Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 09.08.1936, Blaðsíða 3
ALÞlÐUBLAÐIÐ
-'E* RANSKI blaðamaðurinn heiTa
K. var látinn rannaaka ,,1-eynd
armál BerlínarbiD.rgar“. Berlín er
lastabæli: kokain, morfin, hias-
i chisch. Herra K. gengur um ALex-
anderplatz. Maður á að gizka 24
ára kemur á móti honum. Alt í
’einu dettur hann. Hann diettur
snögglega og án þiess að giefa
mokkurt hljóð frá sér. Hann er
föíur í andliti og buxurnar bans
lerú stagbœttar. Lögnegluþjónn
reynir að reis;a hann á fætmr. —
Það þýðir ekkert. Maðurinn hníg-
«r niður á stieinlagða götuna. Hr*.
K. ispyr:
„Áfengi, ieiturlyf?‘“.
Lögriegluþjónninn svarar kæru-
•Leysislega:
„Hungur."
Einni klukkustund síðar sér
blaðamaðurinn, að ung kona hníg
ur meðvitundarlaus niður á gang-
stéttina í Unter den Lindien. Það
verður uppistand. Það korrar í
konunni og svitinn sprettur út á
«nni hennar. Eigandi gullsmíða-
öúðarinnar — þunglyndur ístriu-
belgur, — brosir háðslega:
„Hún notar eiturlyf! .... tÁ:
Skyldi hana í raun og wru
::svirna?“
Herra K. er óróLegur. Hv-ers
vegna datt hún á götuna? ístru-
beigurinn hlær uppgerðarhlátri:
„Hún gerir það til þess að fá
brauð. . . .“
Mannfjöldinn dreifir sér. Herra
K. er alveg ruglaður. Síðla um
fevöldið, þegar hann er á heimleið
frá „Nakadu,‘“ sér hann ennþá
‘bvar maður liggur á götunni. —
Það er öldungur. Líkami hans
©ngist í krampaflogum. Maður
jneð gleraugu segir:
„Hann er máttla'us.“
Þegar hierra K. kemur heim á
hótelið, ritar hann í Vaisabók sína:
„Hungur í Bierlín. . . .“
i Gremjulega rífur hann blaðið
, úr bókinni, bögglar það saman og
Lekur til starfa síns:
„Mér heppnaðist að uppgötva
HeyniLega ópíumholu. . .
Alt þetta var 18. febrúar 1932.
í febrúar 1932 voru 6 128 000
• Skráðir atvinnúlausir í Þýzka-
landi. Eftir hagfræðilegum upp-
lýsingum frá alþjóðaverkamálar
Bkrifstofunni eru 24 000 000 at-
vinmileysingjar í heiminum.
Heimurinn er stór. í þessum
, fstóra heimi er smábær, sem Steiesr
Ibeitir. Bærinn er í Austurríki og
Atendur við ána Ems. Umhverfið
©r dásamlega fagurt. Gotnesk
Itirkja, sem stendur opin. Bíla-
verksmiðja, sem er lokuð. íbúar
bæjarins eru 22 þúsundir. Þar af
©ru 18 þúsundir atvinnulausar og
15 þúsundir svelta. Rúmfötin og
Sibnnudagaskórnir eru slitnir fyrir
löhgu. Sumir liggja hálfnaktir í
fnnmum hilum, aðrir reika um
Ilja Ehrenburg:
hinar töfrandi götur. í bænum ef
ekkert brenni, ekkert Lós, ekk-
ert brauð. Mannleg tunga er ólwot
in. Málfræðingarnir segja-, að 500
orð nægi til daglegrar notkunar.
Ibúarnir í Steier hafa ekkiart að
gera við 500 orð. I hinni von-
lausu martröð, sem hvílir yfir-
bænum, eins og þokan yfir Ems,
komst að eins að eitt stutt og ein-
falt orð: „Brauð!“
Mr. Andrew var í Kína 1928.
Þar voru þurkar. Eftir þjóðvegin-
um liðu hálfdauðar vofur. Öðru
hvoru námu þær staðar og
hnigu til jarðar. Meðfram vegin-
um voru sverir trjástofnar. •—
Mennimir höfðu etið bæði blöð
og börk. Umboðsmenn föluðust
eftir kionum handa pútnahúsurr
um. Þeir buðu 50 œnt um árið og
brauð að auki. En það voru alt
of margar ungar konur. Þær, sem
ekki komust að, dóu á þjóÖveg-
inum, og villihundar nöguðu
hold frá beini. Mr. Andrew skýrði
frá því, að strax yrði að hefjast
handa um hjálp. „Sendið brauð.
Fólkið hrynur niður af hungri.“
Þetta var hungursneyðin 1928.
Árið 1931 var aftur hungursneyð
í Kína. Nú var þaÖ ekki vegna
þurka, heldur vegna vatnsflóða.
Séra H. Johnson, sem nýlega
heimsótti Jang-Tse-dalinn, segir
svo frá:
„Við komum inn í fjölda af
hreysum. Handfylli af höfmm,
berki og leir var það eina, sem
fólkið hafði til þess að nærast á.
Fólkið selur börn sin. Drengir em
seldir á 6 dollara, en stúlkur:
komast upp í 10.“
Séra Johnson bætir við:
„Ef eklri koma hingað kom-
birgðir og það strax, þá vofir
hungurdauðinn yfir hundraðum
þúsunda manna.“
Ungverjaland er þakið bleik-
um ökmm. Hvítir uxar em á
beit um grasvellina. I Ungverja-
landi deyja mennirnir úr hungri.
1 sveitaþorpinu Dissel eru 105p
íbúar. Þorpið er umkringt af frjó-
sömum ökmm og engjum, þar
sem hvít naut eru 'á beit.
