Alþýðublaðið - 19.08.1944, Blaðsíða 7

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
I
LwigBjl^uif 19. ágúst 1944.
j
1 Bœrinn í da»
Kola-
eða olíukyndtinarrafstöð
Næturlæknir er í Læknararð-
atofuimi, sími 5030.
Næturvörður er í Laug'avegs-
apóteki.
Næturakstur annast Hreyfill.
mxii 1633.
ÚTVARPIÐ:
M.10—13.00 Hádegisútvarp.
S5-30—16.00 Miðdegisútvarp.
3®.25 Hljómplötur: Söngdansar.
20.00 Fréttir.
29.30 Útvarpstríóið: Einleikur og
tríó.
29.45 Upplestur: Sögukafli (Ólaf
ur Jóh. Sigurðsson rith.).
21.15 Lúðrasveitin ,,Svanur“ \
(Árni Bjömsson stjórnar).
21.50 Fréttir.
22.00 Danslög'.
24.00 Dagskrárlok.
Fríkirkjan í Hafnarfh'ði.
Messað á morgun kl. 2 e. h.,
sóra Jón Auðuns.
Frjálslyndi söfnuðurinn.
Messað í Fríkirkjunni í Reykja
vík á mor'gun kl. 5, séra Jón Auð
ims.
I.
í íran
LELAND MORRIS, sem
fyrrum var sendiherra
Bandaríkjanna hér á landi er
kominn til Teheran og hefur
verið skipaður „ambassador,,
Bandaríkjanna í íran, og er
'hann fyrsti ,,amhassador“
þeirra þar í landi.
ii. «■»
K.R. vann Fram með
6 mörknm §ep 2
LANDSMÓT 1. flokks í knatt-
spymu hélt áfram á fimjmtu
dagskvöld með leik milli Fram
og KR. Lauk leiknum með
sigrí KR 6:2.
iPyrri hálfleikurinn endaði á
jaifntefli 2:2, en síðari með ótví-
ræðum sigri KR 4:0. En þrátt
fyrir þennan mikla markamun,
var leikurinn engan veginn eins
ójafn og ætla mætti, markmanni
Fram hefði átt að tákast að
verjast Iþví að sum þessara
marka væru skoruð. Leikurinn
var á kötflum allvel leikinn, og
er iþetta foesti leikur mótsins
sem af er. Eitt var athyglisveht
við leik 'þennan öðru fremur,
það var Iþátttaka hinni rnörgu
meistaraflokksmanna í báðum
Ilðum. í liði Fram: Högni,
Magnús og Kristján, í liði KR:
Birgir, Sigurjón og Þórður. Hin
fjölmennu knattspyrnufélög
ihötfuðstaðarins ættu að vera
jþess tfullkomlega megnuð að
senda eingöngu I. flokks lið til
leiks í I. flokksmóti, en ekki að
vera að styðja lið sín í þeim
flokki með viðurkenndum
meistarfloksmönnum, jafnvelþó
bjiáitfalegar reglugerðir og van-
tiugsaðar heimili slíkt.
iSlíkar aðgerðir eru heldur
ekki sanngjarnar gagnvart flokk
um þeim sem koona utan a'f
landi til keppni í rnóti þessu.
Ebé
Farmiðar í skemmtiför Knatt
apyrnufélagsins FRAM óskast
sóttir fyrir hádegi í dag í Yegg-
Íöðrarann.
Lagt verður af stað kl. 2,30
e. 'h. frá Xðnskólanom.
Frii. af 2. sffhi.
ton aJ5 sjá um að útvega tilboð.
Áður yrði þó væntanlega Grett
ir Eggertsson, sem starfað hef-
ur fyrir Sogsvirkjunina vestra
á s. 1. vetri, að yfirfara útboðs-
lýsinguna og laga hana fyrir
amerískan markað. Ef England
eða önnur lönd í Evrópu skyldu
opnast siðar á þessu ári mætti
ef til vill leita þangað um til-
boð einnig og á það væntanlega
ekki að saíka, þótt áður hafi
verið spurt í Ameríku. En nauð
synlegt er að skýra þar frá því
í upphafi, að ekki sé tekin á-
kvörðun um að kaupa í Ame-
ríku þótt spurt sé. Má þá reynd
ar búast við nokkurri tregðu
vestra að bjóða í.
Hið fyrsttalda, virkjun Neðri
Fossanna, er sökum kostnaðar
lakasta iausnin fjárhagslega,
45 millj. króna viðbótarkostn-
aður á stöð með línu til Reykja
víkur og aðaispennistöð.
Ef hægt væri að koma virkj-
unarmálunum þannig fyrir, að
hægt væri að taka stærstu
virkjunarstigin á lágverðlags-
tíma verður fjárhagsafkoma
miklu auðveldari. Það er hægt
aðs þaa ðmley
að leysa það mál með toppstöð,
sem er ódýr í stofnkostnaði
miðað við aflið, og þetta eiga
hinar tvær leiðirnar að leysá.
Þær koma ekki báðar til fram-
kvæmdá, að minnsta kosti ekki
i einu, heldur verður þar að
velja á milli.
