Alþýðublaðið - 18.09.1943, Blaðsíða 4

«
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Laugardagur 18. september 194S
tFtgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjórn og afgreiðsla í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar ritstjórnar: 4901 og
4902.
Símar afgreiðslu: 4900 og
4906.
Verð 1 lausasölu 40 aura.
Alþýðuprentsmiðjan h.f.
Mjólkurverðið.
FÁTT er það, sem menn geta
orðið á eitt sáttir um, nú
á þessum síðustu og verstu ó-
einingartímum, þegar mönnum
getur nú ekki einu sinni komið
saman um það, hvort mjólk
hækkar eða lækkar í verði í út-
sölu, hafandi þó skýfer og á-
kveðnar tölur til að styðjast
við.
Mjólkin kostaði í vor kr. 1,75
líterinn, en var lækkuð, að til-
hlutun þess opinbera í kr. 140
og var mismunurinn greiddur
af tekjum þeim, er fékkst með
'hinum svokallaða verðlækkun-
arskatti. Samkvæmt upplýsing
um þeim, sem fjármálaráðherra
gaf í fjárlagaræðu sinni, nam
sú uppbót 35 aurum í maímán-
uði, en 25 aurum eftir það, og
var sá mismunur gerður með
hliðsjón af hinni hækkuðu vísi-
tölu. Verð það, sem mjólkur-
skipulagið því fékk, var kr. 1,75
fyrir maí og kr. 1,65 eftir það,
enda þó mjólkin kostaði kr. 1,40
til neytenda.
Að halda því fram að neyt-
endur háfi greitt kr. 1,75, eins
og Þjóðviljinn gerir, og hér sé
því ekki num neina hækkun að
ræða, er því eins og hver önnur
bábilja, til þess eins fram sett
að dylja hinar raunverulegu af-
leiðingar af samkomulagi sex
manna nefndarinnar, af því að
kommúnistar áttu þátt í því;
því sá hópur manna, sem greiðir
verðlækkunarskattinn, er ekki
sami sem kaupir og neytir mjólk
urinnar. Þar er um annan og
alveg óskyldan hóp að ræða.
Þeir, sem greiða verðlækkunar
skattinn, eru mest fyrirtæki og
stríðsgróðamenn og getur jafn-
vel örlað þar á mjólkurfram-
leiðendum, eins og Halldóri í
Háteigi. Sízt af öllu eru það
barna- og verkamannafjölskyld
urnar í Reykjavík, sem greiða
verðlækkunarskattinn, en þær
eru hinsvegar hávaðinn af
mjólkurneytendunum. Og þó að
í hinum hópnuum finnist mjólk
urneytendur, verður það með
engum rétti sagt, að mjólkin
hafi raunverulega kostað kr.
1,75, heldur 1,40.
Alþýðublaðið skýrði því ná-
kvæmlega rétt frá, er það sagði
að mjólkurverlagsnefnd hefði á
kveðið að hækka útsöluverð
mjólkurinnar úr 1,40 í 1,70.
Eftir að sú ákvörðun mjólk-
urverðlagsnefndar var gerð. á-
kvað ríkisstjórnin að útsöluverð
ið skyldi vera kr. 1,45, en ekki
1,70, og skyldi mismunurinn
gréiðast af ágóða þeitn, sem
fæst með áfengis- og tóbaks-
hækkuninni.
* i
Tíminn lætur svo, sem mjólk
urverðið hafi raunverulega ver
ið lækkað og Þjóðviljinn virð-
ist vera á sama máli.
En verðið var 1,40 og verður
nú 1,45, til neytenda.
Það var með uppbótinni 1,65,
og verður nú 1,70. Hvar er þá
lækkunin? Ætli að fleirum verði
ekki leit að henni, en Alþýðu-
blaðinu?
Og til þess að fegra sem mest
Séra Sigfns og istralfa.
ÞÁ ER NÚ komið þriðja
bréfið, sem séra Sigfús
skrifar sjálfum sér í Þjóðvilj-
anum og titlar sig þar „herra
ritstjóri“, eins og áður. Nú hef-
ir guðsmaðurinn fengið flugið,
því nú bregður hann sér á
gandreið sinni ekki skemmra
en suður til Ástralíu.
Ennþá eru það ólukkans
,,kratarnir,“ sem standa eins
og kökkur í hálsi Sigfúsar.
