Alþýðublaðið - 06.01.1944, Qupperneq 3

Fimmtudagur 6. janúar 1944
Tróju-hestur-
inn.
SAGAN ER FURÐU GJÖRN á
að endurtaka sig. í gömlum
grískum goðsögnum er frá
því greint, að er Trjóubúar
hafi varizt af harðfengi, er
fjandmenn sátu um borgina,
hafi hinir síðarnefndu beitt
herbragði, sem frægt er orð-
ið, og þar með unnið borgina.
Þeir ginntu sem sé Trjóu-
menn til þess að taka undar
legustu vígvél, sem sagan
getur um, inn fyrir borgar-
múrana, hinn fræga tréhest,
sem kenndur er við Trjóu,
en í búk hestsins leyndust
fjandmennirnir, sem drógu
síðan lokur frá hurðum og
hleyptu félögum sínum inn
í borgina.
NÚ ER ÞAÐ að vísu svo, að
bandamenn beita ekki tré-
hrossum í baráttu sinni við
Tígris-skriðdreka Þjóðverja,
enda má ætla, að það yrði
ójafn leikur. Þeir hafa önnur
og fljótvirkari eyðingartæki,
sem ætla má, að valdi falli
hinnar þýzku vígvélar um
það, e rlýkur. En goðsögnin
um hið kænlega herbragð
með Trjóuhestinn hefir
reynzt furðulega lífsseig, allt
fram á þennan dag.
ENN ÞANN DAG í DAG kem-
kemur þessi dularfulla
skepna fram á sjónarsviðið,
en að þessu sinni eru það
ekki bandamenn, sem tefla
henni fram til þess að gabba
Þjóðverja, heldur hafa hinir
síðarnefndu sjálfir, með öll-
um mögulegum ráðum, hót-
unum, klækjum og loforð-
um, reynt að koma Trjóu-
hesti inn í Evrópuvirki sitt.
SUMUM ÞEIM, sem ekki eru á
bandi möndulmanna, fannst
það næsta undarlegt, þegar
þýzkt blað birti forystugrein,
sem hét ,,Er óvinurinn nú
þegar í Þýzkalandi?“ En
þetta er nú samt svo, og
grein þessi birtist í blaðinu
„Deutsche Allgemeine Zeit-
ung“ hinn 1. nóv. sl. Og
næstu daga fluttu fleiri þýzk
blöð svipaðar greinar.
ÓVINURINN, SEM VIÐ VAR
átt, voru 12 milljónir manna
úr herteknu löndunum, sem
nú verða að vinna í Þýzka-
landi. Blaðið „Allgemeine
Zeitung“ segir meðal annars
á þessa leið: „Eru hinar 12
milljónir erlendra verka-
manna hinn frægi Trjóuhest
ur? Ef svo er, hefir hann
tekið á sig ferlegri mynd,
síðan sá forni leið undir lok.“
Svo skýrir blaðið frá því, að
fleiri og fleiri þýzkir her-
menn séu sendir til vígstöðv
anna, en í stað þeirra komi
erlendir verkamenn.
BLAÐ EITT í RÍNARLÖNDUM
er enn áhyggjufyllra út af
þessu ástandi, og segir, að
„almenningur í Þýzkalandi
eigi við stöðuga martröð að
stríða, vegna mikils fjölda
fimmtu-herdeildar-manna, er
einn góðan veðurdag verði
Framhald á 7. síðu
ALÞYÐUBLAÐIÐ
3
Kai fflnnfe, hinn frægi dansfei rit-
hðfnndnr, myrtnr af nazistum.
Ylðsjðr í Búlprín
og Rúmeiía.
Lofíhernaðurina {
Vesíar-Evrópn fer I
vðxt.
Lík hans fannst í skógi skammt frá
Siikeborg á Jótlandi í fyrradag.
NORSKA ÚTVARPBÐ í London skýrði frá því síðdegis í gær,
að Kai Munk, hið kunna leikritaskáld og rithöfundur Dana,
hafi fundist látinn í skógi einum skammt frá Silkeborg. f fregn-
inni segir ennfremur, að fjórir menn hafi brotizt inn til hans á
næturþeli, en hann mun hafa setið í stofufangelsi, haft hann á
brott með sér út í skóg og skotið hann þar.
Kai Munk
Tiðíiddítið af ítalío
Nýr yfirmaðnr 8. hersins.
TÍÐINDI eru af skornum
skammti frá Ítalíu. 8. her-
inn hefir sótt fram og er
skammt frá Pollo, sem er vel
víggirtur staður og þaðan er
Foro-áin varin, og stórskotalið
bandamanna heldur uppi skot-
hríð á bæinn. Þá hafa Indverj-
ar úr 8. hernum sótt nokkuð
fram suðvestur af San Tomasso.
