Alþýðublaðið - 09.07.1944, Blaðsíða 2
z
flíj)i|$nbUM5
Ritstjóri Stefán Pétursson.
Síxnar ritsjómar: 4901 og 4902.
Ritstjóm og afgreiðsla í Al-
I-ýðunúsinu vió Z. *•—«*m i
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn.
Símar afgreiðslu: 4900 og 4906.
Verð í lpusasölu 40 aura.
I
Alþýðuprentsmiðjan 'n.f.
Nýr flokkur?
ÞAÐ hefir um nokkurt skeið
verið opinbert leyndarmál
hér í höfuðstaðnum, að nýtt
blað væri í uppsiglingu. Sagt er
að það eigi að vera vikublað, en
þó mun stærra og umsvifameira
en þau, sem undanfarið hafa öðru
hvoru verið að skjóta upp höfð-
inu til þess eins að lognast aftur
út af að litlum tíma liðnum, enda
er fullyrt, að töluvert fjármagn
standi að þessari nýju blaðstofn-
un, og hafi þegar verið safnað
álitlegri fjárupphæð, fleiri hund-
ruð þúsund krónum, til þess að
tryggja útgáfu þess um alllangan
tíma.
Meðal þeirra, sem að blaðstofn-
un þessari standa, eru aðallega
nefndir nokkrir efnaðir útgerð-
armenn. En á bak við tjöldin eru
sagðir ýmsir aðrir, þar á meðal
einn eða jafnvel fleiri þekktir
pólitískir lukkuriddarar, sem
lent hafa í hrakningum á hafi
stjómmálalífsins, og brotið þar
skip sitt, en ekki enn viljað gefa
upp alla von um það, að geta
fengið sér annað skip og annað
föruneyti.
*
Með öðrum orðum: Á bak við
hina fyrirhuguðu blaðstofnun er
talið að búi sú von, að minnsta
kosti í hugum sumra, sem að
henni standa, að hún gæti orðið
upphaf að stofnun nýs stjórn-
málaflokks, og þarf engum að
koma það óvart.
I báðum stærstu, stjómmála-
flokkum landsins, Sjálfstæðis-
flokknum og Framsóknarflokkn-
um, hafa í seinni tíð verið uppi
hatrammar deilur bæði um menn
og málefni og oftar en einu sinni
legið við borð að þeir beinlínis
klofnuðu. Og í sambandi við
þær deilur voru á síðasta ári, og
raunar langt fram á síðastliðinn
vetur, uppi lítt dulbúnar tilraun-
ir í þá átt, að sameina hin óá-
nægðu öfl í báðum flokkum um
stofnun nýs flokks, sem þá þeg-
ar var gefið nafn og kallaður
„framleiðandaflokkur“; en höf-
uðpaurinn í þeim fyrirætlunum
var eins og allir vita Jónas Jóns-
son alþingismaður, sem þá enn
var formaður Framsóknarflokks-
ins, en þó farinn að sjá sína sæng
út breidda þar, enda nú afdank-
aður, eins og öllum er kunnugt.
Þá var hugmyndin, að leggja
grundvöllinn að hinum nýja
„framleiðandaflokki" með stofn-
un nýs bændablaðs, og kom það
út í nokkra mánuði undir nafn-
inu „Bóndinn“. En það náði ekki
tilgangi sínum; og nú er ætlunin
að byrja á öðrum enda og stofna
útgerðarmannablað, sem á að slá
á strengi hins endurheimta frels-
is og heita „Lýðveldið“!
*
Orðrómur gengur um, að með
undirbúningi þessarar blað-
stofnunar og • þeim bollalegging-
um, sem á bak við tjöldin eiga
sér stað í sambandi við hana, sé
fylgzt af töluverðri athygli af nú-
verandi stjóm, að minnsta kosti
tveimur ráðherum hennar, sem
finni sárt til þeirrar einangrunar,
sem hin flokkslausa stjóm á við
að stríða og ógjarnan geti hugsað
sér það, að hverfa þegjandi af
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
-p—»r •,■ .■■■'■■!! wd
Sunnudagur 9. júlí 1944.
Myndarlegar umbæfur á um-
hverfi forsefabústaðarins
En kirkjan og kirkjugarðurinn eru í
vanhirðu.
EINS og frá hefir verið sagt í
blöðunum undanfarna daga,
hafa verið gerðar veigamiklar
breytingar á húsaskipun forseta-
setursins að Bessastöðum, en
engu eftirtektarminni eru þær
stórfelldu umbætur, sem gerðar
hafa verið úti umhverfis for-
setabústaðinn.
