrifa
pistlana mína og fer að sauma og
selja hatta — og þá skal ég ekki
láta undir höfuð leggjast að oota
mér heimsku þeirra og hégóma-
skap!
ÞAÐ ER MJÖG skemmtilegt að
vita það, að því gáfaðri sem stúlk-
urnar eru, því einfaldari og nátt-
úrlegri er búningur þeirra, en því
margbrotnari og ónáttúrlegri sem
búningur þeirra er, því einfaldari
eru þær í andanum. — Það er
alveg eins og ég heyri ykkur
segja: „Sá er púkó.“ En ég skal
vera „púkó“! Niður með hattavit-
leysuna, sem skemmir stúlkurnar
og féflettir þær!
„UNG MÓÐIR“ skrifar mér á
þessa leið: „Ég eignaðist fyrsta
barnið í fyrra og nú er strákurinn
orðinn eins árs. Ég ætlaði að
kaupa handa honum peysu og
frakka í gær, en mér brá í brún,
þegar ég fór að leita í búðunum
og það fór þannig að ég kom aft-
ur heim með aurana. Hvað held-
urðu að frakkinn hafi átt að
kosta? 105 krónur! Prjónapeysan
kostaði kr. 29,50! Þetta er hroða-
legt verð. Er það leyfilegt?“
ÉG VERÐ AÐ SEGJA, að ég
öfunda ekki verðlagsstjóra af
starfi hans. Það er einasta bótin
að þetta virðist vera duglegur
maður. En ekki myndi ég geta
leyst úr öllum spurningum um
verðlag á vörum. Ég veit heldur
ekki hvort hér er um rétt verð
að ræða, en ég birti bréfið til þess
að hægt sé að athuga það. En
hvernig væri að prjóna peysu
sjálf á litla manninn? Ætli hún
yrði ekki ódýrari en peysan í
búðinni?
f
OPINBER starfsmaður skrifar:
„Samkvæmt samningum við fyrir-
tækið, sem ég vinn hjá, á ég og
meðstarfsfólk mitt ekki að njóta
jafnmikils sumarleyfis og orlofs-
frumvarp Alþýðuflokksins, sem
nú hefir náð samþykki, ákveður.
Ber okkur sumarleyfi samkvæmt
lögunum eða ber okkur sumarleyfi
samkvæmt samningunum?"
YKKUR BER SUMARLEYFI
samkvæmt lögunum. Öllum fyrir-
tækjum, sem hafa ákvæði um
sumarleyfi, sem eru lakari en
ákveðið er í lögunum, ber að
breyta þeim. Orlofslögin veita
engan undanþágu frá þessu. Alveg
er sama hvort um hið opinbera er
að ræða eða einstaklinga, sem
reka fyrirtæki.
Hannes á horninu.
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN?
Frh. af 4. síöu.
varla á færi eins manns að rita
slíkt verk, svo að vel sé. En í
stað þess að skipta efninu í sér-
stök bindi eftir efni, þannig, að
sögurnar gætu verið og ættu að
vera sem sjálfstæð bindi úr ís-
landslýsingu, ef rétt væri á hald-
ið.
Um það hefir oft verið rætt
manna á milli og nefnt opinber-
lega . . að ekki sé vanzalaust að
efna ekki til nýrrar íslandslýs-
ingar, þar sem Lýsing Þorvaldar
Thoroddsens er að mörgu leyti
úrelt orðin og auk þess uppseld
eða því sem næst.
Virðist þetta vera verkefni, sem
Menntamálaráð ætti að snúa sér
að þegar í stað, jafnhliða íslands-
sögunni. Það þarf varla að búast
við að nokkur maður leysi þetta
af hendi sem hjáverkastarf, enda
eitt fjallaði um gróður, annað 'Um
jarðfræði o. s. frv., mundi vera
aðgengilegra að lýsa hverju hér-
aði fyrir sig, að lokinni almennri
land- og jarðfræðilýsingu.
Mælingu landsins er lokið og
góð kort fyrir hendi af öllu land-
inu, eða verða það, þegar að stríð-
inu loknu. Má því fullyrða, að
við stöndum nú betur að vígi til
að gera fullkomna Islandslýsingu
en nokkru sinni fyrr. Vill ekki
Menntamálaráð athuga þetta?
Já, væri það ekki tímabært?
Karlakór Reykjavíkur
heldur samsöng í Gamla Bíó í
kvöld kl. 11.30. Athygli skal vak-
in á, að þeir, sem pantað hafa
miða, verða að nálgast þá fyrir
hádegi í dag, annars seldir öðr-
um eftir þann tíma.
Á hverjnm strandaði vinstrl stjðrn?