FREGNIR frá Zurich herma,
að orðrómurinn um vænt
anleg stjórnarskipti í Búlgaríu,
sem ekki á rökum reistur. Það
sé að vísu rétt, að andspyrnan
magnist, en stjórnin hafi samt
hemil á rás viðburðanna, studd
öflugri þýzkri lögreglu.
í hinum svissnesku fregnum
segir enn fremur, að Bejilow
forsætisráðherra Búlgara sé
staðráðinn í því ,að halda þjóð
sinni áfram í styrjöldinni við
hlið Þjóðverja og geri harðvít-
ugar varúðarráðstafanir. Loks
segir í sömu fregnum, að Cyril
prins, hafi ekki verið handtek-
inn.
í Ankara-fregnum segir, að
rúmenska stjórnin hafi fyrir-
skipað, að óbreyttir borgarar
hverfi á brott úr Bessarabíu, af
ótta við hina hröðu framsókn
Rússa. Áður höfðu borizt fregn-
ir um vaxandi ugg almennings
í landinu vegna sífelldra ófara
Þjóðverja.-,
LOFTÁRÁSIR bandamanna
í Vestur-Evrópu eru nú í
mjög stórum stíl. í gær fóru
samtals um 3000 flugvélar,
bæði stórar, brezkar og amerísk
ar flugvélar, svo og orrustu-
flugvélar, til árása á ýmsa staði
í Norður-Frakklandi. Amerísk-
ar flugvélar réðust einkum á
hafnarmannvirki í Kiel og iðn-
aðarstöðvar í Muster. í Kiel
urðu mjög mikil spjöll og eldar
komu upp í skipasmíðastöðv-
um.
Samtals misstu Þjóðverjar 17
orrustuflugvélar í árásum þess-
um, en bandamenn 18 sprengju
flugvélar og 3 orrustuflugvélar.
Auk þeirra árása, sem að ofan
getur, réðust Mosquito-flugvél-
ar enn á Berlín og staði í Vest-
ur-Þýzkalandi.
Þýzkar flugvélar flugu inn
yfir London og vörpuðu sprengj
um á nokkra staði í borginni.
Manntjón og eigna varð, en
ekki tilfinnanlegt. Tvær hinna
þýzku flugvéla voru skotnar
niður.
Með drápi Kai Munks hafa
nazistar, hort sem hér voru
þýzkir eða danskir nazistar að
verki, enn gert sig seka í glæp,
sem vekja mun óhug um öll
Norðurlönd, og getur haft ófyr
irsjáanlegar afleiðingar í för
Á vesturströndinni sækir 5.
herinn hægt fram vestur af
Venafro.
Það var tilkynnt í Algier í
gær, að við starfi Montgomerys
sem yfirmaður 8. hersins, hefði
Pjóömjar horfa út Berdlchev ea
herlr Vatoíis ieigja ttf saöars!
Pólska stjórnin i London krefst yfir-
ráða í þeim hlutum Póllands, sem
Rússar ná aftur.
SKAMMT líður stórra höggva milli í Rússlandi. í gær
bárust þær fregnir, að Þjóðverjar hefðu hörfað úr aust
urhluta Berdichev-borgar. Herir Vatutins sveigja nú til
suðvesturs og hrökkva Þjóðverjar fyrir ofurþunga hinnar
rússnesku sóknar. — Pólska stjórnin hefir á fundi sínum
ákveðið að krefjast þess af Rússum, að henni verði falin
stjóm pólskra landsvæða, eftir því, sem þau ganga Þjóð-
verjum úr greipum.
með sér.
Með Kai Munk er í valinn
fallinn einn merkasti rithöf-
undur Norðurlanda og einn
allra snjallasti blaðamaður Dan
merkur. Fullu nafni hét hann
Kai Harald Leininger Munk og
var fæddur árið 1898 í Maribo
á Lálandi. Ungur missti hann
foreldra sína, en var alinn upp,
hjá stjúpforeldrum sínum í
Opager.
Hann lagði stund á guðfræði
og varð cand. theol. árið 1924
og gerðist sama ár sóknarprest-
ur í Vedersö. Snemma varð
vart skáldskaparhæfileika hans
og í seinasta bekk í mennta-
skóla samdi hann fyrsta leikrit
sitt, „Pilatus“. Hann var óvenju
lega mikilvirkur rithöfundur og
eftir hann liggur fjöldi leik-
rita, kvæðasafna, blaðagreina
og ættjarðarsöngva. Af leikrit-
um hans má nefna „En Ideal-
ist“, sem út kom árið 1928,
„Brændingen“, 1929, „Cant“,
1931 auk fjölmargra annarra.
