Alþýðublaðið - 05.09.1943, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Sunnudagur 5. september 194S
Dr. Jód Jóhanses-
soi settor pró-
fessor í sðgn við
hðskólaoo.
D
B. JÓN JÓHANNESSON
«*iefir verið settur prófessor
•ylð norrænudeild háskólans í
stað Árna Pálssonar, sem látið
befir af emhætti fyrir aldurs-
sakir.
Jón Jóhannesson tók stúdents
próf frá Mentaskólanum á Ak-
ureyri vorið 1932, settist í nor-
rænudeild háskólans hér og tók
meistarapróf í norrænum fræð-
um veturinn 1937 og varði dokt
orsritgerð við háskólann hér
haustið 1941. Doktorsritgerðin
fjallaði um rannsóknir á Land-
námu.
Dr. Jón Jóhannesson er lær-
dómsmaður mikill og eljusam-
ur fræðimaður.
Hlutaveltu
heldur Knattspyrnufélagið Fram
í dag kl. 2 í I. R.-húsinu. Er þar
margt eigulegra muna, eins og sjá
má af auglýsingu hér í blaðinu í
dag.
Fontenay sendiherra teknr ekki við nein-
nm fyrirmælnm frí Kaupmannaböfn.
Svo lengi senn engin lðgleg stjórn er Jnar.
Opinber tilkynning sendi-
herrans i fyrradag.
SENDIHERRA DANA hér, Fr. de Fontenay, gaf út yfir-
lýsingu þess efnis í gær, að hann myndi, með því að
engin lögleg stjórn væri sem stendur í Danmörku, ekki
taka við neinum fyrirmælum frá Kaupmannahöfn fyrst um
sinn. Hefir hann þar með tekið nákvæmlega sömu afstöðu
til þess, sem gerzt hefir í heimalandi hans, og starfsbróðir
hans í Stokkhólmi, Kruse, sendiherra Dana þar.
Yfirlýsing de Fontenay sendiherra hljóðar þannig orðrétt:
„Þar eð Danmörk sem stendur hefir ekki neina löglega
stjórn, sé ég mér ekki fært að taka við neinum fyrirmælum
frá Kaupmannahöfn um sinn.
Meðan þetta ástand helst, mun ég — á svipaðan hátt og
í samráði við starfsbræður mína á helstu stöðum — rækja
störf mínn eins og hingað til samkvæmt því löglega um-
boði, sem mér á sínum tíma var falið af Hans Hátign Kon-
ungmum.
Sex Islefldingar stnnda blaða-
mennskunám í P.Si. flæsta vetnr.
Mý námsgrein, sem íslending*
ar hafa ekki lagt stund á áður.
Viðtal við Benedikt S. Gröndal, bíaða-
mann, sem er nú á förum vestur.
BLAÐAMENNSKA er að verða ný námsgrein fyrir ís-
lendinga. Ekki færri en .sex ungir íslendingar eru ann-
að hvort nýlega byrjaðir blaðamennskunám eða eru í þann
veginn að byrja það — og allir vestur í Bandaríkjunum.
Verður gaman að sjá hvaða áhrif þetta hefir á íslenzka blaða
mennsku í framtíðinni, en þetta bendir sannarlega til þess
að ungu fólki finnist að blaðamennskan sé eftirsóknarvert
og skemmtilegt starf.
Benedikt S. Gröndal er einn
þessara ungu manna, sem
er nú að fara vestur til blaða-
mennskunáms. Benedikt er nú
yngsti blaðamaður landsins,
aðeins 19 ára, og er langt síð-
an hann byrjaði þetta starf. —
Hann hefir starfað við Alþýðu-
blaðið í 5 ár, stundum sem
fastur starfsmaður, en stund-
um aðeins haft umsjón með
vissum greinum. Fyrstu tvö
árin skrifaði hann að eins í-
þróttafréttir, aðallega þó um
frjálsar íþróttir, en síðan hefir
hann starfað töluvert við inn-
lendar fréttir, og m. a. skrifað
allmörg viðtöl við innlenda
menn. En er blaðið stækkaði,
hafði hann á hendi ritstjórn
erlendra frétta fyrsta árið, og
hefir jafnframt síðan átt viðtöl
fyrir hlaðið við ýmsa erlenda
mettn, sem hingað hafa komið.
Jafnframt starfinu stundaði
hann nám í Menntaskólanum
og lauk stúdentsprófi þaðan í
vor.
