Alþýðublaðið - 18.03.1945, Blaðsíða 2

2
ALfrYPUBLAÐIÐ
Sunnudagur 18. marz 1945.
Keflvíkingar undirbúa aukn-
ingu vélbáfaútgerðar sinnar
Allsherjar hlutafjársöfnun fer nú fram
í þorpinu
KEFLVÍKINGAR eru að undirbúa stofnun hlutaféiags
um' véíLbátakaup o*g vélbátaútgerð. Stendur nú yfir al-
menn hlutafjársöfnun í þorpinu — og virðkst undirtektir
vera góðar.
Sjómannasaga YilhjáSms Þ.
Gíslasonar komin úl
—-.............. '
Mikið rlf' &g vandaö, um 700 hlaösíður,
og á 6. hundrað myndir
Upphaf þessa máls var á þá
leið, að árið 1942 hófu einstak-
lingar söfnun hlutafjár í þessu
skyni. Söfnuðust þá um 50 þús.
kr. Ekkert var þá frekar gert í
málinu og lá það niðri þar til i
vetur að nýr skriður komst á
það. Var svo haldinn almenn
ur borgarafundur í síðasta mán-
uði og málið rætt. í lok umræðn-
anna var samþykkt að skora á
hreppsnefndina að hreppurinn
legði fram 51% af væntan-
legu hlutafé, en einistaklig
ar 49%. Eftir fundinn var
haldinn stofnfundur i hlutafé-
laginu og söfnuðust á honum 30
þúsund krónur. Á fundinum var
kosin bráðabi rgðas tj ór n fyrir
félagið og.gekkst hún fyrir því
að allsherjarhlutafjársöfnun fór
fram i Iþorpinu. Voru listar born-
ir á hvert heimili og hafa þeir
verið innkallaðir nú um ’helg-
ina.
Hreppsnefndin hefur enn
ekki gengið frá málinu af sinni
hálfu, en gera má ráð fyrir að
'hún geri það næstu daga. — Er
það ætlunin að byrja með 3 vél-
bátum. Er þó enn ekki víst
hvort hægt . verður að byrja í
svo stórum stil.
1 bráðabi rgðas tj órn hlutafé-
lagsins eru: Alfreð Gíslason,
Ragnar Guðleifsson, Snorri Þor-
steinsson, Valdimar Björnsson
og Valtýr Guðjónsson.
C JÓMANNASAGA Vil-
^ 'hjákns Þ. Gíslasonar
kcon á bókamarkaðinn í gær
JSr'það rnikið rit, yfir'700
blaðsíður, fullt af myndum
og hið vandaðasta að öllum
ytra frágangi. Útgefandi bók
árinnar er ísafoldarprent-
smiðja.
Til að gefa ofurlitla hugmynd
um innihald og frágang þessa
rits skal þess strax getið, að í
því eru á 6. hundrað myndir,
þar af 289 myndir af einstökum
mönnum, en á hópmyndum í
'bókinni ma auk þess þekkja um
500 manns, svo að segja má að
tæplega 800 mannamyndir séu
í bókinni.'
En auk mannamynda eru í
henní 70—80 myndir af bátum
og skipum, 50 staðamyndir, 40
af áhöldum og vinnubrögðum,
og auk þess gömul og ný sjó-
kort, sýnishorn af handritum og
verzlunarbókum og teikningar
■aÆ gömilum fiislkiimarkuim, sem
hvergi munu hafa komið fram
á prenti fyn- en í þessari bók.
Bók þessi er allsherjarsaga ís-
lenzkrar útgerðar frá upphafi
laindsbyggðar, en þó rakin með
sérstöku tilliti til Reykjavíkur
og Faxaflóa, eftir að Reykjavík
var orðin höfuðstaður og mið-
stöð útgerðarinnar ií landinu. Er
þarna saga áraskipsins, þil-
skipsins, vélhátsins, línuveiðar-
ans, togarans og kaupskipsins
fram á síöustu áratugi. En við
þessa sögu koma í bókinni,
hvorki meira né minna en 1200
nafngreindir menn.