Hann er sýnilega orðinn í
standandi vandræðum með
„helv. .... kratana.“ Hann
vill nú endilega verða einhvers
.konar krati aftur, en ekki þó
íslenzkur krati, því það er
ekki hægt, heldur einna helzt
Ástralíukrati — eða eitthvað
þess háttar. Yarla getur hann
hugsað sér að vera „danskur
krati“ eins og t. d. Hedtoft
Hansen, sem Þjóðviljinn kall-
ar ,,ölbruggara.“ Þá vill hann
alveg áreiðanlega ekki vera
„sænskur krati,“ því hann fór
úr Alþýðuflokknum á sínum
tíma, af því að Alþýðuflokkur-
inn taldi rétt að beita líkum
sóknaraðferðum og sænskir
kratar höfðu notað, en Sigfúsi
var allra verst við sænska
krata. Varla kemur til mála að
hann vilji heldur vera ensk-
ur krati, eins og t. d. Herbert
Morrison, sem bannaði blað
kommúnista í Englandi meðan
vináttan var milli Hitlers og
Stalins, — sá „blöv. . .. fas-
ÍStÍ.“ .-
Séra Sigfús er sýnilega í
standandi vandræðum með
sjálfan sig og allt sitt „krata“-
stand, og grípur því til gamla
úrræðisins, — þess, sem hann
hlaut í vöggugjöf, loddaralist-
arinnar, og í henni er séra
Sigfús sæmilega fimur.
Ekki ert þú svo heimskur,
Sigfús minn, og því síður svo
illa menntaður, með . sjálft
guðfræðiprófið upp á vas-
ann, að þú vitir það ekki, að
verkalýðsflokkar allra landa
eru tvenns konar: sósíaldemó-
kratiskir og kommúnistiskir.
Sósíaldemókratarnir vilja fara
leið þingræðis og lýðræðis til
þess að ná marki sínu, en
kommúnistarnir vilja fara þá
leið, að sundurc?rafa þjóðfélög-
in og bylta svo öllu um í
blóðugri byltingu. Þetta veit ég
nú að þú veizt. Þú kenndir
þetta a. m. k. meðan þú varst
í Alþýðuflokknum, hvort sem
þú nú hefir lært það í guð-
fræðinni eða ekki.
Hér á landi, eins og alls
staðar annars staðar hefir þessi
skipting verið. Það veizt þú
manna bezt, því þú hefir verið
sjálfur í báðum flokkunum. Og
eins og ég minnti þig á í fyrra
bréfi mínu, fórstu úr Alþýðu-
flokknum, af því hann var of
sósíaldemókratískur fyrir þig,
of líkur sams konar flokkum
á Norðurlöndum og í Eng-
landi. Þú veizt það líka, að
ílokkunum, þó eins séu í eðli
og starfgaðferðum, eru gefin
mismun^ndi nöfn í heima-
löndum sínum, eftir því, sem
þar þykir bezt henta. Þannig
heita t. d. sams konar flokkar
„Arbeiderparti“ í Nöregi,
„Socialdemokratisk Parti“ í
Danmörku og Svíþjóð, og
„Labour Party“ í Englandi.
Þessir flokkar á Norðurlönd-
um og í Englandi byggja á
sams konar grundvelli og Al-
þýðuflokkurinn hér, frelsi,
þingræði og lýðræði, og því
eru þeir hliðstæðir honum. —
Þegar því flokkar, hliðstæðir
Alþýðuflokknum hér, eru
nefndir í erlendum fréttum eða
frásögnum, er rétt að nefna þá
sama nafni og hliðstæðan
flokk hér, ef til er. Svo hefir
ávalt verið gert í AlþýðUblað-
inu, óg það eitt er rétt, af því
það villir engan. Nákvæmlega
sömu reglu hefir verið fylgt um
kommúnistaflokka og íhalds-
flokka allra landa, er þeir
hafa verið nefndir.
Alþýðuflokkurinn í Ástra-
líu, sem þú dvelur svo mjög
við í bréfi þínu í gær, er sósí-
aldemókratískur flokkur. Hann
er því alger hliðstæða Alþýðu-
flokksins hér, þó að hann sé
kallaður Labour Party þar, -—
eins og á Englandi, og það
breytist ekkert við það, þó Al-
þýðuflokkurinn hér sé lítill og
megi sín ekki mikils, en Al-
þýðuflokkurinn í Ástralíu sé
stór og fari einn með stjórn.