Alþýðublaðið átti stutt við-
tal við Benedikt í gær um för
hans vestur og hið fyrirhug-
Benedikt S. Gröndal.
aða nám hans. Hann sagði m.
a.:
„Fyrir einu ári stundaði
enginn íslendingur blaða-
mennskunám, — en næsta
vetur verðum við sex, sem
stundum blaðamennskunám við
háskóla í Bandaríkjunum. Eg
byrja nám mitt í haust við
Harvardháskólann í Cambrid-
ge, Massachusettes.“
—1 Þið teljið blaðaménnsku
ef tirsóknarver ða ?
„Það er víst. Blaðamennska
er skemmtileg og viðburðarík.
(Frh. á 7. síðu.)
* í gær barst svo Alþýðublað-
inu eftirfarandi greinargerð frá
sendiherranum um atburði þá,
sem gerzt hafa í Danmörku
undanfarið:
„Samkvæmt upplýsingum frá
áreiðanlegum heimildum hafa
síðustu atburðir í Danmörku
verið eins og hér segir:
„Laugardaginn 28. ágúst ber
þýzka rxkisstjórnin fram eftir
farandi kröfur::
„Stjórn Danmerkur verður
þegar í stað að lýsa yfir hern-
aðarástandi um land allt. Skal
þar með banna alla fundi og
samkomur, banna verkföll og
banna fólki að vera úti að
kvöldi og nóttu og loka matsölu
stöðum og kaffihúsum. Þá skal
fyrirskipa ritskoðun blaða og
koma upp skyndidómstólum til
að dæma athafnir, sem stríða
gegn öryggi og reglu í landinu.
Dauðahegningu skal þegar í
stað taka upp gegn þeim, sem
vinna skemmdarverk eða taka
þátt í árásum gegn þýzka hern-
um og hermönnum í honum,
einnig skal dauðarefsing liggja
við því að hafa í fórum sínum
skotvopn og sprengiefni.“
Danska ríkisstjórnin svaraði
þessum kröfum á þann veg, að
ef þær kæmu til framkvæmda
myndi það gera að engu mögu-
leika ríkisstjórnarinnar til þess
að halda uppi ró og reglu meðal
þjóðarinnar — og að ríkisstjórn
in gæti því ekki átt þátt í frarri-
kvæmd nefndra ráðstafana.
Nóttina milli 28. og 29. ágúst
lýsti yfirmaður þýzku hersveit-
anna síðan yfir hernaðarástandi
um alla Danmörku. — Yar sem
kvæmt því framkvæmdavaldið,
meðan hernaðarástandið ríkti, í
höndum þýzka hersins.
Frjálsræði konungsins var
ekki heft og stöðu hans sam-
kvæm stj órnarskránni var ekki
breytt formlega. En vegna hern
aðarástandsins hlaut konungur-
inn að vera raunverulega hindr
aður í stjórnarstörfum sínum.
Eftir þetta afhenti stjórn
Scaveniusar konunginum lausn
arbeiðni sína og hætti strax
stjórnarstörfum.
En áður en þetta skeði hafði
ráðuneytið gefið út eftirfarandi
ávarp:
Á þessum alvarlegu tímum
fyrir land vort viljum vér enn
á ný hvetja þjóðina til að sýna
ró og gætni. Sérstaklega teljum
vér nauðsynlegt að lýsa yfir, að
vér vonum, að allir embættis-
menn ríkisins haldi áfram störf
(Frh. á 7. síðu.)
Lðros Pálsson leik-
listarrððDQaBtBr
rikisðtvarpsifls.
S
Ú ÁKVÖRÐUN útvarps-
ráðs að ráða Lárus Páls-
son leikara fyrir leiklistarráðu-
naut sinn í vetur mun mælast
mjög vel fyrir.
Leikritin hafa verið vinsæl-
asta útvarpsefnið, en mörgum
hefur þótt val þeirra lélegt oft
og tíðum. Lárus Pálsson er ein-
hver smekklegasti leikari okkar
og á hann að ráða vali leikrita
og leikara fyrir útvarpið. Hann
er aðeins ráðinn til þessa vetr-
ar, þar sem hér er um tilraun
hjá útvarpsráði að ræða.
17. jðní raðtijtn iokið
"fl ^ . JÚNÍ-mótinu lauk í gær
X fl • kveldi. Veður var nokk-
uð óhagstætt og var árangur
því ekki eins góður og vonazt
hafði verið eftir.
í 800 m. hlaupi sigraði Sigur-
geir Ársælsson úr AÁrmanni á
2:05,6 mín. Tók, hann stfax for-
ustuna og hélt henni all aleið,
en Hörður Hafliðason, Á, sem
mest allt hlaupið var næstur
Sigurgeir, varð í lok hlaupsins
að láat minni pokann fyrir
Brynjólfi Ingólfssyni, KR. —
Keppendur voru fjórir.
