Alþýðublaðið - 05.12.1944, Blaðsíða 6

8-
Burmabraufin
l&ðan Japanir lögðu undir sig Burma, er hin hernaðarlega þýð-
Éngsammikili 'bílvBgiur, ssm iliggiuir frá Ramigöotni í Burttna iirun í Suð-
ve&tur-Kína lökaður fyrir öMium vopn>alíniujtnáinigum toasndiaimianina,
og Kínverjar þar af leiðandi í hinni alvarlegustu klýpu. Inni í
lCfnq og í þeim héruðum Norður-Burma, sem bandamenn hafa
uú aftur unnið af Japönum, er Burmabrauin þó notuð fyrir alls
konár flutninga. Á myndinni sést t. d. amerískur jeepbíll bruna
«ftir veginum, þar sem hann Mggur í gegnum hrikalegt f jalllendi,
en þannig er landslagið víðast, þar sem brautin Mggur.
Nú formæla þeir (brúnu plágunni'
Frh. af 5. síðu
artöðvum. Það höfðu hershöfð-
áigjax Þjóðverja kennt þeim
wm tveggja alda skeið.
Aðrir kváðust hafa sann-
lærzt um það, að styrjöldin
vaetri Þjóðverjum töpuð, þegar
þýzka heamum auðnaðist ekki
að taka Moskva herskildi í des
Bmbermánuði árið 1941 og
Bandaríkin fóru i stríðið.
Nokkrir kváðust hafa sann-
fasrzt um ósigur Þjóðverja eft-
ir orrustuna um Stalingrad.
Margir vonuðui, að herjnn
myndi gefast upp og semja
írið.
En allir þeir, sem ég hefi átt
ta)l við, voru vonlitlir um það,
að yfirmenn hersins myndu
«fna til uppreisnar.
Hitler og Himmler hafa konaið
■ veg fyrir það. Á sömu stundu
og einhver hershöfðingi freist-
ar þess að hrjótast undan ok-
inu, er honum dauðinn vís.
*
MÉR virðist, að skoðun
þeirra, sem halda því
fram, að krafan um skilyrðis-
lausa’uppgjöf knýi Þjóðverja til
þess að berjast til þrautar, hafi
við næsta lítil rök að styðjast.
Almenningsálitið í Þýzka-
landi virðist vera það, að allir
friðarkostir muni reynast skárri
©n það að halda styrjöldinni á-
fram.
AMir játa það, að áróður
Göbbels hafi haft mikil áhrif
fyrstu þrjú stríðsárin. En j afn-
iram virðast allir vera á sömu
ákoðun um það, að áróður hans
sé gersamlega áhrifalaus nú
orðið. Þegar minnzt er á Göbb
•ls nú orðið, gera Þjóðverjar
annað hvort að bölva eða
hlæja.
En Þjóðverjum stendur ótti
af Himmler og skyttum hans.
Og Aachenbúar óska þess eins,
að þýzka hernum takist ekki að
ná borginni aftur á vald sitt,
því að þá vita þeir, hvað þeirra
joyndi báða.
Mér virðist stjórn banda-
manna í hinum hernumdu hér
uðum vera með miklum ágæt-
um. Flestir Þjóðverjar, sem ég
átti tal við, létu í ljós undrun
sina yfir því, hversu vel væri
með þá farið. Þeir sögðust hafa
átt von á því versta.
*
ÞEGAR ég var með þýzka
hernum í Belgíu og Frakk
landi árið 1940,“ sagði Aachen
búi nokkur við mig, „voru all-
ir þeir hermenn bandamanna,
sem freistuðu flótta í borgara-
legum klæðum, skotnir um-
svifalaust. En bandamenn hafa
þyrmt öllum þeim þýzku her-
mönnum, sem fallið hafa í
hendur þeirra, hvort þeir hafa
verið í einkennisibúningum eða
borgaralegum klæðum. Þeir
hafa í hvívetna fylgt fyrirmæl-
um Gefnarsamþykktarinnar.“
Það er athyglisvert að bera
saman tilkynningar banda-
manna og nazista. Bandamenn
hafa gefið út tilkynningu um
það, að engum þeim, sem hlíti
fyrirmælum herstjómar þeirra,
verði minnsta grand búið. Naz
istum hefir aldrei til hugar
komið að gefa út slíka tilkynn
ingu og því síður að breyta
samkvæmt henni.
Bandamenn leyfa Þjóðverj-
um, sem þeir hafa yfir að segja,
að hafa viðtæki undir höndum
og hlusta á áróður nazista, ef
þeim bíður þannig við að
horfa.
