Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 31.01.1937, Qupperneq 4
4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Einar Sigurfinnsson:
Strand á Meðallandsfjörum.
ANN 20. janúar 1911 seint
um kvöldíð heyrðu menn í
aus'tnrhluta Meðallands, að hátt
lét í eimflautu. Rétt um sama
léyti súust eldblossar, sem brátt
urðu að siamfeldu báli. Þetta sást
bezt frá Stemsanýrar-bæjunum og
Fljótum í sitefnu til suðurs-suð-
ausiturs.
Bjuggust menn nú til ferðar,
pví víst þótti a,ð skip væri að
sitrapida og líklegt að menn
þyrftu hjálpar við. Frá Efri- og
Syðri-Steinsmýri og Efri-FIjótum
riðu menn nú sem leið liggur a,ð
ferjustaðnum á Eklvatninu hjá
Syðri-Fljótum. Þar Sitigu menn í
bát, en hestar voru sundlagðir,
þó að fros,t væri.
Þegar yfir Eldvatnið varkom-
ið, var Iagt á hesiana, stigið á
bak og haldið til sjávar. Veður
var 'kyrt, loft heiðskírt og því
ékki mjög dimt, pótt nótt væri.
Nokkuð tafði það förina, að
broti — þ. e. ísi, sem ekki er
heldur var á leirunum (en leir-
ur ka’la Skaftfellingar sandfláka,
sem grunt vatn er á; sums staðar
er það kallað gljá). Þö sóttist
ferðin ve,I og innan situndar var
komið á vettvang.
Einsi og vita mátti, var þarna
sitrandað skip — togari. Stóð það
á réttum kili sikamt frá landi og
fettiéri stafni að. Eldurinn, sem
kyntur hafði verið fram á „hval-
bak“, var því nær kulnaður. Þar
voru nú nokkrir menn, siem sáust
allglögt við skin mánans, sem nú
var farinn að lýsia. Bátur var
rekinn upp úr flæðarmálinu.
Þegar landsmenn koimu niður
í flæðarmálið, fóir að koma
hreyfing á sikipverja. Nokkrir
voru ,,í brúnini“, en komu nú
fram á. Innan sikamms var kast-
að fyrir borð belg, sem Iína var
fesit í. Hann barst með öldunum
austur og vestur sitt á hvað,
þangað til loksins tókst að hand-
sama hann. Síðan var dreginn á
land gildur kaðall og endi hans
traustlega festur um staur, sem
grafinn var niður í sandinn.
Rendu nú sikipverjar sér hver
eftir annan eftir kaðlinum, en
þeir, sem í lamdi voru, óðu út í
svo langt sem unt var til að taka
á móti þeim og hjálpa upp úr
flæðarmálinu.
Þetta gekk nú alt sæmilega og
slysalaust, og komust allir skip-
verj’ar, 13 að tölu, ómeiddir á
lanid. Einn af skipverjum gaf sig
þeg<ar á tal við landsmenn og
mælti á íslenzku. Kvtóst hann
vera íslenzkur maður, Gísli
Odidsson að nafni. Allir hinir
væru Englendingar og s,kipið
væri enskur togari að koma hing-
að í veiðitúr og hefði ekki haft
landsýn fyr en alt stóð fast í
sandinum. Reyndu þeir þá þegar
að setja bátinn út, en hann slitn-
aði frá þeim og rak upp í fjöru.
Nú var flýtt sér að koma
sfrandmönnunum á hesta og lagt
af sfað heim til bæja. Jafnframt
fór 1 maður af sfað til hrepp-
stjóra, til þess að láta hinn vita
Um skiprekann. Hreppstjóri var
þá Stefán Ingimundarson á Rofa-
bæ. Var þangað alllöng leið, því
sjrandið var á Syðri-Steinsmýr-
arfjöru vestan við Eldvatnsós, en
Rofabær er skamt austur frá
Kúðafljóti. Strandmönnum gekk
allvel að sitja á hestunum, enida
var Islendingur gangandi með
'hverjum þeirra til aðstoðar.
Ferðin sóttist því vel, og komst
allur hópurinn heilu og höldnu
að Syðri-Fljótum, sem var næsti
bær við strandstaðinn. Urðu hin-
ir sjóhröktu menn auðsjáanlega
fegnir að koma í húsiaskjól. Þótt
þröng væru þar húsiakynni, var
hjartarúm húsiráðenda nóg, og
þvi fann enginn til þrengsllanna.
Strax var strandmönnum veitt-
ur beini og öll nauðsynleg að-
frlynniinlg i té látin af þeim hjón-
um Ásbirni Jenssyni og Sigríði
Sveinsdóttur, enda voru þau al-
kunn að hjálpsemi og góðvild
við alla.
