Alþýðublaðið - 16.06.1944, Blaðsíða 8

ALÞYÐUBLAÐIÐ
Föstudagur 16. júní 1944
SBSTJARNARBlðSS
DIXIE
Amerísk músikmynd í eðli-
legum litum
Bing Crosby
Dorathy Lamour
Billy de Wolfe
Marjorie Reynolds
Sýnd sunnudag kl. 5, 7 og 9
Sala aðgöngum. hefst kl. 11
Engm^mn^^6^^17^^^^
BORGARASTRIÐ I
REYKJAVÍK.
í Fjallkonunni var ejtirfar-
andi fréttaklausa 9. marz árið
1900: ■
„Vikuna, sem leið, varð vart
við það hér í bænum, að fjöldi
af smásveinum bæjarins og
stálpuðum drenýjum höfðu ein-
hvern undirbúning til að reyna
hreysti sína; og sáu menn að
þeir voru að safna liði og urðu
varir við að þeir fóru með sverð
og spjót og jafnvel byssur —
reyndar voru flest vopnin úr
tré. Menn heyrðu undir væng,
að stefnt væri til orustu, þar
sem til skarar skyldi skríða,
milli Austurbæinga og Vestur-
bæinga. Á sunnudaginn um há-
degisbil höfðu Vesturbæingar
„heræfingu“ vestan við Tjörn-
ina, en Austurbæingar uppi
undir Skölavörðu.
Á tilteknum tíma gengu
Vesturbæingar með fylktu liði
og fána á stöng upþ Bankastræti
og æptu heróp. En Austurbæing-
ar biðu þeirra uppi á Skóla-
vörðustíg; þeir höfðu enga fána,
því að þeir vildu ekki vera und-
ir danska fánanum eins og mót-
flokkurinn, en höfðu engan ís-
lenzkan fána. Þar mættust báð-
ir flokkarnir. Mátti þar heyra
mikinn vopnagný og stór högg,
og höfðu sumir kylfur að vopni.
Þar var .fjöldi áhorfenda. Þótt-
ust hvorttveggja flokkarnir hafa
sigurinn unnið. Þar fengu ýms-
W;' Wt 1 1 & tílifi
íí :r !Y R S Rl Tl igLA
. A s IBlálÉ
sig, náði 'hún sér sjálf í matar-
bita og spurði Minnu síðan,
hvert hún ætti helzt að snúa sér
í atvinnuleit. Systir hennar
hafði breytzt allmikið, síðan
Carrie hafði séð hana síðast.
Hún var nú horuð og beinaber
kona, tuttugu og sjö ára gömul.
Skoðanir hennar voru spegil-
myndir af skoðunum manns
hennar, og hún var orðin enn
þröngsýnni gagnvart skemmt-
unum og skyldu en hún hafði
verið í æsku, og er þá mikið
sagt. Hún hafði boðið Carrie til
sín, ekki af því að hún þráði
nærveru hennar, heldur af því
að Carrie leiddist heima, og hér
gæti 'hún að öllum líkindum
fengið atvinnu og borgað uppi-
hald sitt. Á vissan hátt var hún
glöð yfir að sjá hana aftur, en
hún hafði sömu skoðun og mað-
ur hennar gagnvart vinnunni.
Alt var gott, sem gaf nóg í aðra
hönd — til dæmis fimm dollara
á viku fyrst í stað. Þau höfðu
ákveðið henni þau örlög að
verða búðarstúlka. Hún gæti
fengið atvinnu við einhverja
stórverzlun og komið sér vel á-
fram, þangað til — nú þangað
til eitthvað gerðist. Hvorugt
þeirra gerði sér grein fyrir, 'hvað
það ætti að vera. Þau gerðu
hvorugt ráð fyrir hækkun í tign-
inni. Þau gerðu hvorugt ráð
fyrir giftingu. En á einhvern ó-
ljósan hátt myndi hamingjan
falla Carrie í skaut, og hún hlyti
laun sín fyrir að hafa komið til
stórborgarinnar og stritað þar.
Full af sliíkutm heilabrotum fór
hún út um morguninn til að
leita sér acS atvinnu.
Áður en við fylgjum henni
lengra á göngu 'hennar, skulum
við líta snögglega á það um-
hverfi, sem hún átti að ala ald-
ur sinn í. 1889 hafði Chicago
svo hagstæð vaxtarskilyrði, að
jafnvel innflytjendur, eins og
þessi stúlka, gátu orðið happa-
drjúgir í leit sinni að gæfunni.