Hér mun hann bezt þekktur
fyrir leikritin „Orðið“ og „Niels
Ebbesen“, sem nýlega var flutt
í útvarpið. í sumum leikrita
sinna markaði Kai Munk skýrt
stefnu sína til einvalds og kúg-
unar. Má í því sambandi nefna
leikritið „Sejren', sem fjallar
um einvalda á Ítalíu og baráttu
hans til mannaforráða í Abessi-
níu og leikritið „Hann sidder
ved Digelen”, sem mjög er mót
að af lífsskoðun hans.
Vitað var, að Munk var í mik
illi ónáð hjá dönskum nazist-
um og Þjóðverjum eftir her-
námið, en fáa mun hafa grun-
að, að lífsskeið hans yrði á
enda runnið með svo vofveif-
legum hætti, og gera má ráð
fyrir, að fregnin um morð hans
hafi víðtækar afleiðingar í Dan-
mörku, þar sem ólgan fer dag-
vaxandi.
tekið Sir Oliver Leese, en hann
var áður undirmaður Montgo-
merys og hefir getið sér góðan
orðstír. Leese hershöfðingi er
48 ára að aldri og þótti dugandi
hermaður í heimsstyrjöldinni
fyrri.
Baidðmðnnni vel
ðgengt ð Kyrrabafl.
A Suðvestur-Kyrrahafi héfir
snarpri gagnárás Japana
á Gloucester-höfða verið hrund
ið við mikið manntjón í liði
þeirra, en Bandaríkjamenn
urðu fyrir litlu tjóni.
Bandaríkjamenn sækja einn-
ig fram á Saidor á Nýju Gui-
neu og eru um 80 km. frá Ma-
dang, mikilvægri bækistöð Ja-
pana. Yfirleitt eru Japanir nú
á óskipulegu undanhaldi víða
á eyjunni. Loftárásir hafa verið
gerðar á flugvelli og birgða-
stöðvar Japana, sem urðu fyrir
talsverðu tjóni.
Loftárðslr á Balban
FLUGVÉLAR frá Norður
Afríku hafa énn farið til á-
rása á Balkan, að þessu sinni
á járnbrautamannvirki suður
af Sofia, höfuðborg Búlgaríu.
Flugvirki réðust á Dupnitza á
járnbrautinni milli Sofia og
Saloniki. Lítið varð um varnir
af hálfu Þjóðverja. Árásir voru
einnig gerðar á hermannaskála
Þjóðverja og liðssafnað við
Travnik og járnbrautarmann-
virki í Dubjo, en báðar þessar
j borgir eru í Júgóslavíu.
Þjóðverjar viðurkenndu í til-
kynningum sínum í gær, að
þeir hefðu hörfað úr nokkrum
hluta Berdichev, sem var mjög
rammlega víggirt. Nú er svo
komið, að Þjóðverjar eiga á
hættu að herir þeirra verði
upprættir á svæðinu milii
Dniepr og Dniestr. Þýzkar her-
sveitir milli Kievsvæðisins og
Cherkassy eiga nú í vök að verj
ast.
Með falli 1 Byelaya-Tserkov
geta Rússar nú einbeitt sér að
því að ráðast að hinum hörf-
andi þýzku hersveitum frá
tveim hliðum og veita þeir nú
þjóðverjum eftirför á 50-60
km. breiðu svæði.
í ályktun pólsku stjórnarinn-
ar, sem að framan getur, er
á það bent, að Pólland hafi
verið fyrsta ríkið, sem hafi
orðið fyrir ásælni Þjóðverja,
og að mótspyrnunni hafi verið
haldið áfram æ síðan. Benda
Pólverjar á, að það sé réttlæt-
iskrafa, að þeim verði falin
stjórn þess hluta Póllands, sem
næst úr höndum Þjóðverja, eft-
ir því, sem sókn Rússa miði á-
fram. Segir pólska stjórnin að
pólsku leynifélögin muni hafa
samvinnu við Rússa á þessum
grundvelli.
Formælandi rússnesku her-
stjórnaripnar, Hofmann að
nafni, sagði í Moskvaútvarpið
í gær, að Rússum væri ómetan-
légur styrkur í hinum sífelldu
loftárásum Breta á iðnaðar-
stöðvar og borgir Þýzkalands.
Sér í lagi minntist hann á hina
hörðu loftárás Bandarikja-
manna á kúluleguverksmiðj-
urnar í Schweinfurt, en árang-
ur af henni væri nú að koma á
daginn.
BERDICHEV FALLIN.
Á niiðnætti í nótt var til-
kynnt í London, að samkvæmt
dagskipan Stalins, væri Berdic-
| hev nú örugglega í höndum
Rússa.
Min Mframleiðsla i
Banðarikjunom.
\
HAROLD ICKES, fiskiveiða
málaráðherra, hefur látið
svo um mælt, að fiskframleiðsla
Bandaríkjanna muni aukast
mjög á þessu ári.
Vonin um aukna framleiðslu
á fiski byggist aðallega á því,
Framhald af 7. síðu.