Botnsáin er fjárhagslega
fremur óhagstæð, rúmar 30
millj. kr. með línu til Reykja-
víkur og aðalspennistöð við
Reykjavík fyrir 38000 hestöfl
þangað komið, og verður því í
sjálfu sér stórt virkjunarstig á
þessum, háverðlagstímum, þótt
aflið sé nægilegt til að sú virkj
un geti orðið fullnægjandi topp
stöð og varastöð, þá er orku-
magnið ekki nema um 25—30
millj. kwst. á ári, og hún verð
ur úí'ullnægjandi til að brúa
bilið á milli stórra virkjunar-
stiga í framtíðinni. Hún er því
heldur ekki tekniskt skoðað
fullnægjandi lausn ' að þessu
leyti.
Þriðja leiðin, einmtúrbínu-
stöð, er bezt, bæði frá fjárhags
legu og teknisku hliðinni. 38
þús. hestafla stöð kostar 15
millj. og þarf hvorki háspennu
'línu né aðalspennustöð og er
því betur fallin til að vera vara
stöð bæði fyrir vatnsaflstöðv-
ar og langlínur en aðrar lausn-
ir. Sem toppstöö og varastöð
er henni ætlað að vinna um 16
millj. kwst. á ári og fara til
þess um 5000 tn. olíu eða 7000
tonn 'kola, ef kolakynding væri
notuð. Vegna þessa kyndingar
kostnaðar verður árlegur rekst
urskostnaður hennar svipaður
Botnsárvirkjuninnar um 3
milij. kr. á ári, svo frá því sjón
armiði munar minnstu hvor
þessara leiða er valin. En eim-
túrbínustöðin getur einnig með
auldhni oiíukyndingu komist
upp í að framleiða einar 65
millj. kwst. á ári með 13000
kw afli eða meira en tvöfailt
á við Botnsá og getur því starf
aö þannig, að fremur er hægt
að nota hentugustu verðlags-
tfma til Virkjunar Neðri Foss-
anna í Sogi, en á annan hátt.
Og noíuð á þennan hátt getur
eimtúrbínustöðin byggt upp
markaðinn fyrir nýtt virkjun-
'arstig áður en ráðist eT í virkj-
unina.“
Rafmagnsstjóri leggur að
lokum til:
1. Að haldið verði áfram
mælingum ,og rannsóknum á
virkjun Neðri Fossa í Sogi
ásamt nýrri háspennulínu það-
an til Reykjavíkur og undirbú-
ið undir útboð.
2. Að i samvinnu við Raf-
magnseftirlit ríkisins. verði á
sama hátt undirbúin ítarlegri
virkjunaráætlun um Botnsá í
Hvalfirði.
3. Leitað verði nú þegar til-
boða í eimtúrbínustöð í Ame-
ríku.
4. Þegar nánari upplýsingar
liggja fyrir um þessa 3 mögu-
leika væntanlega síðar á þessu
ári, verði tekin ákvörðun um
hverja leið fara beri.“
HeilbrigS líf og ifál-
úrulæidiingaiéiagið
Alþýðublaöinu hefur boris I
eftirfarandi athugasemd irí
dr. Gunnlaugi Classen.
IHEIÐRUÐU blaði yðar þ. 16.
ág. í dálkinum „Hvað segja
hin blöðín?“, er dálítil hirting
til tímaritsins „Heilbrigt Líf“ á
þessa ieið:
„í tímariti Rauða krossins,
Heilbrigt líf, eru öðru hvoru ó-
rökstuddar hnútur til Náttúru-
lækningafélagsins og Jónasar
Kristjánssonar, en ekki hirt
um að birta rökstudda gagn-
rýni á kenningum Jónasar um
iheilsuvernd og holla lífernis-
hætti. Heibrigðismálin eru
allra mála sízt til þess fallin að
hafa í flimtingum, og allra sízt
ætti læknastéttinn að gera sig
seka um það.“
Út af þessum ummælum Al-
þýðublaðsins leyfi ég "mér að
taka fram eftirfarandi:
Fyrsta ritið, sem Náttúru-
lækningafélagið gaf út var
„Sannleikurinn um hvítasykur-
urinjn!“ eftir Are Waerland.
Um þá bók birtist í Heilbr. L.
1. árg., 3—4 hefti, ýtarlegur
ritdómur eftir dr. Július Sig-
urjónsson, háskólakennara.
Jónas Kristj ánsson, læknír, rit
aði all langa grein í Heilbr. L.,
2. árg., 3—4 hefti, út af þess-
um ritdómi, og hafa náttúru-
lækningamenn ekki í annað
skipti óskað að taka til máls í
timaritinu. í sama hefti birtist
stutt andsvar frá dr. J. Sigur-
jónssyni.
Annað í röðinni af ritum
Náttúrulækningafélagsins er
bókin „Nýjar leiðir“ eftir Jón-
as Kristjánsson. Um 'hana birt-
ist og rækilegur ritdómur (H.
Líf, 3.árg., 1—2 hefti) eftir
Ólaf Geirsson lækni á Vífilstöð
um.
