Alþýðublaðið - 11.02.1944, Blaðsíða 3

Fösíudag’ur 11. íebrúar 1044.
ALÞYÐUBLA0IÐ
Teheran-fundarins.
Vandamál
MENN í ÖLLUM LÖNDUM
heims hafa rætt og ritað um
þýðingu ráðstefnanna í Cairo
og Teheran, og allir virðast
á einu máli um mikilvægi
þeirra. Þó hafa ýmsir komið
auga á galla og óljós viðfangs
efni í sambandi við þau, og
telja, að ekki hafi nægilega
skýrt verið kveðið upp úr um
framtíð hinna smærri sam-
einuðu þjóða. Er á það bent,
að það sé með öllu óhæft, ef
á fundum þessum hafi verið
ákveðin landamæri ýmissa
smáþjóða eða annarra þjóða,
j- sem nú þjást undir oki naz-
ismans, að þeim fornspurð-
um; Að vísu er ekki vitað í
öllum atriðum, og raunar
ekki nema að litlu leyti, hvað
þeim Churchill, Roosevelt og
Stalin fór á milli í Teheran,
né heldur um einkafyrirætl-
anir Stalins, en Rússar virð-
ast hafa mjög ákveðnar hug-
myndir um landamæraskipan
ýmissa Evrópuríkja að styrj
öldinni lokinni, hvað sem
hver segir.
í BLAÐINU „NEW LEADER,“
sem út kemur í New York,
er nýlega fjallað um þessi
mál og vitnað í álit ýmissa
kunnra stjórnmálamanna, m.
a. Sumner Welles, fyrrum
varautanríkisráðherra Banda
ríkjanna. Blað þetta birtir
oft óvenju skarplegar og ber
söglar greinar um utanríkis-
mál og er mikið lesið víða
um heim.
NÝLEGA RITAR blaðamaður-
inn Liston M. Oak grein í
blaðið og gerir ýmis vanda-
mál í sambandi við Teheran
að umtalsefni. Hann byrjar
grein sína á því að segja, að
hinn sögulegi Teheran-fund-
ur, svo og Cairo-. og Moskva
fundirnir muni tryggja sig-
ur í styrjöldinni, en ekki frið
inn að henni lokinni. Að
Teheran-fundinum loknum
; var ekki gefin út nein sögu-
lega mikilvæg tilkynning.
Hinn sameiginlegi boðskap-
ur stórveldanna þriggja fel-
ur ekki í sér neitt um fram-
tíðarskipan málefna heims-
ins og allskyns orðrómur er
á kreiki.
EF TIL VILL voru ákveðin
nokkur þau mál, er snerta
þessi stórveldi, einkum í
sambandi við styrjaldarrekst
urinn. En jafnsennilegt er,
að hinum viðkvæmari vanda
málum, sem óumflýjanlega
hljóta að krefjast úrlausnar,
hafi verið skotið á frest, til
þess að spilla ekki samvinri-
unni nú.
MEÐAN CAIRO-FUNDURINN
sat á rökstólum, ritaði Sumn
er Welles grein í New York
Herald Tribune, sem vakti
allmikla athygli. Sagði hann
þar á .meðal annars, að ekki
mætti gera ráð fyrir því, að
smáþjóðir Vestur-Evrópu,
Suður-Ameríku og annars
staðar, gætu fallizt á ákvarð
anir, sem hefðu áhrif á full-
veldi þeirra og framtíð, á-
kvarðanir, sem þær hefðu
engan þátt átt í. „Mér kem-
Þjóðverjar gera heiftarlegar gagn-
árásir á Anzio-vígstöðvuniim.
Hafe þó hvergi rofið vígEssiu bancðamaEiiia.
13 ANDAMENN eiga nú í hrikalegum bardögum á Anzio-víg-
stöðvunum, þar sem Þjóðverjar sækja á af miklum þunga.
Er teflt fram vélknúnum hergögnum af beggja hálfu, en banda-
menn segja, að Þjóðverjum hafi hvergi tekizt að rjúfa varnir
þeirra. Ekki er enn upplýst í herbúðum bandamanna, hvort hér sé
um allsherjar gagnsókn Þjóðverja að ræða, en af öðrum fregnum
er ljóst, að bandamenn eru í vamarstöðu. í fregnum í gærkvöldi
var sagt, að þeir hefðu sums staðar treyst aðstöðu sína, þrátt
fyrir mjög öfluga stórskotahríð Þjóðverja.