Það, sem fyrst vekur eftirtekt
gesta, er koma heim að forseta-
setrinu, fyrir utan hinar veglegu
byggingar, er hin fagra grasflöt
fyrir framan forsetahúsið og
blómaraðirnar meðfram boga-
löguðum lágum steinvegg, sem
aðskilur grasflötina frá hinu
mikla bífreiðastæði, sem er út
frá húsinu að norðanverðu. Um-
hverfis allt húsið er grasbekkur,
einnig þeim megin, sem að bif-
reiðastæðinu veit, og gefur þetta
staðnum hlýlegan og snyrtilegan
svip. Það væri ekki nóg þótt
byggingarnar væru veglegar, ef
umhverfis þæf væri óræktarlegt
og hrjóstrugt, en fyrir því hefir
nú verið séð svo sem bezt má
verða, enda mun það vera áhuga-
mál forsetans, að umhverfi stað-
arins sé sem fegurst og vinaleg-
ast.
I hólnum neðan við flötina er
stórt kringlótt sólbyrgi og er það
grasi gróið að innan, en steinlagð-
ur stígur er in* í það.
Hóllinn og flötin fram undan
forsetahúsinu er mjög grasgefin
og er t. d. búið að slá flötina átta
sinnum á þessu sumri. Eina ó-
prýðin, sem telja mætti á þessari
fallegu grassléttu, er umgirt leiði
og minnisvarði, sem stendur þar
framan í barðinu. Þá má og
segja, að kirkjugarðurinn sé í
hrópandi ósamræmi við þetta
snyrtilega umhverfi, og þyrfti
hann gagngerðra endurbóta við,
því að hann er langt frá því að
vera í þeirri hirðu, sem æskilegt
væri og sæmandi er staðnum.
Sama er að segja um kirkjuna
sjálfa, sem er í slæmu ásigkomu-
lagi bæði utan og innan.
Bessastaðakirkja er gamalt en
virðulegt hús, og verðskuldar
sannarlega að henni verði sómi
sýndur, enda líður væntanlega
ekki langt þangað til að hafizt
verður handa við umbætur á
kirkjunni og kirkjugarðinum,
sem eins og áður er sagt, er í
mestu vanhirðu.
Fjöldi fólks leggur leið sína
suður að Bessastöðum um þessar
mundir, og hefir raunar gert
löngu fyrr, til þess að sjá þennan
sögufræga og virðulega stað. En
ekki fer vel á því, að
fólk gerizt of nærgöngult
við forsetabústaðinn, því vitan-
lega er það siðleysi, að hver sem
er troði inn á svæðið umhverfis
forsetahúsið. Það er hægt að sjá
staðinn og umhverfið vel, þótt
ekki sé skoðað inn um glugga
forsetahússins, eins og dæmi
munu vera til, að fólk hafi
Mtið sér sæma. Það er vitanlega
freklegasta ókurteisi, sem ekki
má eiga sér stað.
Á Bessastöðum er dásamlega
leiksviði stjórnmálanna, jafn-
skjótt og einhver þingmeirihluti
skyldi skapazt um nýja stjórnar-
myndun. Og er það ætlun sumra,
að í hugskoti þeirra sé í sam-
bandi við hina nýju blaðstofnun
vöknuð einhver von um það, að
takast mætti að stofna hér stjórn-
arflokk, sem byði fram við næstu
kosningar og gæti lengt lífdaga
núverandi stjórnar eða að
minnsta kosti þeirra sjálfra, ef
ekki sem ráðherra í bili, þá í öllu
falli sem stjórnmálamanna, með
von um það að komast í ráð-
Flugbátur og flugvél
keypl vestan hafs.
.. V
Vænfanleg lil landsins innan
skamms.
| EST hafa verið kaup á 8
farþega flugbát og fjórum
frþegaflugvélum í Ameríku.
Það er flugfélagið Loftleiðir hf,.
sem kaupir þessi flugtæki og
eru þau væntanleg til Landsins
innan skamms.
Sigurður Ólafsson flugmaður
hefir unnið að þessum kaupum
vestra. Fór hann vestur um haf
í febrúarmánuði s. 1. í þessum
erindagerðum. Hefir hann nú
fest kaup á 4 farþega Stirison-
flugvél, af sömu gerð og félagið
átti hér áður, og tveggja hreyfla
flugbát með 8 sætum af allra
fullkomnustu gerð.
Flugvélin er tilbúin og bíður
hún eftir skiprúmi hingað. Flug
báturinn verður afhentur frá
verksmiðjunni 15.—20. þ. m., og
er nú verið að leita hófanna um
það vestra, hvort leyfi fæst til
að fljúga bátnum hingað heim.
Maður bíður bana í
Ljósafossslöðinni.
T FYRRADAG vildi það svip-
lega slys til austur í Ljósa-
fossstöðinni að ungur maður
varð fyrir rafmagnsstraum og
beið bana af.
