Alþýðublaðið - 15.02.1944, Síða 3
I»ri3ju<íagnr 15. febróar 1944.
ALÞYÐUBLAÐiÐ
Cimbria.
SKKI ALLS FYRIR LÖNGU
ritaði hinn kunni norski
hagfræðingur, prófessor
Yilhelm Keilhau, athyglis-
verðar grein í blaðið „Norsk
Tidend“, sem út kemur í
London. Meginmál hennar
var síðan birt í blaði frjálsra
Dana í London, „Frit Dan-
mark“.
GREIN ÞESSI fjallar um það,
að æskilégt væri að tryggja
suðurlandamæri Danmerkur
á sem bestan hátt og þá helzt
með því að gera Slésvík-Hol-
stein að sérstöku ríki, sem
væri að einhverju eða öllu
leyti undir eftirliti banda-
manna að ófriðnum loknum.
í BYRJUN GREINAR sinnar
segir prófessor Keilhau á
þessa léið: ,,Á undarigeng-
inni öld skipar Danmörk sér-
stakt heiðurssæti. Danmörk
var fyrsta ríkið, sem brást
til vamar gegn hinni þýzku
útþennslu. Þeir urðu að heyja
tvær styrjaldir við árásar-
mennina í suðri. Ófriðnum
1848—49 lauk með því, að
hinum þýzku tilraunum var
vísað á bug. En árið 1864
urðu Danir að lúta í lægra
haldi fyrir ofureflinu. Á því
ári skepaðist sú vanmáttar-
kennd, sem ofsótti her Baza-
ines 1870 og her Gamelins
1940. í Danmörku varð hún
svo sterk, að Danir létu bug-
ast án nokkurrar alvarlegrar
tilraunar til mótspymu.“
SÍÐAN RÆÐIR prófessor Keil-
hau þá hugmynd sína að
gera Slésvík-Holstein að
bandamannalandi. „En sam-
tímis getum við ekki verið
blindir fyrir þeirri staðreynd
að ef Þýzkaland verður aftur
nógu öflugt til þess að hyggja
á hefndarstyrjöld, hlýtur
Danmörk að verða veikasti
hlekkurinn í varnarbeltinu
gegn Þýzkalandi, ef hinum
landfræðilegum aðstæðum
verður ekki breytt. Því er
þáð, að hinar sameinuðu
þjóðir hljóta að taka til með-
ferðar öryggismál Danmerk-
ur, áður en endanlegur frið-
ur er saminn.
RÉTT ER AÐ MINNAST ÞESS,
að Bismarck og Moltke völdu
Slésvík-Holstein sem heppi-
legan stað til árása og fyrsta
fómarlambið í yfirráðastefnu
Þýzkalands. Það voru land-
vinningarnir 1864, sem
skópu aðstöðu Þýzkalands
sem stórveldi á ■ heimsmæli-
kvarða, Þegar Þjóðverjar
höfðu tekið Slésvík-Holstein
voru þeir ekki lengur megin-
landsveldi, heldur höfðu
þeir greiðari aðgang að haf-
inu. Án þessara héraða
myndi Þýzkaland hafa svip-
aða aðstöðu og Prússland
fyrrum, vera annars flokks
veldi.
DANMÖRK VERÐUR áreiðan-
anlega ekki nógu sterk til
þess að ríkja yfir Slésvík-
Hólstein og af stjórnmálaá-
stæðum er tæpast rétt að
sameina hertogadæmin Dan-
Finnskir forystumenn.
Á myndinni sjást frá vinstri til hægri þeir Erkko, fyrrum utanríkisráðherra, Riisto Ryti,
Finnlandsforseti og Tanner, sem er kunnur forvígismaður Alþýðuflokksins finnska.
Ern Finnar að leita fyrir [
sér nm sérfrið við Rðssa?
s ■ • B'fT' •;
Fjórir finnskir stjórnmálamenn sagðir
vera í þeim tilgangi í Stokkhólmi.
YMISLEGT bendir til þess, að til stórtíðinda dragi í Finn-
landi á næstunni og að sérfriður við Rússa standi fyrir
dyrum. Styrkir það gruninn um þetta, að finnska útvarpið birti
í gær áskorun til þjóðarinnar frá Alþýðuflokknum finnska, þar
sem menn eru beðnir að vera rólegir á þessum alvarlegu tímum,
en að fylgjast vel með því, sem er að gerast. Þá er og sagt, að
fjórir fulltrúar Finna séu nú í Stokkhólmi til viðtals við fulltrúa
Rússa þar.