Vígsföivarnar á Ílalíu.
í Berlínarfregnum er látið
vel af gagnárásum Þjóðverja
og sagt, að þeir hafi unnið aft-
ur nokkurt landsvæði af Bret-
um. Sömuleiðis segjast þeir
hafa grandað nokkrum skrið-
drekum bandamanna með stór-
skotahríð. Lundúnafegnir í gær
kveldi sögðu,í að enn væri ekki
unnt að sjá fyrir, hver yrðu
endalok hinna hörðu bardaga
á þessum slóðum, en fram að
þessu væri víglína bandamanna
me ðöllu órofin. Þrát fyrir ó-
[ hagstæð flugskilyrði hafa
bandamenn haldið uppi sífelld-
um árásum á flutningalestir
Þjóðverja og reyna að hindra
liðsauka þeirra í því að komast
á vettvang.
Við Cassino er barizt af sömu
hörku og áður og segir í Lund-
únafregnum, að mannfall sé
mikið hjá báðum aðilum.
Bandaríkjamenn taka á öllu
sem þeir eiga til þess að ryðja
torfærunni, Cassino-vörnum
Þjóðverja, úr vegi, til þess að
geta sótt til Róm og komið liðs-
sveitunum við Anzio til hjálpar.
Þjóðverjar leggja hins vegar allt
í sölurnar til þess að koma í veg
fyrir þetta og hafa enn þrjá
fjórðu hluta borgarinnar á valdi
sínu og er vörn þeirra geysi-
hörð.
Sumar hersveitir bandamanna
eru að brjótast upp Cassino-fjall
Framsveitir þeirra eru aðeins
skamman spöl frá Benedikts-
munka-klaustri, sem þar er, en
Þjóðverjar hafa víggirt það og
láta sfcotihríðina dynja á andstæð
ingunum.
Flugvélar bandamanna komu
sprengjum á þrjú flutningaskip
Þjóðverja undan Korsíku og eitt
sem lá á höfninni í Nizza í Suð-
ur-Frakklandi.
Viktor Emanúel ítaláukonung
ur hefir gefið út tilskipun, þar
sem afnumin er Gyðingalöggjöf
MusSolinistjórnarinnar. Munu
Gyðingar nú tafca við embættum
þeim, er fasistastjórnin svipti
þá.
Rússar 15 km. frá
Krivoirog.
A austurvígstöðvunum halda
Rússar áfram að brjótast
gegnum varnarbelti Þjóðverja
í Dniepr-bugnum og í gærkveldi
var sagt, að þeir ættu aðeins
um 15 km. ófarna til Krivofrog,
sem er mikilvæg iðnaðarborg
og eitt síðasta varnarvirki Þjóð
verja í Suður-Ukrainu. Rússar
sækja fram í tveim fylkingum
frá Nikopol og vinna að því, að
hrekja Þjóðverja með öllu, af
svæðinu norður af Krímskaga.
Um 100.00 Þjóðverjar eru
innikróaðir í nánd við Cherkas-
sy og vinna Rússar að því að
taka þá alla höndum, eða tor-
tíma þeim ella. Norðar á víg-
stöðvunum hafa 33 þorp og
byggð ból gengið Þjóðverjum
úr greipum, er Rússar sækja
til Luga.
i HP ILKYNNT var í Washing-
1 ton í gær, að manntjón
Bandaríkjamanna væri nú sam
tals 150.478, þar af eru 34.179
fallnir. 51.292 særðust, 34.764
týndust en 30.261 voru teknir
höndum. Mantjón hersins er
112.230, en flotans 38.448.
ur ekki til hugar,“ skrifaði
Welles, „að að sigri fengn-
um geti frjálsir menn og
konur af fúsum vilja fallizt
á forsjá fjögurra stórvelda,
sem yrði með einræðisblæ,
hversu velviljuð, sem sú for
sjá kynni að vera í byrjun.