Maður þessi hét Bjarni
Ingjaldsson og var ættaður frá
Sitokkseyri, hann var 19 ára að
aldri.
Talið er að Bjarni hafi fengið
rafstrauminn fró vinnulampa
með bilaðri leiðslu.
Læknir frá Eyrarbakka gerði
lífgunartilraunir á Bjarna en
þær urðu árangurslausar.
Breiðaíjarðarför Ferðafélags íslands
hefst 13. júlí, en ekki 14., eins og
áður var auglýst. Farmiðar takist í
skrifstofu Kr. Ó. Skagfjörðs, Túng. 5,
mánudaginn 10. júlí, annars seldir öðr-
um þeim, sem næstir eru á biðlista.
Hallgrímsprestakall.
Messað í Austurbæjarskóla á morg-
un klukkan 11 f. h. Sr. Jakob Jónsson.
fagurt og því ekki að undra, þótt
fólk hafi löngun til að koma þang-í-
að og sjá sig um, enda er að
sjálfsögðu ekkert við því að
segja, ef það sýnir háttvísi og
góða framkomu og veldur ekki
ónæði á forsetasetrinu
herrastólana á ný, þótt síðar
væri.
En slíkar bollaleggingar eru á
þessu stigi að sjálfsögðu ekkert
annað en framtíðarmúsík. Fyrst
er að sjá hið nýja blað, og ganga
úr skugga um það, hvort það
geti orðið það skip, sem nokkra
pólitíska skipbrotsmenn og fram-
gjarna en fylgislitla stjórnmála-
menn vantar nú svo tilfinnan-
lega. Síðar má alltaf gera út um
það, hver skipstjórnina skuli
hafa, og hvemig föruneytið, á-
höfnin, skuli saman sett.
Skemmlun Hringsins í
Hljómskálagarðinum
í I TISKEMMTUN Kvenfélags
ins Hringsins hófst í hljóm
skálagarðinum í gær kl. 3 e. h.
Eins og áður var getið rennur all
ur ágóðinn af skemmtiminni til
barnaspítalasjóðs félagsins, svo
um leið og fólk skemtir sér og
kaupir hinar ágætu veitingar,
sem framreiddar eru í hinni
miklu tjaldborg í garðinum,
styrkir það gott málefni sem alla
varðar.
Blaðajmenn sátu kaffi'boð kl.
2 í gær í hiirni istóra og vistlega
veitingatjaldi fcvenfélagsins, og
fengu að bragða hinar Ijúffengu
kökur sem iþar eru seldar. Eru
kölkurnar allar heimabakaðar,
veitingar allar eru hinar vegleg
ustu. Auk kaflfisalunnar eru aÚs
feonar veitingar seldar í smærri
tjöldum.
. íSkemimtunin í gær hóÆst með
þrví að frú Imgiibjörg Þorláksson
form'aður Hringsinis setti
'Skemmjt'Unina, en Iþví næst !lék
Lúðrasveitin Svanur þjóðsöng-
inn. Að þvií ioknu flutti Katrín
Tihor0ddlsen liaakni ræðu, enn-
freimiur lék Lúðrasveitin Svanur
s'íðar um daginn, en dans var
stigin á pallinum fram á kvöld.
í dag heldur svo skemmtun-
in áfram og hefist kl. 2 e. h. með
því að Valdimar Bjömsson sjó-
liðsforingi filytur ávarp. Kl. 5
mun séra Jón Thoroddsen flytja
þar ræðu. Kl. 8.30 í kvöld verða
norískir þjóðd-ansar á pallinum
ennlfemiur verður danis stiginn
bæði fyrripart dagsinis og eins
uim kvöldið fram .umdir mið-
. nætti.
Kl. 8.15 í kvöld verður
skemmitun í Tripolúleikhúsinu
við Melaveg, þar sem margir
góðir innilendir og erleriddr
islkemimtikraftar koma fram.
Ennifremur heldur merkjasál
an áfram allan daginn í dag.
Þarlf ekki að efa að Reyfcvíkinig
ar fjöilmenna í hljómskálagarð-
inum í dag, engu síður en í gær.
Fulltrúar íslands kjörn
ir í aðalnefndir gjald-
eyrisráðsleinunnar.
Frá utanríkisráðuneytinu.
FULLTRÚAR íslands hafa
verið kjörnir í allar aðal-
nefndir gjaldeyrisráðstefnunnar
í Betton Woods, nefnd, sem
fjallar um alþjóðagjaldeyris-
sjóð, nefnd um alþjóða banka-
viðskipti og nefnd um alþjóða
samvinnu í gjaldeyrismálum og
fj ármálum.
KR keppir á Akranesi í
dag í knaltspymu.
KNATTSPYIRNUMENN frá
KR, 1. og 3. flokkur, fóru
til Akraness í morgun og ætla
að lceppa við Akurnesinga í dag.
