Alþýðublaðið - 20.08.1944, Blaðsíða 3

Sannudagur 20. ágúst 1944.
ALÞYÐUBLAPIÐ
ítalir aðstoða bandamenn.
íaasitta eru ítalir ,sem annast flutninga á vistum og hergöngnum. Fara flutningar þessir fram
á múlösnum. Stanfa þessar flutiingasveitir í þjónustu 5. ameríska hersins.
Vopnið, sem
of seint.
GREIN ÞESSI, sem er þýdd úr Picture Post og fjallar um
„leynivopnið“ þýzka, flugsprengjuna. Greinarhöfundur
færir rök að því, að vopnið, sem Hitler hugðist sigra Bretland
með, sé alls ekki þýzk uppfinning. Hún var þekkt bæði í
Bandaríkjunum og á Bretlandi fjTÍr hálfri öld. En auk þessa
rekur hann það, er flugsprengjan tók að koma við sögu í
i styrjöld þeirri, sem nú er háð.
Nýtt leynivopn Bandaríkjamanna
gegn Japönum
— .........
J TUÍ ANNLAUSU flugvélarnar
1 eru ekki fundnar upp í
* þessari styrjöld, heldur í styrj
öldinni fyrri. Og þær eru ekki
þýzk uppfinning. Vísindamenn
í mörgum löndum, þar á meðal
Bretlandi, hafa skýrt frá því, að
þeir hafi fyrir mörgum árum
gert teikningar að áþekkum’
flugvélum, er unnt hefði verið
að fullkomna og nota í hern-
aði. í Bandaríkjunum var smíði
slíks vopns meira að segja kom-
íð vel á veg fyrir hálfum þriðja
áratug.
í Bellport á Langeyju var ár-
íð 1918 smíðúð flugvél, er átti
að geta farið ferða sinna mann
laus. Hún var búin 90 hestafla
vél og hófst til flugs af 250
feta langri braut. Vænghafið
var sextán fet, og tilraunir, sem
gerðar voru á Langeyju, sýndu,
að hún gat farið ailt að 40Q míl
ur á Idukkustund. Hún gat bor-
ið sprengju, sem vó.g 1000 ensk
pund, og í henni var tæki, sem
stjórnaði henni af mikilli ná-
kvæmni.
Bandaríkjamenn smíðuðu
fimm svona flugvélar og höfðu
í huga að ílytja þær til Frakk-
lands og senda þær gegn Ber-
, línarborg.
Aðrar svipaðar tilraunir voru
gerðar í Breilandi á sama tíma
og gáfu þær einnig vonir um
að fullkomna mætti þetta vopn
svo, að það yrði mjög áhrifa
ríkt í hernaði.
En hvers vegna létu Iter-
stjórnir Breta og Bandaríkja-
manna undír höfuð leggjast að
framkvænia tilraunir þessar
til hlítar og smíða slíkt vopn?
Fyrst og fremst af því, að
hershöfðingjar bandamanna
höfðu meiri trú á sprengjuárás-
um venjulegra flugvéla og lögðu
þess vegna allt kapp á smíði
sem beztra sprengjuflugvéla
og taékja í þær, er gerðu það
kleií t að hæfa ákveðið mark
af fyllsíu nákvæmni.
Þegar svo friður var saminn
haustið 1918, snerist hugur
manns eðlilega frá hergagna-
smíði og hernaði, sem allir voru
orðnir langþreyttir á. Slíkar til
raunir sem smíði mannlausra
flugvéla til árása á óvinalönd
féllu niður. Sat síðan lengi við
þær niðurstöður sem fengnar
voru er heimsstyrjöldinni lauk.
En það væri rangt áð ætla, að
ekkert hafi verið að þessum mál
um unnið eftir að heimsstyrjöld
in seinni hófst. Meðal annars
hefir það verið látið uppskátt í
Bandaríkjunum, að alger hlið-
stæða stöðva þeirra, sem Þjóð-
verjar skjóta flugskeytum sín-
um frá í Frakklandi, hafi verið
reist á Flórídaskaga fyrir all-
löngu síðan. Meyers hershöfð-
ingi, yfirmaður hernaðarnauð-
synja bandaríska lofthersins,
hefir einnig skýrt frá því, að
smíðað hafi veríð vestan hafs
fjarstýrt flugskeyti, sem verið
sé að reyna áður en herinn tek-
ur það til notkunar í styrjöld-
inni. í brezka þinginu hefir
Cunningham-Reid höfuðsmaður
rætt um brezkar flugsprengjur,
er Wilson yfirforingi hafi fund-
ið upp og tekið hafi verið að
vinna að snemma í þessari styrj
öld.