Bók þessi hefur verið lengi 1
smíðum. Frumkvæðið að samn-
ingu hennar átti Skipstjóra- og
stýrimannafélagið Aldan, sem
varð 50 ára árið 1943. Hafði fé-
lagið þá um nokkurra ára skeið
safnáð efni í slika sögu útgerð-
ar og sjósóknar á íslandi metS
það fyrir augum, að hún gæti
komið á hálfrar aldar afmæli
fiédaigsirus það ár, en ýtmisar taf-
ir urðu þvi valldandi aö úr
því gat ekki orðið. Störfuðu af
iélagsins hálfu að undirbúningi
bókarinnar fjórir menn,,
þeir Þorstieinn Þorsteinsson
Sendilerra íslaids í
Moskva á leíðínni
heim
'%T EGNA orðróms um það
® að ríkisstjórnin hefði
kallað sendiherra íslands í
London, Wasliington og
Moskvu heim til viðræðna,
sneri Alþýðublaðið sér í gær
til utanríkismálaráðherra og
spurði hann hvað hæft væri
í þessu.
Utanrikisráðherra svaraði:
Þetta er tilhæfulaust. Mér vit
inlega koma þeir ekki heim að
sinni sendiherramir 'í Lond-
on og Washington. Hinsveg
ar lagði Pétur Benediktsson,
sendiherra í MosTcvu af stað
heimleiðis í síðasta mánuði.

Viihjálmur Þ. Gíslason.
skipstjóri, Geir Sigurðsson skip
stjóri, Jóhannes Hjartarson
skipstjóri og Guðbjariu)' Ólafs-
son ha.fnsögumaður, formaður
Öldunnar. En ritstjóri verksins
var ráðirin Vilhjálmur Þ. Gísla-
son, skólastjóri og hefur hárrn
einn' saimið hókána og skrifað.
Er þetta í fyrsta sinn, sem
skrifuð hefur verið allsherjar-
saga útgerðar og sjósóknar á
íslandi og verður að segja að
mikill fengur sé að fá siíka bók.
Virðist og ekkert hafa verið til
þess sparað af hendi útgefanda
að hún mætti verða sem mynd-
arlegust og eigulegust.
Sundmöl K.R. á
miðvikudáginn
IÞas* reysia með sér
snjöllustu sundmenn
landsins
UNDMÓT K. R. verður háð
í sundhöllinni næst kom-
andi miðvikudag. Verður þar
keppt í átta sundum og eru
þáttakendur mótsins milli sex-
tíu og sjötíu.
ŒCleppt verðuír í 100 metna
frjálisri aðfierð karla oig reyma
Iþar mleð sér þeir Airi Guðimundis
isoin úx ‘Ægi, Raifn Silgurvinisson
úr K. R. ISigurgeiir GuðjónssOin
úr jK R. og Óiskar JienSon úr
Árimiann. í 100 imetra Ibráingu-
sundii fcarila keppa þeir Sig-urður
Jónislson úæ K. R., Sigurðuir Jónis
isani úr U. P., Magnús Kristj'ánls
son úr Ármann og Hallllldór Lár-
uson úr wUgm'enuaféliagmu Aft
ureldinig. Eir það um .að ræða
snjiöMiustu ihriinigusundísmenin
lanidísinis og verður keppni á-
neiðanileiga mjöig ihörð. í 200
mietra fariniguísundi. kvenna eru
lílkllagasitar til isiguús þær Unnur
Ágiústdó'ttir úr K. R„, Krisltín
Eirilkísdóttir úr Ægi, Haldóra
Einarsdóttir >úr Ægi og Anna
Ólatfísdó.t!tir úr Ánmanni í 400
mátira Ibaíksundi. kanla keppa
þeir Guðmundjur Ingóltfsson úr
J. R., Eiuar Sigurvinsspn. úr K
R. og ILeifur EMfcsson úr K.
R.
Einni'g verður keppt í 50
metra i'rjálsri aðferð kvenina,
100 metra og 50 metra frjálsri
aðferð direngja og 4X’50 mietra
farinigusundisboðsundi, fen iþar
senida K. R. Ægir og Ármann
siína isvieitina hweirt og verður
þar án efa mjög (hJörð keppni.
Bœrinn í dag.