Fararistjóri er Siigurjón Jóns-
son.
Miunu knattspyr-niumiennirnir
kom aftur til bæjrins í kvöld.
Á Akranesi eru margir snjall
ir knattspyrnumenn, enda hafa
þeir undanfarið notið kennslu
hins ágæta kennara Axels And-
résisonar.
Nqsprestakall.
Messað í kapellu Háskólans kl. 11
árdegis á morgun. Síra Jón Thorar-
ensen.
Bœrinn í dag.
Helgidagslæknir er Halldór Stefáns-
son, Ránargötu 12, sími 2234.
Útvarpið í dag: 12.10 Hádegisútvarp.
14.00—16.30 Miðdegistónl. (plötur): —
a) Föðurl. mitt e. Smetana b) Dú-
ettar úr óperum. c) Kreisler leikur lög
eftir sjálfan sig. 20 Fréttir. 20.20 Ein-
leikur á píanó (Fr. Weisshappel): a)
Postludium e. Palmgren. b) Tónaflóð
e. Mendelssohn. 20.35 Frá sögusýning-
unni: a) Erindi Gils Guðm. kennari).
b) Lokaorð (dr. Einar Ól. Sveinsson).
c) ísl. lög (plötur). 21.50 Fréttir. 22.00
Danslög. 23.00 Dagskrárlok.
Sunnudag og mánudag:
. Næturlæknir er í Læknavarðstofunni
— sími 5030.
Næturvörður er í Ingólfs-Apóteki.
Næturakstur annast BSR, sími 1720.
Mánudagsnótt:
Næturakstur annast Hreyfill, sími
1633.
Útvarpið á morgun: 12.10 Hádegis-
útvarp. 15.30 Miðdegisútv. 20.00 Fréttir.
20.30 Þýtt og endursagt: Öræfaferð á
íslandi fyrir 100 árum (Kjarten Ragn-
ars lögfræðingur). 21.00 Um daginn og
veginn (G. Ben. rithöf. 21.20 Útvarps-
hljómsveitin: Lög frá ýmsum löndum.
Einsöngur (ungfrú Kristín Einarsdótt-
ir): a) Leiðsla eftir Kaldalóns. b) „Þú
eina hjartans yndið mitt“ eftir sama
höfund. c) „í rökkurró hún sefur“ eftir
Björgvin Guðm. d) Vöggulag eftir
Járnefeldt. e) „Nina“ eftir Pergolese.
21.21.50 Fréttir. — Dagskrárlok.
Nlunda þing Alþýðu-
sambands Veslfjarða
22 fullfrúar frá 13 félögum mæffu
á þinginu.
NÍUNDA þing Alþýðusam-
bands Vestf jarða var haldið
á ísafirði dagana 5.—7. þ .m.
Þingið sóttu 22 fulltrúar frá 13
félögum á Vestfjörðum.
Forseti sambandsins, Hanni-
bal Valdimarsson, setti þingið
með ræðu, en þingforseti var
kjörinn Finnur Jónsson alþing-
ismaður. Varaforseti var Eyjólf-
ur Jónsson frá Flateyri. Ritarar
þingsins voru Ágúst Vigfússon,
Bolungavík og Tómas Helgason,
Hnífsdal.
Mörg mál lágu fyrir þinginu
og mun blaðið birta ályktanir í
þeim eftir helgina.
Stjórn sambandsins skipa nú:
Forseti Hannibal Valdimarsson,
ritari Helgi Hannesson og gjald-
keri Ragnar G. Guðjónsson,
kjörnir af þingi sambandsins, en
auk þess eiga þeir Finnur Jóns-
son og Árni Magnússon sæti í
stjórninni sem fulltrúar Alþýðu-
sambands Islands.
Varastjórn skipa: Forseti
Guðm. Gíslason Hagalín, ritari
Eyjólfur Jónsson og gjaldkeri
Kristján Kristjánsson.
Þingið samþykkti að fela
Hannibal Valdimarssyni, forseta
sambandsins, sem lengi hefir
verið ritstjóri Skutuls, útgáfu
og ritstjórn blaðsins, en eftir að
skilnaður varð á faglegum og
pólitískum málum innan Al-
þýðusambandsins, hafði stjórn
þess talið réttara að Alþýðusam-
band Vestfjarða afhenti Skutul
hinum pólitíska hluta alþýðu-
samtakanna og hefir það nú ver-
ið gert á þann veg, sem að fram-
an greinir, gegn þeirri yfirlýsingu
Hannibals, að blaðið haldi sömu
stefnu og það hefir ávallt fylgt í
verkalýðs- og þjóðmálum.
Laugarnesprestakall.
Messað klukkan 2 e. h. Sér Garðar
Svavarsson.