En bandamenn munu leggja
mikla áherzlu á það að fá Þjóð
verjum verk að vinna. í dag
var gefin út tilkynning þar sem
■ öllu’m Aachen.búum á alidrin-
um frá fjórtán til sextíu ára
var gert að skyldu að láta skrá
sig til þess að vinna á þágu
bandamanna og þung viður-
lög lögð við því að óhlýðnast
þeim fyrirmælum.
Enginn getur sagt fyrir um
það, hvar verða muni framtíð
þessa fólks, en það dylst engum
að þess bíða mörg og mikil verk
ALÞYÐUBtAÐIÐ
Frh. af 4. síöu.
sónulegt séreðli þjóðvóss ein-
stakMngs til þess að búa þeim
líf, því að það hrærist af sama
æðaSlætti í Kaupmannahöfn,
London, Shanghaii og Buenos
Ayres. Áður fyrr hafði hvert
land sína þjóðdansa, sem voru
einkennandi fyrir Mfnaðarhætrti
viðkomandi þjóðhópa og báru
oft nafn þjóðarirmar sjálfrar
eða einstakra landshluta. Nú er
þetta þvi nær alveg horfið.
AMir þjóðflokkar dansa nú nær
eingöngu eftir einni og sömu
hljóðpípu, í sama taikti og á
sama hátt, svo að það næstum
því mætti nefnast múgdans.
Og til þeirrar iðkunar eru slag-
arar nútímans nauðsynlegir.
Þeir eru tákn augnabliksins,
notaðlir jaðleins fyriir MðandS
stund, án þess að gera kröfu
til frekara gildis. Þann s.kiln-
ing verður einnig að leggja í
þessa músiktegund, nefnilega
sem einskorðaða „brúksmúsik"
við skemmtandi dans. Jafn-
skjótt og hún fer út fyrir þann
ramma, missir hún marks og
viMir á sér 'heimildir jafnframt.
Það er því auðsætt, að sjálf-
sögðum undirtitli á lagi til
dansiðkunar ber ekki að sleppa;
þar í felst ytri tilgangur tón-
smíðarirmar. Um þessa einstöku
lagsmið sfcal arniars ekki fjöl-
yrt; hún er 1 venjulegum dæg-
urlagastíl með stökkvandi
„barkarólu“ — bassa og sMtn-
um synkópum í moMráki tangós
ins, eingöngu löguð fyrir píanó
(á orgeM nýtur þessi ósamfellda
hljómsetning sín alls ekki).
Rithátturinn er aUvíða vafa-
samur; einföldustu frumreglur
allrar nótnaskriftar eru þver-
brotnar, svo sem staða hálsins
eða leggsins og lega halans eða
fánans og röðun nótna 1 hljóm-
klasa. Punktar til táknunar
fyrir merkingasæti nótnalykils
fylgja aðeins f-lykli, og þó á sá
lykill ekki að vera bariton-lyk
i!ll, eins og hér kemur fyrir, og
aldrei tíðkast að aðgreina lykla
ásamt formerkjum frá eftirfar-
ahdi nótnalínu með þverstriki.
Sæti þagnarmerkja er heldur
ekki háð tilviljun einni. Marg-
sinnis tvöfaldaður leiðsögutórm
prýðir hreint ekki hljóman
lagsins, og þrálát krómatík
skerðir sönghæfni Mhunnar.
Díatónisk sönglína er óMkt
sterkari og; varanlegri, siétt og
snuðrulaus vindur hún sig um
sínýjar brautir án þess að valda
votti af væmni eða óréttmæt-
um og leiðdgjömum k'lökíkva.
Þannig var allur íslenzkur söng
ur til forna. Hann þekkti 'hvorki
krómatík né kröpp og bundin
leiðsögutónskref; hreyfing hans
minnti á hvassar helluristur
gamaMa rúna og svipur hans
var festumikill og harður, Mkt
og hálendisgróður dslenzkra ör-
æfa. Og þannig' á íslenzkur
söngur framtíðairinnar aftur að
verða, aukinn að nýjum mögu-
eikum og vaxinni kunnáttu á
gamalli arfleifð. Hann verður
að herða og stæla í stað þess
að veikja og mýkja landsinis
syni og dætur.
Iíallgrímur Helgason.
Um síðustu helgi
var slökkviliðið tvisvar gabbað
irrnst, inn á Laugaveg. Var brotinn
brunaboði á gatnamótum Lauga-
vegs og 'Þverholts, og var talið að
sami maðurinn hafi verið þar að
verki í bæði skiptin.
eifn.i. En sem stendur fagnar1
það því að vera Mfs og þurfa
ekki að gjalda hryðjuverka
þeirra, sem kúgarar þess hafa
unnið í nafni þýzktf þjóðarinn-
ar.