Næturlæknir er í nótt og aðra
nótt í Læknavarðstofunni, sími
5030.
Helgidagslæknir er Árni Péturs
son, Aðalstræti 18, sími 190.0.
NæturVörður er í nótt og aðra
nótt í IngólÆsapóteki.
Næturakstur annast Hreyftll,
sími, 1633.
ÚTVARPIÐ:
8.30 Morgunfréttir.
10.30 Útvarpsþáttur (H. Hjv.).
11.00 Messa í Dómkirkjunni F. H.
12.10—13.00 Hádegisútvarp.
14.00—16.30 Miðdegistónleikar pl.:
a) Harmljóð eftir Maihler.
b) Söngvar eftir H. Wolf.
c) 15.00 Hándel-tilbrigðin
eftir Bralims.
d) 15.25 Söngvar eft. Beeth.
e) 16.00 Fantasía eftir
Tschaikowsky.
18.30 Barnatími (P. P. ó. fl.). -
19.25 HljómpL: Stenka Rasin.
20.00 Fréttir.
20.20 Samleikur á fiðlu og píanó
(Þór. Guðm. og Fr. Weissíh.)
Són. nr. 7, í F-dúr, Mozart.
20.35 Hrafn Oddsson: (Árni Páls-
son próf.).
21.00 Kveðjur vestan um haf.
21.25 Danshljómsv. Bj. Bv. leikur.
22.00 Fréttir. — Danslög.
23.00 Dagskrárlok.
Á MORGUN
Næturalkstur annast Bifröst,
sími 1508.
Útvarpið.
20.30 Samtíð og framtíð. Matvæli
og matvælaframleiðsla (dr.
Jakob Sig.).
21.00 Um daginn og veginn (Vil-
hjálmur S. Vilhjálmsson).
21.20 Útvarpsh 1 jómsv. Lög eftir
ísl. höfunda. Einsöngur (frú
Nína Sveinsdóttir). „Helg-
um frá döggvum". „Fjallið
eina,“ eftir S. Kaldalóns. Eg
lít í anda liðna síð, eftir sama
höf. ,,Nótt“, eftir Þór. Jónss.
Fjólan, eftir sama hiöf.
212.00 Fréttir. Dagskrárlok.
Hjónahand.
í gær voru gefin saman í hjóna-
band ungfrú Ásdís Símonardóttir,
Klapp. 44, og Kristján Símonar-
son, sjómaður, Vest. 34. Heimili
þeirra verður í Mjóuhlíð 14. —-
Ennfremur hafa nýlega verið gefin
saman í hjónaband ungfrú Berta
Karlsdóttir, hárgreiðslumær, og
Magnús Jóhannsson.
Alvinmímálaráðu-
neytið seiur regSir
um róðrartíma fisli-
báta
TVINNUMÁLARÁÐU
NEYTIÐ hefur samkvæmt
heimild í lögum nr. 1., 12, jan-
úarl945, sett reglugerð um róðr
artíma fiskibáta, er til fiskjar
sækja frá Reykjavík og Hafnar
firði í norðanverðan Faxafóla.
iSiaimlkvæmt lögunum. eiga
hireppainjeifinidir oig bæjairstj órnir
Ibffiutaðieigainidi sveitar- og bæjar
flélaga að kjósa 3 bá'taformenn
til þesls, ásamt Blkipstjiónu!m: eftir
litlsisfcipa, að hafa letftirlit með
þvi, að fyigt sé fyrirmælum
regiJugieirðairmnar. Bæjarráð faef
ir ikiolsið a£ isiinni faálfu liil eftir-
Mitisstanfisinisi (þá Karl Siiguirðsision,
formnianin á m. Ib. Ásigeiri, Anmil-
’íuis. OB. Jócnisson, tfonmianin á m.
b. Halfþór og Árimann lEriðrikis-
sioni, (fbirmanin á m. fa. „Friðrifc
Jónisison.“
Menntaskólinn beitir sér fyrir söfnun
gamalla skólablaða og annarra
gagna, er snería skólalífið
KáSgert sð gefa þau út iféspreutuH á
aldarafmæli skófians á næsta ár§
A NÆSTA ári á MenntaBkólinn í Reykjavífc aldar af-
mæli í núverandi faúsakynnum sínum við Lækjargötu.