Eg veit þú skilur þetta, Sig-
fús minn. En ég skil ekki vel,
af hverju þér er allt í einu
orðið svona umhugað um að
Alþýðuflokkurinn hér setji
hvorki blett né hrukku á
bræðraflokka sína erlendis. —
Þeir hafa þó ekki verið svo
mikilsmetnir áður í dálkum
Þjóðviljans. Varla getur á-
stæðan verið sú, að flokkur
„ölbruggarans“ Hedtoft Han-
sen, og flokkur „sósíal-fasist-
ans“ Herberts Morrison séu nú
nokkru betri orðnir en þeir
í áður voru. Hins vegar get-
ur heldur ástæðan tæplega
verið sú, að Curtin og
kratar hans j Ástralíu, sem í
| stríðsbyrjun tóku þátt í að
| banna kommúnistaflokkinn
| þar í landi og hafa nú lýst því
yfir, að þeir ætli, að styrjöld-
inni lokinni, að útrýma öllum
einræðisflokkum, falli þér svo
vel í geð.
„En ég veit þó af hverju þú
j ert að þessu brölti, Sigfús
! minn. Og ég veit að vísu, að þú
veizt það sjálfur, en það má
bara ekki segjast í Þjóðviljan-
um. Ástæðan er þessi: Úti á
íslandi hefir verið búinn til
vinstrifl., sem í fæðingunni
hlaut rangt nafn, þar sem hvert
orð var blekking: „Sameining-
arflokkur alþýðu — Sósíalista
flokkur.11 Flokkurinn er nefni-
lega stofnaður til sundrungar
alþýðunni, en ekki til samein-
ingar, og hann er ekki sósíal-
istaflokkur, heldur kommún-
istaflokkur. Þessi flokkur er
svo illa settur, að hann á sér
enga hliðstæðu, og ekki sam-
leið með neinum þeim flokk-
um í lýðræðislöndum, sem
nokkurs eru megnugir. í Dan-
mörku, Noregi, Svíþjóð, Eng-
landi, Ástralíu, Sviss og víðar
eru það eintómir „kratar“, sem
verk kommúnista í sex manna
nefndinni og gylla niðurstöður
hennar, heldur Þjóðviljinn því
ákveðið frám, að mjólkurneyt-
endur greiði nú kr. 1,70 fyrir
mjólkurlítrann í stað 1,75 og
sé hér því um lækkun að ræða
én ékki hækkun. Eftir þeim
kokkabókum að dæma, sér blað
ið ekki aðra mjólkurneytendur
en þá, sem neyta tóbaks og á-
féngis, en þeir greiða þá hækk-
un eins og áður segir. Það eru
skrýtnir mjólkurneytendur það,
sem Þjóðviljinn hefir fyrir aug
um og flest þykir nú orðið til-
tækilegt sex manna nefndinni
til afsökunar, þegar gripið er
til slíkra rölcsemda sem þessara!
En í þessu máli er annað, sem
mjólkurneytendur og jafnvel
framleiðendur einnig spyrja
um. Eins og kunnugt er ber að
greiða framleiðendum kr. 1,23
fyrir mjólkurlítrann frá 15. þ.
m. að telja. Til þess að ná þess
ari upphæð telur hin vísa mjólk
urverðlagsnefnd, að selja þurfi
mjólkina á kr. 1,70. Hér er mik-
ill mismunur á ferðinni, 47 aur-
ar, og vekur það að vonum
undrun manna. hve hann er
hár.
Hér er um annað og stærra
mál að ræða, sem sannarlega
væri ástæða til að taka til nán-
ari athugunar.
jKaupum témar flöskur j
| fyrir hækkað verðr i
s £
1 sömu tegundir og áður. Mottaka í \
| Nýborg alla virka daga, nema(
1 laugardaga. í
I \
| Afengisverzlun ríkisins. \
z V
stjórna alþýðuhreyfingunni. —
„Sósíalistaf lokkurinn11 svokall-
aði hér á ekki samleið með
neinum nema kommúnistum í
Rússlandi og afleggjurum
þeirra erlendis, en sökum
nafnbreytingarinnar og blekk-
ingastarfseminnar, sem reka
þarf, og sem þér er sérstak-
lega falið að annast í þessum
viðrinisflokki þínum, verður
að reyna að nudda sér líka eitt
hvað upp við einhverja aðra en
Rússa til þess. Það verði ekki
alltaf greinilegt, að viðrinis-
flokkurinn með blekkinganafn-
ið sé ekki algjörlega sama
Rússadulan og kommúnista-
flokkurinn áður var. Þetta er
aðalástæðan.
Sakir gamallar vinsemdar
hefi ég nú reynt að leiðrétta
meinlegustu villurnar í þess-
um þrem bréfum þínum. Vit-
anlega verður eitthvað út-
undan hjá mér, því villurnar
eru svo fjarskalega margar.