Næst va rkeppt í 5000 m.
hlaupi og voru keppendur þrír.
Framan af hlaupinu skiptust
ÍR-ingarnir Sigurgísli og Jó-
hannes Jónsson á að leiða hlaup
ið, en þegar hlaupnir höfðu ver
ið um 2000 metrar, stakk Sig-
urgísli af, og sigraði með yfir-
burðum. Tími hans var 17:45,4
mín. Er það lélegur tími, jafn-
vel þótt vindurinn sé tekinn
með í reikninginn.
Þá var keppt í 5x80 m. boð-
hlaupi kvenna. Stúlkur úr KR
kepptu þar við sjálfar sig, því
að keppendurnir mættu ekki til
leiks. Skiptingar tókust afleit-
lega og varð tíminn því miklu
Nefod tii að aíhnga
atvinnohorfnr í
BeirkjaviK_ skipnO.
TWT EFNDIN, sem síðasti bæj-
arstjórnarfundur sam-
þykkti að stofna til að athuga
atvinnuhorfur hér í Reykjavík
á komandi vetri hefur nú verið
skipuð.
Eiga sæti í henni eftirtaldir
fjórir menn: Helgi H. Eiríksson
skólastjóri, Sigurjón Á. Ólafs-
son fyrrv. alþingismaður, Gunn
ar E. Benediktsson lögfræðing-
ur og Zophonías Jónsson verka-
maður.
Tveir hermenn dœmð
ir fyrir ðrðsir ð konnr
XJTINN 16. júlí réðist amer-
ískur hermaður á íslenzka
konu í Keflavík. Árásarmaðux-
inn, sem náðist, hefir nú veri®
leiddu rfyrir herrétt og dæmd-
ur.
Dómurinn var á þá leið, að
hermanninum var vikið úr
hernum með skömm og sviptur
öllum launagreiðslum, bæði nú
og síðar, svo og dæmdur til
strangrar refsivistar í 15 ár.
Enn fremur hefir amerískur
hermaður, sem réðist á konu á
Seyðisfirði, 11. júlí s. 1., verið
dæmdur af herrétti brotrækur
úr hernum með skömm og svipt
ur öllum rétti. til launa nú og
síðar og dæmdur til strangrar
refsivistar í 4 ár.
lakari en á dögunum, eða 59,6-
sek.
Loks var keppt , 1000 m. boð
hlaupi, og voru það hinir gömlu
keppinautar KR, Ármann og
ÍR, sem reyndu með sér. Ár-
menningar voru fljótastir með
fyrsta sprettinn (100 m.), en
þa rhljóp Stefán Jónsson fyrir
Ármann, og á öðrum sprettin-
um (200 m.) bætti Baldur Möll-
er við forskot Ármanns. Á
þriðja sprettinum (300 m.) varð
Jóhann Bernhard KR að vinna
upp 9—10 m. á móti Árna
Kjartanssyni, en tókst ekki að
ná mema liðlega helming. í
skiptingunni o gframan af síð-
asta sprettinum jók Sigurgeir
Ársælsson forskot Ármenninga
upp í 8—10 m., en þó að ótrú-
legt megi virðast tókst Brynj-
ólfi Ingólfssyni að innheimta
næstum því allt á síðustu 100'
m. Ármann sigraði svo naum-
lega, að ekki var hægt að gera
tímamun, á 2:09,0 mín.
,Með þessari grein var 17. júní-
mótið loksins á enda.
Fyrlrlesírafðr Sjggnrðar Einarssonar:
Sjálfstæði laidsins-lifs
eryggi komandi daga.
Sigurður Einarsson flutti erindi sitt á
17 stöðum fyrir um 3 þús. áheyrenda*
S
IGURÐUR EINARS-
SON dósent, er nýkom-
inn úr hálfs annars mánaða
fyrirlestra ferðalagi um Aust
urland, Norðurland og Vest-
urland.
Flutti hann erindi sitt á
17 stöðum og hlýddu á það
um 3 þúsundir manna.
Alþýðublaðið hitti Sigurð
Einarsson að máli í gær — og
spurði hann um þessa fyrir-
lestraför hans.
Hann sagði:
„Eg fór í þessar íyrirlestra-
för 13. júlí og beint til Austur
landsins. Ástæðan til þess að ég
ákvað að verja sumarfríi mínu
til þess að flytja fyrirlestur
minn, „Sjálfstæði landsins,
lífsöryggi komandi daag“, sem
víðast út um landið var sú, að
mér var fyrir löngu farið að
ofbjóða hve einhliða og að
ýmsu léyti blekkjandi ýms af
stjórnmálaablöðum landsins
höfðu rætt sjálfstæðismálið og
(Frh. á 7. síðu.)