(Frh. af 4. síðu.)
verðs, sein ég lagði til, er ég
atliugaði möguleika í'yrir stjórn
armyndun í desember, að
ákveðið yrði þá þegar. Ef það
skyldi koma í ljós við útreikn-
inga nefndarinnar, að þetta
verð væri of lágt, væri gert ráð
fyrir að mismunurinn yrði
greiddur bændum úr rikissjóði
eða dýrtíðarsjóði.
Samkvæmt lauslegri áætlun,
er fylgdi tillögum þessum, var
talið, að með þessum ráðstöf-
unum og auknu og bættu verð-
lagseftirliti mætti lækka visitöl-
una niður i 230 stig. Var þó
gert ráð fyrir, að uppbótar-
greiðslur, sem ríkisstjórnin
álcvað um áramótin á kjöt og
smjör og nema milljónum,
skyldu lalla niður. Ef þeim
yrði iialdið lækkaði dýrtíðin
enn meira.' Loks befði mátt
lækka dýrtíðina nokkuð enn
með afnámi eða lækkun tolla.
Kommúnistar nær
Framsóknarfloknum.
Fulltrúar Sósíabstaflokksins í
nefndinni lýstu því yfir, að
þeir féllust , á þessar tillögur
okkar Alþýðuflokksmanna,
a.m.k. sem umræðugrundvöll,
enda báru þeir engar tillögur
fram í nefndinni um verð-
lagsmálin þá né síðar.
En jafnframt kom það
greinilega fram, að þeir voru
reiðubúnir til þess að fallast
á meiri grunnverðhækkun á
afurðaverð|inu eins og líka
sýndi sig við afgreiðslu dýr-
tíðarmálsins á alþingi.
Fulltrúar Framsóknarflokks-
ins neituðu hinsvegar að fallast
á þessar tillögur okkar Alþýðu
flokksmanna. Lögðu þeir fram
nokkru siðar i nefndinni til-
lögúr, er þeir nefndu miðlunar
tillögur um verðlagsmálin.
Voru þær ]>ess efnis, að til
bráðabirgða, meðan fundin
væri framleiðslukostnaðarvísi-
tala landbúnaðarins og lilutfall
kaups og afurcíaverðs ,skyídi
„verð landbúnaðarafurða á
innlendum markaði ákveðið
þannig, að tekið sé meðaltal af
því magni dilkakjöts og mjólk-
ur, sem daglaunamenn gátu
keypt fyrir það kaup, er þeir
fengu fyrir 10 klukkustunda
vinnudag um miðjan desember
1939, og því magni af sömu
vörum, er þeir fengu fyri r jafn
langan vinnudag á sama tíma
1942, og verðið á þessum vör-
um sett í samræmi við það,
svo að ýerkiaþrenn fái jíafnt
magn af vörum og framan-
greint meðaltal sýnir fvrir 10
klukkustunda vinnudag,“ og,
að eftir að þessi samræming hef
ir verið gerð „sé verðlag á Íand-
búnaðarvörum og kaupgjald,
(verðlagsuppbót) fært niður,
hlutfallslega, þannig að þær
ráðstafanir lækki dýrtíðina að
ákveðnu niarki“.
ÍÞær munnlegu skýringar
fylgdu þessum tillögum, að
ætlunin væri ekki að lögbjóða
lækkun kaupgjalds og afurða-
verðs, beldur skyldi, ef orðið
yrði við kröfu Alþýðuflokks-
ins um lækkun dýrtíðarinnar að
ákveðnu marki, leitast við að
koma á samkomulagi milli
fulltrúa bænda og verkamanna
um að afurðir og kaupgjald
lækkuðu meira en dýrtíðin, en
þá yrði sú lækkun að vera hlut
fallslega jöfn.
Ennfremur lögðu þeir til, að
ri|kiissjóðlur sikýjdi skuldbund-
inn til að greiða uppbætur á
verð útfluttra landbúnaðaraf-
urða, svo sem ullar, kjöts,
gæra ofl. ofl. ineðan stúíðið
stæði, svo hátt, að bændur
fengju jafnmikla hækkun á
þessum afurðum frá því árið
1939, og hækkunar afurða-
verðsins innanlands næmi, án
tillits til afkomu launafólks
eða annara atvinnugreina.
Trúin á máftt lyginnar
Fulltrúar Alþýðuflokksins
neituðu þegar, með tilvísun
úil tillagna þeirra, er þeir
áður höfðu lagt fram, að fall
ast á þessa tillögu Fram-
sóknarmanna, sama gerðu
fulltrúar Sósíalistaflokksins
í nefndinni, þeir Brynjólfur
Bjarnason, formaður flokks-
ins og Sigfús Siguhjartarson,
ritstjóri Þjóðviljans.
Samt staðhæfir Þjóðviljinn
dag eftir dag, að Alþýðuflokk
urinn liafi ætlað að lögbjóða
kauplælckun!