Það var orðið áliðið dags þeg-
ar hreppstjóri kom og með hon-
um nokkrir menn úr vesturhluta
sveitarinnar. Tók hann hina
venjulegu sikýrslu af skipstjóra,
valdi menn til að fara til sýslu-
mainnsins, sem þá bjó í Vík, og
gerði aðrar ráðstafanir, sem
þurfa þóftí.
Strandmönnum var skift niður
á bæi til gistingar. Nokkra tók
hreppstjóri með sér heim til sín.
Áður en hreppstjóri fór heim-
leiðis, sendi hann 2 menn á
strandstaðinn til éftirlits. Voru
það þeir Loftur Guðmundsson
oddviti iog sá, er þetta ritar.
Við lögðum af stað frá Fljót-
um um þaö leyti sem aldimt var
orðið. Loft var heiðskírt og
stjömumar bliikuðu skært og stilt
og mynd þeirra endurskein í
spegilsléttum ísnum. Veður var
kyrt og nokkurt frost.
Alt var óbreytt. Skipið stóð
því nær á réttum kili og dætur
Ránar léku sér dátt við hliðar
þess og veittu því þétta en kUHda-
lega kossa. En „Ugadale“ virtist
lítið sinna áleitni þeirra, heldur
stóð hann sem „klettur úr haf-
inu“, fastur fyrir og þögull.
Við gengum með flæðarmálinu
og aðgættum hvort nokkuð væri
rekið úr sldpinu, en ekkert slíkt
var sjáanlegt. Skipsbátur var á
hvolfi uppi á kampinum og unidir
honum eitthvaö lítils háttar af
dóti, sem á laind hafði komist.
Við skriðum undir bátinn tii
þess að fá þó ofurlítið sikjól fyr-
ir morðannæðingnum, sem nú fór
vaxandi. Áður rótuðum við samli
upp að borðstokknum öðmm.
megin. Eldspítur höfðum við og
ofurlítinn kertisstubb. Kveiktum
við nú Ijós og höfðum sokka-
skifti. Síðan hreiðruðum við um
okkur í öðrum enda bátsins.
Höfðum við sitt gæruskinnið.
hvor, sem við breiddum yfir okk-
ur. SvO' slöktum við ljósið og töl-
uðum saman.
Alt í einu heyrðum við eitt-
hvert þrusk úti. Var þvi líkast:
sem eitthvað allmikið fyrirferðar-
væri dregið eftir frosnum sand-
inum. Okkur þótti þetta undar..
legt og fórurn út. Þá þagnaði
þruskið og ekkert sáum við, sem
hægt væri að setj,a í samband við
þefta fyrirbrigði.
Aftur skriðum við í skýli okk-
ar, 'kveiktum á kertisstúfnum og:
léturn nú loga þar til út var-
brunnið. Sagði nú Loftur að við
skyldum reyna að sofna fram-
undir birtinguna, en það vildi'
nú ekki heppnast, því fljótt.
heyrðist aftur s,ama þruskhljóð-
ið, eins og eitthvað væri dregið>
mjög nærri bátnum. Við fórum
strax út, en alt var við sama og
eoga nýlundu var að sjá. Við
ganigum austur og vestur eftir
kampinum, en urðum einskis vis-
ari. Skipið stóð í brimgarðinum
sqm áður. Stjörnurnar blikuðu og'
morðankaldinn fór vaxandi. Eftir
að hafa gengið þannig um stund-
arkorn, skriðum við aftur í
fylgsni okkar, lögðumst fyrir og
töluðumst við. En eir við höfðum
legið þannig sem svara myndi
hálftíma, heyrðum við eins' og'
slegið væri þungt högg á báts-
botninn. Varð allhár smellur og
eins og söng við á eftir. Undir
eins fórum við út og athuguðum
vandlega alt umhverfis bátinn, en
urðum einskis varir. Gátum við
ekki 'skilið hvað valdið gæti öllu
þessu eða hverjum brögðum við
0000000000000000000000000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
US.
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Steinn Steinarr:
Snjór.
Sn,jór, snjór!
Briunhvít mjöll!
Eins ög lík áf frosnum Ijósum,
EÍnsi ög haf af hvíttum rósum
hylíur mjöllin sþor þín öll.
Vesjlings maðlur, veslin,gs maður!
Vísjt ér sorg þín nóg.
Þú átt másííei auðnu þína
nndir sjnjó.
Og þú ratar varla vqginn,
vanans troðnu slóð.
Og þér rayrdst þralut að þeíkkja
þína eigin lóð.
Snjór, sjajór!
Brimhvit mjöll!
Eílns bg Iík af frosnum Ijósum,
Eiins ög ha’f af hvítlum rösum
hylJur mjöllin sipor þín öll.
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0000000000000000000000000