Hinir mörgu og sívaxandi verzl-
unarmöguleikar hennar gerðu
hana víðfræga, svo að hún varð
eins og tröllaukinn segull, sem
dró til sín úr öllum áttum hina
vongóðu og hina vonlausu —
þá, sem áttu eftir að finna ham-
ingjuna og þá, sem höfðu farið
í hundana annars staðar. Hún
ir svöðusár og voru allir blóð-
ugir, einkum Vesturbæingar, og
má nú sjá þá ýmsa þeirra með
skeinum á andliti og höndum,
og suma með hönd í fatla. —
Lögreglan mun ekki hafa verið
viðstödd.“
var borg yfir 500.000 í'búa, en
með metnað, dirfsku og orku
milljónaborgar. Götur hennar
og hús náðu þegar yfir fjögra
fermílna svæði. ■íbúarnir lifðu
frekar á iðngreinum, sem voru
háðar fólkstraumnum til borg-
arinnair en á sjálfstæðri verzl-
un. Alls staðar heyrðust ham-
arshögg við byggingu nýrra
húsa. Nýjar iðngreinar voru
teknar upp. Hin stóru járn-
brautarfélög, sem höfðu löngu
áður séð fram á hinn gífurlega
vöxt Chicagoborgar, höfðu
keypt upp stór landflæmi í
'flutningsaugnamiði. Sporvagna-
brautir höfðu verið lengdar
langt út fyrir borgina til þess
að verða á undan hinum hraða
vexti hennar. Það höfðu verið
lagðar götur svo að mílum
skipti, gegnum héruð, þar sem
ef til vill sást eitt einstakt hús
— brautryðjendur hinna fjöl-
förnu stræta. Það voru héruð,
opin fyrir næðingum og regni,
sem voru samt upplýst alla nótt-
ina með löngum glampandi gas-
ljósaröðum, sem blöktu í vind-
inum. Gangstéttirnar náðu langt
út fyrir bæinn, lágu stundum
fram hjá einmana húsi, stund-
um hjá birgðageymslu, en end-
uðu, alltaf úti á sléttunni.
í miðhluta borgarinnar var
víðáttumikið heildsölu- og verzl
unarhverfi, en þangað lá venju-
lega leið hinna nýkomnu, sem
leituðu að vinnu. Það var ein-
kennandi fyrir Chicago á þess-
um tíma, og að því leyti var hún
frábrugðin öðrum borgum, að
hvert fyrirtæki, sem nokkurs
mátti sín, átti hús út af fyrir
sig. Þetta var mögulegt vegna
hinna stóru lóða. Þetta gerði
heildverzlanirnar tilkomumikl-
ar útlits, enda voru skrifstof-
urnar á neðstu hæð, beint inn
af götunni. Stóru gluggarúðurn-
ar, sem nú eru svo algengar,
voru þá komnar á markaðinn
og þær gáfu skrifstofunum á
NYJA BIO
Æðljörðin
umfram allt
(„This above All“)
Stórmynd með
Tyrone Power og
Joan Fontaine
Sýnd sxumudag 18. júní
kl. 6,30 og 9
Syngið nýjan söng
(Sing another Chorus)
Dans og söngvamynd með
Jane Frazee og
Mischa Auer.
Sýnd sunnudag 18. júní
kl. 3 og 5.
Sala hefst kl. 11

GAMLA BIO
Kaldrifjaður
ævinfýramaður
(Hionky-Tonk)
Metro Góldwyn Mayer stór-
mynd
^lark Gable
Lana Tumer
Sýnd simnudag 18. júní kl.fj
3, 5, 7 og 9.
Sala hefst kl. 11
Börn innan 12 ára fá ekkii
aðgang
Ath. Engin sýning í kvöld og§
annað kvöld.
geysimikla djúp, sem var stað-
fest milli fátæktar og auðæfa.
Carrie systir hélt nú inn í
þetta mikilvæga verzlunar-
hverfi. Hún gekk í austur eftir
Van Buren Street, sem varð æ
strjálbýlla unz ekkert sást
nema skúrar og kolageymslur
og loks hatt áin enda á þáð.
Hún gekk djarflega, rekin á-
fram af einlægri ósk um að fá
atvinnu, en áhuginn fyrir þessu
nýja umhverfi dró úr hraðan-
um. Hún var svo lítil og hjálp-
arvana innan um þennan kraft
og þessi risaöfl, sem hún skildi
ekki. Til hvers voru þessi geysi-
stóru hús? Hvers vegna voru
til svona máttug öfl og rík á-
hugamál? Hún 'hefði getað skil-
ið tilganginn hjá lítilli múr-
steinagerð í Columbia City, þar
sem höggnir voru múrsteinar
handa einstökum mönnum. En
þegar hún kom auga á hinar
geysistóru steinaverksmiðjur
BJÖRNINN
eftir HENRIK PONTOPPIDAN
næst failast niður í gamlan hægindastól, er brakaði undan
líkamsþunga hanS.