Fulltrúar Finna í Stokkhólmi
eru: Erkko, ritstjóri hins kunna
blaðs Helsinkin Sanomat, en
hann var utanríkisráðherra
Finnlands fyrir stríð, Paasikivi,
sá er átti í samningatilraunum
við Rússa 1939, Ehrenroth, inn-
anríkisráðherra og Virttanen,
kunnur fræðimaður.
í nánari frégnum um þessi
mál, sem vakið hafa feykiat-
hygli víða um heim, segir, að
fulltrúar Finna hafi þegar átt
tal við fulltrúa Rússa í Stokk-
hólmi og leitað hófanna um við-
unanlegan sérfrið. í finnska
útvarpinu í gær var meðal ann-
ars komizt svo að orði, að Finn-
ar yrðu- að treysta ábyrgum
stjórnarvöldum til þess að
dæma um alvöru yfirstandandi
tíma. Finnar verði að taka
djarflegar ákvarðanir til þess
að treysta lífsöryggi þjóðarinn-
ar og tryggja frið í stað ófriðar.
Talið er að Finnar hafi hiut-
skipti ítala í huga og óttist
hefndarráðstafanir Þjóðverja,
eins og varð á Ítalíu þegar land
ið gafst upp. Fréttaritarar telja
að sennilega muni Þjóðverjar
reyna að halda nikkel- og kop-
arnamum
Norður-Finnlands, j menn og Dani.
enda þótt friður komizt á milli
Rússa og Finna. Óstaðfest fregn
hermir, að kunnur finnskur
stjórnmálamaður hafi komið
friðartilboði Finna á framfæri
í Moskva.
Fram til þessa hafa oft
heyrzt háværar raddir í Finn-
landi um það, að réttast væri
að semja sérfrið við Rússa, og
telja verður víst,, að allur þorri
þjóðarinnar vilji slíta samvinn
unni við Þjóðverja, enda þótt
menn óttist Rússa, svo sem
vonlegt er. Telja verður víst,
að endurteknar aðvaranir Cord
ell Hulls, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna hafi haft mikil
áhrif í Finnlandi, og vitað er,
að Finnar vilja sízt af öllu tapa
vinsældum þeim, sem þeir hafa
fram til þessa notið vestra. Þá
má einnig telja öruggt að loft-
árásir Rússa á Helsinki að und-
anförnu hafi hert á gangi mál-
anna, enda er þjóðin orðin
langþreytt á styrjöldum og
blóðsúthellingum.
Að lokum er það álit margra,
að Finna taki það sárt að vera
bandamenn þeirra, sem kúgað
hafa bræðraþjóðir þeirra, Norð
Loftárás á London.
mörku. Er þá aðeins ein leið
önnur, sem fær má teljast og
það er, að bandamenn taki
að sér stjórn þessara héraða.
Síðan stingur Keilhau upp á
því, að þessi leið verði farin
og leggur jafnframt til, að
hertogadæmin hljóti nýtt
nafn og verði nefnd Cimbria,
sem sé mjög fornt heiti. Síð-
an verði alþjóðleg lögregla
látin hafa bækistöð þarna.
PRÓFESSOR KEILHAU gerir
ráð fyrir, að þessar ráðstaf-
anir myndu duga til þess, að
(Frh. á 6. síðu.)
T FYRRAKVÖLD gerðu
Þjóðverjar loftárás á
London og varð nokkurt tjón
af, bæði á mönnum og mann-
virkjum. Þjóðverjar gera Jgik-
ið úr árásinni og segjS að
að nokkur hundruð flugvéla
hafi flogið inn yfir London og
valdið feikna tjón.i Hins vegar
segja Bretar, að flugvélarnar
hafi verið 50—60 og þar af
hafi 15 komizt inn yfirborgina.
6 þeirra voru skotnar niður.
Um 100 menn biðu bana í ár-
ásinni í janúar.
Flugvélar bandamanna réð-
ust á stöðvar Þjóðverja í Norð-
ur-Frakklandi og flugvelli í
Hollandi. Þjóðverjar tilkynna,
að öll suðurströnd Frakklands,
allt frá Ítalíu til Spánar, verði
undir nákvæmu eftirliti þýzka
hersins.