6. maí 1932 handtók lögreglan
í Dissel 6 bændur. Glæpamenn-
irnir höfðu grafið upp hræ úti á
engjum og étið það. Bömin dóu
af því, en fullorðna fólkið hélt
lífi. Við yfirheyrslumar játuðu
hinir handteknu: „Við ætluðum
einu sinni að lofa börnunum okk-
ar að borða sig mett.“
Ameríka er hreykin af dollur-
um sínum, hveiti og trú. 8 millj-
ónir atvinnuleysingja reika um
hinar sléttu og löngu götur. Þeir
em hungraðir. Þeir eiga hvorki
hveiti né dollara. Þeim verður
að nægja trúin. I næturstofú við
Beverly búa 880 manns. Þeir
eiga hvergi heima. Presturinn
heldur ræðu: „Vor guð er borg
á bjargi traust!“ Svo bætir hann
við vingjarnlega: „Við skulum
syngja saman einn sálm!“ Hinir
880 þegja. Presturinn syngur;
hinir þegja. Presturinn spyr:
„Hvers vegna syngiö þið ekki,
vinir mínir?“ Þá umlar í einum
af hinum 880: „Við getum ekki
:sungið; við höfum ekkert fengið
að borða.“ Aftur tekur þokan og
hinar sléttu, löngu götur við
þeim. Hvergi er handtak að gera.
Betl er bannað. Dauðinn er glæp-
ur.
Þannig gengur það á Spáni, í
sveitunum í Estrúmadura. Mað-
ur nokkur skríður eftir jörðinni.
Það er þjófur. Hann ætlar sér
að stela. Það er hvorki gimstein-
ar né peningar, sem hann hefir
hug á, heldur ávextir. — Trén
í skóginum eru hvorki eign
bændanna né drottins allsherjar.
Hertoginn í Ornachuelos á þau.
Hann á 506 000 hektara af landi.
Bóndinn skríður eftir jörðinni.
Hann ætlar að stela ávöxtum.
Mennirnir borða ávexti, þegar
brauð er ófáanlegt. Bóndinn á
konu og átta börn. I tvo sólar-
hringa hafa þau ekki bragðað
mat. Varðmaðurinn skýtur.
Glæpamaðurinn fellur dauður til
jarðar. Konan og börnin fá enga
ávexti. Þau fá að eins líkið —
sem er blóðugt, með óhreinar,
brotnar tennur. Konan setur
klaufalegt smástryk á pappírinn.
En Petro, fjögurra ára snáðinn,
skilur ekki hvers vegna rnóðir
hans grætur. Hann skilur ekki
hvers vegna eru til ókunnugir
menn með skínandi þríhyrnda
hatta. Unz nóttin skellur á held-
ur hann áfram að kveina: „Mig
langar í mat.“
í Karpatafjöllunum hafa menn
veitt því eftirtekt, að ungbarna-i
dauðinn fer vaxandi. Fyrir nokkr-
um dögum var hafí til sýnis í
Prag brauð, sem bændurnir í
Verchovina lifa af. Brauðið líkist
leir. Það er búið til úr hismi og
steyttum trjáberki. Læknamir í
Prag hafa mikinn áhuga á því að
rannsaka þetta karpatiska brauð.
Þeir segja að það sé heilsuspill-
andi.
Mennirnir æpa: „Brauð!“ Þeir
æpa í stórborgunum og smáum
sveitaþorpum; á steingötunum í
Bellevilles og Neuköln; meðfram
bryggjunum í London og Ham-
borg', í' ysnum í New-York, eg í
þögn gresjanna; í Kína og Chile,
í Kongoríkjunum og Póllandi
Brauð! Brauð!
Mennirnir stela. Þeir eru settir
í fangelsi. Svo eru þeir látnir
lausir, fil þess að deyja frjálsir.
Mennirnir drekkja sér, hengja
sig, opna sér æð eða skrúfa frá
gasinu. Þeim er bjargað til þess
að þeir geti dáið skikkanlegum
og heiðarlegum dauða. Þannig
deyja mennirnir. Nýir menn fæð-
ast. Hagstofurnar senda magn-
aðar tölur út um heiminn. Lækn-
arnir lífga þá drukknuðu. Fanga-
verðirnir hringla í lyklunum * —
bæði í kvikmyndunum og í líf-
inu sjálfu. En hinir, sem lifa,
hrópa: „Brauð! Bröd! Pane!
Bread! Pain! Brot!“
í Rómaborg er haldin alþjóða-
ráðstefna. Á ráðstefnunni eru
mættir fulltrúar 46 ríkja: sendi-
herrar, ráðherrar og lærðir menn.
Ráðstefnan hefir staðið í fleiri
daga og fulltrúarnir endurtóku
þreyttir sama smáorðið: „Brauð!
Brauð!“ Þó má maður ekkihalda
að þeir séu hungraðir — þeir
eru stjórnmálamenn. Þeir em
angraðir af hinni óheyrðu neyð,
að það er ofmikið af brauði til í
heiminum. Milljónir manna svelta
einungis af því að það er ofmik-
ið til af brauði.
A borðinu liggur skjalahylki
með tölustöfum. Langar raðir al
(Frh. á 7. síðu.)
Haltihætii.
Það er vandi
að gera kaffi
vinum til
hæfis, svo að
hinn ré’tti
kaffikeimor
haldi sér.
Þefta heflr
G. S. kaffl-
bætir tekist.
Munið aS
biðja næst
um G. S.
kaffibæti.
Hann svDíot
engan.
Reynið sjalf.
Reynslan er
ólýgnusL