Mikil er trú hans á mátt
lyginnar.
(Síðasta greinin. i þessum
greinaflokki Haralds Guð-
mundSsonhr þlútist }i ]>laðinu
einhvern næstu daga).
Þelr ern afbjúpaðir.
Frh. af 4. síðu.
myndað neina stjórn; og því
næst befjast viðræður vinstri
flokkanna um sameiginlega
stjórnarmyndun á ný. Allt byrj
ar í sátt og samlyndi. Forsprakk
ar kommúnista þykjast ekkert
frekar vilja en vinstri stjóm, en
samningar eru dregnir á lang-
inn, og aldrei koma neinar á-
kveðnar tillögur frá kommúnist
um. Sex vikur liða — svo lang
an tíma átti að þurfa til að
mynda vilnstri stjórn — tólf
vikur líðá; þá er þingið svo að
segja á enda og vinstri stjórn-
in ókomin enn. Þá er það, sem
forsprakkar lcommúnista loks-
ins koma með tillögur sinar,
með óteljandi varnöglum, skil-
yrðum og útgöngudyrum, þann
ig að öllum er ljósl, að ]>eir
eru að Iiugsa *um það eitt, að
snúa sig út úr loforðunum um
vinstri stjórnarmyndun. Og sam
timis er Þjóðviljinn látinn ráð-
ast á Alþýðublaðið og Tímann
og brígzla þeim um „þrugl um
að vinstri stjórn myndi leysa
öll vandamál líðandi stundar“.
Það sé naumast svaravert. Vist
sé um það, að engin stjórn sé
þess um komin að stýra fram
hjá öllum vanda: „hvaða stjórn,
sem mynduð væri, myndi verða
að horfast i augu við mjög
mikil vandamál og lausnirnar,
eins og gengur, orka tvímælis
-og valda deilum“. En vilji Al-
þýðuflokkurinn og Framsókn
arflokkurinn endilega vinstri
stjórn, þá geti þeir enn „fallizt
a stefnu sósíalista, þannig, að
vinstri stjórnarmyndun yrði
möguleg“!
Með þessai’i grein Þjóðvilj-
ans, sem birtist 30. marz, láta
forsprakkar kommúnista grím
una falla. Eftir hana er öllum
ljóst, að þeir hafa aldrei meint
neitt með skrafi sínu um vinstra
samstarf og vinstri stjórn ann-
að en það, að villa á sér heim-
ildir og veiða atkvæði við kosn
ingarnar síðastliðið haust. Þeir
vilja enga ábyrgð á sig taka;
SHIPAUTGERÐ
LIU |1 cznr
Sæhrímnir
Tekið á móti flutningi til
Þingeyrar fram til hádegis
í dag.
Sigúrgeir Sigurjónsson
hœstaréttarmálaflutningsmaður
Skrifstofutími 10—12, og 1—6.
Aðalstrœti 8 Simi 1043
þeir vilja fá að vera ábyrgðar-
lausir eins og alltaf áður og
helzt liafa hreinræktaða íhalds
stjórn í landinu til þess að liægt
sé að spekúlera í óánægju al-
mennings. Um liitt er þeim al-
veg sama, á hverju veltur um
kjör og afkomu hins vinnandi
fólks, ef þeir aðeins halda, að
þeir sjálfir geti með einhverj-
um blekkingum þvegið sínar
eigin hendur og kennt öðrum
um.
Þetta er það, sem viðræðurn
ar um vinstri stjórn hafa sýnt.
Um það tekur grein Haralds
Guðmundssonar af öll tvímæli.
Það er því engin furða þótt
forsprakkar kommúnista séu
nú sárir yfir henni. Þvi að í
hana mun lengi verða vitnað
gegn þeim í framtíðinni.
Félagslíf
Knattspyrnuæfingar: il. og 2.
fl. þriðjudaga kl. 6 og fimmtu-
daga kl. 7.15 e. li. 3. og 4. fl.
miðvikudaga kl. 6.15 e. h, föstu
daga kl. 6 e. h. og sunnudaga
kl. 9 e. li.................
Æfingar í knattspyrnu og
frjálsum íþróttum verða iðkað
ar að Kolviðarhóli um helgina
i sumar.
STJÓRNIN.
N. B. Munið aðalfundinn i kvöld
kl. 8.30 i Kaupþingssalnum.
Seljum éáýrast
Karla*
og kven-
regnfrakka
Unnur
(homi Grettisgötu og
Barónsstígs),
Paa uegne av sjomennenes 17. mai-fest paa
Ingólfs-Café, vil vi sende vaar takk til alle som
var oss medhjelpelig.
Fremfor-alt vaar store takk til Ölafsson>
forstanderinden, musikkenog hele Ingólfs-
Cafés-personal.
Kommiteen.