Luga á valdi Rússa.
"O ERSVEITIR Þjóðverja á
-■ norðurvígstöðvum Rúsa-
lands eru nú í hinni mestu
klípu. Rússar hafa tekið jám-
brautarbæinn Luga og halda á«
fram hraðri sókn í áttina til
Pskov, sem er síðasta varnar-
virki Þjóðverja á þessum slóð-
um, um það bil 65 km. frá
Luga. Þá var sagt í fréttmn í
gær, að Þjóðverjarhafi nú ver-
ið að mestu leyti hraktir af
austurströnd Peipus-vatns. Tald
ar eru horfur á, að járnbraut-
arlínaan frá Pskov til Staraja-
russa gangi Þjóðverjum úr
greipum innan skamms.
Brelar gangaá land á
Dalmaliuslrönd.
SAMKVÆMT fregnum fré
Júgóslavíu hafa brezkar
hersveitir gengið á land á eyj-
unni Hvar á Dalmatíu-strönd,
um það bil 40 km. suður af
Split. Hafa Bretar barizt við
hlið Júgóslava skammt frá þar
sem heitir Belo Groblje. Þá var
sökkt 4 þýzkum seglskipum ná-
lægt Sibenik. Voru það brezkir
hraðbátar, sem þar voru að
verki. Nánarifregnir af þessu
eru enn ekki fyrir hendi, en
ekki er talið, að hér sé um f jöl-
mennar sveitir að ræða.
u
TANRÍKISRÁÐUNEYTI
Bandaríkjanna hefir til-
kynnt, að yfir 22.000 Banda-
ríkja- og Filippseyjahermenn
hafi dáið af illri meðferð í
einum fangabúðum á Filips-
eyjum.
Fromkvæðið á Italiu aítur
i hðndum bandamanna.
■—.-.-♦-----
Skæéaa* Idtáráslr á samgðEEgia*
leléla* islrgáalesfir í»|éðveir|a.
——— ♦
EKKI er annað að sjá en að frumkvæðið á Ítalíu sé nú
aftur í höndum bandamanna. Hafa þeir hrundið öllum
árásum Þjóðverja við mikið manntjón í liði þeirra. Undan-
farna tvo daga' hefir flugher bandamanna látið mjög til sín
taka, enda fór veður batnandi. Var einkum ráðizt á birgða-
lestir og samgönguleiðir Þjóðverja og urðu veruleg spjöll af.
tjóni. Bretar hafa sótt nokkuð
fram norður af Anzio og éru
komnir að aðalvirkjabelti Þjóð-
verja.
Þá féllu sprengjur af Bucine-
járnbrautarbrúna við Flórens.
Áðrar flugsveitir gerðu skæðar
árásir á flutningalesir Þjóð-
verja í grennd við Ánzio. Banda-
ríkjamenn eiga í hörðum bar-
dögum við Cassino og hefir
þeim orðið mikill stuðningur af
lofthernum. 30 þýzkar flugvél-
ar áttu í bardögum við amer-
ískar flugvélar yfir langöngu-
svæðinu og voru fjórar þeirra
skotnar niður. Bandaríkjamenn
misstu 2 flugvélar. Bandamenn
tilkynna, að Þjóðverjar hafi
varpað sprengjum á hermanna-
spítala. Nokkurt manntjón varð.
í grennd við Aprilia voru háð
ir geysi-harðir bardagar. Þjóð-
Á Cassino-vígstöðvunum er
barizt af mestu heift og er bú-
izt við, að bandamenn muni
brátt hefja mikla stórskotahríð
á stöðvar Þjóðverja á Cassino-
fjalli. Eins og áður hefir verið
getið í fréttum hafa Þjóðverjar
víggirt rammlega Benedikts-
munkaklaustrið á fjallinu og
hafa bandamenn ekki enn skot-
ið á það, fyrir bænarstað ítala,
en talið er, að ekki verði hjá
iþví komizt, úr því, sem komið
er. Taka Cassino-fjalls myndi
raska mjög varnarkerfi Þjóð-
verja og opna Bandaríkjamönn-
verjar urðu fyrir tilfinnanleguum leiðina til Rúmaborgar.