Hvers vegna hafa þá þýzku
flugskeytin vakið slíka undrun
víða um heim?
Ef til vill er þó það eitt undr-
unarefni í sambandi við flug-
sprengjur Þjóðverja, að þær eru
ekki fjarstýrðar, auk þess hve
Þjóðverjum hefir orðið brátt í
brók um stórframleiðslu þessa
vopns, sem skjóta verður af
handahófi á lönd óvina og í,
rauninni er gagnslaust frá hern
aðarsjónarmiði.
En það hefði engin ástæða
verið til undrunar, ef þjóðir
bandamanna hefðu veitt athygli
frétt nokkurri frá Stokkhólmi
eigi alls fyrir löngu. Stokkhólms
fréttir vekja jafnan mikla at-
hygli á opinberum stöðum.
Frétt þessi birtist í Lundúna-
blaðinu Times hinn 13. maí síð-
ast liðinn og hljóðaði á þessa
lund: „Nefnd sænskra hernað-
arsérfræðinga fór í dag til Brö-
sarp 'í héraðinu Skáni í Suður-
Svíþjóð til þess að rannsaka
furðuhlut, sem féll af himni of-
an í gær. Tilkynning landvarna
ráðsins greinir frá því, að hér
hafi verið um að ræða fjar-
stýrða flugvél, sem sé mann-
laus Flugvél þessi ber tvö tund-
urskeyti eða sprengjur. Sjónar-
vottar lýsa hlut þessum sem
„flugskeyti,“ er fylgi langur
slóði elds og reyks. — Hljóð
þessa furðuhlutar kvað yera
gerólíkt hljóði venjulegra flug-
véla og þagna áður en hann fell
ur til jarðar.“
Maður, sem dvelst um þessar
mundir á Suður-Englandi gæti
vart gefið skilmerkilegri lýs-
ingu á flugskeytinu! Þetta gerð
ist hinn 13, dag maímánaðar
árið 1944, en löngu áður hafði
borizt „orðrómur“ frá Svíþjóð
til Bretlands um þessa uppfinn-
ingu Þjóðverja. Það var frá því
skýrt í brezka blaðinu Daily
Mail hinn 27. ágúst árið 1943,
að mannlaus þýzk flugvél hefði
steypzt til jarðar á dönsku eyj-
unni Borgundarhólmi. En frétt-
in um það, að Þjóðverjar myndu
vera í þann veginn að taka
mannlausar flugvélar í notkun
„var engan veginn tekin alvar-
lega í Lundúnum.“
Þetta eru óbreytt orð frétta-
ritara Daily Mail, sem var þeirr
ar skoðunar, að þýzkur flug-
maður myndji haifa stokkið í
fallhlíf út úr flugvél sinni og
látið hana steypast mannlausa
til jarðar til þess að gefa „orð-
róminum“ um „leynivopnið“
byr undir vængi!
En nú er sagan um flug-
sprengjuna ekki orðrómur fram
ar. Höfundar þessara frétta frá
V5RIÐ getur að maður,
grágugginn í framan,
með mikið og úfið hár, spek-
ingsleg augu og miklar augna-
brúnir, sem aldrei gengur með
hatt og er svo illa til fara, að
klæðskerum blöskrar, jafnvel á
stríðstímum, hafi með afburða
gáfum sínum átt drýgstan þátt
í að smíða nýjasta leynivopn
Bandaríkjanna. Maður þessi
heitir Albert Einstein.
Þessu vopni hefur nýlega
verið beitt gegn Japönum.
Sagt er, að það tortími öllum
lifandi verum sem eru innan
35 metra fjarlægðar og að það
sé skelfilegasta eyðileggingar-
vél, sem nokkru sinni hefur
verið beitt í ófriði. Hvers kon-
ar vopn er þetta og hvernig er
því beitt? Ekki hætishót hefur
frétzt um það. Eh menn minn
ast þess, að fyrir ári síðan gekk
Albert Einstein í þjónustu
Bandaríkjaflotans.
Þá var sagt, að hann væri
starfsmaður í verkfræðingadeild
flotans og ætlaði að kanna lög
mál þau, er stjórna ýmsum
hljóðbylgjum og bergmáli. Þá
ætlaði hann að rannsaka ýmis
sprengi efni og áhrif þeirra og
ýmsar kenningar, sem mönn-
um erú gersamlega huldar.
Síðan hefur ríkt alger þögn.
Jafnvel bók, sem er nýkomin
út og á að vera „ítarleg lýsing
mikilmennis“ varpar engu ljósi
á þetta mál.