Mun þessa merka afmælis þá verða minnzt með ýmsum
ihætti, sem ekki er tímabært að ræða nú,' að undanskyldu
einu atriði, sem langan undirbúningstíma þarf. Er það söfn-
un gamalla og nýrra blaða, sem gefin hafa verið út á vegum
skólans allt frá istoínun faans. t. .d. Gallus og Skólablaðið,
en þau eru hvorki til í eigu skólabókasafnsins né Landsbóka-
safnsins og-má slíkt teljast mikill skaði, því í þeim má finna
ýmsar heimildir um þróun og menningarlíf skólans.
Hefur Menntaskólinn því á-
kveðið að reyna að ná saman
heilu eintaki af öllum þeim blþð
um, sem gefin hafa verið út af
nemendum skólans, með það
fyrir augum, fyrst og fremst, að
koma þeim í bókasafn skólans
í örugga geymslu, og í öðru lagi
er í ráði að gefa þau át ljós-
prentuð á hundrað ára afmæli
skólans, sem er 1. október 1946.
Tfðiirudairíiaður Alþýðufalaðs-
inis faitti ei n.n nemenda Mennta-
skólanis, Ármann Krisitinisson,
<að máli í igær,, en faanm er þessu
mlali mjög vell kunnugur og lét
faapn bl-aðiuu eftirfarandi upp-
lýsingar góiðfúslega í té.
Sikarpfaiéðinin Þorfcelsson hér-
aðsilsakinir í Höfn í líornafirði
kom fynstur ífram með tdllögu
wm að fliáita Ijósprenta gömull
skóiáblöð, svo eldri neimendur
fengju tækitfæri til ao eigmast
þau. Fékk tillagan strax g'óðar
urudirtektttir og er mifcill áfaugi
úíkjandi fyrir þvd að þetta kom-
ist í íramkvæmd'.
lEr þasis faisttaga væinzt, að all
ir þeir, sem kynnu að eiga
gömul falöð, sem gafin toafa ver
ið út á vegurn MeimtaíslkóTans,
bregðzt vel !við, og sanda þau
tifl skólans íháð fyrsta.
Takist að né saman faeilu ein-
taiki -atf þeim tolöðum, sem þann
ig faaifa Veríið igefin- út,, ieir d ráði
að Ijósprenta þau- á aldaraf-
miælli islkóHans, en fnumiritm
verða- geymd í skólafaólkasaín-
inu.
„íSíkólabIaðið“, sem ,nú er gef
ið út fjöílritáð, etr nú orðið 20
ár-a -e-n upplagið hetfiuir -jafnain
yierið illtið, og igenigið upp til
nsmenda skólans hverju -sm-ni
Atf því á skólfiinn isjálfur ekiki
einu isinni tifli, inem-a tvio isd-ðulsitu
árangama, favað Iþá í jþau bfliöð-
sem fyirr faafa ver.ið gefi-n út,
eins og t. d. Gailus. Hin síðari ár
faaía fcoimið' út atf „iSbólablað
i-nu“ 6 — 7 tbl. á faverj-u skóla
árii, -en það mun faiaía verið
meira fyrstu ári-n, siemi blaðið
va-r geífáð út. Ritstjóri biláðsíns
er miú Friðniík Siigurþjönnsison-.
J-af-niframt þessari blaðaisöfn-
un Itoelfiur iformaðuir Heiiknef-nd-ar
sikólams, iStefán Hilmársson, haf
ið sölfinuin á ölfl-um fa-eimild-úm
og -giagnum -or viðkemur skóla-
leiikiritum. o-g leiklistarlífi i-n-nan
skóllams, og -eru- það eilninig -góð-
fúisieg tiflimiæli, til þeirra, -er ein
hverj-ar upp-lýsinga-r geta geíið
þéslsu má:li viðvíkjandi, að þeir
láitið á té.
Er íhiér um að ræða menning-
airmjál, sem -v-ert er að veita at
hygli, og aðrir skólar mættu
taika tiT fyrirmyindar.
- Þegar aldaraifmælis Men-nta-
sfcólans í Reykjavík verður
Frh. á 7. síðu.