Karlmannaskór
Verð frá kr. 28.75
r
Bankastræti 14
Tvöfal! aldarijórðongs
afmæli
Sigurður Guðmundsson.
ÞESSA DAGANA eru 25 ár
liðin síðan Siguxður Guð-
mundsson, hinn góðkunni Reyk
vikingur, kom heim frá kongs
ins Kaupinhöfn, fullnuma til
handa og fóta í 'beztu merk-
ingu. — Hafði hann þá um
nokburra ára skeið lagt stund
á iðngrein þá, er hann síðan
hefur aðaMega gjört að æfi-
starfi sínu, kvenfatasaum.
En honum nægði efcki að
þroska hendurnar einar þar
ytra, heldur fannst honum, að
fætuxnir þyrftu líka hreyfing-
ar við. Hafði hann því jafn-
framt lagt stund á dansnám og
hóf hann kennslu í dansi um
sama ’leyti og hann opnaði verzl
un þá og saumastofu „Kápu-
búðina“, er hann rekur enn
þann dag í dag með vaxandi
vinsældum og viðskiptum.
Sigurður Guðmundsson er
svo kunnur Reykvíkingum, að
óþarft er að fjölyrða um starf
hans eða eyða mörgum orðum
um þann þátt, sem hann hefir
átt í au-kinni smekkvísi á sviði
tízkunnar hér í bæ svo og í
bættu samkvæmislífi, með dans
kennslu sinni. Aðeins skulu
hérmeð fram bornax innileg-
ustu hamingjuóskir til fyrir-
tækis hans „Kápubúðarinnar“,
svo og til danskennarans Sig-
urðar Guðmundssonar, í til-
efni af þessum merku tímamót
um.
Ég get ekki varizt þeirri1
freistingu, að virða um stund
fýrir mér þá baráttu yið skiln
ingsleysi og afturhaldssemi,
sem Sigurður Guðmundsson
hefur efalaust þurft að eiga í
fyrir 25 árum síðan, þegar.
harui, einn fyrstur manna hér,
ætlar að kenna Reykvíkingum
„að DoMa í tízkunná“ og „að
sparka út í loftið“. Að vísu
hafði fyrsti kennari Sigurðar á
sviði dansmenntarinnar, frú
Stefama Guðmundsdóttir, leik-
kona, þá um nokkurra ára
skeið 'haldið uppi danskennslu
hér í bænum, en aðaUega hafði
frúin kennt ballet og sýningar
dansa, eins og við mátti búast,
þax sem hún hefur skoðað dans
inn sem hlutgengan aðila í
þágu leikhússins.
„Já, en nú hafði ég í hyggju
að kenna samborgurum mínuni
hvorttveggja, að ganga til fara
eins og sómdi sér samikvæmt
nýjustu tízku, svo og að dansa
samkvæmisdansa þá, er á þeim
tíma voru nofest dansaðir í öðr-
um borguni álfunnar“, sagði
urður, er undirritaður hitti
hann á götu nýlega. „En þar
var við ramman reip að draga“,
bætti hann við. „Að vísu voru
flóðbylgjur nýrrar menningar,
nýs Mfs, þá að skella yfir þjóð
ina. Við höfðum fengið full-
veldið og allt virtist. leika í
lyndi, svona á yfirborðinu að
minnsta kosti. En mörgum af
eldri kynslóðinni sveið sárán
þetta virðingarleysi og skepnu
gangur, að klæða sig eftir ein-
hverri tízku og hoppa og hía út
um borg og bí og kalla þetta
dans.
En unga kynslóðin var þá,
eins og hún er nú og í raun og
veru alltaf, djörf og framsæk-
in. Hún tók nýmaélunum tveim
höndum.“
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN'
Frh. á 4. síðu.
öðruvísi en sem hluta úr -Komm-
únistaflokknum- og sem algert
handbendi hans. Afleiðingar þess
munu fljótlega koma í ljós. Sjálf-
stæðisflokkurinn barðist réttilega
skeleggri baráttu fyrir því að losa
Alþýðusambandið úr pólitískri á-
nauð. Sambandið er niú aftur kom
ið í ánauð, hálfu verri en hina
fyrri. En nú ríkir þögn á sumum
stöðum. Kommúnistar eiga nú
marga vini, enda skortir eigi á
blíðmælin og ,tal um frið og ein-
ingu.“
Já, nú ríkir þögn á „sumum
stöðum“, eða hverjum skyldu
Sjálfstæðiismenn hafa veitt í á-
tökunum á Alþýðusambands-
þinginu?
Áttræðnr
er í dag Guðjón Sigmundsson,
Fjölnisvegi 14 hér í bæ.
Útbreffið AMfublaðiS.