Ef .varanleg alþjóðleg stofn-
un á að komast á fót á grund
velli bandalags þeirra þjóða,
sem nú heyja stríð við mönd
ulveldin verður að mynda
kjarna slíkar stofnunar nú
þegar. í slíkri stofnun yrðu
allar hinar sameinuðu þjóðir
að eiga fulltrúa, er pólitísk-
ar ákvarðanir vérða teknar,
hin fjögur stórveldi eru ekki
nóg.“
WELLES vonaði, að Roosevelt,
Churchill og Stalin myndu
þegar koma á fót ráði hinna
hinar smærri þjóðir ættu sér
fulltrúa, en sú von hefir
brugðizt.
HINN 4. DESEMBER S. L. til-
kynnti útvarpsstöð „FrjftTá?^,
Júgóslava“ í Rússlandi, að
foringi skæruliða í Júgóslav-
íu, Tito, hershöfðingi, hefði
komið á fót bráðabirgða-
stjórn, sem viðurkenndi ekki
stjórn Péturs konungs í
Cairo, en hún nýtur stuðn-
ings bandamanna, þar á með
al Rússa. Þarna er mikið
vandamál, en um það voru
Teheran-fundarmenn þögulir
sem gröfin. Ef til vill er
þetta einn liður í þeirri
stefnu Rússa að ná varanleg
um áhrifum á Balkan og víð
ar í álfunni. Loks ríkir und-
arleg þögn um málefni Pól-
verja, en þeirra hefir verið
getið nokkuð áður.
Orrusturnar um Róm virðast nú vera að ná hámarki sínu. Bardag-
arnir eru harðastir við Anzio, neðarlega til vinstri á kortinu.
Skammt fynr austan sést Appia-vegurinn frægi, semv mjög er
barizt um.
Enn ein sfórárásin á Braunschweig
var gerð í björtu í gær.
iVfikfar S©ft©rriustair iiáSar yfir Þýzkalandi.
GÆR fóru fjölmargar ámerískar sprengjuflugvélar til
árásar á Þýzkaland og flugvelli í Hollandi. Aðalárásin
var gerð á Braunschweig í Mið-Þýzkalandi. Árásin, sem var
afarhörð, var gerð í björtu og kom til mikilla átaka yfir skot-
mörkunum. 84 þýzkar flugvélar voru skotnar niður, en
bandamenn misstu 37.
í Braunschweig, sem áður^
hefir orðið fyrir skæðum loftá-
rásum, eru miklar flugvéla-
smiðjur og annað iðnaður, sem
starfar í þágu þýzka hersins.
Þar eru meðal annars smíðaðar
flugvélar af gerðinni Messer-
schmitt, sem Þjóðverjar beita
mjög. Mörg hundruð þýzkra
orrustuflugvéla komu til móts
við hinar amerísku flugvélar,
sem nutu fylgdar orrustuflug-
véla og' kom til harðra átaka.
Þjóðverjar misstu 84 flugvél-
ar en bandamenn 37. Mikið
tjón hlauzt af.
Þá fóru Liberator-flugvélar
til árása á einn mesta flugvöll
Þjóðverja í Hollandi'og stöðvar
í grennd við Calais í Frakk-
landi. Tilkynnt er í aðalbæki-
stöð ameríska flughersins í
Bretlamdi ,að sprengjuflugvélar
hans hafi farið til árása á
stöðvar Þjóðverja 10*sinnum,
undanfarna 13 daga.
Hörfa Japanir frá
Finnar aSvaraðir enn.
ORDELL HULL, utanríkis
^ ráðherra Bandaríkjanna
hefir enn sent Finnum aðvörun
um áframhaldandi þátttöku
þeirra í styrjöldinni. Sagði
Cordell Hull enn fremur, áð
þeir yrðu að taka á sig ábyrgð-
ina, sem leiddi af því, að halda
áfram samvinnu við Þjóðverja
gegn Bandaríkjunum, Bret-
landi og Rússlandi.
Skömmu áður hafði hið rúss
neska blað „Isvestia“ látið svo
um mælt, að loftárásin á Hel-
sinki fyrir skemmstu væri að-
eins forleikur að því, sem koma
skyldi, ef Finnland hætti ekki
styrjöldinni.
¥ OFTÁRÁSIR hafa enn ver
ið gerðar á Rabaul á Nýja
Bretlandi og Madang á Nýju
Guineu, Sagt er, að Japanar
muni ætla að flytja herskip sín
frá Rabaul, þar sem þeiin er
tæpast vært þar lengur, vegna
hinna sífelldu loftárása, og jafn
vel muni þeir ætla að yfirgefa
Rabaul og Madang með öllu.