Uppi á lofti, þar sem herbergi Ruggaards aðstoðarprests
var, heyrðist stóll dreginn tih Svo heyrðist gengið á flóka-
'skóm yfir gólfið. og fótatakið bar bess vitni, að sá, sem á
ferð var gekk yfir í hinn enda hússins og lagði þar leið sína
niður stiga, sem brakaði hátt í. Nokkrum dyrum var lokið
Og |ja-l gaxu OJVXiXOOVJXL4.AXU.XXX CX f
neðstu hæð tígulegt og glæsi- f upp og þeim svo skellt aftur að nýju. Líoks var barið að dyr-
legt útlit. Maður, sem gekk um á stofu prestsins.
fram hjá, gat séð fáeuð oe skín- Ruggard aðstoðarprestur var þrítugur guðfræðingur,
sk^£!Stof,1^úsSlö,gn og speg- klunnalega vaxinn, skegglaus og andlit hans var breiðleitt,
mennina'önnum^kafna vh/störf slétt °S fitugljáandi eins og diskur. Hann var klæddur grá-
um slopp, sem hann hélt að’sér með kjánalegum hætti þann-
ig, að hann studdi höndum á magann. Hann nam staðar í
dyrunum og leit spyrjandi í áttina til hægindastólsins.
„Mér heyrðist“, sagði hann loksins og mælti á jókka
mállýzku jafnframt því, sem hann bar höndina upp að gler-
augunum, “mér heyrðist presturinn berja í loftið“.
“Þó væri — þó væri, sagði gamli maðurinn og lét sem
hann hrykki upp af vökudraumi. “Eg ætlaði bar að spyrja
yður að því, hvort yður léki ekki hugur á því að gæða yður
á nokkrum sakiausum magnadropum? Ég hefi leyft mér að
sín og virðulega verzlunarmenn
í ,,flott“ fötum og með hvítt
um hálsinn ganga um gólf eða
sitja. Gljáandi látún- eða nikkel
skildir við inngöngudyrnar báru
nafn fyrirtækisins og gáfu til
kynna starfsemi þess, Allt
hverfið í miðri borginni hafði
á sér mikilúðlegan og voldugan
blæ, sem miðaði að því að gagn-
taka og hræða þá, sem voru í
atvinnuleit, og sýna þeim hið
§>C0RŒY'5 PLANE, PART OF
A 5QUAPR0N OF 3-26 s, 15
ENROUTE TO TOWN M 1N .
ITALY...MEANWHILEAT
TOWNM, PATHY ANP THE
U.5.O. UNIT 15 BEINS
EVAOJATEP BY TRAMSPORT...
BEFOPETHEY CAN TAkEOFE
THE FIBIP 15 ATTACKEP BY NAZI
PLANES/SCORCHY MAKB5 RAPIO
CONTACT WITHTHE FIELI7 AW-
,. I?AT-TAT'TAT...VE!?PAMMTE
AMER’IKANEPS,. RAT-TAT-TAT...
HELLO, FIELP MTOWEP TO
5QUAPR0N 32...VJE'PE BEIH6
ATTACKEP!... 5TAY AWAY/
PAT-TAT.
SWITCH IT
OFF, 5AMMY/
WE'VE HEAPP
EN0U6H/
X'VE HEARP TOO MUCH /
THE FIELP UNPER
ATTACR., ANP KATHY
MAY &E...AW WE'KE
OPPEREP TO 5TAY AWAY/
THE PEVIL WITH ORPEKS/
WE'VE 6QT TO GO ANP
HELP THEM

,1 A?
YNDA-
IAQ*
Öm, Sammy og félagar þeirra
em á leiðinni til borgar, sem
kölluð er M., er þeir heyra til
Þjóðverja í hlustunartækjum
sínum.
ÖRN (hlustar): „Rat, tat, tat,
bannsettir Ameríkanarnir. —
Halló, flugvöllur M. — Turn
iil flugsveitar 32. Árás hefir
verið gerð á okkur! Nálgist
ekki, snúið við.
Á FLUGVELINUM: „Turn til
flugsveitar 32. Hér em skip-
anir til ykkar. Haldið strax á-
fram til flugvallar K., brautar
nr. 5, lendið þar og bíðið frek-
ari fyrirskipana, endurtakið
— allt í lagi.“
ÖRN: „Slíttu sambandið, Sam-
my. Við höfum heyrt alveg
nóg. Ég hef heyrt of mikið.
Það hefir verið gerð árás á
flugvöllinn, — og Kata getur
verið — og okkur er skipað að
koma hvergi nærri. Til fjárans
með slíkar skipanir. Við verð-
um að fara og hjálpa þeim.“