En af hverju ertu með þessi
skrif?
Er nú Bjarni borgarstjóri
aftur orðinn hræddur við Al-
þýðuflokkinn? Heldur hann
kannske, að „sóknin mikla,“
sem þið hófuð í félagi gegn Al-
þýðuflokknum sé að fjara út?
Heldur hann kannske að fólk-
ið sé nú farið að grilla eitt-
hvað gegnum svika og blekk-
ingavefinn, sem þið eruð að
spinna — þú, — Bjarni og
Kveldúlfur? Eg veit ekki. Þii
veizt þetta betur en ég. En
heldurðu að það væri nú samt
ekki ráðlegast, Sigfús minn,
að reyna að fara að forða sér
yfir í næsta skip? Maður veit
aldrei hvenær gat kann að
koma á kommadugguna — og
þú hefir þá skipt um skiprúm
fyrr.
Með vinsemd.
Gamall flokksbróðir.
TIMINN spyr í aðalritstjórn-
argrein sinni í gær: Á
byggðin í sveitum að aukast?
í svari sínu við þeirri spurn-
ingu segir hann meðal annars:
„Þegar rætt er um aukna byggð
í sveitum landsins, heyrist því ekki
ósjaldan hreyft, að slíkt sé hin
mesta fásinna, því að þegar sé
framleitt meira af landbúnaðar-
vörum en markaður sé fyrir.
Stefnan í þessum málum hljóti því
að vera sú, að frekar eigi að
minnka byggðina í sveitunum en
auka hana.
Þessari kenningu þarf að mót-
mæla og það knöftuglega. Hún
er algerlega byggð á því óeðlilega
bráðabirgðaástandi, sem nú ríkir.
Séu þessi mál nokkuð athuguð
með tilliti til framtíðarinnar, verð-
ur hið gagnstæða uppi á teningn-
um.
hverfur alveg. Verzlunin dregst
stórkostlega saman. Sjávarútveg-
urinn mun sennilega geta aukizt
eitthvað og ýms iðnaður í sambandi
við hann, t. d. skipasmíðir, ent
hinn þröngi markaður, sem haim
bjó við fyrir styrjöldina, ætti að
vera okkur vísbending um, að
treysta ekki um of á hann. Nálægð
fiskimiðanna er okkur ekki held-
ur eins mikils virði og áður, þv£
að bættur og stærri skipakostur,
sparneytnari vélar og nýjar verk-
unaraðferðir bæta aðstöðu útlend-
inga til lengri sjósóknar. Iðnaður,
sem ekki er tengdur sjávarútvegi
eða landbúnaði, verður aldrei
teljandi atvinnuvegur hér á landi.
Þess vegna verður að stuðla að
verulega aukinni byggð í sveitun-
um, ef tryggja á næga, örugga at-
vinnu og skapa aukinni héimila-
fjiölgun nauðsynleg skilyrði.“
Um allan heim eykst þeirri
kenningu fylgi, að lándbúnaðar-
framleiðslan þurfi að stóraukast,
eftir þessa styrjöld. Hundruð millj.
manna hafa fengið ónógt viður-
væri, vegna skorts á landbúnaðar-
vörunum. Úr þessu þarf að bæta.
Hér á landi myndi aukin neyzla
landbúnaðarvara einnig bæta við-
urværið stórkostlega. Mjólkur-
' framleiðslan þyrfti að tvöfaldast,
ef fullnægja ætti eðlilegri þörf
landsmanna fyrir mjólk, smjör og
aðrar mjólkurvörur. Svipað má
segja um garðávexti og grænmeti.
Landbúnaðurinn þarf því mikið að
eflast til þess að getá ‘ fullnægt
eðlilegri innanlandsþörf.
Það er öllum ljóst mál, að eftir
styrjöldina skapast hér stóífellt
atvinnuleysi, ef ekkert verður að-
gert. Hernaðarvinnan, sem hefir
veitt þúsundum manna atvinnu,
Það er vissulega margt rétt í
þessum ummælum Tímans. En
það nægir ekki að stofna ný-
býli og fjölga heimilunum í
sveitunum. Það verður að reka
sveitabúskapinn á þann hátt,
með þeim aðferðum og þeim
tækjum, að hann geti framleitt
mjólkina og garðávextina í
framtíðinni víð því verði, sem
landsfólkið getur greitt. Ann-
ars er þýðingarlaust að tala um
aukna byggð í sveitunum.

íaskur J
^ hæ.sta verði. |
iFiúsgagnavinnustofa n )
BiMnfsgötu SÖ, l