Þriðja bókin er svo „Mat-
ur og megin“ eftir Waerland,
og birtist larigur og ýtarlegur
ritdómur um þá bók eftir Jó-
hann Sæmundsson yfirlækni.
Öll þessi rit eru þannig úr
garði gerð, að ritdómararnir
hafa ekki komizt hjá að benda
á ýmislegar fræðilegar villur
eða fullyrðingar, sem ekki fá
staðizt. Má því segja, að rit
þessi hafi yfirleitt hlotið þunga
dóma hjá þeirn læknum, sem
um þau hafa fjallað í tímarit-
inu Heilbr. Líf. En fullyrðing-
ar bla%amanns yðar um, að ekki
sé hirt um að birta í tímariti
Rauða khossins rökstudda gagn
rýni á kenningum náttúrlækn-
ingamanna, eru mjög ómak-
legar, og hijóta að stafa af ó-
kunnugleika hans.
Mér er ekki kunnugt um, að
annars staðar. hafi birzt fræði-
legir ritdómar, af dómb."
mönnum, um rit og kenningar
náttúrulækningamanna.
Ég leyfi mér svo, hr. rit-
stjóri, að þakka fyrir fram fyr
ir birtingu þessara athuga-
semda.
Virðingarfyllst,
Gunnlaugur Claessen.
Mynd þessi var tekin, er Pius páfi átti viðtal við blaðamenn
í páfagarði 7. júní etftir að bandamenn höfðu náð Rómaborg
á vald sitt. Páfinn virðist vera í bezta skapi eftir brosinu
að dæma.
Samkomuiag um her-
nám Þýzkalands
ROOSEVELT forseti skýrði
frá því i gær í viðtali við
blaðamenn, að stjórnir Banda-
ríkjanna, Bretlands og Rúss-
lands hefðu komið sér saman
um hernám Þýzkalands, en
ekki hefði- enn verið gengið
formlega frá einstökum atrið-
um. Forsetinn gat þess, að auð
velt myndi verða að komast að
samkomulagi við Kínverja um
hernám Japan.
Þá sagði RooseveÍt, að hann
myndi ræða við Churchill for-
sætisráðherra, en óvíst væri,
hvenær það yrði. Þó bjóst for-
setinn við því, að það yrði
mjög bráðlega.
Hússland:
Sandomierz í Suður-
Póllandi á vaidi Rússa
O TALIN birti í gær dagskip
^ an, þar se'm hann tilkynnir, .
að borgin Sandomierz í Suður-
Póllandi sé nú á valdi Rússa.
Áður höfðu borizt fregnir um
snarpa götubardaga í borginni
og vörðust Þjóðverjar af kappi,
enda var hún mikilvæg varn-
arstöð þeirra.
Þær fregnir berast frá Aust-
ur-Prússlandi, að Þjóðverjar
kveiki nú í þorpum og bæjum
í grend við landmærin og eyði
eggi allt, sem Rússum má að
gagni koma er þeir sækja inn í
landið. Rússar halda áfram sókn
inni í Lettlandi í áttina til Riga
og hafa enn tekið 30 þorp og
byggð ból. í Litháen gera Þjóð
verjar hörð gagnáhlaup, en verð
ur lítið ágengt og bíða mikið
tjón.
Qrrusian um
Normandie
Frh. ai 3. stfttu.
ar, Bandaríkjamenn, Frakkar,
Belgar, Pólverjar og Hollend-
ingar. Hefur ekki frétzt um
þátttöku Belga og Hollendinga
í bardögunum þarna fyrr en
nú.
Rotturnar yfirgefa skipið. s
Tilkynnt vár í London i gsér,
að Pierre Laval, forsætisráð-
herra Vichystjórnarinnar og
og Joseph Darnand, hin ill-
ræmdi dómsmálaráðherra hans
ásamt fleiri ráðherrum, væru
flúnir frá París til setuliðs-
borgarinnar Metz í norðaust-
urhorni Frakklands, skammt
frá þýzku landamærunum. Ekki
er vitað með vissu um aðset-
ursstað Pétains, en fyrir nokkru
bárust þær fregrair, að hann
hefði farið eða verið fluttur
til Þýzkalands.
Frh. af 3. síðu.
tilkynnti í gær, að héraðið
Haute Savoie væri nú nær allt
á valdi maquihersveitanna.
Það er nú upplýst í London,
að u,m 300 herskip úr brezka
flotanum hafi tekið jþátt í inn-
rásaraðgerðunum í Suður-iF'rakk
landi. Meðal iþeirra voru 7 flug-
vélaskiip, qrrustuskipið Ramill-
ies og 4 grískir tundurspillar.
THæirn þýzkum fylgdarskipum
.(■kiorvettum) var sökkt undan
Marseillés.
i ........ -i.. ... , • ...
Það er nú upplýst, að flug-
vélar Breta og Suður-Afríku-
manna, sem hafa bækistöðvar
á Ítalíu, hafa ílutt vopn og skot
færi til pólsku hermannanna í
Vársjá. 20 flugvélar hafa týnzt
í leiðangrum þessum.