Hins vegar greinir bókin frá
því, að hann er venjulega
sokkalaus, nema á veturna og
að hann meinar nánustu ætt-
mennum sínum og fjölskyldu
aðgang að vinnustofu sinni, sem
er mjög fábrotin, með ómáluðu
borði og ómáluðum hillum. Þá
greinir bókin frá því, að hann
dvelji ávallt á ódýrum gisti-
húsum, týni ávísunum, sem
hann notar sem bókamerki, hafi
yndi af því að fara í fimm- og
tíu-cent búðir og hafi eitt sinn
pantað lyftu í hús sitt í Prince
ton sem er aðeins tvær hæðir,
vegna þess, „að honum líkaði
vel við sölumanninn og gat
ekki sagt nei“.
Einstein komst frá Þýzka-
landi árið 1933 og gerðist ame-
rískur. ríkisborgari árið 1940.
En fé hefur verið sett til höf-
uðs honum í Þýzkalandi. Ein-
stein hefur hvatt menn til þess
að koma á alþjóðalögregluliði,
sem sé nægilega öflugt til þess
að koma í veg fyrir árásarstyrj
aldir í framtíðinni. Hann neit-
Svíþjóð og Danmörku hafa nú
sannfærzt um, að hér var um
raunveruleika að ræða.
Lesandinn mun efalaust
undrast það, að frétiir um mik-
ilvæga heraðarlega uppfinn-
ingu slíka sem flugsprengjuna
skuli taldar „aðeins orðrómur“.
í sérhverju hermálaráðuneyti
ætti að minnsta kosti að starfa
einn maður, sem vaíri það hlut-
veirk falið, að taka sérhvern
„orðróm“ til alvarlegrar athug-
unar.
ir aldrei áfengis.og reykir þrjár
pípur á dag.
Helzta dægrastytting hans ent
siglingar, gönguferðir, að yrfcja
vísur og vera að leikjum heira*
fyrir. Oft sést hann ganga i
hægðum sínum um götwr
Princeton, niðursokkinn í hu®s
anir sínar, en hann brosir t!8
þeim, sem ávarpa hann, enda
þótt hann sé annars hugár.
Hver er DanumK
T GÆR var þess getið í frétt-
^ um, að Laval og nokkrir
ráðherrar hans hefðu séð þama
kost vænstan að hverfa á brott
úr París, er bandamenn nálg-
ast höfuðborgina, og taka sér
bólfestu einhvers staðar nær
„verndarríkinu“, Þýzkalandi,
enda ekki örgrannt um, að
ýmsir hafi hugsað þeim þegj-
andi þörfina fyrir þjónslund
þeirra við erlent kúgunarvald
um árabil. Meðal þeirra, sem
fylgdu Laval, var Darnand,
lögreglumálaráðherra Lavals,
sem hefur þótt svo skeleggur í
starfi sínu, að hann hefur hlot-
ið sæmdarheitið „Himmler
Frakklands“ og má af því
marka, með hverjum hætti
hann hefur beitt starfsorku
sinni.
Fullu nafni heitir þessi
þokkapiltur Joseph Darnand.
Hann er 46 ára að aldri, kom-
inn af fátækum foreldrum, er
bjuggu í Júrafjöllum. Hann
tók þátt í heimsstyrjöldinni
fyrri og gat sér góðan orðstír,
enda hafði hann mesta yndi af
vígum og hermennsku. En illa
gekk honum að semja sig að
háttum friðsamra manna,
blóðið sauð og vall í æðum
hans. Hann tók þátt í stjórn-
málabaráttunni og fylgdi
lengst af konungssinnum að
máli og þótti manna vaskastur
í stimpingum og götubardög-
um. Eftir að Þjóðverjar höfðu
hernumið Frakkland og svik-
arinn Laval fór með æðstu
völd, sá Darnand sér leik á
borði og nú hófst hin ástúðleg-
asta samvinna með honum og
Þjóðverjum, sem báru mikið
lof á hann í sorpritum SS-
manna í Þýzkalandi.
• Hann skipulagði „löggæzlu-
flokka“, sem voru í raun réttri
„gangsterar“ af verstu tegund,
menn, sem hefðu getað kennt
málaliði A1 Capones ýmsa
hluti, ef því hefði verið að
skipta. Menn hans hafa fang-
elsað þúsundir samlanda sinna,
misþyrmt þeim á hryllilegan
hátt og myrt fjölmarga sak-
lausa menn. — Nú finnur
Darnand, að hann muni ekki
þurfa að kemba hærurnar, ef
maquiliðar ná í hann, eða ef
hann verður leiddur fyrir
dómstól þann, er fjallar una
mál stríðsglæpamanna. Rott-
urnar eru að yfirgefa sökkv-
andi skipið.